Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
૫. બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તવણ્ણના
5. Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā
૧૮૫. પઞ્ચમે બ્રાહ્મણસચ્ચાનીતિ બ્રાહ્મણાનં સચ્ચાનિ તથાનિ. સો તેન ન સમણોતિ મઞ્ઞતીતિ સો ખીણાસવો તેન સચ્ચેન ‘‘અહં સમણો’’તિ તણ્હામાનદિટ્ઠીહિ ન મઞ્ઞતિ. સેસપદેસુપિ એસેવ નયો. યદેવ તત્થ સચ્ચં, તદભિઞ્ઞાયાતિ યં તત્થ ‘‘સબ્બે પાણા અવજ્ઝા’’તિ પટિપત્તિયા સચ્ચં તથં અવિપરીતં. ઇમિના વચીસચ્ચં અબ્ભન્તરં કત્વા પરમત્થસચ્ચં નિબ્બાનં દસ્સેતિ. તદભિઞ્ઞાયાતિ તં ઉભયમ્પિ અભિવિસિટ્ઠાય પઞ્ઞાય જાનિત્વા. અનુદ્દયાય અનુકમ્પાય પટિપન્નો હોતીતિ અનુદ્દયત્થાય ચ અનુકમ્પત્થાય ચ યા પટિપદા, તં પટિપન્નો હોતિ, પૂરેત્વા ઠિતોતિ અત્થો. સેસપટિપદાસુપિ એસેવ નયો.
185. Pañcame brāhmaṇasaccānīti brāhmaṇānaṃ saccāni tathāni. So tena na samaṇoti maññatīti so khīṇāsavo tena saccena ‘‘ahaṃ samaṇo’’ti taṇhāmānadiṭṭhīhi na maññati. Sesapadesupi eseva nayo. Yadeva tattha saccaṃ, tadabhiññāyāti yaṃ tattha ‘‘sabbe pāṇā avajjhā’’ti paṭipattiyā saccaṃ tathaṃ aviparītaṃ. Iminā vacīsaccaṃ abbhantaraṃ katvā paramatthasaccaṃ nibbānaṃ dasseti. Tadabhiññāyāti taṃ ubhayampi abhivisiṭṭhāya paññāya jānitvā. Anuddayāya anukampāya paṭipanno hotīti anuddayatthāya ca anukampatthāya ca yā paṭipadā, taṃ paṭipanno hoti, pūretvā ṭhitoti attho. Sesapaṭipadāsupi eseva nayo.
સબ્બે કામાતિ સબ્બે વત્થુકામકિલેસકામા. ઇતિ વદં બ્રાહ્મણો સચ્ચમાહાતિ એવમ્પિ વદન્તો ખીણાસવબ્રાહ્મણો સચ્ચમેવ આહ. સબ્બે ભવાતિ કામભવાદયો તયોપિ. નાહં ક્વચનીતિ એત્થ પન ચતુક્કોટિકસુઞ્ઞતા કથિતા. અયઞ્હિ ‘‘નાહં ક્વચની’’તિ ક્વચિ અત્તાનં ન પસ્સતિ, કસ્સચિ કિઞ્ચનતસ્મિન્તિ અત્તનો અત્તાનં કસ્સચિ પરસ્સ કિઞ્ચનભાવે ઉપનેતબ્બં ન પસ્સતિ, ભાતિટ્ઠાને ભાતરં, સહાયટ્ઠાને સહાયં, પરિક્ખારટ્ઠાને વા પરિક્ખારં મઞ્ઞિત્વા ઉપનેતબ્બં ન પસ્સતીતિ અત્થો. ન ચ મમ ક્વચનીતિ એત્થ મમસદ્દં તાવ ઠપેત્વા ‘‘ન ચ ક્વચનિ પરસ્સ ચ અત્તાનં ક્વચિ ન પસ્સતી’’તિ અયમત્થો. ઇદાનિ ‘‘મમસદ્દં આહરિત્વા મમ કિસ્મિઞ્ચિ કિઞ્ચનં નત્થી’’તિ સો પરસ્સ અત્તા મમ કિસ્મિઞ્ચિ કિઞ્ચનભાવે અત્થીતિ ન પસ્સતિ, અત્તનો ભાતિટ્ઠાને ભાતરં, સહાયટ્ઠાને સહાયં, પરિક્ખારટ્ઠાને વા પરિક્ખારન્તિ કિસ્મિઞ્ચિ ઠાને પરસ્સ અત્તાનં ઇમિના કિઞ્ચનભાવેન ઉપનેતબ્બં ન પસ્સતીતિ અત્થો. એવમયં યસ્મા નેવ કત્થચિ અત્તાનં પસ્સતિ, ન તં પરસ્સ કિઞ્ચનભાવે ઉપનેતબ્બં પસ્સતિ, ન પરસ્સ અત્તાનં પસ્સતિ, ન પરસ્સ અત્તાનં અત્તનો કિઞ્ચનભાવે ઉપનેતબ્બં પસ્સતીતિ. ઇતિ વદં બ્રાહ્મણોતિ એવં ચતુક્કોટિકં સુઞ્ઞતં વદન્તોપિ ખીણાસવબ્રાહ્મણો તસ્સા પટિપદાય સમ્મા પટિવિદ્ધત્તા સચ્ચમેવ આહ, ન મુસાતિ સબ્બેસુપિ વારેસુ મઞ્ઞનાનં પહીનત્તાયેવ ન મઞ્ઞતીતિ ચ અત્થો વેદિતબ્બો. આકિઞ્ચઞ્ઞંયેવ પટિપદન્તિ કિઞ્ચનભાવવિરહિતં નિપ્પલિબોધં નિગ્ગહણમેવ પટિપદં પટિપન્નો હોતિ પૂરેત્વા ઠિતો.
Sabbe kāmāti sabbe vatthukāmakilesakāmā. Iti vadaṃ brāhmaṇo saccamāhāti evampi vadanto khīṇāsavabrāhmaṇo saccameva āha. Sabbe bhavāti kāmabhavādayo tayopi. Nāhaṃ kvacanīti ettha pana catukkoṭikasuññatā kathitā. Ayañhi ‘‘nāhaṃ kvacanī’’ti kvaci attānaṃ na passati, kassaci kiñcanatasminti attano attānaṃ kassaci parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ na passati, bhātiṭṭhāne bhātaraṃ, sahāyaṭṭhāne sahāyaṃ, parikkhāraṭṭhāne vā parikkhāraṃ maññitvā upanetabbaṃ na passatīti attho. Na ca mama kvacanīti ettha mamasaddaṃ tāva ṭhapetvā ‘‘na ca kvacani parassa ca attānaṃ kvaci na passatī’’ti ayamattho. Idāni ‘‘mamasaddaṃ āharitvā mama kismiñci kiñcanaṃ natthī’’ti so parassa attā mama kismiñci kiñcanabhāve atthīti na passati, attano bhātiṭṭhāne bhātaraṃ, sahāyaṭṭhāne sahāyaṃ, parikkhāraṭṭhāne vā parikkhāranti kismiñci ṭhāne parassa attānaṃ iminā kiñcanabhāvena upanetabbaṃ na passatīti attho. Evamayaṃ yasmā neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passatīti. Iti vadaṃ brāhmaṇoti evaṃ catukkoṭikaṃ suññataṃ vadantopi khīṇāsavabrāhmaṇo tassā paṭipadāya sammā paṭividdhattā saccameva āha, na musāti sabbesupi vāresu maññanānaṃ pahīnattāyeva na maññatīti ca attho veditabbo. Ākiñcaññaṃyevapaṭipadanti kiñcanabhāvavirahitaṃ nippalibodhaṃ niggahaṇameva paṭipadaṃ paṭipanno hoti pūretvā ṭhito.
ઇમાનિ ખો પરિબ્બાજકા ચત્તારિ બ્રાહ્મણસચ્ચાનિ મયા સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદિતાનીતિ યાનિ તુમ્હે ભોવાદિબ્રાહ્મણાનં સચ્ચાનિ વદેથ, તેહિ અઞ્ઞાનિ મયા ઇમાનિ બાહિતપાપબ્રાહ્મણસ્સ ચત્તારિ સચ્ચાનિ ચતૂહિ મગ્ગેહિ સોળસવિધેન કિચ્ચેન જાનિત્વા પચ્ચક્ખં કત્વા પવેદિતાનિ દેસિતાનિ જોતિતાનીતિ અત્થો. ઇતિ ઇમસ્મિં સુત્તે ચતૂસુપિ ઠાનેસુ ખીણાસવસ્સ વચીસચ્ચમેવ કથિતન્તિ.
Imāni kho paribbājakā cattāri brāhmaṇasaccāni mayā sayaṃ abhiññā sacchikatvā paveditānīti yāni tumhe bhovādibrāhmaṇānaṃ saccāni vadetha, tehi aññāni mayā imāni bāhitapāpabrāhmaṇassa cattāri saccāni catūhi maggehi soḷasavidhena kiccena jānitvā paccakkhaṃ katvā paveditāni desitāni jotitānīti attho. Iti imasmiṃ sutte catūsupi ṭhānesu khīṇāsavassa vacīsaccameva kathitanti.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૫. બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તં • 5. Brāhmaṇasaccasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૫. બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તવણ્ણના • 5. Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā