Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૩. છળભિજાતિસુત્તં

    3. Chaḷabhijātisuttaṃ

    ૫૭. એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે. અથ ખો આયસ્મા આનન્દો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા આનન્દો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘પૂરણેન, ભન્તે, કસ્સપેન છળભિજાતિયો પઞ્ઞત્તા – કણ્હાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, નીલાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, લોહિતાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, હલિદ્દાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, સુક્કાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, પરમસુક્કાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા.

    57. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho āyasmā ānando yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pūraṇena, bhante, kassapena chaḷabhijātiyo paññattā – kaṇhābhijāti paññattā, nīlābhijāti paññattā, lohitābhijāti paññattā, haliddābhijāti paññattā, sukkābhijāti paññattā, paramasukkābhijāti paññattā.

    ‘‘તત્રિદં , ભન્તે, પૂરણેન કસ્સપેન કણ્હાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, ઓરબ્ભિકા સૂકરિકા સાકુણિકા માગવિકા લુદ્દા મચ્છઘાતકા ચોરા ચોરઘાતકા બન્ધનાગારિકા યે વા પનઞ્ઞેપિ કેચિ કુરૂરકમ્મન્તા.

    ‘‘Tatridaṃ , bhante, pūraṇena kassapena kaṇhābhijāti paññattā, orabbhikā sūkarikā sākuṇikā māgavikā luddā macchaghātakā corā coraghātakā bandhanāgārikā ye vā panaññepi keci kurūrakammantā.

    ‘‘તત્રિદં, ભન્તે, પૂરણેન કસ્સપેન નીલાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, ભિક્ખૂ કણ્ટકવુત્તિકા યે વા પનઞ્ઞેપિ કેચિ કમ્મવાદા ક્રિયવાદા.

    ‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena nīlābhijāti paññattā, bhikkhū kaṇṭakavuttikā ye vā panaññepi keci kammavādā kriyavādā.

    ‘‘તત્રિદં, ભન્તે, પૂરણેન કસ્સપેન લોહિતાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, નિગણ્ઠા એકસાટકા .

    ‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena lohitābhijāti paññattā, nigaṇṭhā ekasāṭakā .

    ‘‘તત્રિદં, ભન્તે, પૂરણેન કસ્સપેન હલિદ્દાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, ગિહી ઓદાતવસના અચેલકસાવકા .

    ‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena haliddābhijāti paññattā, gihī odātavasanā acelakasāvakā .

    ‘‘તત્રિદં, ભન્તે, પૂરણેન કસ્સપેન સુક્કાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, આજીવકા આજીવકિનિયો.

    ‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena sukkābhijāti paññattā, ājīvakā ājīvakiniyo.

    ‘‘તત્રિદં, ભન્તે, પૂરણેન કસ્સપેન પરમસુક્કાભિજાતિ પઞ્ઞત્તા, નન્દો વચ્છો કિસો સંકિચ્ચો મક્ખલિ ગોસાલો. પૂરણેન, ભન્તે, કસ્સપેન ઇમા છળભિજાતિયો પઞ્ઞત્તા’’તિ.

    ‘‘Tatridaṃ, bhante, pūraṇena kassapena paramasukkābhijāti paññattā, nando vaccho kiso saṃkicco makkhali gosālo. Pūraṇena, bhante, kassapena imā chaḷabhijātiyo paññattā’’ti.

    ‘‘કિં પનાનન્દ, પૂરણસ્સ કસ્સપસ્સ સબ્બો લોકો એતદબ્ભનુજાનાતિ ઇમા છળભિજાતિયો પઞ્ઞાપેતુ’’ન્તિ? ‘‘નો હેતં, ભન્તે’’. ‘‘સેય્યથાપિ, આનન્દ, પુરિસો દલિદ્દો અસ્સકો અનાળ્હિકો, તસ્સ અકામકસ્સ બિલં ઓલગ્ગેય્યું – ‘ઇદં તે, અમ્ભો પુરિસ, મંસઞ્ચ ખાદિતબ્બં, મૂલઞ્ચ અનુપ્પદાતબ્બ’ન્તિ. એવમેવં ખો, આનન્દ, પૂરણેન કસ્સપેન અપ્પટિઞ્ઞાય એતેસં સમણબ્રાહ્મણાનં ઇમા છળભિજાતિયો પઞ્ઞત્તા, યથા તં બાલેન અબ્યત્તેન અખેત્તઞ્ઞુના અકુસલેન.

