| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / દીઘનિકાય • Dīghanikāya |
૩. ચક્કવત્તિસુત્તં
3. Cakkavattisuttaṃ
અત્તદીપસરણતા
Attadīpasaraṇatā
૮૦. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા મગધેસુ વિહરતિ માતુલાયં. તત્ર ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદ્દન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ – ‘‘અત્તદીપા, ભિક્ખવે, વિહરથ અત્તસરણા અનઞ્ઞસરણા, ધમ્મદીપા ધમ્મસરણા અનઞ્ઞસરણા. કથઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અત્તદીપો વિહરતિ અત્તસરણો અનઞ્ઞસરણો, ધમ્મદીપો ધમ્મસરણો અનઞ્ઞસરણો? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ કાયે કાયાનુપસ્સી વિહરતિ આતાપી સમ્પજાનો સતિમા વિનેય્ય લોકે અભિજ્ઝાદોમનસ્સં. વેદનાસુ વેદનાનુપસ્સી…પે॰… ચિત્તે ચિત્તાનુપસ્સી…પે॰… ધમ્મેસુ ધમ્માનુપસ્સી વિહરતિ આતાપી સમ્પજાનો સતિમા વિનેય્ય લોકે અભિજ્ઝાદોમનસ્સં. એવં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અત્તદીપો વિહરતિ અત્તસરણો અનઞ્ઞસરણો, ધમ્મદીપો ધમ્મસરણો અનઞ્ઞસરણો.
80. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā magadhesu viharati mātulāyaṃ. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhaddante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘attadīpā, bhikkhave, viharatha attasaraṇā anaññasaraṇā, dhammadīpā dhammasaraṇā anaññasaraṇā. Kathañca pana, bhikkhave, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī…pe… citte cittānupassī…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo, dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo.
‘‘ગોચરે, ભિક્ખવે, ચરથ સકે પેત્તિકે વિસયે. ગોચરે, ભિક્ખવે, ચરતં સકે પેત્તિકે વિસયે ન લચ્છતિ મારો ઓતારં, ન લચ્છતિ મારો આરમ્મણં 1. કુસલાનં, ભિક્ખવે, ધમ્માનં સમાદાનહેતુ એવમિદં પુઞ્ઞં પવડ્ઢતિ.
‘‘Gocare, bhikkhave, caratha sake pettike visaye. Gocare, bhikkhave, carataṃ sake pettike visaye na lacchati māro otāraṃ, na lacchati māro ārammaṇaṃ 2. Kusalānaṃ, bhikkhave, dhammānaṃ samādānahetu evamidaṃ puññaṃ pavaḍḍhati.
દળ્હનેમિચક્કવત્તિરાજા
Daḷhanemicakkavattirājā
૮૧. ‘‘ભૂતપુબ્બં , ભિક્ખવે, રાજા દળ્હનેમિ નામ અહોસિ ચક્કવત્તી 3 ધમ્મિકો ધમ્મરાજા ચાતુરન્તો વિજિતાવી જનપદત્થાવરિયપ્પત્તો સત્તરતનસમન્નાગતો. તસ્સિમાનિ સત્ત રતનાનિ અહેસું સેય્યથિદં – ચક્કરતનંઉ હત્થિરતનં અસ્સરતનં મણિરતનં ઇત્થિરતનં ગહપતિરતનં પરિણાયકરતનમેવ સત્તમં. પરોસહસ્સં ખો પનસ્સ પુત્તા અહેસું સૂરા વીરઙ્ગરૂપા પરસેનપ્પમદ્દના. સો ઇમં પથવિં સાગરપરિયન્તં અદણ્ડેન અસત્થેન ધમ્મેન 4 અભિવિજિય અજ્ઝાવસિ.
81. ‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, rājā daḷhanemi nāma ahosi cakkavattī 5 dhammiko dhammarājā cāturanto vijitāvī janapadatthāvariyappatto sattaratanasamannāgato. Tassimāni satta ratanāni ahesuṃ seyyathidaṃ – cakkaratanaṃu hatthiratanaṃ assaratanaṃ maṇiratanaṃ itthiratanaṃ gahapatiratanaṃ pariṇāyakaratanameva sattamaṃ. Parosahassaṃ kho panassa puttā ahesuṃ sūrā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So imaṃ pathaviṃ sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena dhammena 6 abhivijiya ajjhāvasi.
૮૨. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા દળ્હનેમિ બહુન્નં વસ્સાનં બહુન્નં વસ્સસતાનં બહુન્નં વસ્સસહસ્સાનં અચ્ચયેન અઞ્ઞતરં પુરિસં આમન્તેસિ – ‘યદા ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, પસ્સેય્યાસિ દિબ્બં ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુતં, અથ મે આરોચેય્યાસી’તિ. ‘એવં, દેવા’તિ ખો, ભિક્ખવે, સો પુરિસો રઞ્ઞો દળ્હનેમિસ્સ પચ્ચસ્સોસિ. અદ્દસા ખો, ભિક્ખવે, સો પુરિસો બહુન્નં વસ્સાનં બહુન્નં વસ્સસતાનં બહુન્નં વસ્સસહસ્સાનં અચ્ચયેન દિબ્બં ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુતં, દિસ્વાન યેન રાજા દળ્હનેમિ તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા રાજાનં દળ્હનેમિં એતદવોચ – ‘યગ્ઘે, દેવ, જાનેય્યાસિ, દિબ્બં તે ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુત’ન્તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા દળ્હનેમિ જેટ્ઠપુત્તં કુમારં આમન્તાપેત્વા 7 એતદવોચ – ‘દિબ્બં કિર મે, તાત કુમાર, ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુતં. સુતં ખો પન મેતં – યસ્સ રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ દિબ્બં ચક્કરતનં ઓસક્કતિ ઠાના ચવતિ, ન દાનિ તેન રઞ્ઞા ચિરં જીવિતબ્બં હોતીતિ. ભુત્તા ખો પન મે માનુસકા કામા, સમયો દાનિ મે દિબ્બે કામે પરિયેસિતું. એહિ ત્વં, તાત કુમાર, ઇમં સમુદ્દપરિયન્તં પથવિં પટિપજ્જ. અહં પન કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિસ્સામી’તિ.
82. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā daḷhanemi bahunnaṃ vassānaṃ bahunnaṃ vassasatānaṃ bahunnaṃ vassasahassānaṃ accayena aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘yadā tvaṃ, ambho purisa, passeyyāsi dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ, atha me āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, so puriso rañño daḷhanemissa paccassosi. Addasā kho, bhikkhave, so puriso bahunnaṃ vassānaṃ bahunnaṃ vassasatānaṃ bahunnaṃ vassasahassānaṃ accayena dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ, disvāna yena rājā daḷhanemi tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ daḷhanemiṃ etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ te cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cuta’nti. Atha kho, bhikkhave, rājā daḷhanemi jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā 8 etadavoca – ‘dibbaṃ kira me, tāta kumāra, cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ. Sutaṃ kho pana metaṃ – yassa rañño cakkavattissa dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkati ṭhānā cavati, na dāni tena raññā ciraṃ jīvitabbaṃ hotīti. Bhuttā kho pana me mānusakā kāmā, samayo dāni me dibbe kāme pariyesituṃ. Ehi tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ samuddapariyantaṃ pathaviṃ paṭipajja. Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmī’ti.
૮૩. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા દળ્હનેમિ જેટ્ઠપુત્તં કુમારં સાધુકં રજ્જે સમનુસાસિત્વા કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિ. સત્તાહપબ્બજિતે ખો પન, ભિક્ખવે, રાજિસિમ્હિ દિબ્બં ચક્કરતનં અન્તરધાયિ.
83. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā daḷhanemi jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. Sattāhapabbajite kho pana, bhikkhave, rājisimhi dibbaṃ cakkaratanaṃ antaradhāyi.
‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, અઞ્ઞતરો પુરિસો યેન રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો 9 તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા રાજાનં ખત્તિયં મુદ્ધાભિસિત્તં એતદવોચ – ‘યગ્ઘે, દેવ, જાનેય્યાસિ, દિબ્બં ચક્કરતનં અન્તરહિત’ન્તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો દિબ્બે ચક્કરતને અન્તરહિતે અનત્તમનો અહોસિ, અનત્તમનતઞ્ચ પટિસંવેદેસિ. સો યેન રાજિસિ તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા રાજિસિં એતદવોચ – ‘યગ્ઘે, દેવ, જાનેય્યાસિ, દિબ્બં ચક્કરતનં અન્તરહિત’ન્તિ. એવં વુત્તે, ભિક્ખવે, રાજિસિ રાજાનં ખત્તિયં મુદ્ધાભિસિત્તં એતદવોચ – ‘મા ખો ત્વં, તાત, દિબ્બે ચક્કરતને અન્તરહિતે અનત્તમનો અહોસિ, મા અનત્તમનતઞ્ચ પટિસંવેદેસિ, ન હિ તે, તાત, દિબ્બં ચક્કરતનં પેત્તિકં દાયજ્જં. ઇઙ્ઘ ત્વં, તાત, અરિયે ચક્કવત્તિવત્તે વત્તાહિ. ઠાનં ખો પનેતં વિજ્જતિ, યં તે અરિયે ચક્કવત્તિવત્તે વત્તમાનસ્સ તદહુપોસથે પન્નરસે સીસંન્હાતસ્સ 10 ઉપોસથિકસ્સ ઉપરિપાસાદવરગતસ્સ દિબ્બં ચક્કરતનં પાતુભવિસ્સતિ સહસ્સારં સનેમિકં સનાભિકં સબ્બાકારપરિપૂર’ન્તિ.
‘‘Atha kho, bhikkhave, aññataro puriso yena rājā khattiyo muddhābhisitto 11 tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ cakkaratanaṃ antarahita’nti. Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto dibbe cakkaratane antarahite anattamano ahosi, anattamanatañca paṭisaṃvedesi. So yena rājisi tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājisiṃ etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ cakkaratanaṃ antarahita’nti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājisi rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ etadavoca – ‘mā kho tvaṃ, tāta, dibbe cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mā anattamanatañca paṭisaṃvedesi, na hi te, tāta, dibbaṃ cakkaratanaṃ pettikaṃ dāyajjaṃ. Iṅgha tvaṃ, tāta, ariye cakkavattivatte vattāhi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati, yaṃ te ariye cakkavattivatte vattamānassa tadahuposathe pannarase sīsaṃnhātassa 12 uposathikassa uparipāsādavaragatassa dibbaṃ cakkaratanaṃ pātubhavissati sahassāraṃ sanemikaṃ sanābhikaṃ sabbākāraparipūra’nti.
ચક્કવત્તિઅરિયવત્તં
Cakkavattiariyavattaṃ
૮૪. ‘‘‘કતમં પન તં, દેવ, અરિયં ચક્કવત્તિવત્ત’ન્તિ ? ‘તેન હિ ત્વં, તાત, ધમ્મંયેવ નિસ્સાય ધમ્મં સક્કરોન્તો ધમ્મં ગરું કરોન્તો 13 ધમ્મં માનેન્તો ધમ્મં પૂજેન્તો ધમ્મં અપચાયમાનો ધમ્મદ્ધજો ધમ્મકેતુ ધમ્માધિપતેય્યો ધમ્મિકં રક્ખાવરણગુત્તિં સંવિદહસ્સુ અન્તોજનસ્મિં બલકાયસ્મિં ખત્તિયેસુ અનુયન્તેસુ 14 બ્રાહ્મણગહપતિકેસુ નેગમજાનપદેસુ સમણબ્રાહ્મણેસુ મિગપક્ખીસુ. મા ચ તે, તાત, વિજિતે અધમ્મકારો પવત્તિત્થ. યે ચ તે, તાત, વિજિતે અધના અસ્સુ, તેસઞ્ચ ધનમનુપ્પદેય્યાસિ 15. યે ચ તે, તાત, વિજિતે સમણબ્રાહ્મણા મદપ્પમાદા પટિવિરતા ખન્તિસોરચ્ચે નિવિટ્ઠા એકમત્તાનં દમેન્તિ, એકમત્તાનં સમેન્તિ, એકમત્તાનં પરિનિબ્બાપેન્તિ, તે કાલેન કાલં ઉપસઙ્કમિત્વા પરિપુચ્છેય્યાસિ પરિગ્ગણ્હેય્યાસિ – ‘‘કિં, ભન્તે, કુસલં, કિં અકુસલં, કિં સાવજ્જં, કિં અનવજ્જં, કિં સેવિતબ્બં, કિં ન સેવિતબ્બં, કિં મે કરીયમાનં દીઘરત્તં અહિતાય દુક્ખાય અસ્સ, કિં વા પન મે કરીયમાનં દીઘરત્તં હિતાય સુખાય અસ્સા’’તિ? તેસં સુત્વા યં અકુસલં તં અભિનિવજ્જેય્યાસિ, યં કુસલં તં સમાદાય વત્તેય્યાસિ. ઇદં ખો, તાત, તં અરિયં ચક્કવત્તિવત્ત’ન્તિ.
84. ‘‘‘Katamaṃ pana taṃ, deva, ariyaṃ cakkavattivatta’nti ? ‘Tena hi tvaṃ, tāta, dhammaṃyeva nissāya dhammaṃ sakkaronto dhammaṃ garuṃ karonto 16 dhammaṃ mānento dhammaṃ pūjento dhammaṃ apacāyamāno dhammaddhajo dhammaketu dhammādhipateyyo dhammikaṃ rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahassu antojanasmiṃ balakāyasmiṃ khattiyesu anuyantesu 17 brāhmaṇagahapatikesu negamajānapadesu samaṇabrāhmaṇesu migapakkhīsu. Mā ca te, tāta, vijite adhammakāro pavattittha. Ye ca te, tāta, vijite adhanā assu, tesañca dhanamanuppadeyyāsi 18. Ye ca te, tāta, vijite samaṇabrāhmaṇā madappamādā paṭiviratā khantisoracce niviṭṭhā ekamattānaṃ damenti, ekamattānaṃ samenti, ekamattānaṃ parinibbāpenti, te kālena kālaṃ upasaṅkamitvā paripuccheyyāsi pariggaṇheyyāsi – ‘‘kiṃ, bhante, kusalaṃ, kiṃ akusalaṃ, kiṃ sāvajjaṃ, kiṃ anavajjaṃ, kiṃ sevitabbaṃ, kiṃ na sevitabbaṃ, kiṃ me karīyamānaṃ dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya assa, kiṃ vā pana me karīyamānaṃ dīgharattaṃ hitāya sukhāya assā’’ti? Tesaṃ sutvā yaṃ akusalaṃ taṃ abhinivajjeyyāsi, yaṃ kusalaṃ taṃ samādāya vatteyyāsi. Idaṃ kho, tāta, taṃ ariyaṃ cakkavattivatta’nti.
ચક્કરતનપાતુભાવો
Cakkaratanapātubhāvo
૮૫. ‘‘‘એવં, દેવા’તિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો રાજિસિસ્સ પટિસ્સુત્વા અરિયે ચક્કવત્તિવત્તે 19 વત્તિ. તસ્સ અરિયે ચક્કવત્તિવત્તે વત્તમાનસ્સ તદહુપોસથે પન્નરસે સીસંન્હાતસ્સ ઉપોસથિકસ્સ ઉપરિપાસાદવરગતસ્સ દિબ્બં ચક્કરતનં પાતુરહોસિ સહસ્સારં સનેમિકં સનાભિકં સબ્બાકારપરિપૂરં. દિસ્વાન રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ એતદહોસિ – ‘સુતં ખો પન મેતં – યસ્સ રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ તદહુપોસથે પન્નરસે સીસંન્હાતસ્સ ઉપોસથિકસ્સ ઉપરિપાસાદવરગતસ્સ દિબ્બં ચક્કરતનં પાતુભવતિ સહસ્સારં સનેમિકં સનાભિકં સબ્બાકારપરિપૂરં , સો હોતિ રાજા ચક્કવત્તી’તિ. અસ્સં નુ ખો અહં રાજા ચક્કવત્તીતિ.
85. ‘‘‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto rājisissa paṭissutvā ariye cakkavattivatte 20 vatti. Tassa ariye cakkavattivatte vattamānassa tadahuposathe pannarase sīsaṃnhātassa uposathikassa uparipāsādavaragatassa dibbaṃ cakkaratanaṃ pāturahosi sahassāraṃ sanemikaṃ sanābhikaṃ sabbākāraparipūraṃ. Disvāna rañño khattiyassa muddhābhisittassa etadahosi – ‘sutaṃ kho pana metaṃ – yassa rañño khattiyassa muddhābhisittassa tadahuposathe pannarase sīsaṃnhātassa uposathikassa uparipāsādavaragatassa dibbaṃ cakkaratanaṃ pātubhavati sahassāraṃ sanemikaṃ sanābhikaṃ sabbākāraparipūraṃ , so hoti rājā cakkavattī’ti. Assaṃ nu kho ahaṃ rājā cakkavattīti.
‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો ઉટ્ઠાયાસના એકંસં ઉતરાસઙ્ગં કરિત્વા વામેન હત્થેન ભિઙ્કારં ગહેત્વા દક્ખિણેન હત્થેન ચક્કરતનં અબ્ભુક્કિરિ – ‘પવત્તતુ ભવં ચક્કરતનં, અભિવિજિનાતુ ભવં ચક્કરતન’ન્તિ.
‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ utarāsaṅgaṃ karitvā vāmena hatthena bhiṅkāraṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena cakkaratanaṃ abbhukkiri – ‘pavattatu bhavaṃ cakkaratanaṃ, abhivijinātu bhavaṃ cakkaratana’nti.
‘‘અથ ખો તં, ભિક્ખવે, ચક્કરતનં પુરત્થિમં દિસં પવત્તિ, અન્વદેવ રાજા ચક્કવત્તી સદ્ધિં ચતુરઙ્ગિનિયા સેનાય. યસ્મિં ખો પન, ભિક્ખવે, પદેસે ચક્કરતનં પતિટ્ઠાસિ, તત્થ રાજા ચક્કવત્તી વાસં ઉપગચ્છિ સદ્ધિં ચતુરઙ્ગિનિયા સેનાય. યે ખો પન, ભિક્ખવે, પુરત્થિમાય દિસાય પટિરાજાનો, તે રાજાનં ચક્કવત્તિં ઉપસઙ્કમિત્વા એવમાહંસુ – ‘એહિ ખો, મહારાજ, સ્વાગતં તે 21 મહારાજ, સકં તે, મહારાજ, અનુસાસ, મહારાજા’તિ. રાજા ચક્કવત્તી એવમાહ – ‘પાણો ન હન્તબ્બો, અદિન્નં નાદાતબ્બં, કામેસુમિચ્છા ન ચરિતબ્બા, મુસા ન ભાસિતબ્બા, મજ્જં ન પાતબ્બં, યથાભુત્તઞ્ચ ભુઞ્જથા’તિ. યે ખો પન, ભિક્ખવે, પુરત્થિમાય દિસાય પટિરાજાનો, તે રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ અનુયન્તા 22 અહેસું.
‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ puratthimaṃ disaṃ pavatti, anvadeva rājā cakkavattī saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Yasmiṃ kho pana, bhikkhave, padese cakkaratanaṃ patiṭṭhāsi, tattha rājā cakkavattī vāsaṃ upagacchi saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Ye kho pana, bhikkhave, puratthimāya disāya paṭirājāno, te rājānaṃ cakkavattiṃ upasaṅkamitvā evamāhaṃsu – ‘ehi kho, mahārāja, svāgataṃ te 23 mahārāja, sakaṃ te, mahārāja, anusāsa, mahārājā’ti. Rājā cakkavattī evamāha – ‘pāṇo na hantabbo, adinnaṃ nādātabbaṃ, kāmesumicchā na caritabbā, musā na bhāsitabbā, majjaṃ na pātabbaṃ, yathābhuttañca bhuñjathā’ti. Ye kho pana, bhikkhave, puratthimāya disāya paṭirājāno, te rañño cakkavattissa anuyantā 24 ahesuṃ.
૮૬. ‘‘અથ ખો તં, ભિક્ખવે, ચક્કરતનં પુરત્થિમં સમુદ્દં અજ્ઝોગાહેત્વા 25 પચ્ચુત્તરિત્વા દક્ખિણં દિસં પવત્તિ…પે॰… દક્ખિણં સમુદ્દં અજ્ઝોગાહેત્વા પચ્ચુત્તરિત્વા પચ્છિમં દિસં પવત્તિ, અન્વદેવ રાજા ચક્કવત્તી સદ્ધિં ચતુરઙ્ગિનિયા સેનાય. યસ્મિં ખો પન, ભિક્ખવે, પદેસે ચક્કરતનં પતિટ્ઠાસિ, તત્થ રાજા ચક્કવત્તી વાસં ઉપગચ્છિ સદ્ધિં ચતુરઙ્ગિનિયા સેનાય. યે ખો પન, ભિક્ખવે, પચ્છિમાય દિસાય પટિરાજાનો, તે રાજાનં ચક્કવત્તિં ઉપસઙ્કમિત્વા એવમાહંસુ – ‘એહિ ખો, મહારાજ, સ્વાગતં તે, મહારાજ, સકં તે, મહારાજ, અનુસાસ, મહારાજા’તિ. રાજા ચક્કવત્તી એવમાહ – ‘પાણો ન હન્તબ્બો, અદિન્નં નાદાતબ્બં, કામેસુમિચ્છા ન ચરિતબ્બા, મુસા ન ભાસિતબ્બા, મજ્જં ન પાતબ્બં, યથાભુત્તઞ્ચ ભુઞ્જથા’તિ. યે ખો પન, ભિક્ખવે, પચ્છિમાય દિસાય પટિરાજાનો, તે રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ અનુયન્તા અહેસું.
86. ‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ puratthimaṃ samuddaṃ ajjhogāhetvā 26 paccuttaritvā dakkhiṇaṃ disaṃ pavatti…pe… dakkhiṇaṃ samuddaṃ ajjhogāhetvā paccuttaritvā pacchimaṃ disaṃ pavatti, anvadeva rājā cakkavattī saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Yasmiṃ kho pana, bhikkhave, padese cakkaratanaṃ patiṭṭhāsi, tattha rājā cakkavattī vāsaṃ upagacchi saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Ye kho pana, bhikkhave, pacchimāya disāya paṭirājāno, te rājānaṃ cakkavattiṃ upasaṅkamitvā evamāhaṃsu – ‘ehi kho, mahārāja, svāgataṃ te, mahārāja, sakaṃ te, mahārāja, anusāsa, mahārājā’ti. Rājā cakkavattī evamāha – ‘pāṇo na hantabbo, adinnaṃ nādātabbaṃ, kāmesumicchā na caritabbā, musā na bhāsitabbā, majjaṃ na pātabbaṃ, yathābhuttañca bhuñjathā’ti. Ye kho pana, bhikkhave, pacchimāya disāya paṭirājāno, te rañño cakkavattissa anuyantā ahesuṃ.
