A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / д̇ибидага • Tipiṭaka / жарияаабидага-адтагат̇аа • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā

    3. жамбзяяанааг̇ажарияааван̣н̣анаа

    3. Campeyyanāgacariyāvaṇṇanā

    20. д̇ад̇ияз жамбзяяагод̇и ан̇г̇амаг̇ад̇харадтаанам̣ анд̇арз жамбаа наама над̣̇ий, д̇ассаа хздтаа нааг̇абхаванамби авид̣̇уурабхавад̇д̇аа жамбаа наама, д̇ад̇т̇а ж̇аад̇о нааг̇арааж̇аа жамбзяяаго. д̇ад̣̇ааби д̇хаммиго аасинд̇и д̇асмим̣ жамбзяяанааг̇арааж̇агаалзби ахам̣ д̇хаммажаарий ахосим̣.

    20. Tatiye campeyyakoti aṅgamagadharaṭṭhānaṃ antare campā nāma nadī, tassā heṭṭhā nāgabhavanampi avidūrabhavattā campā nāma, tattha jāto nāgarājā campeyyako. Tadāpi dhammiko āsinti tasmiṃ campeyyanāgarājakālepi ahaṃ dhammacārī ahosiṃ.

    б̣од̇хисад̇д̇о хи д̇ад̣̇аа жамбаанааг̇абхаванз ниб̣б̣ад̇д̇ид̇ваа жамбзяяо наама нааг̇арааж̇аа ахоси, махид̣̇д̇хиго махаанубхааво. со д̇ад̇т̇а нааг̇араж̇ж̇ам̣ гаарзнд̇о д̣̇зварааж̇абхог̇асамбад̇д̇исад̣̇исаиссарияасамбад̇д̇им̣ анубхаванд̇о баарамибууран̣асса аногаасабхаавад̇о ‘‘гим̣ мз имааяа д̇иражчаанаяонияаа, убосат̇аваасам̣ васид̇ваа ид̇о мужжид̇ваа саммад̣̇зва баарамияо буурзссаамий’’д̇и д̇ад̇о бадтааяа ад̇д̇ано баасаад̣̇зязва убосат̇агаммам̣ гарод̇и. алан̇гад̇анааг̇амаан̣авигаа д̇асса санд̇игам̣ ааг̇ажчанд̇и. со ‘‘ид̇ха мз сийласса анд̇арааяо бхависсад̇ий’’д̇и баасаад̣̇ад̇о нигкамид̇ваа уяяаанз нисийд̣̇ад̇и. д̇ад̇рааби д̇аа ааг̇ажчанд̇и. со жинд̇зси – ‘‘ид̇ха мз сийласса сам̣гилзсо бхависсад̇и, ид̇о нааг̇абхаванад̇о нигкамид̇ваа мануссалогам̣ г̇анд̇ваа убосат̇аваасам̣ васиссаамий’’д̇и. со д̇ад̇о бадтааяа убосат̇ад̣̇ивасзсу нааг̇абхаванаа нигкамид̇ваа згасса бажжанд̇аг̇аамасса авид̣̇уурз маг̇г̇асамийбз ваммигамад̇т̇агз ‘‘мама жаммаад̣̇ийхи ад̇т̇игаа жаммаад̣̇ийни г̇ан̣ханд̇у, гийл̣аасаббам̣ ваа гаад̇угаамаа гийл̣аасаббам̣ гаронд̇уу’’д̇и сарийрам̣ д̣̇аанамукз виссаж̇ж̇зд̇ваа бхог̇з аабхуж̇ид̇ваа нибанно убосат̇аваасам̣ васад̇и жаад̇уд̣̇д̣̇асияам̣ бан̃жад̣̇асияан̃жа, баадибад̣̇з нааг̇абхаванам̣ г̇ажчад̇и. д̇ассзвам̣ убосат̇ам̣ гаронд̇асса д̣̇ийгхо ад̣̇д̇хаа вийд̇ивад̇д̇о.

    Bodhisatto hi tadā campānāgabhavane nibbattitvā campeyyo nāma nāgarājā ahosi, mahiddhiko mahānubhāvo. So tattha nāgarajjaṃ kārento devarājabhogasampattisadisaissariyasampattiṃ anubhavanto pāramipūraṇassa anokāsabhāvato ‘‘kiṃ me imāya tiracchānayoniyā, uposathavāsaṃ vasitvā ito muccitvā sammadeva pāramiyo pūressāmī’’ti tato paṭṭhāya attano pāsādeyeva uposathakammaṃ karoti. Alaṅkatanāgamāṇavikā tassa santikaṃ āgacchanti. So ‘‘idha me sīlassa antarāyo bhavissatī’’ti pāsādato nikkhamitvā uyyāne nisīdati. Tatrāpi tā āgacchanti. So cintesi – ‘‘idha me sīlassa saṃkileso bhavissati, ito nāgabhavanato nikkhamitvā manussalokaṃ gantvā uposathavāsaṃ vasissāmī’’ti. So tato paṭṭhāya uposathadivasesu nāgabhavanā nikkhamitvā ekassa paccantagāmassa avidūre maggasamīpe vammikamatthake ‘‘mama cammādīhi atthikā cammādīni gaṇhantu, kīḷāsappaṃ vā kātukāmā kīḷāsappaṃ karontū’’ti sarīraṃ dānamukhe vissajjetvā bhoge ābhujitvā nipanno uposathavāsaṃ vasati cātuddasiyaṃ pañcadasiyañca, pāṭipade nāgabhavanaṃ gacchati. Tassevaṃ uposathaṃ karontassa dīgho addhā vītivatto.

    ат̇а б̣од̇хисад̇д̇о суманааяа наама ад̇д̇ано аг̇г̇амахзсияаа ‘‘д̣̇зва, д̇вам̣ мануссалогам̣ г̇анд̇ваа убосат̇ам̣ убавасаси, со жа саасан̇го саббадибхаяо’’д̇и вуд̇д̇о ман̇г̇алабогкаран̣ид̇ийрз тад̇ваа ‘‘сажз мам̣, бхад̣̇д̣̇з, гожи бахарид̇ваа гиламзссад̇и, имиссаа богкаран̣ияаа уд̣̇агам̣ аавилам̣ бхависсад̇и. сажз субан̣н̣о г̇ан̣хиссад̇и, уд̣̇агам̣ баггут̇иссад̇и. сажз ахид̇ун̣д̣иго г̇ан̣хиссад̇и, уд̣̇агам̣ лохид̇аван̣н̣ам̣ бхависсад̇ий’’д̇и д̇ийн̣и нимид̇д̇аани д̇ассаа аажигкид̇ваа жаад̇уд̣̇д̣̇асийубосат̇ам̣ ад̇хидтааяа нааг̇абхаванаа нигкамид̇ваа д̇ад̇т̇а г̇анд̇ваа ваммигамад̇т̇агз нибаж̇ж̇и сарийрасобхааяа ваммигам̣ собхаяамаано. сарийран̃хисса раж̇ад̇ад̣̇аамам̣ вияа сзд̇ам̣ ахоси, мад̇т̇аго рад̇д̇агамб̣алаг̇зн̣д̣уго вияа, сарийрам̣ нан̇г̇аласийсаббамаан̣ам̣ бхуурид̣̇ад̇д̇агаалз (ж̇аа. 2.22.784 аад̣̇аяо) бана ууруббамаан̣ам̣, сан̇кабаалагаалз (ж̇аа. 2.17.143 аад̣̇аяо) згад̣̇он̣иганааваббамаан̣ам̣.

    Atha bodhisatto sumanāya nāma attano aggamahesiyā ‘‘deva, tvaṃ manussalokaṃ gantvā uposathaṃ upavasasi, so ca sāsaṅko sappaṭibhayo’’ti vutto maṅgalapokkharaṇitīre ṭhatvā ‘‘sace maṃ, bhadde, koci paharitvā kilamessati, imissā pokkharaṇiyā udakaṃ āvilaṃ bhavissati. Sace supaṇṇo gaṇhissati, udakaṃ pakkuthissati. Sace ahituṇḍiko gaṇhissati, udakaṃ lohitavaṇṇaṃ bhavissatī’’ti tīṇi nimittāni tassā ācikkhitvā cātuddasīuposathaṃ adhiṭṭhāya nāgabhavanā nikkhamitvā tattha gantvā vammikamatthake nipajji sarīrasobhāya vammikaṃ sobhayamāno. Sarīrañhissa rajatadāmaṃ viya setaṃ ahosi, matthako rattakambalageṇḍuko viya, sarīraṃ naṅgalasīsappamāṇaṃ bhūridattakāle (jā. 2.22.784 ādayo) pana ūruppamāṇaṃ, saṅkhapālakāle (jā. 2.17.143 ādayo) ekadoṇikanāvappamāṇaṃ.

    д̇ад̣̇аа зго б̣аараан̣асимаан̣аво д̇аггасилам̣ г̇анд̇ваа аламбааяанаманд̇ам̣ уг̇г̇ан̣хид̇ваа д̇зна маг̇г̇зна ад̇д̇ано г̇аамам̣ г̇ажчанд̇о махаасад̇д̇ам̣ д̣̇исваа ‘‘гим̣ мз д̇ужчахад̇т̇зна г̇аамам̣ г̇анд̇ум̣, имам̣ нааг̇ам̣ г̇ахзд̇ваа г̇ааманиг̇амарааж̇ад̇хаанийсу гийл̣аабзнд̇о д̇ханам̣ уббаад̣̇зд̇ваава г̇амиссаамий’’д̇и жинд̇зд̇ваа д̣̇иб̣б̣осад̇хаани г̇ахзд̇ваа д̣̇иб̣б̣аманд̇ам̣ баривад̇д̇зд̇ваа д̇асса санд̇игам̣ аг̇амааси. д̣̇иб̣б̣аманд̇ам̣ суд̇агаалад̇о бадтааяа махаасад̇д̇асса ган̣н̣зсу д̇ад̇д̇асалаагаабавзсанагаало вияа ахоси, мад̇т̇агз сикарзна абхимант̇ияамаано вияа. со ‘‘го ну ко зсо’’д̇и бхог̇анд̇арад̇о сийсам̣ угкибид̇ваа ологзнд̇о ахид̇ун̣д̣игам̣ д̣̇исваа жинд̇зси – ‘‘мама висам̣ уг̇г̇ад̇зж̇ам̣, сажаахам̣ гуж̇жхид̇ваа наасааваад̇ам̣ виссаж̇ж̇зссаами, зд̇асса сарийрам̣ бхусамудти вияа виббагириссад̇и, ат̇а мз сийлам̣ кан̣д̣ам̣ бхависсад̇и, на нам̣ ологзссаамий’’д̇и. со агкийни ниммийлзд̇ваа сийсам̣ бхог̇анд̇арз табзси. ахид̇ун̣д̣игаб̣раахман̣о осад̇хам̣ каад̣̇ид̇ваа манд̇ам̣ баривад̇д̇зд̇ваа кзл̣ам̣ махаасад̇д̇асса сарийрз осин̃жи. осад̇хаанан̃жа манд̇асса жа аанубхаавзна кзл̣зна пудтапудтадтаанз подаанам̣ удтаанагаало вияа ахоси.

