Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၁၁. သောတာပတ္တိသံယုတ္တံ
11. Sotāpattisaṃyuttaṃ
၁. ဝေဠုဒ္ဝာရဝဂ္ဂော
1. Veḷudvāravaggo
၁. စက္ကဝတ္တိရာဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Cakkavattirājasuttavaṇṇanā
၉၉၇. သောတာပတ္တိသံယုတ္တသ္သ ပဌမေ ကိဉ္စာပီတိ အနုဂ္ဂဟဂရဟဏေသု နိပာတော။ စတုန္နဉ္ဟိ မဟာဒီပာနံ ဣသ္သရိယာဓိပစ္စံ ရဇ္ဇံ အနုဂ္ဂဏ္ဟန္တော စတုန္နဉ္စ အပာယာနံ အပ္ပဟီနဘာဝံ ဂရဟန္တော သတ္ထာ ‘‘ကိဉ္စာပိ, ဘိက္ခဝေ, ရာဇာ စက္ကဝတ္တီ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ စတုန္နံ ဒီပာနန္တိ ဒ္ဝိသဟသ္သဒီပပရိဝာရာနံ စတုန္နံ မဟာဒီပာနံ။ ဣသ္သရိယာဓိပစ္စန္တိ ဣသ္သရဘာဝော ဣသ္သရိယံ, အဓိပတိဘာဝော အာဓိပစ္စံ, ဣသ္သရိယံ အာဓိပစ္စံ ဧတသ္မိံ ရဇ္ဇေ, န ဆေဒနဘေဒနန္တိ ဣသ္သရိယာဓိပစ္စံ။ ကာရေတ္ဝာတိ ဧဝရူပံ ရဇ္ဇံ ပဝတ္တာပေတ္ဝာ။ ကိဉ္စာပိ, ဘိက္ခဝေ, အရိယသာဝကောတိ ဧတ္ထ အနုဂ္ဂဟပသံသာသု နိပာတော။ ပိဏ္ဍိယာလောပေန ဟိ ယာပနံ အနုဂ္ဂဟန္တော စတုန္နဉ္စ အပာယာနံ ပဟီနဘာဝံ ပသံသန္တော သတ္ထာ ‘‘ကိဉ္စာပိ, ဘိက္ခဝေ, အရိယသာဝကော’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ နန္တကာနီတိ အနန္တကာနိ။ တေရသဟတ္ထောပိ ဟိ ဝတ္ထသာဋကော ဒသစ္ဆေဒနတော ပဋ္ဌာယ နန္တကန္တေဝ သင္ခံ ဂစ္ဆတိ။
997. Sotāpattisaṃyuttassa paṭhame kiñcāpīti anuggahagarahaṇesu nipāto. Catunnañhi mahādīpānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ anuggaṇhanto catunnañca apāyānaṃ appahīnabhāvaṃ garahanto satthā ‘‘kiñcāpi, bhikkhave, rājā cakkavattī’’tiādimāha. Tattha catunnaṃ dīpānanti dvisahassadīpaparivārānaṃ catunnaṃ mahādīpānaṃ. Issariyādhipaccanti issarabhāvo issariyaṃ, adhipatibhāvo ādhipaccaṃ, issariyaṃ ādhipaccaṃ etasmiṃ rajje, na chedanabhedananti issariyādhipaccaṃ. Kāretvāti evarūpaṃ rajjaṃ pavattāpetvā. Kiñcāpi, bhikkhave, ariyasāvakoti ettha anuggahapasaṃsāsu nipāto. Piṇḍiyālopena hi yāpanaṃ anuggahanto catunnañca apāyānaṃ pahīnabhāvaṃ pasaṃsanto satthā ‘‘kiñcāpi, bhikkhave, ariyasāvako’’tiādimāha. Tattha nantakānīti anantakāni. Terasahatthopi hi vatthasāṭako dasacchedanato paṭṭhāya nantakanteva saṅkhaṃ gacchati.
အဝေစ္စပ္ပသာဒေနာတိ အစလပ္ပသာဒေန။ သော ပနာယံ ပသာဒော ကိံ ဧကော, အနေကောတိ? ဧကောဝ, သော မဂ္ဂေန အာဂတပ္ပသာဒော။ ယေသု ပန ဝတ္ထူသု အပုဗ္ဗံ အစရိမံ ရုဟတိ, တေသံ ဝသေန ‘‘ဗုဒ္ဓေ အဝေစ္စပ္ပသာဒေနာ’’တိအာဒိနာ နယေန တိဓာ ဝုတ္တော။ ယသ္မာ စ ဧကော, တသ္မာဝ နိန္နာနာကရဏော ဟောတိ။ အရိယသာဝကသ္သ ဟိ ဗုဒ္ဓေယေဝ ပသာဒော စ ပေမဉ္စ ဂာရဝဉ္စ မဟန္တံ, န ဓမ္မေ ဝာ သင္ဃေ ဝာ, ဓမ္မေယေဝ ဝာ မဟန္တံ , န ဗုဒ္ဓေ ဝာ သင္ဃေ ဝာ, သင္ဃေယေဝ ဝာ မဟန္တံ, န ဗုဒ္ဓေ ဝာ ဓမ္မေ ဝာတိ ဧတံ နတ္ထိ။ ဣတိပိ သော ဘဂဝာတိအာဒီနိ ဝိသုဒ္ဓိမဂ္ဂေ ဝိတ္ထာရိတာနေဝ။
Aveccappasādenāti acalappasādena. So panāyaṃ pasādo kiṃ eko, anekoti? Ekova, so maggena āgatappasādo. Yesu pana vatthūsu apubbaṃ acarimaṃ ruhati, tesaṃ vasena ‘‘buddhe aveccappasādenā’’tiādinā nayena tidhā vutto. Yasmā ca eko, tasmāva ninnānākaraṇo hoti. Ariyasāvakassa hi buddheyeva pasādo ca pemañca gāravañca mahantaṃ, na dhamme vā saṅghe vā, dhammeyeva vā mahantaṃ , na buddhe vā saṅghe vā, saṅgheyeva vā mahantaṃ, na buddhe vā dhamme vāti etaṃ natthi. Itipi so bhagavātiādīni visuddhimagge vitthāritāneva.
အရိယကန္တေဟီတိ အရိယာနံ ကန္တေဟိ ပိယေဟိ မနာပေဟိ။ ပဉ္စ ဟိ သီလာနိ ဘဝန္တရဂတာပိ အရိယာ န ကောပေန္တိ, ဧဝံ တေသံ ပိယာနိ။ တာနိ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ အခဏ္ဍေဟီတိအာဒိ သဒိသဝသေန ဝုတ္တံ။ မုခဝဋ္ဋိယဉ္ဟိ ဆိန္နေကဒေသာ ပာတိ ခဏ္ဍာတိ ဝုစ္စတိ, မဇ္ဈေ ဘိန္နာ ဆိဒ္ဒာတိ, ဧကသ္မိံ ပဒေသေ ဝိသဘာဂဝဏ္ဏာ ဂာဝီ သဗလာတိ, နာနာဗိန္ဒုစိတ္တာ ကမ္မာသာတိ, ဧဝမေဝ ပဋိပာဋိယာ အာဒိမ္ဟိ ဝာ အန္တေ ဝာ ဘိန္နံ သီလံ ခဏ္ဍံ နာမ, မဇ္ဈေ ဘိန္နံ ဆိဒ္ဒံ, ယတ္ထ ကတ္ထစိ ဒ္ဝိန္နံ ဝာ တိဏ္ဏံ ဝာ ပဋိပာဋိယာ ဘိန္နတ္တာ သဗလံ, ဧကန္တရံ ဘိန္နံ ကမ္မာသံ။ တေသံ ဒောသာနံ အဘာဝေန အခဏ္ဍာဒိတာ ဝေဒိတဗ္ဗာ။ ဘုဇိသ္သေဟီတိ ဘုဇိသ္သဘာဝကရေဟိ။ ဝိညုပ္ပသတ္ထေဟီတိ ဗုဒ္ဓာဒီဟိ ဝိညူဟိ ပသံသိတေဟိ။ အပရာမဋ္ဌေဟီတိ ‘‘ဣဒံ နာမ တယာ ကတံ, ဣဒံ ဝီတိက္ကန္တ’’န္တိ ဧဝံ ပရာမသိတုံ အသက္ကုဏေယ္ယေဟိ။ သမာဓိသံဝတ္တနိကေဟီတိ အပ္ပနာသမာဓိံ ဥပစာရသမာဓိံ ဝာ သံဝတ္တေတုံ သမတ္ထေဟိ။
Ariyakantehīti ariyānaṃ kantehi piyehi manāpehi. Pañca hi sīlāni bhavantaragatāpi ariyā na kopenti, evaṃ tesaṃ piyāni. Tāni sandhāyetaṃ vuttaṃ. Akhaṇḍehītiādi sadisavasena vuttaṃ. Mukhavaṭṭiyañhi chinnekadesā pāti khaṇḍāti vuccati, majjhe bhinnā chiddāti, ekasmiṃ padese visabhāgavaṇṇā gāvī sabalāti, nānābinducittā kammāsāti, evameva paṭipāṭiyā ādimhi vā ante vā bhinnaṃ sīlaṃ khaṇḍaṃ nāma, majjhe bhinnaṃ chiddaṃ, yattha katthaci dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā paṭipāṭiyā bhinnattā sabalaṃ, ekantaraṃ bhinnaṃ kammāsaṃ. Tesaṃ dosānaṃ abhāvena akhaṇḍāditā veditabbā. Bhujissehīti bhujissabhāvakarehi. Viññuppasatthehīti buddhādīhi viññūhi pasaṃsitehi. Aparāmaṭṭhehīti ‘‘idaṃ nāma tayā kataṃ, idaṃ vītikkanta’’nti evaṃ parāmasituṃ asakkuṇeyyehi. Samādhisaṃvattanikehīti appanāsamādhiṃ upacārasamādhiṃ vā saṃvattetuṃ samatthehi.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁. စက္ကဝတ္တိရာဇသုတ္တံ • 1. Cakkavattirājasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁. စက္ကဝတ္တိရာဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Cakkavattirājasuttavaṇṇanā