| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ಛನ್ನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Channasuttavaṇṇanā
೮೭. ಸಬ್ಬನಿಮಿತ್ತೇಹಿ ಪಟಿಸಲ್ಲೀಯತಿ ಏತೇನಾತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಂ, ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿ। ಜೀವಿತಹಾರಕಸತ್ಥಂ ಜೀವಿತಸ್ಸ ಹರಣತೋ, ಸತ್ತಾನಞ್ಚ ಸಸನತೋ ಹಿಂಸನತೋ । ಪರಿಚರಿತೋತಿ ಪಯಿರುಪಾಸಿತೋ। ತೇನ ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿನ್ತಿ ದೀಪೇತಿ।
87. Sabbanimittehi paṭisallīyati etenāti paṭisallānaṃ, phalasamāpatti. Jīvitahārakasatthaṃ jīvitassa haraṇato, sattānañca sasanato hiṃsanato . Paricaritoti payirupāsito. Tena yathānusiṭṭhaṃ paṭipajjinti dīpeti.
ಅನುಪವಜ್ಜನ್ತಿ ಪರೇಹಿ ನ ಉಪವದಿತಬ್ಬಂ। ತಂ ಪನೇತ್ಥ ಆಯತಿಂ ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಭಾವತೋ ಹೋತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಅಪ್ಪವತ್ತಿಕ’’ನ್ತಿ। ‘‘ನೇತಂ ಮಮಾ’’ತಿಆದೀನಿ ವದನ್ತೋ ಅರಹತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ। ಪುಥುಜ್ಜನಭಾವಮೇವ ದೀಪೇನ್ತೋ ವದತಿ ಅಕತಕಿಚ್ಚಭಾವದೀಪನೇನ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಥೇರೋ ಪುಚ್ಛಿತಂ ಪಞ್ಹಂ ಅರಹತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ, ‘‘ನ ಸಮನುಪಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪನ ವದನ್ತೋ ಕಿಞ್ಚಿ ನಿಪ್ಫತ್ತಿಂ ನ ಕಥೇಸಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಇದಮ್ಪಿ ಮನಸಿ ಕಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಆನೇತ್ವಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
Anupavajjanti parehi na upavaditabbaṃ. Taṃ panettha āyatiṃ appaṭisandhibhāvato hotīti āha ‘‘appavattika’’nti. ‘‘Netaṃ mamā’’tiādīni vadanto arahatte pakkhipitvā kathesi. Puthujjanabhāvameva dīpento vadati akatakiccabhāvadīpanena. Kiñcāpi thero pucchitaṃ pañhaṃ arahatte pakkhipitvā kathesi, ‘‘na samanupassāmī’’ti pana vadanto kiñci nipphattiṃ na kathesi, tasmā ‘‘idampi manasi kātabba’’nti idaṃ ānetvā sambandho.
ಕಿಲೇಸಪಸ್ಸದ್ಧೀತಿ ಕಿಲೇಸಪರಿಳಾಹವೂಪಸಮೋ। ಭವತ್ಥಾಯ ಪುನ ಭವತ್ಥಾಯ। ಆಲಯನಿಕನ್ತಿ ಪರಿಯುಟ್ಠಾನೇತಿ ಭವನ್ತರೇ ಅಪೇಕ್ಖಾಸಞ್ಞಿತೇ ಆಲಯೇ ನಿಕನ್ತಿಯಾ ಚ ಪರಿಯುಟ್ಠಾನಪ್ಪತ್ತಿಯಾ। ಅಸತಿ ಅವಿಜ್ಜಮಾನಾಯ। ಪಟಿಸನ್ಧಿವಸೇನ ಅಞ್ಞಭವತೋ ಇಧಾಗಮನಂ ಆಗತಿ ನಾಮ। ಚುತಿವಸೇನ ಗಮನನ್ತಿ ಚವನವಸೇನ ಇತೋ ಗತಿ। ಅನುರೂಪಗಮನಂ ಗತಿ ನಾಮ ತದುಭಯಂ ನ ಹೋತಿ। ಚುತೂಪಪಾತೋ ಅಪರಾಪರಭವನವಸೇನ ಚುತಿ, ಉಪಪಜ್ಜನವಸೇನ ಉಪಪಾತೋ, ತದುಭಯಮ್ಪಿ ನ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಪನ ಚುತೂಪಪಾತೇ ಅಸತಿ ನೇವಿಧ ನ ಇಧ ಲೋಕೇ। ನ ಹುರಂ ನ ಪರಲೋಕೇ ಹೋತಿ। ತತೋ ಏವ ನ ಉಭಯತ್ಥ ಹೋತಿ। ಅಯಮೇವ ಅನ್ತೋ ಅಯಂ ಇಧಲೋಕೇ ಪರಲೋಕೇ ಚ ಅಭಾವೋಯೇವ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪರಿಯೋಸಾನಂ। ಅಯಮೇವಾತಿ ಯಥಾವುತ್ತೋ ಏವ – ಏತ್ಥ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಾಠೇ ಪರಮ್ಪರಾಗತೋ ಪಮಾಣಭೂತೋ ಅತ್ಥೋ।
Kilesapassaddhīti kilesapariḷāhavūpasamo. Bhavatthāya puna bhavatthāya. Ālayanikanti pariyuṭṭhāneti bhavantare apekkhāsaññite ālaye nikantiyā ca pariyuṭṭhānappattiyā. Asati avijjamānāya. Paṭisandhivasena aññabhavato idhāgamanaṃ āgati nāma. Cutivasena gamananti cavanavasena ito gati. Anurūpagamanaṃ gati nāma tadubhayaṃ na hoti. Cutūpapāto aparāparabhavanavasena cuti, upapajjanavasena upapāto, tadubhayampi na hoti. Evaṃ pana cutūpapāte asati nevidha na idha loke. Na huraṃ na paraloke hoti. Tato eva na ubhayattha hoti. Ayameva anto ayaṃ idhaloke paraloke ca abhāvoyeva dukkhassa pariyosānaṃ. Ayamevāti yathāvutto eva – ettha etasmiṃ pāṭhe paramparāgato pamāṇabhūto attho.
ಯೇ ಪನಾತಿ ಸಮ್ಮವಾದಿನೋ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಅನ್ತರಾಭವಂ ಇಚ್ಛನ್ತಿ ‘‘ಏವಂ ಭವೇನ ಭವನ್ತರಸಮ್ಬನ್ಧೋ ಯುಜ್ಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ನಿರತ್ಥಕಂ ಅನ್ತರಾಭವಸ್ಸ ನಾಮ ಕಸ್ಸಚಿ ಅಭಾವತೋ। ಚುತಿಕ್ಖನ್ಧಾನನ್ತರಞ್ಹಿ ಪಟಿಸನ್ಧಿಕ್ಖನ್ಧಾನಂಯೇವ ಪಾತುಭಾವೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅನ್ತರಾಭವಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋಯೇವಾ’’ತಿ। ತತ್ಥ ಭಾವೋತಿ ಅತ್ಥಿತಾ। ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ಕಥಾವತ್ಥುಪ್ಪಕರಣೇ (ಕಥಾ॰ ೫೦೫-೫೦೭) ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತೋಯೇವ। ಯದಿ ಏವಂ ‘‘ಅನ್ತರೇನಾ’’ತಿ ಇದಂ ಕಥನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅನ್ತರೇನಾ’’ತಿಆದಿ। ವಿಕಪ್ಪತೋ ಅಞ್ಞಂ ವಿಕಪ್ಪನ್ತರಂ, ತಸ್ಸ ದೀಪನಂ ‘‘ಅನ್ತರೇನಾ’’ತಿ ವಚನಂ। ನ ಅನ್ತರಾಭವದೀಪನಂ ತಾದಿಸಸ್ಸ ಅನುಪಲಬ್ಭನತೋ ಪಯೋಜನಾಭಾವತೋ ಚ। ಯತ್ಥ ಹಿ ವಿಪಾಕವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಸ ಪಚ್ಚಯೋ, ತತ್ಥಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಯಭೂತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ಸಹಭಾವೀನಞ್ಚ ಖನ್ಧಾನಂ ಸಮ್ಭವೋತಿ ಸದ್ಧಿಂ ಅತ್ತನೋ ನಿಸ್ಸಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತೇವಾತಿ ನಾಸ್ಸ ಉಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ದೇಸದೂರತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ‘‘ನೇವ ಇಧ ನ ಹುರ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತದ್ವಯತೋ ಅಪರಂ ವಿಕಪ್ಪೇನ ‘‘ನ ಉಭಯ’’ನ್ತಿ, ತತ್ಥಪಿ ನ ಹೋತಿಯೇವಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ‘‘ಅನ್ತರೇನಾ’’ತಿ ವಾ ‘‘ವಿನಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಮಾನತ್ಥೋ ನಿಪಾತೋ, ತಸ್ಮಾ ನೇವಿಧ, ನ ಹುರಂ, ಉಭಯಂ ವಿನಾಪಿ ನೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Ye panāti sammavādino sandhāya vadati. Antarābhavaṃ icchanti ‘‘evaṃ bhavena bhavantarasambandho yujjeyyā’’ti. Niratthakaṃ antarābhavassa nāma kassaci abhāvato. Cutikkhandhānantarañhi paṭisandhikkhandhānaṃyeva pātubhāvo. Tenāha ‘‘antarābhavassa…pe… paṭikkhittoyevā’’ti. Tattha bhāvoti atthitā. Abhidhamme kathāvatthuppakaraṇe (kathā. 