૮૭. ‘‘અથ ખો તં, ભિક્ખવે, ચક્કરતનં પચ્છિમં સમુદ્દં અજ્ઝોગાહેત્વા પચ્ચુત્તરિત્વા ઉત્તરં દિસં પવત્તિ, અન્વદેવ રાજા ચક્કવત્તી સદ્ધિં ચતુરઙ્ગિનિયા સેનાય. યસ્મિં ખો પન, ભિક્ખવે, પદેસે ચક્કરતનં પતિટ્ઠાસિ, તત્થ રાજા ચક્કવત્તી વાસં ઉપગચ્છિ સદ્ધિં ચતુરઙ્ગિનિયા સેનાય. યે ખો પન, ભિક્ખવે, ઉત્તરાય દિસાય પટિરાજાનો, તે રાજાનં ચક્કવત્તિં ઉપસઙ્કમિત્વા એવમાહંસુ – ‘એહિ ખો, મહારાજ, સ્વાગતં તે, મહારાજ , સકં તે, મહારાજ, અનુસાસ, મહારાજા’તિ. રાજા ચક્કવત્તી એવમાહ – ‘પાણો ન હન્તબ્બો, અદિન્નં નાદાતબ્બં, કામેસુમિચ્છા ન ચરિતબ્બા, મુસા ન ભાસિતબ્બા, મજ્જં ન પાતબ્બં, યથાભુત્તઞ્ચ ભુઞ્જથા’તિ. યે ખો પન, ભિક્ખવે, ઉત્તરાય દિસાય પટિરાજાનો, તે રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ અનુયન્તા અહેસું.
87. ‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ pacchimaṃ samuddaṃ ajjhogāhetvā paccuttaritvā uttaraṃ disaṃ pavatti, anvadeva rājā cakkavattī saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Yasmiṃ kho pana, bhikkhave, padese cakkaratanaṃ patiṭṭhāsi, tattha rājā cakkavattī vāsaṃ upagacchi saddhiṃ caturaṅginiyā senāya. Ye kho pana, bhikkhave, uttarāya disāya paṭirājāno, te rājānaṃ cakkavattiṃ upasaṅkamitvā evamāhaṃsu – ‘ehi kho, mahārāja, svāgataṃ te, mahārāja , sakaṃ te, mahārāja, anusāsa, mahārājā’ti. Rājā cakkavattī evamāha – ‘pāṇo na hantabbo, adinnaṃ nādātabbaṃ, kāmesumicchā na caritabbā, musā na bhāsitabbā, majjaṃ na pātabbaṃ, yathābhuttañca bhuñjathā’ti. Ye kho pana, bhikkhave, uttarāya disāya paṭirājāno, te rañño cakkavattissa anuyantā ahesuṃ.
‘‘અથ ખો તં, ભિક્ખવે, ચક્કરતનં સમુદ્દપરિયન્તં પથવિં અભિવિજિનિત્વા તમેવ રાજધાનિં પચ્ચાગન્ત્વા રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ અન્તેપુરદ્વારે અત્થકરણપમુખે 27 અક્ખાહતં મઞ્ઞે અટ્ઠાસિ રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ અન્તેપુરં ઉપસોભયમાનં.
‘‘Atha kho taṃ, bhikkhave, cakkaratanaṃ samuddapariyantaṃ pathaviṃ abhivijinitvā tameva rājadhāniṃ paccāgantvā rañño cakkavattissa antepuradvāre atthakaraṇapamukhe 28 akkhāhataṃ maññe aṭṭhāsi rañño cakkavattissa antepuraṃ upasobhayamānaṃ.
દુતિયાદિચક્કવત્તિકથા
Dutiyādicakkavattikathā
૮૮. ‘‘દુતિયોપિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી…પે॰… તતિયોપિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી… ચતુત્થોપિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી… પઞ્ચમોપિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી… છટ્ઠોપિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી… સત્તમોપિ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી બહુન્નં વસ્સાનં બહુન્નં વસ્સસતાનં બહુન્નં વસ્સસહસ્સાનં અચ્ચયેન અઞ્ઞતરં પુરિસં આમન્તેસિ – ‘યદા ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, પસ્સેય્યાસિ દિબ્બં ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુતં, અથ મે આરોચેય્યાસી’તિ. ‘એવં, દેવા’તિ ખો, ભિક્ખવે, સો પુરિસો રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ પચ્ચસ્સોસિ. અદ્દસા ખો , ભિક્ખવે, સો પુરિસો બહુન્નં વસ્સાનં બહુન્નં વસ્સસતાનં બહુન્નં વસ્સસહસ્સાનં અચ્ચયેન દિબ્બં ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુતં. દિસ્વાન યેન રાજા ચક્કવત્તી તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા રાજાનં ચક્કવત્તિં એતદવોચ – ‘યગ્ઘે , દેવ, જાનેય્યાસિ, દિબ્બં તે ચક્કરતનં ઓસક્કિતં ઠાના ચુત’ન્તિ?
88. ‘‘Dutiyopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī…pe… tatiyopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī… catutthopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī… pañcamopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī… chaṭṭhopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī… sattamopi kho, bhikkhave, rājā cakkavattī bahunnaṃ vassānaṃ bahunnaṃ vassasatānaṃ bahunnaṃ vassasahassānaṃ accayena aññataraṃ purisaṃ āmantesi – ‘yadā tvaṃ, ambho purisa, passeyyāsi dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ, atha me āroceyyāsī’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, so puriso rañño cakkavattissa paccassosi. Addasā kho , bhikkhave, so puriso bahunnaṃ vassānaṃ bahunnaṃ vassasatānaṃ bahunnaṃ vassasahassānaṃ accayena dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cutaṃ. Disvāna yena rājā cakkavattī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ cakkavattiṃ etadavoca – ‘yagghe , deva, jāneyyāsi, dibbaṃ te cakkaratanaṃ osakkitaṃ ṭhānā cuta’nti?
૮૯. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી જેટ્ઠપુત્તં કુમારં આમન્તાપેત્વા એતદવોચ – ‘દિબ્બં કિર મે, તાત કુમાર, ચક્કરતનં ઓસક્કિતં, ઠાના ચુતં, સુતં ખો પન મેતં – યસ્સ રઞ્ઞો ચક્કવત્તિસ્સ દિબ્બં ચક્કરતનં ઓસક્કતિ, ઠાના ચવતિ, ન દાનિ તેન રઞ્ઞા ચિરં જીવિતબ્બં હોતીતિ. ભુત્તા ખો પન મે માનુસકા કામા, સમયો દાનિ મે દિબ્બે કામે પરિયેસિતું, એહિ ત્વં, તાત કુમાર, ઇમં સમુદ્દપરિયન્તં પથવિં પટિપજ્જ . અહં પન કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિસ્સામી’તિ.
89. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā cakkavattī jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ āmantāpetvā etadavoca – ‘dibbaṃ kira me, tāta kumāra, cakkaratanaṃ osakkitaṃ, ṭhānā cutaṃ, sutaṃ kho pana metaṃ – yassa rañño cakkavattissa dibbaṃ cakkaratanaṃ osakkati, ṭhānā cavati, na dāni tena raññā ciraṃ jīvitabbaṃ hotīti. Bhuttā kho pana me mānusakā kāmā, samayo dāni me dibbe kāme pariyesituṃ, ehi tvaṃ, tāta kumāra, imaṃ samuddapariyantaṃ pathaviṃ paṭipajja . Ahaṃ pana kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissāmī’ti.
‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ચક્કવત્તી જેટ્ઠપુત્તં કુમારં સાધુકં રજ્જે સમનુસાસિત્વા કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિ. સત્તાહપબ્બજિતે ખો પન, ભિક્ખવે, રાજિસિમ્હિ દિબ્બં ચક્કરતનં અન્તરધાયિ.
‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā cakkavattī jeṭṭhaputtaṃ kumāraṃ sādhukaṃ rajje samanusāsitvā kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbaji. Sattāhapabbajite kho pana, bhikkhave, rājisimhi dibbaṃ cakkaratanaṃ antaradhāyi.
૯૦. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, અઞ્ઞતરો પુરિસો યેન રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા રાજાનં ખત્તિયં મુદ્ધાભિસિત્તં એતદવોચ – ‘યગ્ઘે, દેવ, જાનેય્યાસિ, દિબ્બં ચક્કરતનં અન્તરહિત’ન્તિ? અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો દિબ્બે ચક્કરતને અન્તરહિતે અનત્તમનો અહોસિ. અનત્તમનતઞ્ચ પટિસંવેદેસિ; નો ચ ખો રાજિસિં ઉપસઙ્કમિત્વા અરિયં ચક્કવત્તિવત્તં પુચ્છિ. સો સમતેનેવ સુદં જનપદં પસાસતિ. તસ્સ સમતેન જનપદં પસાસતો પુબ્બેનાપરં જનપદા ન પબ્બન્તિ, યથા તં પુબ્બકાનં રાજૂનં અરિયે ચક્કવત્તિવત્તે વત્તમાનાનં.
90. ‘‘Atha kho, bhikkhave, aññataro puriso yena rājā khattiyo muddhābhisitto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ etadavoca – ‘yagghe, deva, jāneyyāsi, dibbaṃ cakkaratanaṃ antarahita’nti? Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto dibbe cakkaratane antarahite anattamano ahosi. Anattamanatañca paṭisaṃvedesi; no ca kho rājisiṃ upasaṅkamitvā ariyaṃ cakkavattivattaṃ pucchi. So samateneva sudaṃ janapadaṃ pasāsati. Tassa samatena janapadaṃ pasāsato pubbenāparaṃ janapadā na pabbanti, yathā taṃ pubbakānaṃ rājūnaṃ ariye cakkavattivatte vattamānānaṃ.
‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, અમચ્ચા પારિસજ્જા ગણકમહામત્તા અનીકટ્ઠા દોવારિકા મન્તસ્સાજીવિનો સન્નિપતિત્વા રાજાનં ખત્તિયં મુદ્ધાભિસિત્તં એતદવોચું – ‘ન ખો તે, દેવ, સમતેન (સુદં) જનપદં પસાસતો પુબ્બેનાપરં જનપદા પબ્બન્તિ, યથા તં પુબ્બકાનં રાજૂનં અરિયે ચક્કવત્તિવત્તે વત્તમાનાનં. સંવિજ્જન્તિ ખો તે, દેવ, વિજિતે અમચ્ચા પારિસજ્જા ગણકમહામત્તા અનીકટ્ઠા દોવારિકા મન્તસ્સાજીવિનો મયઞ્ચેવ અઞ્ઞે ચ 29 યે મયં અરિયં ચક્કવત્તિવત્તં ધારેમ. ઇઙ્ઘ ત્વં, દેવ, અમ્હે અરિયં ચક્કવત્તિવત્તં પુચ્છ. તસ્સ તે મયં અરિયં ચક્કવત્તિવત્તં પુટ્ઠા બ્યાકરિસ્સામા’તિ.
‘‘Atha kho, bhikkhave, amaccā pārisajjā gaṇakamahāmattā anīkaṭṭhā dovārikā mantassājīvino sannipatitvā rājānaṃ khattiyaṃ muddhābhisittaṃ etadavocuṃ – ‘na kho te, deva, samatena (sudaṃ) janapadaṃ pasāsato pubbenāparaṃ janapadā pabbanti, yathā taṃ pubbakānaṃ rājūnaṃ ariye cakkavattivatte vattamānānaṃ. Saṃvijjanti kho te, deva, vijite amaccā pārisajjā gaṇakamahāmattā anīkaṭṭhā dovārikā mantassājīvino mayañceva aññe ca 30 ye mayaṃ ariyaṃ cakkavattivattaṃ dhārema. Iṅgha tvaṃ, deva, amhe ariyaṃ cakkavattivattaṃ puccha. Tassa te mayaṃ ariyaṃ cakkavattivattaṃ puṭṭhā byākarissāmā’ti.
