Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૭. ચતુમહારાજસુત્તં
7. Catumahārājasuttaṃ
૩૭. ‘‘અટ્ઠમિયં, ભિક્ખવે, પક્ખસ્સ ચતુન્નં મહારાજાનં અમચ્ચા પારિસજ્જા ઇમં લોકં અનુવિચરન્તિ – ‘કચ્ચિ બહૂ મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તી’તિ. ચાતુદ્દસિં, ભિક્ખવે, પક્ખસ્સ ચતુન્નં મહારાજાનં પુત્તા ઇમં લોકં અનુવિચરન્તિ – ‘કચ્ચિ બહૂ મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તી’તિ. તદહુ, ભિક્ખવે, ઉપોસથે પન્નરસે ચત્તારો મહારાજાનો સામઞ્ઞેવ ઇમં લોકં અનુવિચરન્તિ – ‘કચ્ચિ બહૂ મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તી’’’તિ.
37. ‘‘Aṭṭhamiyaṃ, bhikkhave, pakkhassa catunnaṃ mahārājānaṃ amaccā pārisajjā imaṃ lokaṃ anuvicaranti – ‘kacci bahū manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. Cātuddasiṃ, bhikkhave, pakkhassa catunnaṃ mahārājānaṃ puttā imaṃ lokaṃ anuvicaranti – ‘kacci bahū manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. Tadahu, bhikkhave, uposathe pannarase cattāro mahārājāno sāmaññeva imaṃ lokaṃ anuvicaranti – ‘kacci bahū manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’’’ti.
‘‘સચે, ભિક્ખવે, અપ્પકા હોન્તિ મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તિ. તમેનં, ભિક્ખવે, ચત્તારો મહારાજાનો દેવાનં તાવતિંસાનં સુધમ્માય સભાય સન્નિસિન્નાનં સન્નિપતિતાનં આરોચેન્તિ – ‘અપ્પકા ખો, મારિસા, મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તી’તિ. તેન ખો, ભિક્ખવે , દેવા તાવતિંસા અનત્તમના હોન્તિ – ‘દિબ્બા વત, ભો, કાયા પરિહાયિસ્સન્તિ, પરિપૂરિસ્સન્તિ અસુરકાયા’’’તિ.
‘‘Sace, bhikkhave, appakā honti manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karonti. Tamenaṃ, bhikkhave, cattāro mahārājāno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sudhammāya sabhāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ārocenti – ‘appakā kho, mārisā, manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. Tena kho, bhikkhave , devā tāvatiṃsā anattamanā honti – ‘dibbā vata, bho, kāyā parihāyissanti, paripūrissanti asurakāyā’’’ti.
‘‘સચે પન, ભિક્ખવે, બહૂ હોન્તિ મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તિ. તમેનં, ભિક્ખવે , ચત્તારો મહારાજાનો દેવાનં તાવતિંસાનં સુધમ્માય સભાય સન્નિસિન્નાનં સન્નિપતિતાનં આરોચેન્તિ – ‘બહૂ ખો , મારિસા, મનુસ્સા મનુસ્સેસુ મત્તેય્યા પેત્તેય્યા સામઞ્ઞા બ્રહ્મઞ્ઞા કુલે જેટ્ઠાપચાયિનો ઉપોસથં ઉપવસન્તિ પટિજાગરોન્તિ પુઞ્ઞાનિ કરોન્તી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, દેવા તાવતિંસા અત્તમના હોન્તિ – ‘દિબ્બા વત, ભો, કાયા પરિપૂરિસ્સન્તિ, પરિહાયિસ્સન્તિ અસુરકાયા’’’તિ.
‘‘Sace pana, bhikkhave, bahū honti manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karonti. Tamenaṃ, bhikkhave , cattāro mahārājāno devānaṃ tāvatiṃsānaṃ sudhammāya sabhāya sannisinnānaṃ sannipatitānaṃ ārocenti – ‘bahū kho , mārisā, manussā manussesu matteyyā petteyyā sāmaññā brahmaññā kule jeṭṭhāpacāyino uposathaṃ upavasanti paṭijāgaronti puññāni karontī’ti. Tena, bhikkhave, devā tāvatiṃsā attamanā honti – ‘dibbā vata, bho, kāyā paripūrissanti, parihāyissanti asurakāyā’’’ti.
‘‘ભૂતપુબ્બં, ભિક્ખવે, સક્કો દેવાનમિન્દો દેવે તાવતિંસે અનુનયમાનો તાયં વેલાયં ઇમં ગાથં અભાસિ –
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, sakko devānamindo deve tāvatiṃse anunayamāno tāyaṃ velāyaṃ imaṃ gāthaṃ abhāsi –
‘‘ચાતુદ્દસિં પઞ્ચદસિં, યા ચ પક્ખસ્સ અટ્ઠમી;
‘‘Cātuddasiṃ pañcadasiṃ, yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
પાટિહારિયપક્ખઞ્ચ, અટ્ઠઙ્ગસુસમાગતં;
Pāṭihāriyapakkhañca, aṭṭhaṅgasusamāgataṃ;
‘‘સા ખો પનેસા, ભિક્ખવે, સક્કેન દેવાનમિન્દેન ગાથા દુગ્ગીતા ન સુગીતા દુબ્ભાસિતા ન સુભાસિતા. તં કિસ્સ હેતુ? સક્કો હિ, ભિક્ખવે, દેવાનમિન્દો અવીતરાગો અવીતદોસો અવીતમોહો.
‘‘Sā kho panesā, bhikkhave, sakkena devānamindena gāthā duggītā na sugītā dubbhāsitā na subhāsitā. Taṃ kissa hetu? Sakko hi, bhikkhave, devānamindo avītarāgo avītadoso avītamoho.
‘‘યો ચ ખો સો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અરહં ખીણાસવો વુસિતવા બ્રહ્મચરિયો કતકરણીયો ઓહિતભારો અનુપ્પત્તસદત્થો પરિક્ખીણભવસંયોજનો સમ્મદઞ્ઞા વિમુત્તો, તસ્સ ખો એતં, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો 3 કલ્લં વચનાય –
‘‘Yo ca kho so, bhikkhave, bhikkhu arahaṃ khīṇāsavo vusitavā brahmacariyo katakaraṇīyo ohitabhāro anuppattasadattho parikkhīṇabhavasaṃyojano sammadaññā vimutto, tassa kho etaṃ, bhikkhave, bhikkhuno 4 kallaṃ vacanāya –
‘‘ચાતુદ્દસિં પઞ્ચદસિં, યા ચ પક્ખસ્સ અટ્ઠમી;
‘‘Cātuddasiṃ pañcadasiṃ, yā ca pakkhassa aṭṭhamī;
પાટિહારિયપક્ખઞ્ચ, અટ્ઠઙ્ગસુસમાગતં;
Pāṭihāriyapakkhañca, aṭṭhaṅgasusamāgataṃ;
ઉપોસથં ઉપવસેય્ય, યોપિસ્સ માદિસો નરો’’તિ.
Uposathaṃ upavaseyya, yopissa mādiso naro’’ti.
‘‘તં કિસ્સ હેતુ? સો હિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ વીતરાગો વીતદોસો વીતમોહો’’તિ. સત્તમં.
‘‘Taṃ kissa hetu? So hi, bhikkhave, bhikkhu vītarāgo vītadoso vītamoho’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૭. ચતુમહારાજસુત્તવણ્ણના • 7. Catumahārājasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૭. ચતુમહારાજસુત્તવણ્ણના • 7. Catumahārājasuttavaṇṇanā