| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಮ್ಮೋಹವಿನೋದನೀ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Sammohavinodanī-aṭṭhakathā |
(೪.) ಚತುಕ್ಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
(4.) Catukkaniddesavaṇṇanā
೭೯೩. ಚತುಬ್ಬಿಧೇನ ಞಾಣವತ್ಥುನಿದ್ದೇಸೇ ಅತ್ಥಿ ದಿನ್ನನ್ತಿಆದೀಸು ದಿನ್ನಪಚ್ಚಯಾ ಫಲಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಇಮಿನಾ ಉಪಾಯೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಯಂ ಞಾಣಂ ‘ಇದಂ ಕಮ್ಮಂ ಸಕಂ, ಇದಂ ನೋ ಸಕ’ನ್ತಿ ಜಾನಾತಿ – ಇದಂ ಕಮ್ಮಸ್ಸಕತಞಾಣಂ ನಾಮ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತತ್ಥ ತಿವಿಧಂ ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಂ, ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ವಚೀದುಚ್ಚರಿತಂ, ತಿವಿಧಂ ಮನೋದುಚ್ಚರಿತನ್ತಿ ಇದಂ ನ ಸಕಕಮ್ಮಂ ನಾಮ। ತೀಸು ದ್ವಾರೇಸು ದಸವಿಧಮ್ಪಿ ಸುಚರಿತಂ ಸಕಕಮ್ಮಂ ನಾಮ। ಅತ್ತನೋ ವಾಪಿ ಹೋತು ಪರಸ್ಸ ವಾ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಅಕುಸಲಂ ನ ಸಕಕಮ್ಮಂ ನಾಮ। ಕಸ್ಮಾ? ಅತ್ಥಭಞ್ಜನತೋ ಅನತ್ಥಜನನತೋ ಚ। ಅತ್ತನೋ ವಾ ಹೋತು ಪರಸ್ಸ ವಾ ಸಬ್ಬಮ್ಪಿ ಕುಸಲಂ ಸಕಕಮ್ಮಂ ನಾಮ। ಕಸ್ಮಾ? ಅನತ್ಥಭಞ್ಜನತೋ ಅತ್ಥಜನನತೋ ಚ। ಏವಂ ಜಾನನಸಮತ್ಥೇ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಮ್ಮಸ್ಸಕತಞಾಣೇ ಠತ್ವಾ ಬಹುಂ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಸೀಲಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಉಪೋಸಥಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸುಖೇನ ಸುಖಂ ಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಅನುಭವಿತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತಾನಂ ಗಣನಪರಿಚ್ಛೇದೋ ನತ್ಥಿ। ಯಥಾ ಹಿ ಸಧನೋ ಪುರಿಸೋ ಪಞ್ಚಸು ಸಕಟಸತೇಸು ಸಪ್ಪಿಮಧುಫಾಣಿತಾದೀನಿ ಚೇವ ಲೋಣತಿಲತಣ್ಡುಲಾದೀನಿ ಚ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಕನ್ತಾರಮಗ್ಗಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನ ಅತ್ಥೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಉಪಕರಣಾನಂ ಗಹಿತತ್ತಾ ನ ಚಿನ್ತೇತಿ, ನ ಪರಿತಸ್ಸತಿ, ಸುಖೇನೇವ ಖೇಮನ್ತಂ ಪಾಪುಣಾತಿ; ಏವಮೇವ ಇಮಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಕಮ್ಮಸ್ಸಕತಞಾಣೇ ಠತ್ವಾ ಬಹುಂ ದಾನಂ ದತ್ವಾ…ಪೇ॰… ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತಾನಂ ಗಣನಪಥೋ ನತ್ಥಿ। ಠಪೇತ್ವಾ ಸಚ್ಚಾನುಲೋಮಿಕಂ ಞಾಣನ್ತಿ ಮಗ್ಗಸಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಮತ್ಥಸಚ್ಚಸ್ಸ ಚ ಅನುಲೋಮನತೋ ಸಚ್ಚಾನುಲೋಮಿಕನ್ತಿ ಲದ್ಧನಾಮಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಸಾಸವಾ ಕುಸಲಾ ಪಞ್ಞಾ ಕಮ್ಮಸ್ಸಕತಞಾಣಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
793. Catubbidhena ñāṇavatthuniddese atthi dinnantiādīsu dinnapaccayā phalaṃ atthīti iminā upāyena attho veditabbo. Idaṃ vuccatīti yaṃ ñāṇaṃ ‘idaṃ kammaṃ sakaṃ, idaṃ no saka’nti jānāti – idaṃ kammassakatañāṇaṃ nāma vuccatīti attho. Tattha tividhaṃ kāyaduccaritaṃ, catubbidhaṃ vacīduccaritaṃ, tividhaṃ manoduccaritanti idaṃ na sakakammaṃ nāma. Tīsu dvāresu dasavidhampi sucaritaṃ sakakammaṃ nāma. Attano vāpi hotu parassa vā sabbampi akusalaṃ na sakakammaṃ nāma. Kasmā? Atthabhañjanato anatthajananato ca. Attano vā hotu parassa vā sabbampi kusalaṃ sakakammaṃ nāma. Kasmā? Anatthabhañjanato atthajananato ca. Evaṃ jānanasamatthe imasmiṃ kammassakatañāṇe ṭhatvā bahuṃ dānaṃ datvā sīlaṃ pūretvā uposathaṃ samādiyitvā sukhena sukhaṃ sampattiyā sampattiṃ anubhavitvā nibbānaṃ pattānaṃ gaṇanaparicchedo natthi. Yathā hi sadhano puriso pañcasu sakaṭasatesu sappimadhuphāṇitādīni ceva loṇatilataṇḍulādīni ca āropetvā kantāramaggaṃ paṭipanno kenacideva karaṇīyena atthe uppanne sabbesaṃ upakaraṇānaṃ gahitattā na cinteti, na paritassati, sukheneva khemantaṃ pāpuṇāti; evameva imasmimpi kammassakatañāṇe ṭhatvā bahuṃ dānaṃ datvā…pe… nibbānaṃ pattānaṃ gaṇanapatho natthi. Ṭhapetvā saccānulomikaṃ ñāṇanti maggasaccassa paramatthasaccassa ca anulomanato saccānulomikanti laddhanāmaṃ vipassanāñāṇaṃ ṭhapetvā avasesā sabbāpi sāsavā kusalā paññā kammassakatañāṇamevāti attho.
೭೯೪. ಮಗ್ಗಸಮಙ್ಗಿಸ್ಸ ಞಾಣಂ ದುಕ್ಖೇಪೇತಂ ಞಾಣನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಏಕಮೇವ ಮಗ್ಗಞಾಣಂ ಚತೂಸು ಸಚ್ಚೇಸು ಏಕಪಟಿವೇಧವಸೇನ ಚತೂಸು ಠಾನೇಸು ಸಙ್ಗಹಿತಂ।
794. Maggasamaṅgissañāṇaṃ dukkhepetaṃ ñāṇanti ettha ekameva maggañāṇaṃ catūsu saccesu ekapaṭivedhavasena catūsu ṭhānesu saṅgahitaṃ.
೭೯೬. ಧಮ್ಮೇ ಞಾಣನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಮಗ್ಗಪಞ್ಞಾ ತಾವ ಚತುನ್ನಂ ಸಚ್ಚಾನಂ ಏಕಪಟಿವೇಧವಸೇನ ಧಮ್ಮೇ ಞಾಣಂ ನಾಮ ಹೋತು; ಫಲಪಞ್ಞಾ ಕಥಂ ಧಮ್ಮೇ ಞಾಣಂ ನಾಮಾತಿ? ನಿರೋಧಸಚ್ಚವಸೇನ। ದುವಿಧಾಪಿ ಹೇಸಾ ಪಞ್ಞಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೇ ಅತ್ಥಪಚ್ಚಕ್ಖೇ ಅರಿಯಸಚ್ಚಧಮ್ಮೇ ಕಿಚ್ಚತೋ ಚ ಆರಮ್ಮಣತೋ ಚ ಪವತ್ತತ್ತಾ ಧಮ್ಮೇ ಞಾಣನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಸೋ ಇಮಿನಾ ಧಮ್ಮೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಮಗ್ಗಞಾಣಂ ಧಮ್ಮಗೋಚರತ್ತಾ ಗೋಚರವೋಹಾರೇನ ಧಮ್ಮೋತಿ ವುತ್ತಂ, ಉಪಯೋಗತ್ಥೇ ವಾ ಕರಣವಚನಂ; ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಞಾತೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ; ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ಠಿತೇನ ಮಗ್ಗಞಾಣೇನಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ದಿಟ್ಠೇನಾತಿ ದಸ್ಸನೇನ; ಧಮ್ಮಂ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಠಿತೇನಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪತ್ತೇನಾತಿ ಚತ್ತಾರಿ ಅರಿಯಸಚ್ಚಾನಿ ಪತ್ವಾ ಠಿತತ್ತಾ ಧಮ್ಮಂ ಪತ್ತೇನ। ವಿದಿತೇನಾತಿ ಮಗ್ಗಞಾಣೇನ ಚತ್ತಾರಿ ಅರಿಯಸಚ್ಚಾನಿ ವಿದಿತಾನಿ ಪಾಕಟಾನಿ ಕತಾನಿ। ತಸ್ಮಾ ತಂ ಧಮ್ಮಂ ವಿದಿತಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತೇನ ವಿದಿತಧಮ್ಮೇನ। ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹೇನಾತಿ ಚತುಸಚ್ಚಧಮ್ಮಂ ಪರಿಯೋಗಾಹೇತ್ವಾ ಠಿತೇನ। ನಯಂ ನೇತೀತಿ ಅತೀತೇ ಚ ಅನಾಗತೇ ಚ ನಯಂ ನೇತಿ ಹರತಿ ಪೇಸೇತಿ। ಇದಂ ಪನ ನ ಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ಕಿಚ್ಚಂ, ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣಸ್ಸ ಕಿಚ್ಚಂ। ಸತ್ಥಾರಾ ಪನ ಮಗ್ಗಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತೇ ನಯಂ ನಯನಸದಿಸಂ ಕತಂ। ಕಸ್ಮಾ? ಮಗ್ಗಮೂಲಕತ್ತಾ। ಭಾವಿತಮಗ್ಗಸ್ಸ ಹಿ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಾ ನಾಮ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಸತ್ಥಾ ಮಗ್ಗಞಾಣಮೇವ ನಯಂ ನಯನಸದಿಸಂ ಅಕಾಸಿ। ಅಪಿಚ ಏವಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ – ಯದೇತಂ ಇಮಿನಾ ಚತುಸಚ್ಚಗೋಚರಂ ಮಗ್ಗಞಾಣಂ ಅಧಿಗತಂ, ತೇನ ಞಾಣೇನ ಕಾರಣಭೂತೇನ ಅತೀತಾನಾಗತೇ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖಣಞಾಣಸಙ್ಖಾತಂ ನಯಂ ನೇತಿ।
796. Dhamme ñāṇanti ettha maggapaññā tāva catunnaṃ saccānaṃ ekapaṭivedhavasena dhamme ñāṇaṃ nāma hotu; phalapaññā kathaṃ dhamme ñāṇaṃ nāmāti? Nirodhasaccavasena. Duvidhāpi hesā paññā aparappaccaye atthapaccakkhe ariyasaccadhamme kiccato ca ārammaṇato ca pavattattā dhamme ñāṇanti veditabbā. So iminā dhammenāti ettha maggañāṇaṃ dhammagocarattā gocaravohārena dhammoti vuttaṃ, upayogatthe vā karaṇavacanaṃ; imaṃ dhammaṃ ñātenāti attho; catusaccadhammaṃ jānitvā ṭhitena maggañāṇenāti vuttaṃ hoti. Diṭṭhenāti dassanena; dhammaṃ passitvā ṭhitenāti attho. Pattenāti cattāri ariyasaccāni patvā ṭhitattā dhammaṃ pattena. Viditenāti maggañāṇena cattāri ariyasaccāni viditāni pākaṭāni katāni. Tasmā taṃ dhammaṃ viditaṃ nāma hoti. Tena viditadhammena. Pariyogāḷhenāti catusaccadhammaṃ pariyogāhetvā ṭhitena. Nayaṃ netīti atīte ca anāgate ca nayaṃ neti harati peseti. Idaṃ pana na maggañāṇassa kiccaṃ, paccavekkhaṇañāṇassa kiccaṃ. Satthārā pana maggañāṇaṃ atītānāgate nayaṃ nayanasadisaṃ kataṃ. Kasmā? Maggamūlakattā. Bhāvitamaggassa hi paccavekkhaṇā nāma hoti. Tasmā satthā maggañāṇameva nayaṃ nayanasadisaṃ akāsi. Apica evamettha attho daṭṭhabbo – yadetaṃ iminā catusaccagocaraṃ maggañāṇaṃ adhigataṃ, tena ñāṇena kāraṇabhūtena atītānāgate paccavekkhaṇañāṇasaṅkhātaṃ nayaṃ neti.
ಇದಾನಿ ಯಥಾ ತೇನ ನಯಂ ನೇತಿ, ತಂ ಆಕಾರಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ ಅತೀತಮದ್ಧಾನನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಅಬ್ಭಞ್ಞಂಸೂತಿ ಜಾನಿಂಸು ಪಟಿವಿಜ್ಝಿಂಸು। ಇಮಞ್ಞೇವಾತಿ ಯಂ ದುಕ್ಖಂ ಅತೀತೇ ಅಬ್ಭಞ್ಞಂಸು, ಯಞ್ಚ ಅನಾಗತೇ ಅಭಿಜಾನಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತಞ್ಞೇವ ಇಮಂ; ಸರಿಕ್ಖಟ್ಠೇನ ಪನ ಏವಂ ವುತ್ತಂ। ಅತೀತೇಪಿ ಹಿ ಠಪೇತ್ವಾ ತಣ್ಹಂ ತೇಭೂಮಕಕ್ಖನ್ಧೇಯೇವ ದುಕ್ಖಸಚ್ಚನ್ತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿಂಸು, ತಣ್ಹಂಯೇವ ಸಮುದಯಸಚ್ಚನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಮೇವ ನಿರೋಧಸಚ್ಚನ್ತಿ ಅರಿಯಮಗ್ಗಮೇವ ಮಗ್ಗಸಚ್ಚನ್ತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿಂಸು, ಅನಾಗತೇಪಿ ಏವಮೇವ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಏತರಹಿಪಿ ಏವಮೇವ ಪಟಿವಿಜ್ಝನ್ತೀತಿ ಸರಿಕ್ಖಟ್ಠೇನ ‘‘ಇಮಞ್ಞೇವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಅನ್ವಯೇ ಞಾಣನ್ತಿ ಇದಂ ಅನುಗಮನಞಾಣಂ ನಯನಞಾಣಂ ಕಾರಣಞಾಣನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
Idāni yathā tena nayaṃ neti, taṃ ākāraṃ dassetuṃ ye hi keci atītamaddhānantiādimāha. Tattha abbhaññaṃsūti jāniṃsu paṭivijjhiṃsu. Imaññevāti yaṃ dukkhaṃ atīte abbhaññaṃsu, yañca anāgate abhijānissanti, na taññeva imaṃ; sarikkhaṭṭhena pana evaṃ vuttaṃ. Atītepi hi ṭhapetvā taṇhaṃ tebhūmakakkhandheyeva dukkhasaccanti paṭivijjhiṃsu, taṇhaṃyeva samudayasaccanti nibbānameva nirodhasaccanti ariyamaggameva maggasaccanti paṭivijjhiṃsu, anāgatepi evameva paṭivijjhissanti, etarahipi evameva paṭivijjhantīti sarikkhaṭṭhena ‘‘imaññevā’’ti vuttaṃ. Idaṃ vuccati anvaye ñāṇanti idaṃ anugamanañāṇaṃ nayanañāṇaṃ kāraṇañāṇanti vuccati.
