Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
౪. ఛన్నసుత్తవణ్ణనా
4. Channasuttavaṇṇanā
౮౭. సబ్బనిమిత్తేహి పటిసల్లీయతి ఏతేనాతి పటిసల్లానం, ఫలసమాపత్తి. జీవితహారకసత్థం జీవితస్స హరణతో, సత్తానఞ్చ ససనతో హింసనతో . పరిచరితోతి పయిరుపాసితో. తేన యథానుసిట్ఠం పటిపజ్జిన్తి దీపేతి.
87. Sabbanimittehi paṭisallīyati etenāti paṭisallānaṃ, phalasamāpatti. Jīvitahārakasatthaṃ jīvitassa haraṇato, sattānañca sasanato hiṃsanato . Paricaritoti payirupāsito. Tena yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjinti dīpeti.
అనుపవజ్జన్తి పరేహి న ఉపవదితబ్బం. తం పనేత్థ ఆయతిం అప్పటిసన్ధిభావతో హోతీతి ఆహ ‘‘అప్పవత్తిక’’న్తి. ‘‘నేతం మమా’’తిఆదీని వదన్తో అరహత్తే పక్ఖిపిత్వా కథేసి. పుథుజ్జనభావమేవ దీపేన్తో వదతి అకతకిచ్చభావదీపనేన. కిఞ్చాపి థేరో పుచ్ఛితం పఞ్హం అరహత్తే పక్ఖిపిత్వా కథేసి, ‘‘న సమనుపస్సామీ’’తి పన వదన్తో కిఞ్చి నిప్ఫత్తిం న కథేసి, తస్మా ‘‘ఇదమ్పి మనసి కాతబ్బ’’న్తి ఇదం ఆనేత్వా సమ్బన్ధో.
Anupavajjanti parehi na upavaditabbaṃ. Taṃ panettha āyatiṃ appaṭisandhibhāvato hotīti āha ‘‘appavattika’’nti. ‘‘Netaṃ mamā’’tiādīni vadanto arahatte pakkhipitvā kathesi. Puthujjanabhāvameva dīpento vadati akatakiccabhāvadīpanena. Kiñcāpi thero pucchitaṃ pañhaṃ arahatte pakkhipitvā kathesi, ‘‘na samanupassāmī’’ti pana vadanto kiñci nipphattiṃ na kathesi, tasmā ‘‘idampi manasi kātabba’’nti idaṃ ānetvā sambandho.
కిలేసపస్సద్ధీతి కిలేసపరిళాహవూపసమో. భవత్థాయ పున భవత్థాయ. ఆలయనికన్తి పరియుట్ఠానేతి భవన్తరే అపేక్ఖాసఞ్ఞితే ఆలయే నికన్తియా చ పరియుట్ఠానప్పత్తియా. అసతి అవిజ్జమానాయ. పటిసన్ధివసేన అఞ్ఞభవతో ఇధాగమనం ఆగతి నామ. చుతివసేన గమనన్తి చవనవసేన ఇతో గతి. అనురూపగమనం గతి నామ తదుభయం న హోతి. చుతూపపాతో అపరాపరభవనవసేన చుతి, ఉపపజ్జనవసేన ఉపపాతో, తదుభయమ్పి న హోతి. ఏవం పన చుతూపపాతే అసతి నేవిధ న ఇధ లోకే. న హురం న పరలోకే హోతి. తతో ఏవ న ఉభయత్థ హోతి. అయమేవ అన్తో అయం ఇధలోకే పరలోకే చ అభావోయేవ దుక్ఖస్స పరియోసానం. అయమేవాతి యథావుత్తో ఏవ – ఏత్థ ఏతస్మిం పాఠే పరమ్పరాగతో పమాణభూతో అత్థో.
Kilesapassaddhīti kilesapariḷāhavūpasamo. Bhavatthāya puna bhavatthāya. Ālayanikanti pariyuṭṭhāneti bhavantare apekkhāsaññite ālaye nikantiyā ca pariyuṭṭhānappattiyā. Asati avijjamānāya. Paṭisandhivasena aññabhavato idhāgamanaṃ āgati nāma. Cutivasena gamananti cavanavasena ito gati. Anurūpagamanaṃ gati nāma tadubhayaṃ na hoti. Cutūpapāto aparāparabhavanavasena cuti, upapajjanavasena upapāto, tadubhayampi na hoti. Evaṃ pana cutūpapāte asati nevidha na idha loke. Na huraṃ na paraloke hoti. Tato eva na ubhayattha hoti. Ayameva anto ayaṃ idhaloke paraloke ca abhāvoyeva dukkhassa pariyosānaṃ. Ayamevāti yathāvutto eva – ettha etasmiṃ pāṭhe paramparāgato pamāṇabhūto attho.
యే పనాతి సమ్మవాదినో సన్ధాయ వదతి. అన్తరాభవం ఇచ్ఛన్తి ‘‘ఏవం భవేన భవన్తరసమ్బన్ధో యుజ్జేయ్యా’’తి. నిరత్థకం అన్తరాభవస్స నామ కస్సచి అభావతో. చుతిక్ఖన్ధానన్తరఞ్హి పటిసన్ధిక్ఖన్ధానంయేవ పాతుభావో. తేనాహ ‘‘అన్తరాభవస్స…పే॰… పటిక్ఖిత్తోయేవా’’తి. తత్థ భావోతి అత్థితా. అభిధమ్మే కథావత్థుప్పకరణే (కథా॰ ౫౦౫-౫౦౭) పటిక్ఖిత్తోయేవ. యది ఏవం ‘‘అన్తరేనా’’తి ఇదం కథన్తి ఆహ ‘‘అన్తరేనా’’తిఆది. వికప్పతో అఞ్ఞం వికప్పన్తరం, తస్స దీపనం ‘‘అన్తరేనా’’తి వచనం. న అన్తరాభవదీపనం తాదిసస్స అనుపలబ్భనతో పయోజనాభావతో చ. యత్థ హి విపాకవిఞ్ఞాణస్స పచ్చయో, తత్థస్స నిస్సయభూతస్స వత్థుస్స సహభావీనఞ్చ ఖన్ధానం సమ్భవోతి సద్ధిం అత్తనో నిస్సయేన విఞ్ఞాణం ఉప్పజ్జతేవాతి నాస్స ఉప్పత్తియా దేసదూరతా వేదితబ్బా. ‘‘నేవ ఇధ న హుర’’న్తి వుత్తద్వయతో అపరం వికప్పేన ‘‘న ఉభయ’’న్తి, తత్థపి న హోతియేవాతి అధిప్పాయో. ‘‘అన్తరేనా’’తి వా ‘‘వినా’’తి ఇమినా సమానత్థో నిపాతో, తస్మా నేవిధ, న హురం, ఉభయం వినాపి నేవాతి అత్థో.
Ye panāti sammavādino sandhāya vadati. Antarābhavaṃ icchanti ‘‘evaṃ bhavena bhavantarasambandho yujjeyyā’’ti. Niratthakaṃ antarābhavassa nāma kassaci abhāvato. Cutikkhandhānantarañhi paṭisandhikkhandhānaṃyeva pātubhāvo. Tenāha ‘‘antarābhavassa…pe… paṭikkhittoyevā’’ti. Tattha bhāvoti atthitā. Abhidhamme kathāvatthuppakaraṇe (kathā. 505-507) paṭikkhittoyeva. Yadi evaṃ ‘‘antarenā’’ti idaṃ kathanti āha ‘‘antarenā’’tiādi. Vikappato aññaṃ vikappantaraṃ, tassa dīpanaṃ ‘‘antarenā’’ti vacanaṃ. Na antarābhavadīpanaṃ tādisassa anupalabbhanato payojanābhāvato ca. Yattha hi vipākaviññāṇassa paccayo, tatthassa nissayabhūtassa vatthussa sahabhāvīnañca khandhānaṃ sambhavoti saddhiṃ attano nissayena viññāṇaṃ uppajjatevāti nāssa uppattiyā desadūratā veditabbā. ‘‘Neva idha na hura’’nti vuttadvayato aparaṃ vikappena ‘‘na ubhaya’’nti, tatthapi na hotiyevāti adhippāyo. ‘‘Antarenā’’ti vā ‘‘vinā’’ti iminā samānattho nipāto, tasmā nevidha, na huraṃ, ubhayaṃ vināpi nevāti attho.
ఆహరీతి ఛిన్నవసేన గణ్హి. తేనాహ ‘‘కణ్ఠనాళం ఛిన్దీ’’తి. పరిగ్గణ్హన్తోతి సమ్మసన్తో. పరినిబ్బుతో దీఘరత్తం విపస్సనాయం యుత్తపయుత్తభావతో. ‘‘అనుపవజ్జం ఛన్నేన భిక్ఖునా సత్థం ఆహరిత’’న్తి, కథేసీతి అసేక్ఖకాలే బ్యాకరణం వియ కత్వా కథేసి.
Āharīti chinnavasena gaṇhi. Tenāha ‘‘kaṇṭhanāḷaṃ chindī’’ti. Pariggaṇhantoti sammasanto. Parinibbuto dīgharattaṃ vipassanāyaṃ yuttapayuttabhāvato. ‘‘Anupavajjaṃ channena bhikkhunā satthaṃ āharita’’nti, kathesīti asekkhakāle byākaraṇaṃ viya katvā kathesi.
ఇమినాతి ‘‘ఉపవజ్జకులానీ’’తి ఇమినా వచనేన. థేరోతి సారిపుత్తత్థేరో. ఏవన్తి ఏవం పుబ్బకాలేసు సంసట్ఠవిహారీ హుత్వా ఠితో పచ్ఛా అరహత్తం పాపుణిస్సతీతి ఆసఙ్కన్తో పుచ్ఛతి. సేసం ఉత్తానమేవ.
Imināti ‘‘upavajjakulānī’’ti iminā vacanena. Theroti sāriputtatthero. Evanti evaṃ pubbakālesu saṃsaṭṭhavihārī hutvā ṭhito pacchā arahattaṃ pāpuṇissatīti āsaṅkanto pucchati. Sesaṃ uttānameva.
ఛన్నసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Channasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౪. ఛన్నసుత్తం • 4. Channasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౪. ఛన్నసుత్తవణ్ణనా • 4. Channasuttavaṇṇanā