આયુવણ્ણાદિપરિયાનિકથા
Āyuvaṇṇādipariyānikathā
૯૧. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો અમચ્ચે પારિસજ્જે ગણકમહામત્તે અનીકટ્ઠે દોવારિકે મન્તસ્સાજીવિનો સન્નિપાતેત્વા અરિયં ચક્કવત્તિવત્તં પુચ્છિ. તસ્સ તે અરિયં ચક્કવત્તિવત્તં પુટ્ઠા બ્યાકરિંસુ. તેસં સુત્વા ધમ્મિકઞ્હિ ખો રક્ખાવરણગુત્તિં સંવિદહિ, નો ચ ખો અધનાનં ધનમનુપ્પદાસિ. અધનાનં ધને અનનુપ્પદિયમાને દાલિદ્દિયં વેપુલ્લમગમાસિ. દાલિદ્દિયે વેપુલ્લં ગતે અઞ્ઞતરો પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિ. તમેનં અગ્ગહેસું. ગહેત્વા રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ દસ્સેસું – ‘અયં, દેવ, પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ. એવં વુત્તે, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તં પુરિસં એતદવોચ – ‘સચ્ચં કિર ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ 31? ‘સચ્ચં, દેવા’તિ. ‘કિં કારણા’તિ? ‘ન હિ, દેવ, જીવામી’તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તસ્સ પુરિસસ્સ ધનમનુપ્પદાસિ – ‘ઇમિના ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, ધનેન અત્તના ચ જીવાહિ, માતાપિતરો ચ પોસેહિ, પુત્તદારઞ્ચ પોસેહિ, કમ્મન્તે ચ પયોજેહિ, સમણબ્રાહ્મણેસુ 32 ઉદ્ધગ્ગિકં દક્ખિણં પતિટ્ઠાપેહિ સોવગ્ગિકં સુખવિપાકં સગ્ગસંવત્તનિક’ન્તિ. ‘એવં, દેવા’તિ ખો, ભિક્ખવે, સો પુરિસો રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ પચ્ચસ્સોસિ.
91. ‘‘Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto amacce pārisajje gaṇakamahāmatte anīkaṭṭhe dovārike mantassājīvino sannipātetvā ariyaṃ cakkavattivattaṃ pucchi. Tassa te ariyaṃ cakkavattivattaṃ puṭṭhā byākariṃsu. Tesaṃ sutvā dhammikañhi kho rakkhāvaraṇaguttiṃ saṃvidahi, no ca kho adhanānaṃ dhanamanuppadāsi. Adhanānaṃ dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi. Dāliddiye vepullaṃ gate aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ. Gahetvā rañño khattiyassa muddhābhisittassa dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca – ‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti 33? ‘Saccaṃ, devā’ti. ‘Kiṃ kāraṇā’ti? ‘Na hi, deva, jīvāmī’ti. Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto tassa purisassa dhanamanuppadāsi – ‘iminā tvaṃ, ambho purisa, dhanena attanā ca jīvāhi, mātāpitaro ca posehi, puttadārañca posehi, kammante ca payojehi, samaṇabrāhmaṇesu 34 uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpehi sovaggikaṃ sukhavipākaṃ saggasaṃvattanika’nti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, so puriso rañño khattiyassa muddhābhisittassa paccassosi.
‘‘અઞ્ઞતરોપિ ખો, ભિક્ખવે, પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિ. તમેનં અગ્ગહેસું. ગહેત્વા રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ દસ્સેસું – ‘અયં, દેવ, પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ. એવં વુત્તે, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તં પુરિસં એતદવોચ – ‘સચ્ચં કિર ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ? ‘સચ્ચં, દેવા’તિ. ‘કિં કારણા’તિ? ‘ન હિ, દેવ, જીવામી’તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તસ્સ પુરિસસ્સ ધનમનુપ્પદાસિ – ‘ઇમિના ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, ધનેન અત્તના ચ જીવાહિ, માતાપિતરો ચ પોસેહિ, પુત્તદારઞ્ચ પોસેહિ, કમ્મન્તે ચ પયોજેહિ, સમણબ્રાહ્મણેસુ ઉદ્ધગ્ગિકં દક્ખિણં પતિટ્ઠાપેહિ સોવગ્ગિકં સુખવિપાકં સગ્ગસંવત્તનિક’ન્તિ. ‘એવં, દેવા’તિ ખો, ભિક્ખવે, સો પુરિસો રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ પચ્ચસ્સોસિ .
‘‘Aññataropi kho, bhikkhave, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ. Gahetvā rañño khattiyassa muddhābhisittassa dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca – ‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti? ‘Saccaṃ, devā’ti. ‘Kiṃ kāraṇā’ti? ‘Na hi, deva, jīvāmī’ti. Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto tassa purisassa dhanamanuppadāsi – ‘iminā tvaṃ, ambho purisa, dhanena attanā ca jīvāhi, mātāpitaro ca posehi, puttadārañca posehi, kammante ca payojehi, samaṇabrāhmaṇesu uddhaggikaṃ dakkhiṇaṃ patiṭṭhāpehi sovaggikaṃ sukhavipākaṃ saggasaṃvattanika’nti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, so puriso rañño khattiyassa muddhābhisittassa paccassosi .
૯૨. ‘‘અસ્સોસું ખો, ભિક્ખવે, મનુસ્સા – ‘યે કિર, ભો, પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયન્તિ, તેસં રાજા ધનમનુપ્પદેતી’તિ. સુત્વાન તેસં એતદહોસિ – ‘યંનૂન મયમ્પિ પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયેય્યામા’તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, અઞ્ઞતરો પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિ. તમેનં અગ્ગહેસું. ગહેત્વા રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ દસ્સેસું – ‘અયં, દેવ, પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ. એવં વુત્તે, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તં પુરિસં એતદવોચ – ‘સચ્ચં કિર ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ? ‘સચ્ચં, દેવા’તિ. ‘કિં કારણા’તિ? ‘ન હિ, દેવ, જીવામી’તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ એતદહોસિ – ‘સચે ખો અહં યો યો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિસ્સતિ, તસ્સ તસ્સ ધનમનુપ્પદસ્સામિ, એવમિદં અદિન્નાદાનં પવડ્ઢિસ્સતિ. યંનૂનાહં ઇમં પુરિસં સુનિસેધં નિસેધેય્યં, મૂલઘચ્ચં 35 કરેય્યં, સીસમસ્સ છિન્દેય્ય’ન્તિ. અથ ખો, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો પુરિસે આણાપેસિ – ‘તેન હિ, ભણે, ઇમં પુરિસં દળ્હાય રજ્જુયા પચ્છાબાહં 36 ગાળ્હબન્ધનં બન્ધિત્વા ખુરમુણ્ડં કરિત્વા ખરસ્સરેન પણવેન રથિકાય રથિકં સિઙ્ઘાટકેન સિઙ્ઘાટકં પરિનેત્વા દક્ખિણેન દ્વારેન નિક્ખમિત્વા દક્ખિણતો નગરસ્સ સુનિસેધં નિસેધેથ, મૂલઘચ્ચં કરોથ, સીસમસ્સ છિન્દથા’તિ. ‘એવં, દેવા’તિ ખો, ભિક્ખવે, તે પુરિસા રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ પટિસ્સુત્વા તં પુરિસં દળ્હાય રજ્જુયા પચ્છાબાહં ગાળ્હબન્ધનં બન્ધિત્વા ખુરમુણ્ડં કરિત્વા ખરસ્સરેન પણવેન રથિકાય રથિકં સિઙ્ઘાટકેન સિઙ્ઘાટકં પરિનેત્વા દક્ખિણેન દ્વારેન નિક્ખમિત્વા દક્ખિણતો નગરસ્સ સુનિસેધં નિસેધેસું, મૂલઘચ્ચં અકંસુ, સીસમસ્સ છિન્દિંસુ.
92. ‘‘Assosuṃ kho, bhikkhave, manussā – ‘ye kira, bho, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyanti, tesaṃ rājā dhanamanuppadetī’ti. Sutvāna tesaṃ etadahosi – ‘yaṃnūna mayampi paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyeyyāmā’ti. Atha kho, bhikkhave, aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ. Gahetvā rañño khattiyassa muddhābhisittassa dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca – ‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti? ‘Saccaṃ, devā’ti. ‘Kiṃ kāraṇā’ti? ‘Na hi, deva, jīvāmī’ti. Atha kho, bhikkhave, rañño khattiyassa muddhābhisittassa etadahosi – ‘sace kho ahaṃ yo yo paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyissati, tassa tassa dhanamanuppadassāmi, evamidaṃ adinnādānaṃ pavaḍḍhissati. Yaṃnūnāhaṃ imaṃ purisaṃ sunisedhaṃ nisedheyyaṃ, mūlaghaccaṃ 37 kareyyaṃ, sīsamassa chindeyya’nti. Atha kho, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto purise āṇāpesi – ‘tena hi, bhaṇe, imaṃ purisaṃ daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ 38 gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhamitvā dakkhiṇato nagarassa sunisedhaṃ nisedhetha, mūlaghaccaṃ karotha, sīsamassa chindathā’ti. ‘Evaṃ, devā’ti kho, bhikkhave, te purisā rañño khattiyassa muddhābhisittassa paṭissutvā taṃ purisaṃ daḷhāya rajjuyā pacchābāhaṃ gāḷhabandhanaṃ bandhitvā khuramuṇḍaṃ karitvā kharassarena paṇavena rathikāya rathikaṃ siṅghāṭakena siṅghāṭakaṃ parinetvā dakkhiṇena dvārena nikkhamitvā dakkhiṇato nagarassa sunisedhaṃ nisedhesuṃ, mūlaghaccaṃ akaṃsu, sīsamassa chindiṃsu.
૯૩. ‘‘અસ્સોસું ખો, ભિક્ખવે, મનુસ્સા – ‘યે કિર, ભો, પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયન્તિ, તે રાજા સુનિસેધં નિસેધેતિ, મૂલઘચ્ચં કરોતિ, સીસાનિ તેસં છિન્દતી’તિ. સુત્વાન તેસં એતદહોસિ – ‘યંનૂન મયમ્પિ તિણ્હાનિ સત્થાનિ કારાપેસ્સામ 39, તિણ્હાનિ સત્થાનિ કારાપેત્વા યેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિસ્સામ, તે સુનિસેધં નિસેધેસ્સામ, મૂલઘચ્ચં કરિસ્સામ, સીસાનિ તેસં છિન્દિસ્સામા’તિ. તે તિણ્હાનિ સત્થાનિ કારાપેસું, તિણ્હાનિ સત્થાનિ કારાપેત્વા ગામઘાતમ્પિ ઉપક્કમિંસુ કાતું, નિગમઘાતમ્પિ ઉપક્કમિંસુ કાતું, નગરઘાતમ્પિ ઉપક્કમિંસુ કાતું, પન્થદુહનમ્પિ 40 ઉપક્કમિંસુ કાતું. યેસં તે અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયન્તિ, તે સુનિસેધં નિસેધેન્તિ, મૂલઘચ્ચં કરોન્તિ, સીસાનિ તેસં છિન્દન્તિ.
93. ‘‘Assosuṃ kho, bhikkhave, manussā – ‘ye kira, bho, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyanti, te rājā sunisedhaṃ nisedheti, mūlaghaccaṃ karoti, sīsāni tesaṃ chindatī’ti. Sutvāna tesaṃ etadahosi – ‘yaṃnūna mayampi tiṇhāni satthāni kārāpessāma 41, tiṇhāni satthāni kārāpetvā yesaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyissāma, te sunisedhaṃ nisedhessāma, mūlaghaccaṃ karissāma, sīsāni tesaṃ chindissāmā’ti. Te tiṇhāni satthāni kārāpesuṃ, tiṇhāni satthāni kārāpetvā gāmaghātampi upakkamiṃsu kātuṃ, nigamaghātampi upakkamiṃsu kātuṃ, nagaraghātampi upakkamiṃsu kātuṃ, panthaduhanampi 42 upakkamiṃsu kātuṃ. Yesaṃ te adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyanti, te sunisedhaṃ nisedhenti, mūlaghaccaṃ karonti, sīsāni tesaṃ chindanti.