    ‘‘Kiṃ panānanda, pūraṇassa kassapassa sabbo loko etadabbhanujānāti imā chaḷabhijātiyo paññāpetu’’nti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Seyyathāpi, ānanda, puriso daliddo assako anāḷhiko, tassa akāmakassa bilaṃ olaggeyyuṃ – ‘idaṃ te, ambho purisa, maṃsañca khāditabbaṃ, mūlañca anuppadātabba’nti. Evamevaṃ kho, ānanda, pūraṇena kassapena appaṭiññāya etesaṃ samaṇabrāhmaṇānaṃ imā chaḷabhijātiyo paññattā, yathā taṃ bālena abyattena akhettaññunā akusalena.

    ‘‘અહં ખો પનાનન્દ, છળભિજાતિયો પઞ્ઞાપેમિ. તં સુણાહિ, સાધુકં મનસિ કરોહિ; ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો આયસ્મા આનન્દો ભગવતો પચ્ચસ્સોસિ. ભગવા એતદવોચ – ‘‘કતમા ચાનન્દ, છળભિજાતિયો ? ઇધાનન્દ, એકચ્ચો કણ્હાભિજાતિયો સમાનો કણ્હં ધમ્મં અભિજાયતિ. ઇધ પનાનન્દ, એકચ્ચો કણ્હાભિજાતિયો સમાનો સુક્કં ધમ્મં અભિજાયતિ. ઇધ પનાનન્દ, એકચ્ચો કણ્હાભિજાતિયો સમાનો અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ. ઇધ પનાનન્દ, એકચ્ચો સુક્કાભિજાતિયો સમાનો કણ્હં ધમ્મં અભિજાયતિ. ઇધ પનાનન્દ, એકચ્ચો સુક્કાભિજાતિયો સમાનો સુક્કં ધમ્મં અભિજાયતિ. ઇધ પનાનન્દ, એકચ્ચો સુક્કાભિજાતિયો સમાનો અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ.

    ‘‘Ahaṃ kho panānanda, chaḷabhijātiyo paññāpemi. Taṃ suṇāhi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Bhagavā etadavoca – ‘‘katamā cānanda, chaḷabhijātiyo ? Idhānanda, ekacco kaṇhābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco kaṇhābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco kaṇhābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco sukkābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco sukkābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati. Idha panānanda, ekacco sukkābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati.

    ‘‘કથઞ્ચાનન્દ, કણ્હાભિજાતિયો સમાનો કણ્હં ધમ્મં અભિજાયતિ? ઇધાનન્દ, એકચ્ચો નીચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ – ચણ્ડાલકુલે વા નેસાદકુલે વા વેનકુલે 1 વા રથકારકુલે વા પુક્કુસકુલે વા, દલિદ્દે અપ્પન્નપાનભોજને કસિરવુત્તિકે, યત્થ કસિરેન ઘાસચ્છાદો લબ્ભતિ. સો ચ હોતિ દુબ્બણ્ણો દુદ્દસિકો ઓકોટિમકો બવ્હાબાધો કાણો વા કુણી વા ખઞ્જો વા પક્ખહતો વા, ન લાભી અન્નસ્સ પાનસ્સ વત્થસ્સ યાનસ્સ માલાગન્ધવિલેપનસ્સ સેય્યાવસથપદીપેય્યસ્સ. સો કાયેન દુચ્ચરિતં ચરતિ, વાચાય દુચ્ચરિતં ચરતિ, મનસા દુચ્ચરિતં ચરતિ. સો કાયેન દુચ્ચરિતં ચરિત્વા, વાચાય દુચ્ચરિતં ચરિત્વા, મનસા દુચ્ચરિતં ચરિત્વા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપજ્જતિ. એવં ખો, આનન્દ, કણ્હાભિજાતિયો સમાનો કણ્હં ધમ્મં અભિજાયતિ.

    ‘‘Kathañcānanda, kaṇhābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco nīce kule paccājāto hoti – caṇḍālakule vā nesādakule vā venakule 2 vā rathakārakule vā pukkusakule vā, dalidde appannapānabhojane kasiravuttike, yattha kasirena ghāsacchādo labbhati. So ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako bavhābādho kāṇo vā kuṇī vā khañjo vā pakkhahato vā, na lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, kaṇhābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati.

    ‘‘કથઞ્ચાનન્દ, કણ્હાભિજાતિયો સમાનો સુક્કં ધમ્મં અભિજાયતિ? ઇધાનન્દ, એકચ્ચો નીચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ – ચણ્ડાલકુલે વા…પે॰… સેય્યાવસથપદીપેય્યસ્સ. સો કાયેન સુચરિતં ચરતિ, વાચાય સુચરિતં ચરતિ, મનસા સુચરિતં ચરતિ. સો કાયેન સુચરિતં ચરિત્વા, વાચાય સુચરિતં ચરિત્વા, મનસા સુચરિતં ચરિત્વા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા સુગતિં સગ્ગં લોકં ઉપપજ્જતિ. એવં ખો, આનન્દ, કણ્હાભિજાતિયો સમાનો સુક્કં ધમ્મં અભિજાયતિ.

    ‘‘Kathañcānanda, kaṇhābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco nīce kule paccājāto hoti – caṇḍālakule vā…pe… seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena sucaritaṃ carati, vācāya sucaritaṃ carati, manasā sucaritaṃ carati. So kāyena sucaritaṃ caritvā, vācāya sucaritaṃ caritvā, manasā sucaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, kaṇhābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati.

    ‘‘કથઞ્ચાનન્દ, કણ્હાભિજાતિયો સમાનો અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ? ઇધાનન્દ, એકચ્ચો નીચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ – ચણ્ડાલકુલે વા…પે॰… સો ચ હોતિ દુબ્બણ્ણો દુદ્દસિકો ઓકોટિમકો . સો કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજતિ. સો એવં પબ્બજિતો સમાનો પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે, ચતૂસુ સતિપટ્ઠાનેસુ સુપ્પતિટ્ઠિતચિત્તો, સઆ બોજ્ઝઙ્ગે યથાભૂતં ભાવેત્વા અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ. એવં ખો, આનન્દ, કણ્હાભિજાતિયો સમાનો અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ.

    ‘‘Kathañcānanda, kaṇhābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco nīce kule paccājāto hoti – caṇḍālakule vā…pe… so ca hoti dubbaṇṇo duddasiko okoṭimako . So kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. So evaṃ pabbajito samāno pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto, saā bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Evaṃ kho, ānanda, kaṇhābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati.

    ‘‘કથઞ્ચાનન્દ, સુક્કાભિજાતિયો સમાનો કણ્હં ધમ્મં અભિજાયતિ? ઇધાનન્દ, એકચ્ચો ઉચ્ચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ – ખત્તિયમહાસાલકુલે વા બ્રાહ્મણમહાસાલકુલે વા ગહપતિમહાસાલકુલે વા, અડ્ઢે મહદ્ધને મહાભોગે પહૂતજાતરૂપરજતે પહૂતવિત્તૂપકરણે પહૂતધનધઞ્ઞે. સો ચ હોતિ અભિરૂપો દસ્સનીયો પાસાદિકો પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતો, લાભી અન્નસ્સ પાનસ્સ વત્થસ્સ યાનસ્સ માલાગન્ધવિલેપનસ્સ સેય્યાવસથપદીપેય્યસ્સ. સો કાયેન દુચ્ચરિતં ચરતિ, વાચાય દુચ્ચરિતં ચરતિ, મનસા દુચ્ચરિતં ચરતિ. સો કાયેન દુચ્ચરિતં ચરિત્વા, વાચાય દુચ્ચરિતં ચરિત્વા, મનસા દુચ્ચરિતં ચરિત્વા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપજ્જતિ. એવં ખો, આનન્દ, સુક્કાભિજાતિયો સમાનો કણ્હં ધમ્મં અભિજાયતિ.

    ‘‘Kathañcānanda, sukkābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco ucce kule paccājāto hoti – khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā, aḍḍhe mahaddhane mahābhoge pahūtajātarūparajate pahūtavittūpakaraṇe pahūtadhanadhaññe. So ca hoti abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena duccaritaṃ carati, vācāya duccaritaṃ carati, manasā duccaritaṃ carati. So kāyena duccaritaṃ caritvā, vācāya duccaritaṃ caritvā, manasā duccaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, sukkābhijātiyo samāno kaṇhaṃ dhammaṃ abhijāyati.

    ‘‘કથઞ્ચાનન્દ, સુક્કાભિજાતિયો સમાનો સુક્કં ધમ્મં અભિજાયતિ? ઇધાનન્દ, એકચ્ચો ઉચ્ચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ – ખત્તિયમહાસાલકુલે વા…પે॰… સેય્યાવસથપદીપેય્યસ્સ. સો કાયેન સુચરિતં ચરતિ, વાચાય સુચરિતં ચરતિ, મનસા સુચરિતં ચરતિ. સો કાયેન સુચરિતં ચરિત્વા, વાચાય સુચરિતં ચરિત્વા, મનસા સુચરિતં ચરિત્વા કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા સુગતિં સગ્ગં લોકં ઉપપજ્જતિ. એવં ખો, આનન્દ, સુક્કાભિજાતિયો સમાનો સુક્કં ધમ્મં અભિજાયતિ.

    ‘‘Kathañcānanda, sukkābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati? Idhānanda, ekacco ucce kule paccājāto hoti – khattiyamahāsālakule vā…pe… seyyāvasathapadīpeyyassa. So kāyena sucaritaṃ carati, vācāya sucaritaṃ carati, manasā sucaritaṃ carati. So kāyena sucaritaṃ caritvā, vācāya sucaritaṃ caritvā, manasā sucaritaṃ caritvā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā sugatiṃ saggaṃ lokaṃ upapajjati. Evaṃ kho, ānanda, sukkābhijātiyo samāno sukkaṃ dhammaṃ abhijāyati.

    ‘‘કથઞ્ચાનન્દ, સુક્કાભિજાતિયો સમાનો અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ? ઇધાનન્દ , એકચ્ચો ઉચ્ચે કુલે પચ્ચાજાતો હોતિ – ખત્તિયમહાસાલકુલે વા બ્રાહ્મણમહાસાલકુલે વા ગહપતિમહાસાલકુલે વા, અડ્ઢે મહદ્ધને મહાભોગે પહૂતજાતરૂપરજતે પહૂતવિત્તૂપકરણે પહૂતધનધઞ્ઞે. સો ચ હોતિ અભિરૂપો દસ્સનીયો પાસાદિકો પરમાય વણ્ણપોક્ખરતાય સમન્નાગતો, લાભી અન્નસ્સ પાનસ્સ વત્થસ્સ યાનસ્સ માલાગન્ધવિલેપનસ્સ સેય્યાવસથપદીપેય્યસ્સ . સો કેસમસ્સું ઓહારેત્વા કાસાયાનિ વત્થાનિ અચ્છાદેત્વા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજતિ. સો એવં પબ્બજિતો સમાનો પઞ્ચ નીવરણે પહાય ચેતસો ઉપક્કિલેસે પઞ્ઞાય દુબ્બલીકરણે, ચતૂસુ સતિપટ્ઠાનેસુ સુપ્પતિટ્ઠિતચિત્તો, સત્ત બોજ્ઝઙ્ગે યથાભૂતં ભાવેત્વા અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ. એવં ખો, આનન્દ, સુક્કાભિજાતિયો સમાનો અકણ્હં અસુક્કં નિબ્બાનં અભિજાયતિ. ઇમા ખો, આનન્દ, છળભિજાતિયો’’તિ. તતિયં.

    ‘‘Kathañcānanda, sukkābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati? Idhānanda , ekacco ucce kule paccājāto hoti – khattiyamahāsālakule vā brāhmaṇamahāsālakule vā gahapatimahāsālakule vā, aḍḍhe mahaddhane mahābhoge pahūtajātarūparajate pahūtavittūpakaraṇe pahūtadhanadhaññe. So ca hoti abhirūpo dassanīyo pāsādiko paramāya vaṇṇapokkharatāya samannāgato, lābhī annassa pānassa vatthassa yānassa mālāgandhavilepanassa seyyāvasathapadīpeyyassa . So kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajati. So evaṃ pabbajito samāno pañca nīvaraṇe pahāya cetaso upakkilese paññāya dubbalīkaraṇe, catūsu satipaṭṭhānesu suppatiṭṭhitacitto, satta bojjhaṅge yathābhūtaṃ bhāvetvā akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Evaṃ kho, ānanda, sukkābhijātiyo samāno akaṇhaṃ asukkaṃ nibbānaṃ abhijāyati. Imā kho, ānanda, chaḷabhijātiyo’’ti. Tatiyaṃ.







    Footnotes:
    1. વેણકુલે (સબ્બત્થ)
    2. veṇakule (sabbattha)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૩. છળભિજાતિસુત્તવણ્ણના • 3. Chaḷabhijātisuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૨. છળભિજાતિસુત્તવણ્ણના • 2. Chaḷabhijātisuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact