| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā |
७. सङ्घभेदकक्खन्धकं
7. Saṅghabhedakakkhandhakaṃ
छसक्यपब्बज्जाकथा
Chasakyapabbajjākathā
३३०. सङ्घभेदकक्खन्धके अभिञ्ञाता अभिञ्ञाताति पाकटा पाकटा। सक्यकुमारा नाम काळुदायिप्पभुतयो दस दूता सद्धिं परिवारेहि अञ्ञे च बहू जना। अम्हाकन्ति अम्हेसु; अम्हाकं कुलतोति वा वुत्तं होति। घरावासत्थं अनुसासिस्सामीति घरावासे यं कत्तब्बं, तं जानापेस्सामि। उदकं निन्नेतब्बन्ति यथा उदकं सब्बट्ठाने समं होति, एवं कातब्बं। निद्धापेतब्बन्ति तिणानि उद्धरितब्बानि। भुसिका उद्धरापेतब्बाति सुखुमपलालमिस्सधञ्ञा पलालिका पलापेतब्बा। ओपुनापेतब्बन्ति सुखुमपलालं अपनेतब्बं। त्वञ्ञेव घरावासत्थेन उपजानाहीति त्वञ्ञेव घरावासत्थं जानाहि। अहं तया यथासुखं पब्बजाहीति एत्थ अहं तया सद्धिं पब्बजिस्सामीति सहायसिनेहेन सहसा वत्तुकामो हुत्वा पुन रज्जसिरिलोभेन परिकड्ढियमानहदयो ‘‘अहं तया’’ति एत्तकमेव वत्वा सेसं वत्तुं नासक्खीति एवमत्थो वेदितब्बो ।
330. Saṅghabhedakakkhandhake abhiññātā abhiññātāti pākaṭā pākaṭā. Sakyakumārā nāma kāḷudāyippabhutayo dasa dūtā saddhiṃ parivārehi aññe ca bahū janā. Amhākanti amhesu; amhākaṃ kulatoti vā vuttaṃ hoti. Gharāvāsatthaṃ anusāsissāmīti gharāvāse yaṃ kattabbaṃ, taṃ jānāpessāmi. Udakaṃ ninnetabbanti yathā udakaṃ sabbaṭṭhāne samaṃ hoti, evaṃ kātabbaṃ. Niddhāpetabbanti tiṇāni uddharitabbāni. Bhusikā uddharāpetabbāti sukhumapalālamissadhaññā palālikā palāpetabbā. Opunāpetabbanti sukhumapalālaṃ apanetabbaṃ. Tvaññeva gharāvāsatthena upajānāhīti tvaññeva gharāvāsatthaṃ jānāhi. Ahaṃ tayā yathāsukhaṃ pabbajāhīti ettha ahaṃ tayā saddhiṃ pabbajissāmīti sahāyasinehena sahasā vattukāmo hutvā puna rajjasirilobhena parikaḍḍhiyamānahadayo ‘‘ahaṃ tayā’’ti ettakameva vatvā sesaṃ vattuṃ nāsakkhīti evamattho veditabbo .
३३१. निप्पातिताति निक्खमिता। मानस्सिनोति मानस्सयिनो; माननिस्सिताति वुत्तं होति।
331.Nippātitāti nikkhamitā. Mānassinoti mānassayino; mānanissitāti vuttaṃ hoti.
३३२. यस्सन्तरतो न सन्ति कोपाति ततियमग्गेन समूहतत्ता यस्स चित्ते कोपा न सन्ति। यस्मा पन भवोति सम्पत्ति, विभवोति विपत्ति; तथा भवोति वुड्ढि, विभवोति हानि; भवोति सस्सतं, विभवोति उच्छेदो; भवोति पुञ्ञं, विभवोति पापं; विभवोति च अभवोति च अत्थतो एकमेव, तस्मा इतिभवाभवतञ्च वीतिवत्तोति एत्थ या एसा सम्पत्तिविपत्तिवुड्ढिहानिसस्सतुच्छेदपुञ्ञपापवसेन इति अनेकप्पकारा भवाभवता वुच्चति; चतूहिपि मग्गेहि यथासम्भवं तेन तेन नयेन तं इतिभवाभवतञ्च वीतिवत्तोति एवमत्थो दट्ठब्बो। नानुभवन्तीति न सम्पापुणन्ति; तस्स दस्सनं देवानम्पि दुल्लभन्ति अधिप्पायो।
332.Yassantarato na santi kopāti tatiyamaggena samūhatattā yassa citte kopā na santi. Yasmā pana bhavoti sampatti, vibhavoti vipatti; tathā bhavoti vuḍḍhi, vibhavoti hāni; bhavoti sassataṃ, vibhavoti ucchedo; bhavoti puññaṃ, vibhavoti pāpaṃ; vibhavoti ca abhavoti ca atthato ekameva, tasmā itibhavābhavatañca vītivattoti ettha yā esā sampattivipattivuḍḍhihānisassatucchedapuññapāpavasena iti anekappakārā bhavābhavatā vuccati; catūhipi maggehi yathāsambhavaṃ tena tena nayena taṃ itibhavābhavatañca vītivattoti evamattho daṭṭhabbo. Nānubhavantīti na sampāpuṇanti; tassa dassanaṃ devānampi dullabhanti adhippāyo.
३३३. अहिमेखलिकाति अहिं कटियं बन्धित्वा। उच्छङ्गेति अङ्के।
333.Ahimekhalikāti ahiṃ kaṭiyaṃ bandhitvā. Ucchaṅgeti aṅke.
३३४. सम्मन्नतीति सम्मानेति। यं तुमो करिस्सतीति यं सो करिस्सति।
334.Sammannatīti sammāneti. Yaṃ tumo karissatīti yaṃ so karissati.
छसक्यपब्बज्जाकथा निट्ठिता।
Chasakyapabbajjākathā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi
छसक्यपब्बज्जाकथा • Chasakyapabbajjākathā
देवदत्तवत्थु • Devadattavatthu
पञ्चसत्थुकथा • Pañcasatthukathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā
छसक्यपब्बज्जाकथावण्णना • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
पञ्चसत्थुकथावण्णना • Pañcasatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / छसक्यपब्बज्जाकथावण्णना • Chasakyapabbajjākathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / छसक्यपब्बज्जाकथादिवण्णना • Chasakyapabbajjākathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / छसक्यपब्बज्जाकथा • Chasakyapabbajjākathā