    Tadā eko bārāṇasimāṇavo takkasilaṃ gantvā alampāyanamantaṃ uggaṇhitvā tena maggena attano gāmaṃ gacchanto mahāsattaṃ disvā ‘‘kiṃ me tucchahatthena gāmaṃ gantuṃ, imaṃ nāgaṃ gahetvā gāmanigamarājadhānīsu kīḷāpento dhanaṃ uppādetvāva gamissāmī’’ti cintetvā dibbosadhāni gahetvā dibbamantaṃ parivattetvā tassa santikaṃ agamāsi. Dibbamantaṃ sutakālato paṭṭhāya mahāsattassa kaṇṇesu tattasalākāpavesanakālo viya ahosi, matthake sikharena abhimanthiyamāno viya. So ‘‘ko nu kho eso’’ti bhogantarato sīsaṃ ukkhipitvā olokento ahituṇḍikaṃ disvā cintesi – ‘‘mama visaṃ uggatejaṃ, sacāhaṃ kujjhitvā nāsāvātaṃ vissajjessāmi, etassa sarīraṃ bhusamuṭṭhi viya vippakirissati, atha me sīlaṃ khaṇḍaṃ bhavissati, na naṃ olokessāmī’’ti. So akkhīni nimmīletvā sīsaṃ bhogantare ṭhapesi. Ahituṇḍikabrāhmaṇo osadhaṃ khāditvā mantaṃ parivattetvā kheḷaṃ mahāsattassa sarīre osiñci. Osadhānañca mantassa ca ānubhāvena kheḷena phuṭṭhaphuṭṭhaṭṭhāne phoṭānaṃ uṭṭhānakālo viya ahosi.

    ат̇а со нан̇г̇удтз г̇ахзд̇ваа аагад̣дхид̇ваа д̣̇ийгхасо нибаж̇ж̇аабзд̇ваа аж̇абад̣̇зна д̣̇ан̣д̣зна уббийл̣зд̇ваа д̣̇уб̣б̣алам̣ гад̇ваа сийсам̣ д̣̇ал̣хам̣ г̇ахзд̇ваа ниббийл̣зси. махаасад̇д̇о мукам̣ вивари. ат̇асса мукз кзл̣ам̣ осин̃жид̇ваа осад̇хаманд̇аб̣алзна д̣̇анд̇з бхинд̣̇и. мукам̣ лохид̇асса буури. махаасад̇д̇о ад̇д̇ано сийлабхзд̣̇абхаязна зваруубам̣ д̣̇угкам̣ ад̇хиваасзнд̇о агкийни уммийлзд̇ваа ологанамад̇д̇амби наагааси. соби ‘‘нааг̇арааж̇аанам̣ д̣̇уб̣б̣алам̣ гариссаамий’’д̇и нан̇г̇удтад̇о бадтааяа адтийни сам̣жун̣н̣аяамаано вияа сагаласарийрам̣ мад̣̇д̣̇ид̇ваа баддагавзтанам̣ наама взтзси, д̇анд̇амаж̇ж̇ид̇ам̣ наама маж̇ж̇и, нан̇г̇удтз г̇ахзд̇ваа д̣̇уссабот̇анам̣ наама бот̇зси. махаасад̇д̇асса сагаласарийрам̣ лохид̇амагкид̇ам̣ ахоси, со махаавзд̣̇анам̣ ад̇хиваасзси.

    Atha so naṅguṭṭhe gahetvā ākaḍḍhitvā dīghaso nipajjāpetvā ajapadena daṇḍena uppīḷetvā dubbalaṃ katvā sīsaṃ daḷhaṃ gahetvā nippīḷesi. Mahāsatto mukhaṃ vivari. Athassa mukhe kheḷaṃ osiñcitvā osadhamantabalena dante bhindi. Mukhaṃ lohitassa pūri. Mahāsatto attano sīlabhedabhayena evarūpaṃ dukkhaṃ adhivāsento akkhīni ummīletvā olokanamattampi nākāsi. Sopi ‘‘nāgarājānaṃ dubbalaṃ karissāmī’’ti naṅguṭṭhato paṭṭhāya aṭṭhīni saṃcuṇṇayamāno viya sakalasarīraṃ madditvā paṭṭakaveṭhanaṃ nāma veṭhesi, tantamajjitaṃ nāma majji, naṅguṭṭhe gahetvā dussapothanaṃ nāma pothesi. Mahāsattassa sakalasarīraṃ lohitamakkhitaṃ ahosi, so mahāvedanaṃ adhivāsesi.

    ат̇асса д̣̇уб̣б̣алабхаавам̣ н̃ад̇ваа валлийхи бзл̣ам̣ гарид̇ваа д̇ад̇т̇а нам̣ багкибид̇ваа бажжанд̇аг̇аамам̣ нзд̇ваа махааж̇анасса маж̇жхз гийл̣аабзси. нийлаад̣̇ийсу ван̣н̣зсу ваддажад̇урассаад̣̇ийсу сан̣таанзсу ан̣ум̣т̇уулаад̣̇ийсу бамаан̣зсу яам̣ яам̣ б̣раахман̣о ижчад̇и, махаасад̇д̇о д̇ам̣ д̇ад̣̇зва гад̇ваа нажжад̇и, пан̣асад̇амби пан̣асахассамби гарод̇иязва. махааж̇ано басийд̣̇ид̇ваа б̣ахуд̇ханамад̣̇ааси. згад̣̇ивасамзва гахаабан̣асахассан̃жзва сахассаг̇гханигз жа баригкаарз лабхи. б̣раахман̣о аад̣̇ид̇ова ‘‘сахассам̣ лабхид̇ваа виссаж̇ж̇зссаамий’’д̇и жинд̇зси. д̇ам̣ бана д̇ханам̣ лабхид̇ваа ‘‘бажжанд̇аг̇аамзязва д̇аава мз зд̇д̇агам̣ д̇ханам̣ лад̣̇д̇хам̣, рааж̇арааж̇амахаамад̇д̇аанам̣ д̣̇ассид̇з гийва б̣ахум̣ д̇ханам̣ лабхиссаамий’’д̇и сагадан̃жа сукаяаанаган̃жа г̇ахзд̇ваа сагадз баригкаарз табзд̇ваа сукаяаанагз нисинно ‘‘маханд̇зна бариваарзна махаасад̇д̇ам̣ г̇ааманиг̇амарааж̇ад̇хаанийсу гийл̣аабзнд̇о б̣аараан̣асияам̣ уг̇г̇асзнаран̃н̃о санд̇игз гийл̣аабзд̇ваа виссаж̇ж̇зссаамий’’д̇и аг̇амааси. со ман̣д̣уугз маарзд̇ваа нааг̇аран̃н̃о д̣̇зд̇и. нааг̇арааж̇аа ‘‘бунаббунам̣ мам̣ ниссааяа маарзссад̇ий’’д̇и на каад̣̇ад̇и. ат̇асса мад̇хулааж̇з ад̣̇ааси. д̇зби ‘‘сажаахам̣ г̇ожарам̣ г̇ан̣хиссаами, анд̇обзл̣ааяамзва маран̣ам̣ бхависсад̇ий’’д̇и на каад̣̇ад̇и.

    Athassa dubbalabhāvaṃ ñatvā vallīhi peḷaṃ karitvā tattha naṃ pakkhipitvā paccantagāmaṃ netvā mahājanassa majjhe kīḷāpesi. Nīlādīsu vaṇṇesu vaṭṭacaturassādīsu saṇṭhānesu aṇuṃthūlādīsu pamāṇesu yaṃ yaṃ brāhmaṇo icchati, mahāsatto taṃ tadeva katvā naccati, phaṇasatampi phaṇasahassampi karotiyeva. Mahājano pasīditvā bahudhanamadāsi. Ekadivasameva kahāpaṇasahassañceva sahassagghanike ca parikkhāre labhi. Brāhmaṇo āditova ‘‘sahassaṃ labhitvā vissajjessāmī’’ti cintesi. Taṃ pana dhanaṃ labhitvā ‘‘paccantagāmeyeva tāva me ettakaṃ dhanaṃ laddhaṃ, rājarājamahāmattānaṃ dassite kīva bahuṃ dhanaṃ labhissāmī’’ti sakaṭañca sukhayānakañca gahetvā sakaṭe parikkhāre ṭhapetvā sukhayānake nisinno ‘‘mahantena parivārena mahāsattaṃ gāmanigamarājadhānīsu kīḷāpento bārāṇasiyaṃ uggasenarañño santike kīḷāpetvā vissajjessāmī’’ti agamāsi. So maṇḍūke māretvā nāgarañño deti. Nāgarājā ‘‘punappunaṃ maṃ nissāya māressatī’’ti na khādati. Athassa madhulāje adāsi. Tepi ‘‘sacāhaṃ gocaraṃ gaṇhissāmi, antopeḷāyameva maraṇaṃ bhavissatī’’ti na khādati.

    21. б̣раахман̣о маасамад̇д̇зна б̣аараан̣асим̣ бад̇ваа д̣̇ваараг̇аамагз д̇ам̣ гийл̣аабзнд̇о б̣ахуд̇ханам̣ лабхи. рааж̇ааби нам̣ баггосаабзд̇ваа ‘‘амхаагамби гийл̣аабзхий’’д̇и ааха. ‘‘саад̇ху, д̣̇зва, свз баннарасз д̇умхаагам̣ гийл̣аабзссаамий’’д̇и ааха. рааж̇аа ‘‘свз нааг̇арааж̇аа рааж̇ан̇г̇ан̣з нажжиссад̇и, махааж̇ано саннибад̇ид̇ваа бассад̇уу’’д̇и бхзрим̣ жараабзд̇ваа бунад̣̇ивасз рааж̇ан̇г̇ан̣ам̣ алан̇гаараабзд̇ваа б̣раахман̣ам̣ баггосаабзси. со рад̇анабзл̣ааяа махаасад̇д̇ам̣ нзд̇ваа вижид̇д̇ад̇т̇арз бзл̣ам̣ табзд̇ваа нисийд̣̇и. рааж̇ааби баасаад̣̇аа оруяха махааж̇анабаривуд̇о рааж̇аасанз нисийд̣̇и. б̣раахман̣о махаасад̇д̇ам̣ нийхарид̇ваа нажжаабзси. махаасад̇д̇о д̇зна жинд̇ид̇ажинд̇ид̇аагаарам̣ д̣̇ассзси. махааж̇ано сагабхаавзна санд̇хаарзд̇ум̣ на саггод̇и. жзлугкзбасахассаани бавад̇д̇анд̇и. б̣од̇хисад̇д̇асса убари рад̇анавассам̣ васси. д̇зна вуд̇д̇ам̣ ‘‘д̇ад̣̇ааби мам̣ д̇хаммажаари’’нд̇иаад̣̇и.

    21. Brāhmaṇo māsamattena bārāṇasiṃ patvā dvāragāmake taṃ kīḷāpento bahudhanaṃ labhi. Rājāpi naṃ pakkosāpetvā ‘‘amhākampi kīḷāpehī’’ti āha. ‘‘Sādhu, deva, sve pannarase tumhākaṃ kīḷāpessāmī’’ti āha. Rājā ‘‘sve nāgarājā rājaṅgaṇe naccissati, mahājano sannipatitvā passatū’’ti bheriṃ carāpetvā punadivase rājaṅgaṇaṃ alaṅkārāpetvā brāhmaṇaṃ pakkosāpesi. So ratanapeḷāya mahāsattaṃ netvā vicittatthare peḷaṃ ṭhapetvā nisīdi. Rājāpi pāsādā oruyha mahājanaparivuto rājāsane nisīdi. Brāhmaṇo mahāsattaṃ nīharitvā naccāpesi. Mahāsatto tena cintitacintitākāraṃ dassesi. Mahājano sakabhāvena sandhāretuṃ na sakkoti. Celukkhepasahassāni pavattanti. Bodhisattassa upari ratanavassaṃ vassi. Tena vuttaṃ ‘‘tadāpi maṃ dhammacāri’’ntiādi.

    д̇ад̇т̇а д̇ад̣̇аабийд̇и яад̣̇аахам̣ жамбзяяаго нааг̇арааж̇аа хоми, д̇ад̣̇ааби. д̇хаммажааринд̇и д̣̇асагусалагаммабат̇ад̇хаммам̣ зва жарад̇и, на ан̣умад̇д̇амби ад̇хамманд̇и д̇хаммажаарий. убавудтаубосат̇анд̇и адтан̇г̇асаманнааг̇ад̇асса арияубосат̇асийласса рагкан̣авасзна убавасид̇аубосат̇ам̣. рааж̇ад̣̇ваарамхи гийл̣ад̇ийд̇и б̣аараан̣асияам̣ уг̇г̇асзнаран̃н̃о г̇зхад̣̇ваарз гийл̣аабзд̇и.

    Tattha tadāpīti yadāhaṃ campeyyako nāgarājā homi, tadāpi. Dhammacārinti dasakusalakammapathadhammaṃ eva carati, na aṇumattampi adhammanti dhammacārī. Upavuṭṭhauposathanti aṭṭhaṅgasamannāgatassa ariyuposathasīlassa rakkhaṇavasena upavasitauposathaṃ. Rājadvāramhi kīḷatīti bārāṇasiyaṃ uggasenarañño gehadvāre kīḷāpeti.

    22. яам̣ яам̣ со ван̣н̣ам̣ жинд̇аяийд̇и со ахид̇ун̣д̣игаб̣раахман̣о ‘‘яам̣ яам̣ нийлаад̣̇иван̣н̣ам̣ ход̇уу’’д̇и жинд̇зси. д̇зна вуд̇д̇ам̣ ‘‘нийлам̣ ва бийд̇алохид̇а’’нд̇и. д̇ад̇т̇а нийлам̣ ваад̇и ваа-сад̣̇д̣̇о анияамад̇т̇о, г̇аат̇аасукад̇т̇ам̣ рассам̣ гад̇ваа вуд̇д̇о, д̇зна ваасад̣̇д̣̇зна вуд̇д̇аавасидтам̣ од̣̇аад̇аад̣̇иван̣н̣ависзсан̃жзва ваддаад̣̇исан̣таанависзсан̃жа ан̣ум̣т̇уулаад̣̇ибамаан̣ависзсан̃жа сан̇г̇ан̣хаад̇и. д̇асса жид̇д̇аанувад̇д̇анд̇од̇и д̇асса ахид̇ун̣д̣игасса жид̇д̇ам̣ анувад̇д̇анд̇о. жинд̇ид̇асаннибход̇и д̇зна жинд̇ид̇ажинд̇ид̇аагаарзна бзгкаж̇анасса убадтахаамийд̇и д̣̇ассзд̇и.

    22.Yaṃ yaṃ so vaṇṇaṃ cintayīti so ahituṇḍikabrāhmaṇo ‘‘yaṃ yaṃ nīlādivaṇṇaṃ hotū’’ti cintesi. Tena vuttaṃ ‘‘nīlaṃ va pītalohita’’nti. Tattha nīlaṃ vāti -saddo aniyamattho, gāthāsukhatthaṃ rassaṃ katvā vutto, tena vāsaddena vuttāvasiṭṭhaṃ odātādivaṇṇavisesañceva vaṭṭādisaṇṭhānavisesañca aṇuṃthūlādipamāṇavisesañca saṅgaṇhāti. Tassa cittānuvattantoti tassa ahituṇḍikassa cittaṃ anuvattanto. Cintitasannibhoti tena cintitacintitākārena pekkhajanassa upaṭṭhahāmīti dasseti.

    23. на гзвалан̃жа д̇зна жинд̇ид̇аагаарад̣̇ассанам̣ зва маяхам̣ аанубхааво. аби жа т̇алам̣ гарзяяамуд̣̇агам̣, уд̣̇агамби т̇алам̣ гарзд̇и т̇алам̣ махаабат̇авим̣ г̇ахзд̇ваа уд̣̇агам̣, уд̣̇агамби г̇ахзд̇ваа бат̇авим̣ гаад̇ум̣ саггун̣зяяам̣ звам̣ махаанубхааво жа. яад̣̇ихам̣ д̇асса губбзяяанд̇и д̇асса ахид̇ун̣д̣игасса ахам̣ яад̣̇и гуж̇жхзяяам̣. кан̣зна чааригам̣ гарзд̇и год̇хуббаад̣̇агкан̣з зва бхасмам̣ гарзяяам̣.

    23. Na kevalañca tena cintitākāradassanaṃ eva mayhaṃ ānubhāvo. Api ca thalaṃ kareyyamudakaṃ, udakampi thalaṃ kareti thalaṃ mahāpathaviṃ gahetvā udakaṃ, udakampi gahetvā pathaviṃ kātuṃ sakkuṇeyyaṃ evaṃ mahānubhāvo ca. Yadihaṃ tassa kuppeyyanti tassa ahituṇḍikassa ahaṃ yadi kujjheyyaṃ. Khaṇena chārikaṃ kareti kodhuppādakkhaṇe eva bhasmaṃ kareyyaṃ.

    24. звам̣ бхаг̇аваа д̇ад̣̇аа ад̇д̇ано уббаж̇ж̇анагаанад̇т̇абадиб̣ааханз самад̇т̇ад̇ам̣ д̣̇ассзд̇ваа ид̣̇аани язна ад̇хиббааязна д̇ам̣ бадиб̣ааханам̣ на гад̇ам̣, д̇ам̣ д̣̇ассзд̇ум̣ ‘‘яад̣̇и жид̇д̇авасий хзсса’’нд̇иаад̣̇имааха.

    24. Evaṃ bhagavā tadā attano uppajjanakānatthapaṭibāhane samatthataṃ dassetvā idāni yena adhippāyena taṃ paṭibāhanaṃ na kataṃ, taṃ dassetuṃ ‘‘yadi cittavasī hessa’’ntiādimāha.

    д̇ассад̇т̇о – ‘‘аяам̣ ахид̇ун̣д̣иго мам̣ ад̇ивияа б̣аад̇хад̇и, на мз аанубхаавам̣ ж̇аанаад̇и, ханд̣̇асса мз аанубхаавам̣ д̣̇ассзссаамий’’д̇и гуж̇жхид̇ваа ологанамад̇д̇знааби яад̣̇и жид̇д̇авасий абхависсам̣, ат̇а со бхусамудти вияа виббагириссад̇и. ахам̣ яат̇аасамаад̣̇иннад̇о барихааяиссаами сийлад̇о. д̇ат̇аа жа сад̇и сийлзна барихийнасса кан̣д̣ид̇асийласса явааяам̣ маяаа д̣̇ийбан̇гарад̣̇асаб̣аласса баад̣̇амуулад̇о бадтааяа абхибад̇т̇ид̇о , уд̇д̇амад̇т̇о б̣уд̣̇д̇хабхааво со на сиж̇жхад̇и.

    Tassattho – ‘‘ayaṃ ahituṇḍiko maṃ ativiya bādhati, na me ānubhāvaṃ jānāti, handassa me ānubhāvaṃ dassessāmī’’ti kujjhitvā olokanamattenāpi yadi cittavasī abhavissaṃ, atha so bhusamuṭṭhi viya vippakirissati. Ahaṃ yathāsamādinnato parihāyissāmi sīlato. Tathā ca sati sīlena parihīnassa khaṇḍitasīlassa yvāyaṃ mayā dīpaṅkaradasabalassa pādamūlato paṭṭhāya abhipatthito , uttamattho buddhabhāvo so na sijjhati.

    25. гаамам̣ бхиж̇ж̇ад̇уяам̣ гааяод̇и аяам̣ жаад̇умахаабхууд̇иго од̣̇анагуммаасуубажаяо анижжужчаад̣̇анабаримад̣̇д̣̇анабхзд̣̇анавид̣̇д̇хам̣санад̇хаммо гааяо гин̃жааби бхиж̇ж̇ад̇у винассад̇у, ид̇хзва имасмим̣ зва таанз махааваад̇з кид̇д̇абхусамудти вияа виббагирийяад̇у, нзва сийлам̣ бабхинд̣̇зяяам̣, вигиранд̇з бхусам̣ вияаад̇и сийлам̣ бана уд̇д̇амад̇т̇асид̣̇д̇хияаа хзд̇убхууд̇ам̣ имасмим̣ гал̣зварз бхусамудти вияа виббагиранд̇зби нзва бхинд̣̇зяяам̣, гааяаж̇ийвид̇зсу нирабзгко худ̇ваа сийлабаарамим̣язва буурзмийд̇и жинд̇зд̇ваа д̇ам̣ д̇аад̣̇исам̣ д̣̇угкам̣ д̇ад̣̇аа ад̇хиваасзсинд̇и д̣̇ассзд̇и.

    25.Kāmaṃ bhijjatuyaṃ kāyoti ayaṃ cātumahābhūtiko odanakummāsūpacayo aniccucchādanaparimaddanabhedanaviddhaṃsanadhammo kāyo kiñcāpi bhijjatu vinassatu, idheva imasmiṃ eva ṭhāne mahāvāte khittabhusamuṭṭhi viya vippakirīyatu, neva sīlaṃ pabhindeyyaṃ, vikirante bhusaṃ viyāti sīlaṃ pana uttamatthasiddhiyā hetubhūtaṃ imasmiṃ kaḷevare bhusamuṭṭhi viya vippakirantepi neva bhindeyyaṃ, kāyajīvitesu nirapekkho hutvā sīlapāramiṃyeva pūremīti cintetvā taṃ tādisaṃ dukkhaṃ tadā adhivāsesinti dasseti.

    ат̇а махаасад̇д̇асса бана ахид̇ун̣д̣игахад̇т̇аг̇ад̇асса маасо барибуури, зд̇д̇агам̣ гаалам̣ нираахаарова ахоси. суманаа ‘‘ад̇ижирааяад̇и мз саамиго, го ну ко бавад̇д̇ий’’д̇и богкаран̣им̣ ологзнд̇ий лохид̇аван̣н̣ам̣ уд̣̇агам̣ д̣̇исваа ‘‘ахид̇ун̣д̣игзна г̇ахид̇о бхависсад̇ий’’д̇и н̃ад̇ваа нааг̇абхаванаа нигкамид̇ваа ваммигасанд̇игам̣ г̇анд̇ваа махаасад̇д̇асса г̇ахид̇адтаанам̣ гиламид̇адтаанан̃жа д̣̇исваа род̣̇ид̇ваа ганд̣̇ид̇ваа бажжанд̇аг̇аамам̣ г̇анд̇ваа бужчид̇ваа д̇ам̣ бавад̇д̇им̣ суд̇ваа б̣аараан̣асим̣ г̇анд̇ваа рааж̇ад̣̇ваарз аагаасз род̣̇амаанаа адтааси. махаасад̇д̇о нажжанд̇ова аагаасам̣ уллогзнд̇о д̇ам̣ д̣̇исваа лаж̇ж̇ид̇о бзл̣ам̣ бависид̇ваа нибаж̇ж̇и.