૯૪. ‘‘ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, અધનાનં ધને અનનુપ્પદિયમાને દાલિદ્દિયં વેપુલ્લમગમાસિ, દાલિદ્દિયે વેપુલ્લં ગતે અદિન્નાદાનં વેપુલ્લમગમાસિ, અદિન્નાદાને વેપુલ્લં ગતે સત્થં વેપુલ્લમગમાસિ, સત્થે વેપુલ્લં ગતે પાણાતિપાતો વેપુલ્લમગમાસિ, પાણાતિપાતે વેપુલ્લં ગતે તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં ચત્તારીસવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા અહેસું.
94. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi, dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ vepullamagamāsi, adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ vepullamagamāsi, satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto vepullamagamāsi, pāṇātipāte vepullaṃ gate tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ asītivassasahassāyukānaṃ manussānaṃ cattārīsavassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
‘‘ચત્તારીસવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ અઞ્ઞતરો પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિ. તમેનં અગ્ગહેસું. ગહેત્વા રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ દસ્સેસું – ‘અયં, દેવ, પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ. એવં વુત્તે, ભિક્ખવે, રાજા ખત્તિયો મુદ્ધાભિસિત્તો તં પુરિસં એતદવોચ – ‘સચ્ચં કિર ત્વં, અમ્ભો પુરિસ, પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ? ‘ન હિ, દેવા’તિ સમ્પજાનમુસા અભાસિ.
‘‘Cattārīsavassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aggahesuṃ. Gahetvā rañño khattiyassa muddhābhisittassa dassesuṃ – ‘ayaṃ, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti. Evaṃ vutte, bhikkhave, rājā khattiyo muddhābhisitto taṃ purisaṃ etadavoca – ‘saccaṃ kira tvaṃ, ambho purisa, paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti? ‘Na hi, devā’ti sampajānamusā abhāsi.
૯૫. ‘‘ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, અધનાનં ધને અનનુપ્પદિયમાને દાલિદ્દિયં વેપુલ્લમગમાસિ. દાલિદ્દિયે વેપુલ્લં ગતે અદિન્નાદાનં વેપુલ્લમગમાસિ, અદિન્નાદાને વેપુલ્લં ગતે સત્થં વેપુલ્લમગમાસિ. સત્થે વેપુલ્લં ગતે પાણાતિપાતો વેપુલ્લમગમાસિ, પાણાતિપાતે વેપુલ્લં ગતે મુસાવાદો વેપુલ્લમગમાસિ , મુસાવાદે વેપુલ્લં ગતે તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં ચત્તારીસવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં વીસતિવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા અહેસું.
95. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi. Dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ vepullamagamāsi, adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ vepullamagamāsi. Satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto vepullamagamāsi, pāṇātipāte vepullaṃ gate musāvādo vepullamagamāsi , musāvāde vepullaṃ gate tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ cattārīsavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ vīsativassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
‘‘વીસતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ , ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ અઞ્ઞતરો પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયિ. તમેનં અઞ્ઞતરો પુરિસો રઞ્ઞો ખત્તિયસ્સ મુદ્ધાભિસિત્તસ્સ આરોચેસિ – ‘ઇત્થન્નામો, દેવ, પુરિસો પરેસં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયી’તિ પેસુઞ્ઞમકાસિ.
‘‘Vīsativassasahassāyukesu , bhikkhave, manussesu aññataro puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi. Tamenaṃ aññataro puriso rañño khattiyassa muddhābhisittassa ārocesi – ‘itthannāmo, deva, puriso paresaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyī’ti pesuññamakāsi.
૯૬. ‘‘ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, અધનાનં ધને અનનુપ્પદિયમાને દાલિદ્દિયં વેપુલ્લમગમાસિ. દાલિદ્દિયે વેપુલ્લં ગતે અદિન્નાદાનં વેપુલ્લમગમાસિ, અદિન્નાદાને વેપુલ્લં ગતે સત્થં વેપુલ્લમગમાસિ, સત્થે વેપુલ્લં ગતે પાણાતિપાતો વેપુલ્લમગમાસિ, પાણાતિપાતે વેપુલ્લં ગતે મુસાવાદો વેપુલ્લમગમાસિ, મુસાવાદે વેપુલ્લં ગતે પિસુણા વાચા વેપુલ્લમગમાસિ, પિસુણાય વાચાય વેપુલ્લં ગતાય તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં વીસતિવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં દસવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા અહેસું.
96. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi. Dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ vepullamagamāsi, adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ vepullamagamāsi, satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto vepullamagamāsi, pāṇātipāte vepullaṃ gate musāvādo vepullamagamāsi, musāvāde vepullaṃ gate pisuṇā vācā vepullamagamāsi, pisuṇāya vācāya vepullaṃ gatāya tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ vīsativassasahassāyukānaṃ manussānaṃ dasavassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
‘‘દસવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ એકિદં સત્તા વણ્ણવન્તો હોન્તિ, એકિદં સત્તા દુબ્બણ્ણા. તત્થ યે તે સત્તા દુબ્બણ્ણા, તે વણ્ણવન્તે સત્તે અભિજ્ઝાયન્તા પરેસં દારેસુ ચારિત્તં આપજ્જિંસુ.
‘‘Dasavassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ekidaṃ sattā vaṇṇavanto honti, ekidaṃ sattā dubbaṇṇā. Tattha ye te sattā dubbaṇṇā, te vaṇṇavante satte abhijjhāyantā paresaṃ dāresu cārittaṃ āpajjiṃsu.
૯૭. ‘‘ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, અધનાનં ધને અનનુપ્પદિયમાને દાલિદ્દિયં વેપુલ્લમગમાસિ. દાલિદ્દિયે વેપુલ્લં ગતે…પે॰… કામેસુમિચ્છાચારો વેપુલ્લમગમાસિ, કામેસુમિચ્છાચારે વેપુલ્લં ગતે તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં દસવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં પઞ્ચવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા અહેસું.
97. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi. Dāliddiye vepullaṃ gate…pe… kāmesumicchācāro vepullamagamāsi, kāmesumicchācāre vepullaṃ gate tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ dasavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ pañcavassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
૯૮. ‘‘પઞ્ચવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે , મનુસ્સેસુ દ્વે ધમ્મા વેપુલ્લમગમંસુ – ફરુસાવાચા સમ્ફપ્પલાપો ચ. દ્વીસુ ધમ્મેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં પઞ્ચવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં અપ્પેકચ્ચે અડ્ઢતેય્યવસ્સસહસ્સાયુકા, અપ્પેકચ્ચે દ્વેવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા અહેસું.
98. ‘‘Pañcavassasahassāyukesu, bhikkhave , manussesu dve dhammā vepullamagamaṃsu – pharusāvācā samphappalāpo ca. Dvīsu dhammesu vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ pañcavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ appekacce aḍḍhateyyavassasahassāyukā, appekacce dvevassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
૯૯. ‘‘અડ્ઢતેય્યવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ અભિજ્ઝાબ્યાપાદા વેપુલ્લમગમંસુ. અભિજ્ઝાબ્યાપાદેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં અડ્ઢતેય્યવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં વસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા અહેસું.
99. ‘‘Aḍḍhateyyavassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu abhijjhābyāpādā vepullamagamaṃsu. Abhijjhābyāpādesu vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ aḍḍhateyyavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ vassasahassāyukā puttā ahesuṃ.
૧૦૦. ‘‘વસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ મિચ્છાદિટ્ઠિ વેપુલ્લમગમાસિ. મિચ્છાદિટ્ઠિયા વેપુલ્લં ગતાય તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં વસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં પઞ્ચવસ્સસતાયુકા પુત્તા અહેસું.
100. ‘‘Vassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu micchādiṭṭhi vepullamagamāsi. Micchādiṭṭhiyā vepullaṃ gatāya tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ vassasahassāyukānaṃ manussānaṃ pañcavassasatāyukā puttā ahesuṃ.
૧૦૧. ‘‘પઞ્ચવસ્સસતાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ તયો ધમ્મા વેપુલ્લમગમંસુ. અધમ્મરાગો વિસમલોભો મિચ્છાધમ્મો. તીસુ ધમ્મેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં પઞ્ચવસ્સસતાયુકાનં મનુસ્સાનં અપ્પેકચ્ચે અડ્ઢતેય્યવસ્સસતાયુકા, અપ્પેકચ્ચે દ્વેવસ્સસતાયુકા પુત્તા અહેસું.
101. ‘‘Pañcavassasatāyukesu, bhikkhave, manussesu tayo dhammā vepullamagamaṃsu. Adhammarāgo visamalobho micchādhammo. Tīsu dhammesu vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ pañcavassasatāyukānaṃ manussānaṃ appekacce aḍḍhateyyavassasatāyukā, appekacce dvevassasatāyukā puttā ahesuṃ.
‘‘અડ્ઢતેય્યવસ્સસતાયુકેસુ, ભિક્ખવે , મનુસ્સેસુ ઇમે ધમ્મા વેપુલ્લમગમંસુ. અમત્તેય્યતા અપેત્તેય્યતા અસામઞ્ઞતા અબ્રહ્મઞ્ઞતા ન કુલે જેટ્ઠાપચાયિતા.
‘‘Aḍḍhateyyavassasatāyukesu, bhikkhave , manussesu ime dhammā vepullamagamaṃsu. Amatteyyatā apetteyyatā asāmaññatā abrahmaññatā na kule jeṭṭhāpacāyitā.
૧૦૨. ‘‘ઇતિ ખો, ભિક્ખવે, અધનાનં ધને અનનુપ્પદિયમાને દાલિદ્દિયં વેપુલ્લમગમાસિ. દાલિદ્દિયે વેપુલ્લં ગતે અદિન્નાદાનં વેપુલ્લમગમાસિ. અદિન્નાદાને વેપુલ્લં ગતે સત્થં વેપુલ્લમગમાસિ. સત્થે વેપુલ્લં ગતે પાણાતિપાતો વેપુલ્લમગમાસિ. પાણાતિપાતે વેપુલ્લં ગતે મુસાવાદો વેપુલ્લમગમાસિ. મુસાવાદે વેપુલ્લં ગતે પિસુણા વાચા વેપુલ્લમગમાસિ. પિસુણાય વાચાય વેપુલ્લં ગતાય કામેસુમિચ્છાચારો વેપુલ્લમગમાસિ. કામેસુમિચ્છાચારે વેપુલ્લં ગતે દ્વે ધમ્મા વેપુલ્લમગમંસુ, ફરુસા વાચા સમ્ફપ્પલાપો ચ. દ્વીસુ ધમ્મેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ અભિજ્ઝાબ્યાપાદા વેપુલ્લમગમંસુ. અભિજ્ઝાબ્યાપાદેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ મિચ્છાદિટ્ઠિ વેપુલ્લમગમાસિ. મિચ્છાદિટ્ઠિયા વેપુલ્લં ગતાય તયો ધમ્મા વેપુલ્લમગમંસુ, અધમ્મરાગો વિસમલોભો મિચ્છાધમ્મો. તીસુ ધમ્મેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ ઇમે ધમ્મા વેપુલ્લમગમંસુ, અમત્તેય્યતા અપેત્તેય્યતા અસામઞ્ઞતા અબ્રહ્મઞ્ઞતા ન કુલે જેટ્ઠાપચાયિતા. ઇમેસુ ધમ્મેસુ વેપુલ્લં ગતેસુ તેસં સત્તાનં આયુપિ પરિહાયિ, વણ્ણોપિ પરિહાયિ. તેસં આયુનાપિ પરિહાયમાનાનં વણ્ણેનપિ પરિહાયમાનાનં અડ્ઢતેય્યવસ્સસતાયુકાનં મનુસ્સાનં વસ્સસતાયુકા પુત્તા અહેસું.
102. ‘‘Iti kho, bhikkhave, adhanānaṃ dhane ananuppadiyamāne dāliddiyaṃ vepullamagamāsi. Dāliddiye vepullaṃ gate adinnādānaṃ vepullamagamāsi. Adinnādāne vepullaṃ gate satthaṃ vepullamagamāsi. Satthe vepullaṃ gate pāṇātipāto vepullamagamāsi. Pāṇātipāte vepullaṃ gate musāvādo vepullamagamāsi. Musāvāde vepullaṃ gate pisuṇā vācā vepullamagamāsi. Pisuṇāya vācāya vepullaṃ gatāya kāmesumicchācāro vepullamagamāsi. Kāmesumicchācāre vepullaṃ gate dve dhammā vepullamagamaṃsu, pharusā vācā samphappalāpo ca. Dvīsu dhammesu vepullaṃ gatesu abhijjhābyāpādā vepullamagamaṃsu. Abhijjhābyāpādesu vepullaṃ gatesu micchādiṭṭhi vepullamagamāsi. Micchādiṭṭhiyā vepullaṃ gatāya tayo dhammā vepullamagamaṃsu, adhammarāgo visamalobho micchādhammo. Tīsu dhammesu vepullaṃ gatesu ime dhammā vepullamagamaṃsu, amatteyyatā apetteyyatā asāmaññatā abrahmaññatā na kule jeṭṭhāpacāyitā. Imesu dhammesu vepullaṃ gatesu tesaṃ sattānaṃ āyupi parihāyi, vaṇṇopi parihāyi. Tesaṃ āyunāpi parihāyamānānaṃ vaṇṇenapi parihāyamānānaṃ aḍḍhateyyavassasatāyukānaṃ manussānaṃ vassasatāyukā puttā ahesuṃ.
દસવસ્સાયુકસમયો
Dasavassāyukasamayo
૧૦૩. ‘‘ભવિસ્સતિ , ભિક્ખવે, સો સમયો, યં ઇમેસં મનુસ્સાનં દસવસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ. દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ પઞ્ચવસ્સિકા 43 કુમારિકા અલંપતેય્યા ભવિસ્સન્તિ. દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ ઇમાનિ રસાનિ અન્તરધાયિસ્સન્તિ, સેય્યથિદં, સપ્પિ નવનીતં તેલં મધુ ફાણિતં લોણં. દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ કુદ્રૂસકો અગ્ગં ભોજનાનં 44 ભવિસ્સતિ. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, એતરહિ સાલિમંસોદનો અગ્ગં ભોજનાનં; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, દસવસ્સાયુકેસુ મનુસ્સેસુ કુદ્રૂસકો અગ્ગં ભોજનાનં ભવિસ્સતિ.
103. ‘‘Bhavissati , bhikkhave, so samayo, yaṃ imesaṃ manussānaṃ dasavassāyukā puttā bhavissanti. Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu pañcavassikā 45 kumārikā alaṃpateyyā bhavissanti. Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu imāni rasāni antaradhāyissanti, seyyathidaṃ, sappi navanītaṃ telaṃ madhu phāṇitaṃ loṇaṃ. Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu kudrūsako aggaṃ bhojanānaṃ 46 bhavissati. Seyyathāpi, bhikkhave, etarahi sālimaṃsodano aggaṃ bhojanānaṃ; evameva kho, bhikkhave, dasavassāyukesu manussesu kudrūsako aggaṃ bhojanānaṃ bhavissati.
‘‘દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ દસ કુસલકમ્મપથા સબ્બેન સબ્બં અન્તરધાયિસ્સન્તિ, દસ અકુસલકમ્મપથા અતિબ્યાદિપ્પિસ્સન્તિ 47. દસવસ્સાયુકેસુ , ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ કુસલન્તિપિ ન ભવિસ્સતિ, કુતો પન કુસલસ્સ કારકો. દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ યે તે ભવિસ્સન્તિ અમત્તેય્યા અપેત્તેય્યા અસામઞ્ઞા અબ્રહ્મઞ્ઞા ન કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો, તે પુજ્જા ચ ભવિસ્સન્તિ પાસંસા ચ. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, એતરહિ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો પુજ્જા ચ પાસંસા ચ; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, દસવસ્સાયુકેસુ મનુસ્સેસુ યે તે ભવિસ્સન્તિ અમત્તેય્યા અપેત્તેય્યા અસામઞ્ઞા અબ્રહ્મઞ્ઞા ન કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો, તે પુજ્જા ચ ભવિસ્સન્તિ પાસંસા ચ.
‘‘Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu dasa kusalakammapathā sabbena sabbaṃ antaradhāyissanti, dasa akusalakammapathā atibyādippissanti 48. Dasavassāyukesu , bhikkhave, manussesu kusalantipi na bhavissati, kuto pana kusalassa kārako. Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu ye te bhavissanti amatteyyā apetteyyā asāmaññā abrahmaññā na kule jeṭṭhāpacāyino, te pujjā ca bhavissanti pāsaṃsā ca. Seyyathāpi, bhikkhave, etarahi matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino pujjā ca pāsaṃsā ca; evameva kho, bhikkhave, dasavassāyukesu manussesu ye te bhavissanti amatteyyā apetteyyā asāmaññā abrahmaññā na kule jeṭṭhāpacāyino, te pujjā ca bhavissanti pāsaṃsā ca.
‘‘દસવસ્સાયુકેસુ , ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ ન ભવિસ્સતિ માતાતિ વા માતુચ્છાતિ વા માતુલાનીતિ વા આચરિયભરિયાતિ વા ગરૂનં દારાતિ વા. સમ્ભેદં લોકો ગમિસ્સતિ યથા અજેળકા કુક્કુટસૂકરા સોણસિઙ્ગાલા 49.
‘‘Dasavassāyukesu , bhikkhave, manussesu na bhavissati mātāti vā mātucchāti vā mātulānīti vā ācariyabhariyāti vā garūnaṃ dārāti vā. Sambhedaṃ loko gamissati yathā ajeḷakā kukkuṭasūkarā soṇasiṅgālā 50.
‘‘દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ તેસં સત્તાનં અઞ્ઞમઞ્ઞમ્હિ તિબ્બો આઘાતો પચ્ચુપટ્ઠિતો ભવિસ્સતિ તિબ્બો બ્યાપાદો તિબ્બો મનોપદોસો તિબ્બં વધકચિત્તં. માતુપિ પુત્તમ્હિ પુત્તસ્સપિ માતરિ; પિતુપિ પુત્તમ્હિ પુત્તસ્સપિ પિતરિ; ભાતુપિ ભગિનિયા ભગિનિયાપિ ભાતરિ તિબ્બો આઘાતો પચ્ચુપટ્ઠિતો ભવિસ્સતિ તિબ્બો બ્યાપાદો તિબ્બો મનોપદોસો તિબ્બં વધકચિત્તં. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, માગવિકસ્સ મિગં દિસ્વા તિબ્બો આઘાતો પચ્ચુપટ્ઠિતો હોતિ તિબ્બો બ્યાપાદો તિબ્બો મનોપદોસો તિબ્બં વધકચિત્તં; એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, દસવસ્સાયુકેસુ મનુસ્સેસુ તેસં સત્તાનં અઞ્ઞમઞ્ઞમ્હિ તિબ્બો આઘાતો પચ્ચુપટ્ઠિતો ભવિસ્સતિ તિબ્બો બ્યાપાદો તિબ્બો મનોપદોસો તિબ્બં વધકચિત્તં. માતુપિ પુત્તમ્હિ પુત્તસ્સપિ માતરિ; પિતુપિ પુત્તમ્હિ પુત્તસ્સપિ પિતરિ; ભાતુપિ ભગિનિયા ભગિનિયાપિ ભાતરિ તિબ્બો આઘાતો પચ્ચુપટ્ઠિતો ભવિસ્સતિ તિબ્બો બ્યાપાદો તિબ્બો મનોપદોસો તિબ્બં વધકચિત્તં.
‘‘Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu tesaṃ sattānaṃ aññamaññamhi tibbo āghāto paccupaṭṭhito bhavissati tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ. Mātupi puttamhi puttassapi mātari; pitupi puttamhi puttassapi pitari; bhātupi bhaginiyā bhaginiyāpi bhātari tibbo āghāto paccupaṭṭhito bhavissati tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, māgavikassa migaṃ disvā tibbo āghāto paccupaṭṭhito hoti tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ; evameva kho, bhikkhave, dasavassāyukesu manussesu tesaṃ sattānaṃ aññamaññamhi tibbo āghāto paccupaṭṭhito bhavissati tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ. Mātupi puttamhi puttassapi mātari; pitupi puttamhi puttassapi pitari; bhātupi bhaginiyā bhaginiyāpi bhātari tibbo āghāto paccupaṭṭhito bhavissati tibbo byāpādo tibbo manopadoso tibbaṃ vadhakacittaṃ.
૧૦૪. ‘‘દસવસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ સત્તાહં સત્થન્તરકપ્પો ભવિસ્સતિ. તે અઞ્ઞમઞ્ઞમ્હિ મિગસઞ્ઞં પટિલભિસ્સન્તિ. તેસં તિણ્હાનિ સત્થાનિ હત્થેસુ પાતુભવિસ્સન્તિ. તે તિણ્હેન સત્થેન ‘એસ મિગો એસ મિગો’તિ અઞ્ઞમઞ્ઞં જીવિતા વોરોપેસ્સન્તિ.
104. ‘‘Dasavassāyukesu, bhikkhave, manussesu sattāhaṃ satthantarakappo bhavissati. Te aññamaññamhi migasaññaṃ paṭilabhissanti. Tesaṃ tiṇhāni satthāni hatthesu pātubhavissanti. Te tiṇhena satthena ‘esa migo esa migo’ti aññamaññaṃ jīvitā voropessanti.
‘‘અથ ખો તેસં, ભિક્ખવે, સત્તાનં એકચ્ચાનં એવં ભવિસ્સતિ – ‘મા ચ મયં કઞ્ચિ 51, મા ચ અમ્હે કોચિ, યંનૂન મયં તિણગહનં વા વનગહનં વા રુક્ખગહનં વા નદીવિદુગ્ગં વા પબ્બતવિસમં વા પવિસિત્વા વનમૂલફલાહારા યાપેય્યામા’તિ. તે તિણગહનં વા વનગહનં વા રુક્ખગહનં વા નદીવિદુગ્ગં વા પબ્બતવિસમં વા 52 પવિસિત્વા સત્તાહં વનમૂલફલાહારા યાપેસ્સન્તિ. તે તસ્સ સત્તાહસ્સ અચ્ચયેન તિણગહના વનગહના રુક્ખગહના નદીવિદુગ્ગા પબ્બતવિસમા નિક્ખમિત્વા અઞ્ઞમઞ્ઞં આલિઙ્ગિત્વા સભાગાયિસ્સન્તિ સમસ્સાસિસ્સન્તિ – ‘દિટ્ઠા, ભો, સત્તા જીવસિ, દિટ્ઠા, ભો, સત્તા જીવસી’તિ.
‘‘Atha kho tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ ekaccānaṃ evaṃ bhavissati – ‘mā ca mayaṃ kañci 53, mā ca amhe koci, yaṃnūna mayaṃ tiṇagahanaṃ vā vanagahanaṃ vā rukkhagahanaṃ vā nadīviduggaṃ vā pabbatavisamaṃ vā pavisitvā vanamūlaphalāhārā yāpeyyāmā’ti. Te tiṇagahanaṃ vā vanagahanaṃ vā rukkhagahanaṃ vā nadīviduggaṃ vā pabbatavisamaṃ vā 54 pavisitvā sattāhaṃ vanamūlaphalāhārā yāpessanti. Te tassa sattāhassa accayena tiṇagahanā vanagahanā rukkhagahanā nadīviduggā pabbatavisamā nikkhamitvā aññamaññaṃ āliṅgitvā sabhāgāyissanti samassāsissanti – ‘diṭṭhā, bho, sattā jīvasi, diṭṭhā, bho, sattā jīvasī’ti.
