Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ • Bhikkhunīvibhaṅga |
૬. છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદં
6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
૭૦૪. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તેન ખો પન સમયેન સુન્દરીનન્દા ભિક્ખુની અભિરૂપા હોતિ દસ્સનીયા પાસાદિકા. મનુસ્સા ભત્તગ્ગે સુન્દરીનન્દં ભિક્ખુનિં પસ્સિત્વા અવસ્સુતા સુન્દરીનન્દાય ભિક્ખુનિયા અગ્ગમગ્ગાનિ ભોજનાનિ દેન્તિ. સુન્દરીનન્દા ભિક્ખુની કુક્કુચ્ચાયન્તી ન પટિગ્ગણ્હાતિ. અનન્તરિકા ભિક્ખુની સુન્દરીનન્દં ભિક્ખુનિં એતદવોચ – ‘‘કિસ્સ ત્વં, અય્યે, ન પટિગ્ગણ્હાસી’’તિ? ‘‘અવસ્સુતા, અય્યે’’તિ. ‘‘ત્વં પન, અય્યે, અવસ્સુતા’’તિ? ‘‘નાહં, અય્યે, અવસ્સુતા’’તિ. ‘‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા, યતો ત્વં અનવસ્સુતા. ઇઙ્ઘં, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા, ભુઞ્જ વા’’તિ.
704. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sundarīnandā bhikkhunī abhirūpā hoti dassanīyā pāsādikā. Manussā bhattagge sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ passitvā avassutā sundarīnandāya bhikkhuniyā aggamaggāni bhojanāni denti. Sundarīnandā bhikkhunī kukkuccāyantī na paṭiggaṇhāti. Anantarikā bhikkhunī sundarīnandaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘kissa tvaṃ, ayye, na paṭiggaṇhāsī’’ti? ‘‘Avassutā, ayye’’ti. ‘‘Tvaṃ pana, ayye, avassutā’’ti? ‘‘Nāhaṃ, ayye, avassutā’’ti. ‘‘Kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅghaṃ, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā, bhuñja vā’’ti.
યા તા ભિક્ખુનિયો અપ્પિચ્છા…પે॰… તા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુની એવં વક્ખતિ – ‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા, યતો ત્વં અનવસ્સુતા. ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’તિ…પે॰… સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, ભિક્ખુની એવં વદેતિ – ‘‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા યતો ત્વં અનવસ્સુતા! ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’તિ? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… કથઞ્હિ નામ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુની એવં વક્ખતિ – ‘‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા યતો ત્વં અનવસ્સુતા; ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’. નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઇમં સિક્ખાપદં ઉદ્દિસન્તુ –
Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhunī evaṃ vakkhati – ‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, bhikkhunī evaṃ vadeti – ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā yato tvaṃ anavassutā! Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, bhikkhunī evaṃ vakkhati – ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā yato tvaṃ anavassutā; iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’. Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
૭૦૫. ‘‘યા પન ભિક્ખુની એવં વદેય્ય – ‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા, યતો ત્વં અનવસ્સુતા. ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’તિ, અયમ્પિ ભિક્ખુની પઠમાપત્તિકં ધમ્મં આપન્ના નિસ્સારણીયં સઙ્ઘાદિસેસ’’ન્તિ.
705.‘‘Yā pana bhikkhunī evaṃ vadeyya – ‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’ti, ayampi bhikkhunī paṭhamāpattikaṃ dhammaṃ āpannā nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti.
૭૦૬. યા પનાતિ યા યાદિસા…પે॰… ભિક્ખુનીતિ…પે॰… અયં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતા ભિક્ખુનીતિ.
706.Yāpanāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
એવં વદેય્યાતિ – ‘‘કિં તે, અય્યે, એસો પુરિસપુગ્ગલો કરિસ્સતિ અવસ્સુતો વા અનવસ્સુતો વા, યતો ત્વં અનવસ્સુતા. ઇઙ્ઘ, અય્યે, યં તે એસો પુરિસપુગ્ગલો દેતિ ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા તં ત્વં સહત્થા પટિગ્ગહેત્વા ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’તિ ઉય્યોજેતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. તસ્સા વચનેન ‘‘ખાદિસ્સામિ ભુઞ્જિસ્સામી’’તિ પટિગ્ગણ્હાતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અજ્ઝોહારે અજ્ઝોહારે આપત્તિ થુલ્લચ્ચયસ્સ. ભોજનપરિયોસાને આપત્તિ સઙ્ઘાદિસેસસ્સ.
Evaṃ vadeyyāti – ‘‘kiṃ te, ayye, eso purisapuggalo karissati avassuto vā anavassuto vā, yato tvaṃ anavassutā. Iṅgha, ayye, yaṃ te eso purisapuggalo deti khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā taṃ tvaṃ sahatthā paṭiggahetvā khāda vā bhuñja vā’’ti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena ‘‘khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa. Ajjhohāre ajjhohāre āpatti thullaccayassa. Bhojanapariyosāne āpatti saṅghādisesassa.
અયમ્પીતિ પુરિમાયો ઉપાદાય વુચ્ચતિ.
Ayampīti purimāyo upādāya vuccati.
પઠમાપત્તિકન્તિ સહ વત્થુજ્ઝાચારા આપજ્જતિ અસમનુભાસનાય.
Paṭhamāpattikanti saha vatthujjhācārā āpajjati asamanubhāsanāya.
નિસ્સારણીયન્તિ સઙ્ઘમ્હા નિસ્સારીયતિ.
Nissāraṇīyanti saṅghamhā nissārīyati.
સઙ્ઘાદિસેસોતિ…પે॰… તેનપિ વુચ્ચતિ સઙ્ઘાદિસેસોતિ.
Saṅghādisesoti…pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
ઉદકદન્તપોનં ‘‘પટિગ્ગણ્હા’’તિ ઉય્યોજેતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. તસ્સા વચનેન ખાદિસ્સામિ ભુઞ્જિસ્સામી’’તિ પટિગ્ગણ્હાતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ.
Udakadantaponaṃ ‘‘paṭiggaṇhā’’ti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa.
૭૦૭. એકતોઅવસ્સુતે યક્ખસ્સ વા પેતસ્સ વા પણ્ડકસ્સ વા તિરચ્છાનગતમનુસ્સવિગ્ગહસ્સ વા હત્થતો ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા ‘‘ખાદ વા ભુઞ્જ વા’’તિ ઉય્યોજેતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. તસ્સા વચનેન ‘‘ખાદિસ્સામિ ભુઞ્જિસ્સામી’’તિ પટિગ્ગણ્હાતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અજ્ઝોહારે અજ્ઝોહારે આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ભોજનપરિયોસાને આપત્તિ થુલ્લચ્ચયસ્સ. ઉદકદન્તપોનં પટિગ્ગણ્હાતિ ઉય્યોજેતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. તસ્સા વચનેન ‘‘ખાદિસ્સામિ ભુઞ્જિસ્સામી’’તિ પટિગ્ગણ્હાતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ.
707. Ekatoavassute yakkhassa vā petassa vā paṇḍakassa vā tiracchānagatamanussaviggahassa vā hatthato khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā ‘‘khāda vā bhuñja vā’’ti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena ‘‘khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa. Ajjhohāre ajjhohāre āpatti dukkaṭassa. Bhojanapariyosāne āpatti thullaccayassa. Udakadantaponaṃ paṭiggaṇhāti uyyojeti, āpatti dukkaṭassa. Tassā vacanena ‘‘khādissāmi bhuñjissāmī’’ti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa.
૭૦૮. અનાપત્તિ ‘‘અનવસ્સુતો’’તિ જાનન્તી ઉય્યોજેતિ, ‘‘કુપિતા ન પટિગ્ગણ્હાતી’’તિ ઉય્યોજેતિ, ‘‘કુલાનુદ્દયતાય ન પટિગ્ગણ્હાતી’’તિ ઉય્યોજેતિ, ઉમ્મત્તિકાય, આદિકમ્મિકાયાતિ.
708. Anāpatti ‘‘anavassuto’’ti jānantī uyyojeti, ‘‘kupitā na paṭiggaṇhātī’’ti uyyojeti, ‘‘kulānuddayatāya na paṭiggaṇhātī’’ti uyyojeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદં નિટ્ઠિતં.
Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૬. છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૬. છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૬. છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૬. છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૬. છટ્ઠસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદં • 6. Chaṭṭhasaṅghādisesasikkhāpadaṃ