Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ഛന്ദദാനകഥാദിവണ്ണനാ
Chandadānakathādivaṇṇanā
൧൬൫. പാളിയം ‘‘സന്തി സങ്ഘസ്സ കരണീയാനീ’’തി വത്തബ്ബേ വചനവിപല്ലാസേന ‘‘കരണീയ’’ന്തി വുത്തം.
165. Pāḷiyaṃ ‘‘santi saṅghassa karaṇīyānī’’ti vattabbe vacanavipallāsena ‘‘karaṇīya’’nti vuttaṃ.
൧൬൭. ‘‘തസ്സ സമ്മുതിദാനകിച്ചം നത്ഥീ’’തി ഇദം പാളിയം ഏകദാ സരന്തസ്സേവ സമ്മുതിദാനസ്സ വുത്തത്താ ഏകദാ അസരന്തസ്സ സമ്മുതിഅഭാവേപി തസ്സ അനാഗമനം വഗ്ഗകമ്മായ ന ഹോതീതി വുത്തം. കേചി പന ‘‘സോപി ഹത്ഥപാസേവ ആനേതബ്ബോ’’തി വദന്തി, തം ന ഗഹേതബ്ബം.
167.‘‘Tassa sammutidānakiccaṃ natthī’’ti idaṃ pāḷiyaṃ ekadā sarantasseva sammutidānassa vuttattā ekadā asarantassa sammutiabhāvepi tassa anāgamanaṃ vaggakammāya na hotīti vuttaṃ. Keci pana ‘‘sopi hatthapāseva ānetabbo’’ti vadanti, taṃ na gahetabbaṃ.
൧൬൮. സങ്ഘസന്നിപാതതോ പഠമം കാതബ്ബം പുബ്ബകരണം. സങ്ഘസന്നിപാതേ കാതബ്ബം പുബ്ബകിച്ചന്തി ദട്ഠബ്ബം. പാളിയം നോ ചേ അധിട്ഠഹേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സാതി ഏത്ഥ അസഞ്ചിച്ച അസതിയാ അനാപത്തി. യഥാ ചേത്ഥ, ഏവം ഉപരിപി. യത്ഥ പന അചിത്തകാപത്തി അത്ഥി, തത്ഥ വക്ഖാമ.
168. Saṅghasannipātato paṭhamaṃ kātabbaṃ pubbakaraṇaṃ. Saṅghasannipāte kātabbaṃ pubbakiccanti daṭṭhabbaṃ. Pāḷiyaṃ no ce adhiṭṭhaheyya, āpatti dukkaṭassāti ettha asañcicca asatiyā anāpatti. Yathā cettha, evaṃ uparipi. Yattha pana acittakāpatti atthi, tattha vakkhāma.
൧൬൯. ‘‘പഞ്ഞത്തം ഹോതീ’’തി ഇമിനാ ‘‘ന സാപത്തികേന ഉപോസഥോ കാതബ്ബോ’’തി വിസും പടിക്ഖേപാഭാവേപി യഥാവുത്തസുത്തസാമത്ഥിയതോ പഞ്ഞത്തമേവാതി ദസ്സേതി. ഇമിനാ ഏവ നയേന –
169.‘‘Paññattaṃ hotī’’ti iminā ‘‘na sāpattikena uposatho kātabbo’’ti visuṃ paṭikkhepābhāvepi yathāvuttasuttasāmatthiyato paññattamevāti dasseti. Iminā eva nayena –
‘‘അട്ഠാനമേതം, ഭിക്ഖവേ, അനവകാസോ യം തഥാഗതോ അപരിസുദ്ധായ പരിസായ ഉപോസഥം കരേയ്യ, പാതിമോക്ഖം ഉദ്ദിസേയ്യാ’’തി (ചൂളവ॰ ൩൮൬; അ॰ നി॰ ൮.൨൦; ഉദാ॰ ൪൫) –
‘‘Aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso yaṃ tathāgato aparisuddhāya parisāya uposathaṃ kareyya, pātimokkhaṃ uddiseyyā’’ti (cūḷava. 386; a. ni. 8.20; udā. 45) –
ആദിസുത്തനയതോ ച അലജ്ജീഹിപി സദ്ധിം ഉപോസഥകരണമ്പി പടിക്ഖിത്തമേവ അലജ്ജിനിഗ്ഗഹത്ഥത്താ സബ്ബസിക്ഖാപദാനന്തി ദട്ഠബ്ബം. ‘‘പാരിസുദ്ധിദാനപഞ്ഞാപനേനാ’’തി ഇമിനാ സാപത്തികേന പാരിസുദ്ധിപി ന ദാതബ്ബാതി ദീപിതം ഹോതി. ഉഭോപി ദുക്കടന്തി ഏത്ഥ സഭാഗാപത്തിഭാവം അജാനിത്വാ കേവലം ആപത്തിനാമേനേവ ദേസേന്തസ്സ പടിഗ്ഗണ്ഹന്തസ്സ അചിത്തകമേവ ദുക്കടം ഹോതീതി വദന്തി . യഥാ സങ്ഘോ സഭാഗാപത്തിം ആപന്നോ ഞത്തിം ഠപേത്വാ ഉപോസഥം കാതും ലഭതി, ഏവം തയോപി ‘‘സുണന്തു മേ, ആയസ്മന്താ, ഇമേ ഭിക്ഖൂ സഭാഗം ആപത്തിം ആപന്നാ’’തിആദിനാ വുത്തനയാനുസാരേനേവ ഗണഞത്തിം ഠപേത്വാ ദ്വീഹി അഞ്ഞമഞ്ഞം ആരോചേത്വാ ഉപോസഥം കാതും വട്ടതി. ഏകേന പന സാപത്തികേന ദൂരം ഗന്ത്വാപി പടികാതുമേവ വട്ടതി, അസമ്പാപുണന്തേന ‘‘ഭിക്ഖും ലഭിത്വാ പടികരിസ്സാമീ’’തി ഉപോസഥോ കാതബ്ബോ, പടികരിത്വാ ച പുന ഉപോസഥോ കത്തബ്ബോ.
Ādisuttanayato ca alajjīhipi saddhiṃ uposathakaraṇampi paṭikkhittameva alajjiniggahatthattā sabbasikkhāpadānanti daṭṭhabbaṃ. ‘‘Pārisuddhidānapaññāpanenā’’ti iminā sāpattikena pārisuddhipi na dātabbāti dīpitaṃ hoti. Ubhopi dukkaṭanti ettha sabhāgāpattibhāvaṃ ajānitvā kevalaṃ āpattināmeneva desentassa paṭiggaṇhantassa acittakameva dukkaṭaṃ hotīti vadanti . Yathā saṅgho sabhāgāpattiṃ āpanno ñattiṃ ṭhapetvā uposathaṃ kātuṃ labhati, evaṃ tayopi ‘‘suṇantu me, āyasmantā, ime bhikkhū sabhāgaṃ āpattiṃ āpannā’’tiādinā vuttanayānusāreneva gaṇañattiṃ ṭhapetvā dvīhi aññamaññaṃ ārocetvā uposathaṃ kātuṃ vaṭṭati. Ekena pana sāpattikena dūraṃ gantvāpi paṭikātumeva vaṭṭati, asampāpuṇantena ‘‘bhikkhuṃ labhitvā paṭikarissāmī’’ti uposatho kātabbo, paṭikaritvā ca puna uposatho kattabbo.
ഛന്ദദാനകഥാദിവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Chandadānakathādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi
൮൮. ഛന്ദദാനകഥാ • 88. Chandadānakathā
൯൦. ഉമ്മത്തകസമ്മുതി • 90. Ummattakasammuti
൯൧. സങ്ഘുപോസഥാദിപ്പഭേദം • 91. Saṅghuposathādippabhedaṃ
൯൨. ആപത്തിപടികമ്മവിധി • 92. Āpattipaṭikammavidhi
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
ഛന്ദദാനകഥാ • Chandadānakathā
സങ്ഘുപോസഥാദികഥാ • Saṅghuposathādikathā
ആപത്തിപടികമ്മവിധികഥാ • Āpattipaṭikammavidhikathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ഛന്ദദാനകഥാവണ്ണനാ • Chandadānakathāvaṇṇanā
സങ്ഘുപോസഥാദികഥാവണ്ണനാ • Saṅghuposathādikathāvaṇṇanā
ആപത്തിപടികമ്മവിധികഥാവണ്ണനാ • Āpattipaṭikammavidhikathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ഛന്ദദാനാദികഥാവണ്ണനാ • Chandadānādikathāvaṇṇanā
ആപത്തിപടികമ്മവിധികഥാദിവണ്ണനാ • Āpattipaṭikammavidhikathādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi
൮൮. ഛന്ദദാനകഥാ • 88. Chandadānakathā
൯൧. സങ്ഘുപോസഥാദികഥാ • 91. Saṅghuposathādikathā
൯൨. ആപത്തിപടികമ്മവിധികഥാ • 92. Āpattipaṭikammavidhikathā