ಪರಿಯೇ ಞಾಣನ್ತಿ ಚಿತ್ತಪರಿಚ್ಛೇದಞಾಣಂ। ಪರಸತ್ತಾನನ್ತಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ಸೇಸಸತ್ತಾನಂ। ಇತರಂ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಚೇತಸಾ ಚೇತೋ ಪರಿಚ್ಚ ಪಜಾನಾತೀತಿ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತೇನ ತೇಸಂ ಚಿತ್ತಂ ಸರಾಗಾದಿವಸೇನ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ನಾನಪ್ಪಕಾರತೋ ಜಾನಾತಿ। ಸರಾಗಂ ವಾತಿಆದೀಸು ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಹೇಟ್ಠಾ ಸತಿಪಟ್ಠಾನವಿಭಙ್ಗೇ ವುತ್ತಮೇವ। ಅಯಂ ಪನ ವಿಸೇಸೋ – ಇಧ ಅನುತ್ತರಂ ವಾ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ ವಾ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಲೋಕುತ್ತರಮ್ಪಿ ಲಬ್ಭತಿ। ಅವಿಪಸ್ಸನೂಪಗಮ್ಪಿ ಹಿ ಪರಚಿತ್ತಞಾಣಸ್ಸ ವಿಸಯೋ ಹೋತಿಯೇವ।
Pariyeñāṇanti cittaparicchedañāṇaṃ. Parasattānanti ṭhapetvā attānaṃ sesasattānaṃ. Itaraṃ tasseva vevacanaṃ. Cetasā ceto paricca pajānātīti attano cittena tesaṃ cittaṃ sarāgādivasena paricchinditvā nānappakārato jānāti. Sarāgaṃ vātiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā satipaṭṭhānavibhaṅge vuttameva. Ayaṃ pana viseso – idha anuttaraṃ vā cittaṃ vimuttaṃ vā cittanti ettha lokuttarampi labbhati. Avipassanūpagampi hi paracittañāṇassa visayo hotiyeva.
ಅವಸೇಸಾ ಪಞ್ಞಾತಿ ಧಮ್ಮೇ ಞಾಣಾದಿಕಾ ತಿಸ್ಸೋ ಪಞ್ಞಾ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಾ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಪಞ್ಞಾ ಞಾಣನ್ತಿ ಸಮ್ಮತತ್ತಾ ಸಮ್ಮುತಿಞಾಣಂ ನಾಮ ಹೋತಿ। ವಚನತ್ಥೋ ಪನೇತ್ಥ ಸಮ್ಮುತಿಮ್ಹಿ ಞಾಣನ್ತಿ ಸಮ್ಮುತಿಞಾಣಂ।
Avasesā paññāti dhamme ñāṇādikā tisso paññā ṭhapetvā sesā sabbāpi paññā ñāṇanti sammatattā sammutiñāṇaṃ nāma hoti. Vacanattho panettha sammutimhi ñāṇanti sammutiñāṇaṃ.
೭೯೭. ಕಾಮಾವಚರಕುಸಲೇ ಪಞ್ಞಾತಿ ಅಯಞ್ಹಿ ಏಕನ್ತೇನ ವಟ್ಟಸ್ಮಿಂ ಚುತಿಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಆಚಿನತೇವ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಆಚಯಾಯ ನೋ ಅಪಚಯಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಾ। ಲೋಕುತ್ತರಮಗ್ಗಪಞ್ಞಾ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಚುತಿಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಅಪಚಿನತೇವ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಅಪಚಯಾಯ ನೋ ಆಚಯಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಾ। ರೂಪಾವಚರಾರೂಪಾವಚರಪಞ್ಞಾ ಚುತಿಪಟಿಸನ್ಧಿಮ್ಪಿ ಆಚಿನತಿ, ವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಸೇನ ಕಿಲೇಸೇ ಚೇವ ಕಿಲೇಸಮೂಲಕೇ ಚ ಧಮ್ಮೇ ಅಪಚಿನತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಆಚಯಾಯ ಚೇವ ಅಪಚಯಾಯ ಚಾ’’ತಿ ವುತ್ತಾ। ಸೇಸಾ ನೇವ ಚುತಿಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಆಚಿನತಿ ನ ಅಪಚಿನತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ನೇವ ಆಚಯಾಯ ನೋ ಅಪಚಯಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಾ।
797. Kāmāvacarakusale paññāti ayañhi ekantena vaṭṭasmiṃ cutipaṭisandhiṃ ācinateva, tasmā ‘‘ācayāya no apacayāyā’’ti vuttā. Lokuttaramaggapaññā pana yasmā cutipaṭisandhiṃ apacinateva, tasmā ‘‘apacayāya no ācayāyā’’ti vuttā. Rūpāvacarārūpāvacarapaññā cutipaṭisandhimpi ācinati, vikkhambhanavasena kilese ceva kilesamūlake ca dhamme apacinati, tasmā ‘‘ācayāya ceva apacayāya cā’’ti vuttā. Sesā neva cutipaṭisandhiṃ ācinati na apacinati, tasmā ‘‘neva ācayāya no apacayāyā’’ti vuttā.
೭೯೮. ನ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾಯೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝತೀತಿ ಇದಂ ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಸಾ ಹಿಸ್ಸ ಕಾಮವಿವೇಕೇನ ಪತ್ತಬ್ಬತ್ತಾ ಕಿಲೇಸನಿಬ್ಬಿದಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ। ತಾಯ ಚೇಸ ಕಾಮೇಸು ವೀತರಾಗೋ ಹೋತಿ, ಅಭಿಞ್ಞಾಪಾದಕಭಾವಂ ಪನ ಅಪ್ಪತ್ತತಾಯ ನೇವ ಪಞ್ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾಯೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ, ನಿಮಿತ್ತಾರಮ್ಮಣತ್ತಾ ನ ಸಚ್ಚಾನಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ। ಏವಮಯಂ ಪಞ್ಞಾ ನಿಬ್ಬಿದಾಯ ಹೋತಿ ನೋ ಪಟಿವೇಧಾಯ। ಸ್ವೇವಾತಿ ಪಠಮಜ್ಝಾನಂ ಪತ್ವಾ ಠಿತೋ। ಕಾಮೇಸು ವೀತರಾಗೋ ಸಮಾನೋತಿ ತಥಾ ವಿಕ್ಖಮ್ಭಿತಾನಂಯೇವ ಕಾಮಾನಂ ವಸೇನ ವೀತರಾಗೋ। ಅಭಿಞ್ಞಾಯೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝತೀತಿ ಪಞ್ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾಯೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ। ಇದಂ ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾ ಹಿ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಾದಕಭಾವೇನಾಪಿ ಪಞ್ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾಯೋ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ, ಅಭಿಞ್ಞಾಭಾವಪ್ಪತ್ತಿಯಾಪಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝತಿ ಏವ। ತಸ್ಮಾ ಸಾ ಪಟಿವೇಧಾಯ ಹೋತಿ। ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾಯ ಏವ ಪನ ಕಿಲೇಸೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತ್ತಾ ನೋ ನಿಬ್ಬಿದಾಯ। ಯಾ ಪನಾಯಂ ದುತಿಯತತಿಯಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾ, ಸಾ ಕತರಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಭಜತೀತಿ? ಸೋಮನಸ್ಸವಸೇನ ಪಠಮಜ್ಝಾನಮ್ಪಿ ಭಜತಿ, ಅವಿತಕ್ಕವಸೇನ ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಮ್ಪಿ। ಏವಮೇಸಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಾ ವಾ ಚತುತ್ಥಜ್ಝಾನಸನ್ನಿಸ್ಸಿತಾ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಾ। ನಿಬ್ಬಿದಾಯ ಚೇವ ಪಟಿವೇಧಾಯ ಚಾತಿ ಮಗ್ಗಪಞ್ಞಾ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ವಟ್ಟೇ ನಿಬ್ಬಿನ್ದನತೋ ನಿಬ್ಬಿದಾಯ, ಛಟ್ಠಂ ಅಭಿಞ್ಞಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝನತೋ ಪಟಿವೇಧಾಯ ಚ ಹೋತಿ।
798. Na ca abhiññāyo paṭivijjhatīti idaṃ paṭhamajjhānapaññaṃ sandhāya vuttaṃ. Sā hissa kāmavivekena pattabbattā kilesanibbidāya saṃvattati. Tāya cesa kāmesu vītarāgo hoti, abhiññāpādakabhāvaṃ pana appattatāya neva pañca abhiññāyo paṭivijjhati, nimittārammaṇattā na saccāni paṭivijjhati. Evamayaṃ paññā nibbidāya hoti no paṭivedhāya. Svevāti paṭhamajjhānaṃ patvā ṭhito. Kāmesu vītarāgo samānoti tathā vikkhambhitānaṃyeva kāmānaṃ vasena vītarāgo. Abhiññāyo paṭivijjhatīti pañca abhiññāyo paṭivijjhati. Idaṃ catutthajjhānapaññaṃ sandhāya vuttaṃ. Catutthajjhānapaññā hi abhiññāpādakabhāvenāpi pañca abhiññāyo paṭivijjhati, abhiññābhāvappattiyāpi paṭivijjhati eva. Tasmā sā paṭivedhāya hoti. Paṭhamajjhānapaññāya eva pana kilesesupi nibbindattā no nibbidāya. Yā panāyaṃ dutiyatatiyajjhānapaññā, sā katarakoṭṭhāsaṃ bhajatīti? Somanassavasena paṭhamajjhānampi bhajati, avitakkavasena catutthajjhānampi. Evamesā paṭhamajjhānasannissitā vā catutthajjhānasannissitā vā kātabbā. Nibbidāyaceva paṭivedhāya cāti maggapaññā sabbasmimpi vaṭṭe nibbindanato nibbidāya, chaṭṭhaṃ abhiññaṃ paṭivijjhanato paṭivedhāya ca hoti.
೭೯೯. ಪಠಮಸ್ಸ ಝಾನಸ್ಸ ಲಾಭೀತಿಆದೀಸು ಯ್ವಾಯಂ ಅಪ್ಪಗುಣಸ್ಸ ಪಠಮಜ್ಝಾನಸ್ಸ ಲಾಭೀ। ತಂ ತತೋ ವುಟ್ಠಿತಂ ಆರಮ್ಮಣವಸೇನ ಕಾಮಸಹಗತಾ ಹುತ್ವಾ ಸಞ್ಞಾಮನಸಿಕಾರಾ ಸಮುದಾಚರನ್ತಿ ತುದನ್ತಿ ಚೋದೇನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಕಾಮಾನುಪಕ್ಖನ್ದಾನಂ ಸಞ್ಞಾಮನಸಿಕಾರಾನಂ ವಸೇನ ಸಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾ ಹಾಯತಿ ಪರಿಹಾಯತಿ; ತಸ್ಮಾ ಹಾನಭಾಗಿನೀತಿ ವುತ್ತಾ। ತದನುಧಮ್ಮತಾತಿ ತದನುರೂಪಸಭಾವಾ। ಸತಿ ಸನ್ತಿಟ್ಠತೀತಿ ಇದಂ ಮಿಚ್ಛಾಸತಿಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ, ನ ಸಮ್ಮಾಸತಿಂ। ಯಸ್ಸ ಹಿ ಪಠಮಜ್ಝಾನಾನುರೂಪಸಭಾವಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಂ ಸನ್ತತೋ ಪಣೀತತೋ ದಿಸ್ವಾ ಅಸ್ಸಾದಯಮಾನಾ ಅಭಿನನ್ದಮಾನಾ ನಿಕನ್ತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಸ ನಿಕನ್ತಿವಸೇನ ಸಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾ ನೇವ ಹಾಯತಿ, ನ ವಡ್ಢತಿ, ಠಿತಿಕೋಟ್ಠಾಸಿಕಾ ಹೋತಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಠಿತಿಭಾಗಿನೀ ಪಞ್ಞಾತಿ। ಅವಿತಕ್ಕಸಹಗತಾತಿ ಅವಿತಕ್ಕಂ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಂ ಸನ್ತತೋ ಪಣೀತತೋ ಮನಸಿಕರೋತೋ ಆರಮ್ಮಣವಸೇನ ಅವಿತಕ್ಕಸಹಗತಾ। ಸಮುದಾಚರನ್ತೀತಿ ಪಗುಣತೋ ಪಠಮಜ್ಝಾನತೋ ವುಟ್ಠಿತಂ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಾಧಿಗಮತ್ಥಾಯ ತುದನ್ತಿ ಚೋದೇನ್ತಿ। ತಸ್ಸ ಉಪರಿ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಾನುಪಕ್ಖನ್ದಾನಂ ಸಞ್ಞಾಮನಸಿಕಾರಾನಂ ವಸೇನ ಸಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾ ವಿಸೇಸಭೂತಸ್ಸ ದುತಿಯಜ್ಝಾನಸ್ಸ ಉಪ್ಪತ್ತಿಟ್ಠಾನತಾಯ ವಿಸೇಸಭಾಗಿನೀತಿ ವುತ್ತಾ। ನಿಬ್ಬಿದಾಸಹಗತಾತಿ ತಮೇವ ಪಠಮಜ್ಝಾನತೋ ವುಟ್ಠಿತಂ ನಿಬ್ಬಿದಾಸಙ್ಖಾತೇನ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣೇನ ಸಹಗತಾ। ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಞ್ಹಿ ಝಾನಙ್ಗಭೇದೇ ವತ್ತನ್ತೇ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ ಉಕ್ಕಣ್ಠತಿ, ತಸ್ಮಾ ನಿಬ್ಬಿದಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಸಮುದಾಚರನ್ತೀತಿ ನಿಬ್ಬಾನಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯತ್ಥಾಯ ತುದನ್ತಿ ಚೋದೇನ್ತಿ। ವಿರಾಗೂಪಸಞ್ಹಿತಾತಿ ವಿರಾಗಸಙ್ಖಾತೇನ ನಿಬ್ಬಾನೇನ ಉಪಸಂಹಿತಾ। ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಮ್ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ಇಮಿನಾ ಮಗ್ಗೇನ ವಿರಾಗಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಸಚ್ಛಿಕಾತುನ್ತಿ ಪವತ್ತಿತೋ ‘‘ವಿರಾಗೂಪಸಞ್ಹಿತ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತಂಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಸಞ್ಞಾಮನಸಿಕಾರಾಪಿ ವಿರಾಗೂಪಸಞ್ಹಿತಾ ಏವ ನಾಮ। ತಸ್ಸ ತೇಸಂ ಸಞ್ಞಾಮನಸಿಕಾರಾನಂ ವಸೇನ ಸಾ ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾ ಅರಿಯಮಗ್ಗಪಟಿವೇಧಸ್ಸ ಪದಟ್ಠಾನತಾಯ ನಿಬ್ಬೇಧಭಾಗಿನೀತಿ ವುತ್ತಾ। ಏವಂ ಚತೂಸು ಠಾನೇಸು ಪಠಮಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾವ ಕಥಿತಾ। ದುತಿಯಜ್ಝಾನಪಞ್ಞಾದೀಸುಪಿ ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
799. Paṭhamassa jhānassa lābhītiādīsu yvāyaṃ appaguṇassa paṭhamajjhānassa lābhī. Taṃ tato vuṭṭhitaṃ ārammaṇavasena kāmasahagatā hutvā saññāmanasikārā samudācaranti tudanti codenti. Tassa kāmānupakkhandānaṃ saññāmanasikārānaṃ vasena sā paṭhamajjhānapaññā hāyati parihāyati; tasmā hānabhāginīti vuttā. Tadanudhammatāti tadanurūpasabhāvā. Sati santiṭṭhatīti idaṃ micchāsatiṃ sandhāya vuttaṃ, na sammāsatiṃ. Yassa hi paṭhamajjhānānurūpasabhāvā paṭhamajjhānaṃ santato paṇītato disvā assādayamānā abhinandamānā nikanti uppajjati, tassa nikantivasena sā paṭhamajjhānapaññā neva hāyati, na vaḍḍhati, ṭhitikoṭṭhāsikā hoti. Tena vuttaṃ ṭhitibhāginī paññāti. Avitakkasahagatāti avitakkaṃ dutiyajjhānaṃ santato paṇītato manasikaroto ārammaṇavasena avitakkasahagatā. Samudācarantīti paguṇato paṭhamajjhānato vuṭṭhitaṃ dutiyajjhānādhigamatthāya tudanti codenti. Tassa upari dutiyajjhānānupakkhandānaṃ saññāmanasikārānaṃ vasena sā paṭhamajjhānapaññā visesabhūtassa dutiyajjhānassa uppattiṭṭhānatāya visesabhāginīti vuttā. Nibbidāsahagatāti tameva paṭhamajjhānato vuṭṭhitaṃ nibbidāsaṅkhātena vipassanāñāṇena sahagatā. Vipassanāñāṇañhi jhānaṅgabhede vattante nibbindati ukkaṇṭhati, tasmā nibbidāti vuccati. Samudācarantīti nibbānasacchikiriyatthāya tudanti codenti. Virāgūpasañhitāti virāgasaṅkhātena nibbānena upasaṃhitā. Vipassanāñāṇamhi sakkā iminā maggena virāgaṃ nibbānaṃ sacchikātunti pavattito ‘‘virāgūpasañhita’’nti vuccati. Taṃsampayuttā saññāmanasikārāpi virāgūpasañhitā eva nāma. Tassa tesaṃ saññāmanasikārānaṃ vasena sā paṭhamajjhānapaññā ariyamaggapaṭivedhassa padaṭṭhānatāya nibbedhabhāginīti vuttā. Evaṃ catūsu ṭhānesu paṭhamajjhānapaññāva kathitā. Dutiyajjhānapaññādīsupi imināva nayena attho veditabbo.
೮೦೧. ಕಿಚ್ಛೇನ ಕಸಿರೇನ ಸಮಾಧಿಂ ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಲೋಕುತ್ತರಸಮಾಧಿಂ ಉಪ್ಪಾದೇನ್ತಸ್ಸ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಆಗಮನಕಾಲೇ ಕಿಚ್ಛೇನ ಕಸಿರೇನ ದುಕ್ಖೇನ ಸಸಙ್ಖಾರೇನ ಸಪ್ಪಯೋಗೇನ ಕಿಲಮನ್ತಸ್ಸ ಕಿಲೇಸೇ ವಿಕ್ಖಮ್ಭೇತ್ವಾ ಆಗತಸ್ಸ। ದನ್ಧಂ ತಣ್ಠಾನಂ ಅಭಿಜಾನನ್ತಸ್ಸಾತಿ ವಿಕ್ಖಮ್ಭಿತೇಸು ಕಿಲೇಸೇಸು ವಿಪಸ್ಸನಾಪರಿವಾಸೇ ಚಿರಂ ವಸಿತ್ವಾ ತಂ ಲೋಕುತ್ತರಸಮಾಧಿಸಙ್ಖಾತಂ ಠಾನಂ ದನ್ಧಂ ಸಣಿಕಂ ಅಭಿಜಾನನ್ತಸ್ಸ ಪಟಿವಿಜ್ಝನ್ತಸ್ಸ , ಪಾಪುಣನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಯಂ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಯಾ ಏಸಾ ಏವಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಅಯಂ ಕಿಲೇಸವಿಕ್ಖಮ್ಭನಪಟಿಪದಾಯ ದುಕ್ಖತ್ತಾ, ವಿಪಸ್ಸನಾಪರಿವಾಸಪಞ್ಞಾಯ ಚ ದನ್ಧತ್ತಾ ಮಗ್ಗಕಾಲೇ ಏಕಚಿತ್ತಕ್ಖಣೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾಪಿ ಪಞ್ಞಾ ಆಗಮನವಸೇನ ದುಕ್ಖಪಟಿಪದಾ ದನ್ಧಾಭಿಞ್ಞಾ ನಾಮಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಉಪರಿ ತೀಸು ಪದೇಸುಪಿ ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
801. Kicchena kasirena samādhiṃ uppādentassāti lokuttarasamādhiṃ uppādentassa pubbabhāge āgamanakāle kicchena kasirena dukkhena sasaṅkhārena sappayogena kilamantassa kilese vikkhambhetvā āgatassa. Dandhaṃ taṇṭhānaṃ abhijānantassāti vikkhambhitesu kilesesu vipassanāparivāse ciraṃ vasitvā taṃ lokuttarasamādhisaṅkhātaṃ ṭhānaṃ dandhaṃ saṇikaṃ abhijānantassa paṭivijjhantassa , pāpuṇantassāti attho. Ayaṃ vuccatīti yā esā evaṃ uppajjati, ayaṃ kilesavikkhambhanapaṭipadāya dukkhattā, vipassanāparivāsapaññāya ca dandhattā maggakāle ekacittakkhaṇe uppannāpi paññā āgamanavasena dukkhapaṭipadā dandhābhiññā nāmāti vuccati. Upari tīsu padesupi imināva nayena attho veditabbo.
೮೦೨. ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ನ ನಿಕಾಮಲಾಭಿಸ್ಸಾತಿ ಯೋ ಸಮಾಧಿಸ್ಸ ನ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ, ಸೋ ತಸ್ಸ ನ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ನಾಮ। ಯಸ್ಸ ಸಮಾಧಿ ಉಪರೂಪರಿ ಸಮಾಪಜ್ಜನತ್ಥಾಯ ಉಸ್ಸಕ್ಕಿತುಂ ಪಚ್ಚಯೋ ನ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ಅಪ್ಪಗುಣಜ್ಝಾನಲಾಭಿಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆರಮ್ಮಣಂ ಥೋಕಂ ಫರನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಪರಿತ್ತೇ ಸುಪ್ಪಮತ್ತೇ ವಾ ಸರಾವಮತ್ತೇ ವಾ ಆರಮ್ಮಣೇ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಅಪ್ಪನಂ ಪತ್ವಾ ತಂ ಅವಡ್ಢಿತಂ ಥೋಕಮೇವ ಆರಮ್ಮಣಂ ಫರನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ನನಿಕಾಮಲಾಭೀಪಟಿಪಕ್ಖತೋ ಹಿ ಪಗುಣಜ್ಝಾನಲಾಭೀ ಏತ್ಥ ನಿಕಾಮಲಾಭೀತಿ ವುತ್ತೋ। ಅವಡ್ಢಿತಾರಮ್ಮಣಪಟಿಪಕ್ಖತೋ ಚ ವಡ್ಢಿತಾರಮ್ಮಣಂ ವಿಪುಲನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಸೇಸಂ ತಾದಿಸಮೇವ।
802. Samādhissa na nikāmalābhissāti yo samādhissa na nikāmalābhī hoti, so tassa na nikāmalābhī nāma. Yassa samādhi uparūpari samāpajjanatthāya ussakkituṃ paccayo na hoti, tassa appaguṇajjhānalābhissāti attho. Ārammaṇaṃ thokaṃ pharantassāti paritte suppamatte vā sarāvamatte vā ārammaṇe parikammaṃ katvā tattheva appanaṃ patvā taṃ avaḍḍhitaṃ thokameva ārammaṇaṃ pharantassāti attho. Sesapadesupi eseva nayo. Nanikāmalābhīpaṭipakkhato hi paguṇajjhānalābhī ettha nikāmalābhīti vutto. Avaḍḍhitārammaṇapaṭipakkhato ca vaḍḍhitārammaṇaṃ vipulanti vuttaṃ. Sesaṃ tādisameva.
ಜರಾಮರಣೇಪೇತಂ ಞಾಣನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಾನಮೇವ ಆರಮ್ಮಣಂ ಕತ್ವಾ ಚತುನ್ನಂ ಸಚ್ಚಾನಂ ಏಕಪಟಿವೇಧವಸೇನ ಏತಂ ವುತ್ತಂ।
Jarāmaraṇepetaṃñāṇanti nibbānameva ārammaṇaṃ katvā catunnaṃ saccānaṃ ekapaṭivedhavasena etaṃ vuttaṃ.
ಜರಾಮರಣಂ ಆರಬ್ಭಾತಿಆದೀನಿ ಪನ ಏಕೇಕಂ ವತ್ಥುಂ ಆರಬ್ಭ ಪವತ್ತಿಕಾಲೇ ಪುಬ್ಬಭಾಗೇ ಸಚ್ಚವವತ್ಥಾಪನವಸೇನ ವುತ್ತಾನಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವಾತಿ।
Jarāmaraṇaṃ ārabbhātiādīni pana ekekaṃ vatthuṃ ārabbha pavattikāle pubbabhāge saccavavatthāpanavasena vuttāni. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ಚತುಕ್ಕನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ।
Catukkaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ವಿಭಙ್ಗಪಾಳಿ • Vibhaṅgapāḷi / ೧೬. ಞಾಣವಿಭಙ್ಗೋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Vibhaṅga-mūlaṭīkā / ೧೬. ಞಾಣವಿಭಙ್ಗೋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಭಙ್ಗ-ಅನುಟೀಕಾ • Vibhaṅga-anuṭīkā / ೧೬. ಞಾಣವಿಭಙ್ಗೋ • 16. Ñāṇavibhaṅgo
