Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મસઙ્ગણિ-અટ્ઠકથા • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
છક્કાદિનિદ્દેસવણ્ણના
Chakkādiniddesavaṇṇanā
૯૭૨-૪. છબ્બિધાદિસઙ્ગહાનં તિણ્ણં ઓસાનપદસ્સ ભેદાભાવતો આદિતો પટ્ઠાય અપુચ્છિત્વાવ નિદ્દેસો કતો. તત્થ ચક્ખુવિઞ્ઞાણેન જાનિતું સક્કાતિ ચક્ખુવિઞ્ઞેય્યં…પે॰… મનોવિઞ્ઞાણેન જાનિતું સક્કાતિ મનોવિઞ્ઞેય્યં. તિવિધાય મનોધાતુયા જાનિતું સક્કાતિ મનોધાતુવિઞ્ઞેય્યં સબ્બં રૂપન્તિ એત્થ યસ્મા એકં રૂપમ્પિ મનોવિઞ્ઞાણધાતુયા અજાનિતબ્બં નામ નત્થિ, તસ્મા ‘સબ્બં રૂપ’ન્તિ વુત્તં. સમ્માસમ્બુદ્ધેન હિ અભિધમ્મં પત્વા નયં કાતું યુત્તટ્ઠાને નયો અકતો નામ નત્થિ. ઇદઞ્ચ એકરૂપસ્સાપિ મનોવિઞ્ઞાણધાતુયા અજાનિતબ્બસ્સ અભાવેન નયં કાતું યુત્તટ્ઠાનં નામ, તસ્મા નયં કરોન્તો ‘સબ્બં રૂપ’ન્તિ આહ.
972-4. Chabbidhādisaṅgahānaṃ tiṇṇaṃ osānapadassa bhedābhāvato ādito paṭṭhāya apucchitvāva niddeso kato. Tattha cakkhuviññāṇena jānituṃ sakkāti cakkhuviññeyyaṃ…pe… manoviññāṇena jānituṃ sakkāti manoviññeyyaṃ. Tividhāya manodhātuyā jānituṃ sakkāti manodhātuviññeyyaṃ sabbaṃ rūpanti ettha yasmā ekaṃ rūpampi manoviññāṇadhātuyā ajānitabbaṃ nāma natthi, tasmā ‘sabbaṃ rūpa’nti vuttaṃ. Sammāsambuddhena hi abhidhammaṃ patvā nayaṃ kātuṃ yuttaṭṭhāne nayo akato nāma natthi. Idañca ekarūpassāpi manoviññāṇadhātuyā ajānitabbassa abhāvena nayaṃ kātuṃ yuttaṭṭhānaṃ nāma, tasmā nayaṃ karonto ‘sabbaṃ rūpa’nti āha.
૯૭૪. સુખસમ્ફસ્સોતિ સુખવેદનાપટિલાભપચ્ચયો. દુક્ખસમ્ફસ્સોતિ દુક્ખવેદનાપટિલાભપચ્ચયો. ઇધાપિ ફોટ્ઠબ્બારમ્મણસ્સ સુખદુક્ખસ્સ સબ્ભાવતો અયં નયો દિન્નો.
974. Sukhasamphassoti sukhavedanāpaṭilābhapaccayo. Dukkhasamphassoti dukkhavedanāpaṭilābhapaccayo. Idhāpi phoṭṭhabbārammaṇassa sukhadukkhassa sabbhāvato ayaṃ nayo dinno.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / અભિધમ્મપિટક • Abhidhammapiṭaka / ધમ્મસઙ્ગણીપાળિ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / રૂપવિભત્તિ • Rūpavibhatti