આયુવણ્ણાદિવડ્ઢનકથા
Āyuvaṇṇādivaḍḍhanakathā
૧૦૫. ‘‘અથ ખો તેસં, ભિક્ખવે, સત્તાનં એવં ભવિસ્સતિ – ‘મયં ખો અકુસલાનં ધમ્માનં સમાદાનહેતુ એવરૂપં આયતં ઞાતિક્ખયં પત્તા. યંનૂન મયં કુસલં કરેય્યામ. કિં કુસલં કરેય્યામ? યંનૂન મયં પાણાતિપાતા વિરમેય્યામ, ઇદં કુસલં ધમ્મં સમાદાય વત્તેય્યામા’તિ. તે પાણાતિપાતા વિરમિસ્સન્તિ, ઇદં કુસલં ધમ્મં સમાદાય વત્તિસ્સન્તિ. તે કુસલાનં ધમ્માનં સમાદાનહેતુ આયુનાપિ વડ્ઢિસ્સન્તિ, વણ્ણેનપિ વડ્ઢિસ્સન્તિ . તેસં આયુનાપિ વડ્ઢમાનાનં વણ્ણેનપિ વડ્ઢમાનાનં દસવસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં વીસતિવસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ.
105. ‘‘Atha kho tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ bhavissati – ‘mayaṃ kho akusalānaṃ dhammānaṃ samādānahetu evarūpaṃ āyataṃ ñātikkhayaṃ pattā. Yaṃnūna mayaṃ kusalaṃ kareyyāma. Kiṃ kusalaṃ kareyyāma? Yaṃnūna mayaṃ pāṇātipātā virameyyāma, idaṃ kusalaṃ dhammaṃ samādāya vatteyyāmā’ti. Te pāṇātipātā viramissanti, idaṃ kusalaṃ dhammaṃ samādāya vattissanti. Te kusalānaṃ dhammānaṃ samādānahetu āyunāpi vaḍḍhissanti, vaṇṇenapi vaḍḍhissanti . Tesaṃ āyunāpi vaḍḍhamānānaṃ vaṇṇenapi vaḍḍhamānānaṃ dasavassāyukānaṃ manussānaṃ vīsativassāyukā puttā bhavissanti.
‘‘અથ ખો તેસં, ભિક્ખવે, સત્તાનં એવં ભવિસ્સતિ – ‘મયં ખો કુસલાનં ધમ્માનં સમાદાનહેતુ આયુનાપિ વડ્ઢામ, વણ્ણેનપિ વડ્ઢામ. યંનૂન મયં ભિય્યોસોમત્તાય કુસલં કરેય્યામ. કિં કુસલં કરેય્યામ? યંનૂન મયં અદિન્નાદાના વિરમેય્યામ… કામેસુમિચ્છાચારા વિરમેય્યામ… મુસાવાદા વિરમેય્યામ… પિસુણાય વાચાય વિરમેય્યામ… ફરુસાય વાચાય વિરમેય્યામ… સમ્ફપ્પલાપા વિરમેય્યામ… અભિજ્ઝં પજહેય્યામ… બ્યાપાદં પજહેય્યામ… મિચ્છાદિટ્ઠિં પજહેય્યામ… તયો ધમ્મે પજહેય્યામ – અધમ્મરાગં વિસમલોભં મિચ્છાધમ્મં… યંનૂન મયં મત્તેય્યા અસ્સામ પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો, ઇદં કુસલં ધમ્મં સમાદાય વત્તેય્યામા’તિ. તે મત્તેય્યા ભવિસ્સન્તિ પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો, ઇદં કુસલં ધમ્મં સમાદાય વત્તિસ્સન્તિ.
‘‘Atha kho tesaṃ, bhikkhave, sattānaṃ evaṃ bhavissati – ‘mayaṃ kho kusalānaṃ dhammānaṃ samādānahetu āyunāpi vaḍḍhāma, vaṇṇenapi vaḍḍhāma. Yaṃnūna mayaṃ bhiyyosomattāya kusalaṃ kareyyāma. Kiṃ kusalaṃ kareyyāma? Yaṃnūna mayaṃ adinnādānā virameyyāma… kāmesumicchācārā virameyyāma… musāvādā virameyyāma… pisuṇāya vācāya virameyyāma… pharusāya vācāya virameyyāma… samphappalāpā virameyyāma… abhijjhaṃ pajaheyyāma… byāpādaṃ pajaheyyāma… micchādiṭṭhiṃ pajaheyyāma… tayo dhamme pajaheyyāma – adhammarāgaṃ visamalobhaṃ micchādhammaṃ… yaṃnūna mayaṃ matteyyā assāma petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino, idaṃ kusalaṃ dhammaṃ samādāya vatteyyāmā’ti. Te matteyyā bhavissanti petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino, idaṃ kusalaṃ dhammaṃ samādāya vattissanti.
‘‘તે કુસલાનં ધમ્માનં સમાદાનહેતુ આયુનાપિ વડ્ઢિસ્સન્તિ, વણ્ણેનપિ વડ્ઢિસ્સન્તિ. તેસં આયુનાપિ વડ્ઢમાનાનં વણ્ણેનપિ વડ્ઢમાનાનં વીસતિવસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં ચત્તારીસવસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… ચત્તારીસવસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં અસીતિવસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… અસીતિવસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં સટ્ઠિવસ્સસતાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… સટ્ઠિવસ્સસતાયુકાનં મનુસ્સાનં વીસતિતિવસ્સસતાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… વીસતિતિવસ્સસતાયુકાનં મનુસ્સાનં ચત્તારીસછબ્બસ્સસતાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ. ચત્તારીસછબ્બસ્સસતાયુકાનં મનુસ્સાનં દ્વેવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… દ્વેવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં ચત્તારિવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… ચત્તારિવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં અટ્ઠવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… અટ્ઠવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં વીસતિવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… વીસતિવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં ચત્તારીસવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… ચત્તારીસવસ્સસહસ્સાયુકાનં મનુસ્સાનં અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકા પુત્તા ભવિસ્સન્તિ… અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ પઞ્ચવસ્સસતિકા કુમારિકા અલંપતેય્યા ભવિસ્સન્તિ.
‘‘Te kusalānaṃ dhammānaṃ samādānahetu āyunāpi vaḍḍhissanti, vaṇṇenapi vaḍḍhissanti. Tesaṃ āyunāpi vaḍḍhamānānaṃ vaṇṇenapi vaḍḍhamānānaṃ vīsativassāyukānaṃ manussānaṃ cattārīsavassāyukā puttā bhavissanti… cattārīsavassāyukānaṃ manussānaṃ asītivassāyukā puttā bhavissanti… asītivassāyukānaṃ manussānaṃ saṭṭhivassasatāyukā puttā bhavissanti… saṭṭhivassasatāyukānaṃ manussānaṃ vīsatitivassasatāyukā puttā bhavissanti… vīsatitivassasatāyukānaṃ manussānaṃ cattārīsachabbassasatāyukā puttā bhavissanti. Cattārīsachabbassasatāyukānaṃ manussānaṃ dvevassasahassāyukā puttā bhavissanti… dvevassasahassāyukānaṃ manussānaṃ cattārivassasahassāyukā puttā bhavissanti… cattārivassasahassāyukānaṃ manussānaṃ aṭṭhavassasahassāyukā puttā bhavissanti… aṭṭhavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ vīsativassasahassāyukā puttā bhavissanti… vīsativassasahassāyukānaṃ manussānaṃ cattārīsavassasahassāyukā puttā bhavissanti… cattārīsavassasahassāyukānaṃ manussānaṃ asītivassasahassāyukā puttā bhavissanti… asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu pañcavassasatikā kumārikā alaṃpateyyā bhavissanti.
સઙ્ખરાજઉપ્પત્તિ
Saṅkharājauppatti
૧૦૬. ‘‘અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ તયો આબાધા ભવિસ્સન્તિ, ઇચ્છા, અનસનં, જરા. અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ અયં જમ્બુદીપો ઇદ્ધો ચેવ ભવિસ્સતિ ફીતો ચ, કુક્કુટસમ્પાતિકા ગામનિગમરાજધાનિયો 55. અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ અયં જમ્બુદીપો અવીચિ મઞ્ઞે ફુટો ભવિસ્સતિ મનુસ્સેહિ, સેય્યથાપિ નળવનં વા સરવનં 56 વા. અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ અયં બારાણસી કેતુમતી નામ રાજધાની ભવિસ્સતિ ઇદ્ધા ચેવ ફીતા ચ બહુજના ચ આકિણ્ણમનુસ્સા ચ સુભિક્ખા ચ. અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ ઇમસ્મિં જમ્બુદીપે ચતુરાસીતિનગરસહસ્સાનિ ભવિસ્સન્તિ કેતુમતીરાજધાનીપમુખાનિ. અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ કેતુમતિયા રાજધાનિયા સઙ્ખો નામ રાજા ઉપ્પજ્જિસ્સતિ ચક્કવત્તી ધમ્મિકો ધમ્મરાજા ચાતુરન્તો વિજિતાવી જનપદત્થાવરિયપ્પત્તો સત્તરતનસમન્નાગતો. તસ્સિમાનિ સત્ત રતનાનિ ભવિસ્સન્તિ, સેય્યથિદં, ચક્કરતનં હત્થિરતનં અસ્સરતનં મણિરતનં ઇત્થિરતનં ગહપતિરતનં પરિણાયકરતનમેવ સત્તમં. પરોસહસ્સં ખો પનસ્સ પુત્તા ભવિસ્સન્તિ સૂરા વીરઙ્ગરૂપા પરસેનપ્પમદ્દના. સો ઇમં પથવિં સાગરપરિયન્તં અદણ્ડેન અસત્થેન ધમ્મેન અભિવિજિય અજ્ઝાવસિસ્સતિ.
106. ‘‘Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu tayo ābādhā bhavissanti, icchā, anasanaṃ, jarā. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ayaṃ jambudīpo iddho ceva bhavissati phīto ca, kukkuṭasampātikā gāmanigamarājadhāniyo 57. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ayaṃ jambudīpo avīci maññe phuṭo bhavissati manussehi, seyyathāpi naḷavanaṃ vā saravanaṃ 58 vā. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ayaṃ bārāṇasī ketumatī nāma rājadhānī bhavissati iddhā ceva phītā ca bahujanā ca ākiṇṇamanussā ca subhikkhā ca. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu imasmiṃ jambudīpe caturāsītinagarasahassāni bhavissanti ketumatīrājadhānīpamukhāni. Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu ketumatiyā rājadhāniyā saṅkho nāma rājā uppajjissati cakkavattī dhammiko dhammarājā cāturanto vijitāvī janapadatthāvariyappatto sattaratanasamannāgato. Tassimāni satta ratanāni bhavissanti, seyyathidaṃ, cakkaratanaṃ hatthiratanaṃ assaratanaṃ maṇiratanaṃ itthiratanaṃ gahapatiratanaṃ pariṇāyakaratanameva sattamaṃ. Parosahassaṃ kho panassa puttā bhavissanti sūrā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā. So imaṃ pathaviṃ sāgarapariyantaṃ adaṇḍena asatthena dhammena abhivijiya ajjhāvasissati.
મેત્તેય્યબુદ્ધુપ્પાદો
Metteyyabuddhuppādo
૧૦૭. ‘‘અસીતિવસ્સસહસ્સાયુકેસુ, ભિક્ખવે, મનુસ્સેસુ મેત્તેય્યો નામ ભગવા લોકે ઉપ્પજ્જિસ્સતિ અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા. સેય્યથાપાહમેતરહિ લોકે ઉપ્પન્નો અરહં સમ્માસમ્બુદ્ધો વિજ્જાચરણસમ્પન્નો સુગતો લોકવિદૂ અનુત્તરો પુરિસદમ્મસારથિ સત્થા દેવમનુસ્સાનં બુદ્ધો ભગવા. સો ઇમં લોકં સદેવકં સમારકં સબ્રહ્મકં સસ્સમણબ્રાહ્મણિં પજં સદેવમનુસ્સં સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદેસ્સતિ, સેય્યથાપાહમેતરહિ ઇમં લોકં સદેવકં સમારકં સબ્રહ્મકં સસ્સમણબ્રાહ્મણિં પજં સદેવમનુસ્સં સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા પવેદેમિ. સો ધમ્મં દેસેસ્સતિ આદિકલ્યાણં મજ્ઝેકલ્યાણં પરિયોસાનકલ્યાણં સાત્થં સબ્યઞ્જનં કેવલપરિપુણ્ણં પરિસુદ્ધં બ્રહ્મચરિયં પકાસેસ્સતિ; સેય્યથાપાહમેતરહિ ધમ્મં દેસેમિ આદિકલ્યાણં મજ્ઝેકલ્યાણં પરિયોસાનકલ્યાણં સાત્થં સબ્યઞ્જનં કેવલપરિપુણ્ણં પરિસુદ્ધં બ્રહ્મચરિયં પકાસેમિ. સો અનેકસહસ્સં 59 ભિક્ખુસંઘં પરિહરિસ્સતિ, સેય્યથાપાહમેતરહિ અનેકસતં ભિક્ખુસંઘં પરિહરામિ.
107. ‘‘Asītivassasahassāyukesu, bhikkhave, manussesu metteyyo nāma bhagavā loke uppajjissati arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. Seyyathāpāhametarahi loke uppanno arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā. So imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedessati, seyyathāpāhametarahi imaṃ lokaṃ sadevakaṃ samārakaṃ sabrahmakaṃ sassamaṇabrāhmaṇiṃ pajaṃ sadevamanussaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedemi. So dhammaṃ desessati ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsessati; seyyathāpāhametarahi dhammaṃ desemi ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsemi. So anekasahassaṃ 60 bhikkhusaṃghaṃ pariharissati, seyyathāpāhametarahi anekasataṃ bhikkhusaṃghaṃ pariharāmi.
૧૦૮. ‘‘અથ ખો, ભિક્ખવે, સઙ્ખો નામ રાજા યો સો યૂપો રઞ્ઞા મહાપનાદેન કારાપિતો. તં યૂપં ઉસ્સાપેત્વા અજ્ઝાવસિત્વા તં દત્વા વિસ્સજ્જિત્વા સમણબ્રાહ્મણકપણદ્ધિકવણિબ્બકયાચકાનં દાનં દત્વા મેત્તેય્યસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ સન્તિકે કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિસ્સતિ. સો એવં પબ્બજિતો સમાનો એકો વૂપકટ્ઠો અપ્પમત્તો આતાપી પહિતત્તો વિહરન્તો નચિરસ્સેવ યસ્સત્થાય કુલપુત્તા સમ્મદેવ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજન્તિ, તદનુત્તરં બ્રહ્મચરિયપરિયોસાનં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરિસ્સતિ.
108. ‘‘Atha kho, bhikkhave, saṅkho nāma rājā yo so yūpo raññā mahāpanādena kārāpito. Taṃ yūpaṃ ussāpetvā ajjhāvasitvā taṃ datvā vissajjitvā samaṇabrāhmaṇakapaṇaddhikavaṇibbakayācakānaṃ dānaṃ datvā metteyyassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa santike kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajissati. So evaṃ pabbajito samāno eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti, tadanuttaraṃ brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharissati.
૧૦૯. ‘‘અત્તદીપા, ભિક્ખવે, વિહરથ અત્તસરણા અનઞ્ઞસરણા, ધમ્મદીપા ધમ્મસરણા અનઞ્ઞસરણા. કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અત્તદીપો વિહરતિ અત્તસરણો અનઞ્ઞસરણો ધમ્મદીપો ધમ્મસરણો અનઞ્ઞસરણો? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ કાયે કાયાનુપસ્સી વિહરતિ આતાપી સમ્પજાનો સતિમા વિનેય્ય લોકે અભિજ્ઝાદોમનસ્સં. વેદનાસુ વેદનાનુપસ્સી…પે॰… ચિત્તે ચિત્તાનુપસ્સી…પે॰… ધમ્મેસુ ધમ્માનુપસ્સી વિહરતિ આતાપી સમ્પજાનો સતિમા વિનેય્ય લોકે અભિજ્ઝાદોમનસ્સં. એવં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અત્તદીપો વિહરતિ અત્તસરણો અનઞ્ઞસરણો ધમ્મદીપો ધમ્મસરણો અનઞ્ઞસરણો.
109. ‘‘Attadīpā, bhikkhave, viharatha attasaraṇā anaññasaraṇā, dhammadīpā dhammasaraṇā anaññasaraṇā. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Vedanāsu vedanānupassī…pe… citte cittānupassī…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu attadīpo viharati attasaraṇo anaññasaraṇo dhammadīpo dhammasaraṇo anaññasaraṇo.
ભિક્ખુનોઆયુવણ્ણાદિવડ્ઢનકથા
Bhikkhunoāyuvaṇṇādivaḍḍhanakathā
૧૧૦. ‘‘ગોચરે, ભિક્ખવે, ચરથ સકે પેત્તિકે વિસયે. ગોચરે, ભિક્ખવે, ચરન્તા સકે પેત્તિકે વિસયે આયુનાપિ વડ્ઢિસ્સથ, વણ્ણેનપિ વડ્ઢિસ્સથ, સુખેનપિ વડ્ઢિસ્સથ, ભોગેનપિ વડ્ઢિસ્સથ, બલેનપિ વડ્ઢિસ્સથ.
110. ‘‘Gocare, bhikkhave, caratha sake pettike visaye. Gocare, bhikkhave, carantā sake pettike visaye āyunāpi vaḍḍhissatha, vaṇṇenapi vaḍḍhissatha, sukhenapi vaḍḍhissatha, bhogenapi vaḍḍhissatha, balenapi vaḍḍhissatha.
‘‘કિઞ્ચ , ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો આયુસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ છન્દસમાધિપધાનસઙ્ખારસમન્નાગતં ઇદ્ધિપાદં ભાવેતિ, વીરિયસમાધિપધાનસઙ્ખારસમન્નાગતં ઇદ્ધિપાદં ભાવેતિ, ચિત્તસમાધિપધાનસઙ્ખારસમન્નાગતં ઇદ્ધિપાદં ભાવેતિ, વીમંસાસમાધિપધાનસઙ્ખારસમન્નાગતં ઇદ્ધિપાદં ભાવેતિ. સો ઇમેસં ચતુન્નં ઇદ્ધિપાદાનં ભાવિતત્તા બહુલીકતત્તા આકઙ્ખમાનો કપ્પં વા તિટ્ઠેય્ય કપ્પાવસેસં વા. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો આયુસ્મિં.
‘‘Kiñca , bhikkhave, bhikkhuno āyusmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. So imesaṃ catunnaṃ iddhipādānaṃ bhāvitattā bahulīkatattā ākaṅkhamāno kappaṃ vā tiṭṭheyya kappāvasesaṃ vā. Idaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno āyusmiṃ.
‘‘કિઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો વણ્ણસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ સીલવા હોતિ, પાતિમોક્ખસંવરસંવુતો વિહરતિ આચારગોચરસમ્પન્નો, અણુમત્તેસુ વજ્જેસુ ભયદસ્સાવી, સમાદાય સિક્ખતિ સિક્ખાપદેસુ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો વણ્ણસ્મિં.
‘‘Kiñca, bhikkhave, bhikkhuno vaṇṇasmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu sīlavā hoti, pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno, aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu. Idaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno vaṇṇasmiṃ.
‘‘કિઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો સુખસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ વિવિચ્ચેવ કામેહિ વિવિચ્ચ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ સવિતક્કં સવિચારં વિવેકજં પીતિસુખં પઠમં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. વિતક્કવિચારાનં વૂપસમા…પે॰… દુતિયં ઝાનં…પે॰… તતિયં ઝાનં…પે॰… ચતુત્થં ઝાનં ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો, સુખસ્મિં.
‘‘Kiñca, bhikkhave, bhikkhuno sukhasmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ…pe… tatiyaṃ jhānaṃ…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharati. Idaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno, sukhasmiṃ.
‘‘કિઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો ભોગસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ મેત્તાસહગતેન ચેતસા એકં દિસં ફરિત્વા વિહરતિ તથા દુતિયં. તથા તતિયં. તથા ચતુત્થં. ઇતિ ઉદ્ધમધો તિરિયં સબ્બધિ સબ્બત્તતાય સબ્બાવન્તં લોકં મેત્તાસહગતેન ચેતસા વિપુલેન મહગ્ગતેન અપ્પમાણેન અવેરેન અબ્યાપજ્જેન ફરિત્વા વિહરતિ. કરુણાસહગતેન ચેતસા…પે॰… મુદિતાસહગતેન ચેતસા…પે॰… ઉપેક્ખાસહગતેન ચેતસા એકં દિસં ફરિત્વા વિહરતિ. તથા દુતિયં. તથા તતિયં. તથા ચતુત્થં. ઇતિ ઉદ્ધમધો તિરિયં સબ્બધિ સબ્બત્તતાય સબ્બાવન્તં લોકં ઉપેક્ખાસહગતેન ચેતસા વિપુલેન મહગ્ગતેન અપ્પમાણેન અવેરેન અબ્યાપજ્જેન ફરિત્વા વિહરતિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો ભોગસ્મિં.
‘‘Kiñca, bhikkhave, bhikkhuno bhogasmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati. Tathā dutiyaṃ. Tathā tatiyaṃ. Tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati. Idaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno bhogasmiṃ.
‘‘કિઞ્ચ , ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો બલસ્મિં? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. ઇદં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો બલસ્મિં.
‘‘Kiñca , bhikkhave, bhikkhuno balasmiṃ? Idha, bhikkhave, bhikkhu āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Idaṃ kho, bhikkhave, bhikkhuno balasmiṃ.
‘‘નાહં, ભિક્ખવે, અઞ્ઞં એકબલમ્પિ સમનુપસ્સામિ યં એવં દુપ્પસહં, યથયિદં, ભિક્ખવે, મારબલં. કુસલાનં , ભિક્ખવે, ધમ્માનં સમાદાનહેતુ એવમિદં પુઞ્ઞં પવડ્ઢતી’’તિ. ઇદમવોચ ભગવા. અત્તમના તે ભિક્ખૂ ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દુન્તિ.
‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, aññaṃ ekabalampi samanupassāmi yaṃ evaṃ duppasahaṃ, yathayidaṃ, bhikkhave, mārabalaṃ. Kusalānaṃ , bhikkhave, dhammānaṃ samādānahetu evamidaṃ puññaṃ pavaḍḍhatī’’ti. Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ચક્કવત્તિસુત્તં નિટ્ઠિતં તતિયં.
Cakkavattisuttaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / દીઘ નિકાય (અટ્ઠકથા) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / ૩. ચક્કવત્તિસુત્તવણ્ણના • 3. Cakkavattisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / દીઘનિકાય (ટીકા) • Dīghanikāya (ṭīkā) / ૩. ચક્કવત્તિસુત્તવણ્ણના • 3. Cakkavattisuttavaṇṇanā