505-507) paṭikkhittoyeva. Yadi evaṃ ‘‘antarenā’’ti idaṃ kathanti āha ‘‘antarenā’’tiādi. Vikappato aññaṃ vikappantaraṃ, tassa dīpanaṃ ‘‘antarenā’’ti vacanaṃ. Na antarābhavadīpanaṃ tādisassa anupalabbhanato payojanābhāvato ca. Yattha hi vipākaviññāṇassa paccayo, tatthassa nissayabhūtassa vatthussa sahabhāvīnañca khandhānaṃ sambhavoti saddhiṃ attano nissayena viññāṇaṃ uppajjatevāti nāssa uppattiyā desadūratā veditabbā. ‘‘Neva idha na hura’’nti vuttadvayato aparaṃ vikappena ‘‘na ubhaya’’nti, tatthapi na hotiyevāti adhippāyo. ‘‘Antarenā’’ti vā ‘‘vinā’’ti iminā samānattho nipāto, tasmā nevidha, na huraṃ, ubhayaṃ vināpi nevāti attho.
ಆಹರೀತಿ ಛಿನ್ನವಸೇನ ಗಣ್ಹಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಕಣ್ಠನಾಳಂ ಛಿನ್ದೀ’’ತಿ। ಪರಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋತಿ ಸಮ್ಮಸನ್ತೋ। ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ ದೀಘರತ್ತಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಯಂ ಯುತ್ತಪಯುತ್ತಭಾವತೋ। ‘‘ಅನುಪವಜ್ಜಂ ಛನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸತ್ಥಂ ಆಹರಿತ’’ನ್ತಿ, ಕಥೇಸೀತಿ ಅಸೇಕ್ಖಕಾಲೇ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ವಿಯ ಕತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ।
Āharīti chinnavasena gaṇhi. Tenāha ‘‘kaṇṭhanāḷaṃ chindī’’ti. Pariggaṇhantoti sammasanto. Parinibbuto dīgharattaṃ vipassanāyaṃ yuttapayuttabhāvato. ‘‘Anupavajjaṃ channena bhikkhunā satthaṃ āharita’’nti, kathesīti asekkhakāle byākaraṇaṃ viya katvā kathesi.
ಇಮಿನಾತಿ ‘‘ಉಪವಜ್ಜಕುಲಾನೀ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ವಚನೇನ। ಥೇರೋತಿ ಸಾರಿಪುತ್ತತ್ಥೇರೋ। ಏವನ್ತಿ ಏವಂ ಪುಬ್ಬಕಾಲೇಸು ಸಂಸಟ್ಠವಿಹಾರೀ ಹುತ್ವಾ ಠಿತೋ ಪಚ್ಛಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿಸ್ಸತೀತಿ ಆಸಙ್ಕನ್ತೋ ಪುಚ್ಛತಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Imināti ‘‘upavajjakulānī’’ti iminā vacanena. Theroti sāriputtatthero. Evanti evaṃ pubbakālesu saṃsaṭṭhavihārī hutvā ṭhito pacchā arahattaṃ pāpuṇissatīti āsaṅkanto pucchati. Sesaṃ uttānameva.
ಛನ್ನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Channasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ಛನ್ನಸುತ್ತಂ • 4. Channasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಛನ್ನಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Channasuttavaṇṇanā