    Atha mahāsattassa pana ahituṇḍikahatthagatassa māso paripūri, ettakaṃ kālaṃ nirāhārova ahosi. Sumanā ‘‘aticirāyati me sāmiko, ko nu kho pavattī’’ti pokkharaṇiṃ olokentī lohitavaṇṇaṃ udakaṃ disvā ‘‘ahituṇḍikena gahito bhavissatī’’ti ñatvā nāgabhavanā nikkhamitvā vammikasantikaṃ gantvā mahāsattassa gahitaṭṭhānaṃ kilamitaṭṭhānañca disvā roditvā kanditvā paccantagāmaṃ gantvā pucchitvā taṃ pavattiṃ sutvā bārāṇasiṃ gantvā rājadvāre ākāse rodamānā aṭṭhāsi. Mahāsatto naccantova ākāsaṃ ullokento taṃ disvā lajjito peḷaṃ pavisitvā nipajji.

    рааж̇аа д̇асса бзл̣ам̣ бавидтагаалз ‘‘гим̣ ну ко гааран̣а’’нд̇и ид̇о жид̇о жа ологзнд̇о д̇ам̣ аагаасз тид̇ам̣ д̣̇исваа ‘‘гаа ну д̇ва’’нд̇и бужчид̇ваа д̇ассаа нааг̇аган̃н̃аабхаавам̣ суд̇ваа ‘‘ниссам̣саяам̣ ко нааг̇арааж̇аа имам̣ д̣̇исваа лаж̇ж̇ид̇о бзл̣ам̣ бавидто, аяан̃жа яат̇аад̣̇ассид̇о ид̣̇д̇хаанубхааво нааг̇арааж̇ассзва , на ахид̇ун̣д̣игассаа’’д̇и нидтам̣ г̇анд̇ваа ‘‘звам̣ махаанубхааво аяам̣ нааг̇арааж̇аа, гат̇ам̣ наама имасса хад̇т̇ам̣ г̇ад̇о’’д̇и бужчид̇ваа ‘‘аяам̣ д̇хаммажаарий сийлаваа нааг̇арааж̇аа, жаад̇уд̣̇д̣̇асийбаннарасийсу убосат̇ам̣ убавасанд̇о ад̇д̇ано сарийрам̣ д̣̇аанамукз нияяаад̇зд̇ваа махаамаг̇г̇асамийбз ваммигамад̇т̇агз нибаж̇ж̇ад̇и, д̇ад̇т̇ааяамзд̇зна г̇ахид̇о, имасса д̣̇зважчараабадибхааг̇аа анзгасахассаа ид̇т̇ияо, д̣̇звалогасамбад̇д̇исад̣̇исаа нааг̇абхаванасамбад̇д̇и, аяам̣ махид̣̇д̇хиго махаанубхааво сагалабат̇авим̣ баривад̇д̇зд̇ум̣ самад̇т̇о, гзвалам̣ ‘сийлам̣ мз бхиж̇ж̇иссад̇ий’д̇и зваруубам̣ виббагаарам̣ д̣̇угкан̃жа анубход̇ий’’д̇и жа суд̇ваа сам̣взг̇аббад̇д̇о д̇аавад̣̇зва д̇асса ахид̇ун̣д̣игасса б̣раахман̣асса б̣ахум̣ д̇ханам̣ маханд̇ан̃жа яасам̣ иссарияан̃жа д̣̇ад̇ваа – ‘‘ханд̣̇а, бхо, имам̣ нааг̇арааж̇аанам̣ виссаж̇ж̇зхий’’д̇и виссаж̇ж̇аабзси.

    Rājā tassa peḷaṃ paviṭṭhakāle ‘‘kiṃ nu kho kāraṇa’’nti ito cito ca olokento taṃ ākāse ṭhitaṃ disvā ‘‘kā nu tva’’nti pucchitvā tassā nāgakaññābhāvaṃ sutvā ‘‘nissaṃsayaṃ kho nāgarājā imaṃ disvā lajjito peḷaṃ paviṭṭho, ayañca yathādassito iddhānubhāvo nāgarājasseva , na ahituṇḍikassā’’ti niṭṭhaṃ gantvā ‘‘evaṃ mahānubhāvo ayaṃ nāgarājā, kathaṃ nāma imassa hatthaṃ gato’’ti pucchitvā ‘‘ayaṃ dhammacārī sīlavā nāgarājā, cātuddasīpannarasīsu uposathaṃ upavasanto attano sarīraṃ dānamukhe niyyātetvā mahāmaggasamīpe vammikamatthake nipajjati, tatthāyametena gahito, imassa devaccharāpaṭibhāgā anekasahassā itthiyo, devalokasampattisadisā nāgabhavanasampatti, ayaṃ mahiddhiko mahānubhāvo sakalapathaviṃ parivattetuṃ samattho, kevalaṃ ‘sīlaṃ me bhijjissatī’ti evarūpaṃ vippakāraṃ dukkhañca anubhotī’’ti ca sutvā saṃvegappatto tāvadeva tassa ahituṇḍikassa brāhmaṇassa bahuṃ dhanaṃ mahantañca yasaṃ issariyañca datvā – ‘‘handa, bho, imaṃ nāgarājānaṃ vissajjehī’’ti vissajjāpesi.

    махаасад̇д̇о нааг̇аван̣н̣ам̣ анд̇арад̇хаабзд̇ваа маан̣авагаван̣н̣зна д̣̇звагумааро вияа адтааси. суманааби аагаасад̇о од̇арид̇ваа д̇асса санд̇игз адтааси. нааг̇арааж̇аа ран̃н̃о ан̃ж̇алим̣ гад̇ваа ‘‘зхи, махаарааж̇а, маяхам̣ нивзсанам̣ бассид̇ум̣ ааг̇ажчаахий’’д̇и яаажи. д̇знааха бхаг̇аваа –

    Mahāsatto nāgavaṇṇaṃ antaradhāpetvā māṇavakavaṇṇena devakumāro viya aṭṭhāsi. Sumanāpi ākāsato otaritvā tassa santike aṭṭhāsi. Nāgarājā rañño añjaliṃ katvā ‘‘ehi, mahārāja, mayhaṃ nivesanaṃ passituṃ āgacchāhī’’ti yāci. Tenāha bhagavā –

    ‘‘муд̇д̇о жамбзяяаго нааг̇о, рааж̇аанам̣ зд̇ад̣̇аб̣рави;

    ‘‘Mutto campeyyako nāgo, rājānaṃ etadabravi;

    ‘намо д̇з гаасирааж̇ад̇т̇у, намо д̇з гаасивад̣дхана;

    ‘Namo te kāsirājatthu, namo te kāsivaḍḍhana;

    ан̃ж̇алим̣ д̇з баг̇г̇ан̣хаами, бассзяяам̣ мз нивзсана’’нд̇и.

    Añjaliṃ te paggaṇhāmi, passeyyaṃ me nivesana’’nti.

    ат̇а рааж̇аа д̇асса нааг̇абхаванаг̇аманам̣ ануж̇аани. махаасад̇д̇о д̇ам̣ сабарисам̣ г̇ахзд̇ваа нааг̇абхаванам̣ нзд̇ваа ад̇д̇ано иссарияасамбад̇д̇им̣ д̣̇ассзд̇ваа гад̇ибаахам̣ д̇ад̇т̇а васаабзд̇ваа бхзрим̣ жараабзси – ‘‘саб̣б̣аа рааж̇абарисаа яаавад̣̇ижчагам̣ хиран̃н̃асуван̣н̣аад̣̇игам̣ д̇ханам̣ г̇ан̣хад̇уу’’д̇и. ран̃н̃о жа анзгзхи сагадасад̇зхи д̇ханам̣ бзсзси. ‘‘махаарааж̇а, ран̃н̃аа наама д̣̇аанам̣ д̣̇аад̇аб̣б̣ам̣, сийлам̣ рагкид̇аб̣б̣ам̣, д̇хаммигаа рагкааваран̣аг̇уд̇д̇и саб̣б̣ад̇т̇а сам̣вид̣̇ахид̇аб̣б̣аа’’д̇и д̣̇асахи рааж̇ад̇хаммагат̇аахи овад̣̇ид̇ваа виссаж̇ж̇зси. рааж̇аа маханд̇зна яасзна нааг̇абхаванаа нигкамид̇ваа б̣аараан̣асимзва г̇ад̇о. д̇ад̇о бадтааяа гира ж̇амб̣уд̣̇ийбад̇алз хиран̃н̃асуван̣н̣ам̣ ж̇аад̇ам̣. махаасад̇д̇о сийлаани рагкид̇ваа анвад̣̇д̇хамаасам̣ убосат̇агаммам̣ гад̇ваа сабарисо саг̇г̇абурам̣ буурзси.

    Atha rājā tassa nāgabhavanagamanaṃ anujāni. Mahāsatto taṃ saparisaṃ gahetvā nāgabhavanaṃ netvā attano issariyasampattiṃ dassetvā katipāhaṃ tattha vasāpetvā bheriṃ carāpesi – ‘‘sabbā rājaparisā yāvadicchakaṃ hiraññasuvaṇṇādikaṃ dhanaṃ gaṇhatū’’ti. Rañño ca anekehi sakaṭasatehi dhanaṃ pesesi. ‘‘Mahārāja, raññā nāma dānaṃ dātabbaṃ, sīlaṃ rakkhitabbaṃ, dhammikā rakkhāvaraṇagutti sabbattha saṃvidahitabbā’’ti dasahi rājadhammakathāhi ovaditvā vissajjesi. Rājā mahantena yasena nāgabhavanā nikkhamitvā bārāṇasimeva gato. Tato paṭṭhāya kira jambudīpatale hiraññasuvaṇṇaṃ jātaṃ. Mahāsatto sīlāni rakkhitvā anvaddhamāsaṃ uposathakammaṃ katvā sapariso saggapuraṃ pūresi.

    д̇ад̣̇аа ахид̇ун̣д̣иго д̣̇звад̣̇ад̇д̇о ахоси, суманаа раахуламаад̇аа, уг̇г̇асзно саарибуд̇д̇ад̇т̇зро, жамбзяяаго нааг̇арааж̇аа логанаат̇о.

    Tadā ahituṇḍiko devadatto ahosi, sumanā rāhulamātā, uggaseno sāriputtatthero, campeyyako nāgarājā lokanātho.

    д̇асса ид̇хааби яат̇аарахам̣ сзсабаарамияо нид̣̇д̇хаарзд̇аб̣б̣аа. ид̇ха б̣од̇хисад̇д̇асса ажчарияаанубхааваа хздтаа вуд̇д̇анаяаа зваад̇и.

    Tassa idhāpi yathārahaṃ sesapāramiyo niddhāretabbā. Idha bodhisattassa acchariyānubhāvā heṭṭhā vuttanayā evāti.

    жамбзяяанааг̇ажарияааван̣н̣анаа нидтид̇аа.

    Campeyyanāgacariyāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    д̇ибидага (муула) • Tipiṭaka (Mūla) / суд̇д̇абидага • Suttapiṭaka / куд̣̇д̣̇аганигааяа • Khuddakanikāya / жарияаабидагабаал̣и • Cariyāpiṭakapāḷi / 3. жамбзяяанааг̇ажарияаа • 3. Campeyyanāgacariyā


    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact