| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૫. બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તવણ્ણના
5. Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā
૧૮૫. પઞ્ચમે એત્થાતિ એતસ્મિં સુઞ્ઞતાનુપસ્સનાધિકારે. ક્વચીતિ કત્થચિ ઠાને, કાલે, ધમ્મે વા. અથ વા ક્વચીતિ અજ્ઝત્તં બહિદ્ધા વા. અત્તનો અત્તાનન્તિ સકત્તાનં ‘‘અયં ખો, ભો બ્રહ્મા, મહાબ્રહ્મા…પે॰… વસી પિતા ભૂતભબ્યાન’’ન્તિઆદિના (દી॰ નિ॰ ૧.૪૨) પરેહિ પરિકપ્પિતં અત્તાનઞ્ચ કસ્સચિ કિઞ્ચનભૂતં ન પસ્સતીતિ દસ્સેન્તો ‘‘કસ્સચી’’તિઆદિમાહ. તત્થ પરસ્સાતિ પરજાતિ પરો પુરિસોતિ વા એવં ગહિતસ્સ. ન ચ મમ ક્વચનીતિ એત્થ મમ-સદ્દો અટ્ઠાનપ્પયુત્તોતિ આહ ‘‘મમ-સદ્દં તાવ ઠપેત્વા’’તિ. પરસ્સ ચાતિ અત્તનો અઞ્ઞસ્સ. પરો પુરિસો નામ અત્થિ મમત્થાય ઠિતો. તસ્સ વસેન મય્હં સબ્બં ઇજ્ઝતીતિ એકચ્ચદિટ્ઠિગતિકપરિકપ્પિતવસેન પરં અત્તાનં તઞ્ચ અત્તનો કિઞ્ચનભૂતં ન પસ્સતીતિ દસ્સેન્તો ‘‘ન ચ ક્વચની’’તિઆદિમાહ. એત્થ ચ નાહં ક્વચનીતિ સકઅત્તનો સબ્ભાવં ન પસ્સતિ. ન કસ્સચિ કિઞ્ચનતસ્મિન્તિ સકઅત્તનો એવ કસ્સચિ અત્તનિયતં ન પસ્સતિ. ન ચ મમાતિ એતં દ્વયં યથારહં સમ્બન્ધિતબ્બં, અત્થિ-પદં પચ્ચેકં. ન ચ ક્વચનિ પરસ્સ અત્તા અત્થીતિ પરસ્સ અત્તનો અભાવં પસ્સતિ. તસ્સ પરસ્સ અત્તનો મમ કિઞ્ચનતા નત્થીતિ પરસ્સ અત્તનો અનત્તનિયતં પસ્સતિ. એવં અજ્ઝત્તં બહિદ્ધા ખન્ધાનં અત્તત્તનિયસુઞ્ઞતા-સુદ્ધસઙ્ખારપુઞ્જતા-ચતુકોટિકસુઞ્ઞતાપરિગ્ગણ્હનેન નિટ્ઠા હોતિ. સેસમેત્થ સુવિઞ્ઞેય્યમેવ.
185. Pañcame etthāti etasmiṃ suññatānupassanādhikāre. Kvacīti katthaci ṭhāne, kāle, dhamme vā. Atha vā kvacīti ajjhattaṃ bahiddhā vā. Attano attānanti sakattānaṃ ‘‘ayaṃ kho, bho brahmā, mahābrahmā…pe… vasī pitā bhūtabhabyāna’’ntiādinā (dī. ni. 1.42) parehi parikappitaṃ attānañca kassaci kiñcanabhūtaṃ na passatīti dassento ‘‘kassacī’’tiādimāha. Tattha parassāti parajāti paro purisoti vā evaṃ gahitassa. Na ca mama kvacanīti ettha mama-saddo aṭṭhānappayuttoti āha ‘‘mama-saddaṃ tāva ṭhapetvā’’ti. Parassa cāti attano aññassa. Paro puriso nāma atthi mamatthāya ṭhito. Tassa vasena mayhaṃ sabbaṃ ijjhatīti ekaccadiṭṭhigatikaparikappitavasena paraṃ attānaṃ tañca attano kiñcanabhūtaṃ na passatīti dassento ‘‘na ca kvacanī’’tiādimāha. Ettha ca nāhaṃ kvacanīti sakaattano sabbhāvaṃ na passati. Na kassaci kiñcanatasminti sakaattano eva kassaci attaniyataṃ na passati. Na ca mamāti etaṃ dvayaṃ yathārahaṃ sambandhitabbaṃ, atthi-padaṃ paccekaṃ. Na ca kvacani parassa attā atthīti parassa attano abhāvaṃ passati. Tassa parassa attano mama kiñcanatā natthīti parassa attano anattaniyataṃ passati. Evaṃ ajjhattaṃ bahiddhā khandhānaṃ attattaniyasuññatā-suddhasaṅkhārapuñjatā-catukoṭikasuññatāpariggaṇhanena niṭṭhā hoti. Sesamettha suviññeyyameva.
બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૫. બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તં • 5. Brāhmaṇasaccasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૫. બ્રાહ્મણસચ્ચસુત્તવણ્ણના • 5. Brāhmaṇasaccasuttavaṇṇanā
