| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / દ્વેમાતિકાપાળિ • Dvemātikāpāḷi |
૯. છત્તુપાહનવગ્ગો
9. Chattupāhanavaggo
૧. છત્તુપાહનસિક્ખાપદવણ્ણના
1. Chattupāhanasikkhāpadavaṇṇanā
છત્તવગ્ગસ્સ પઠમે છત્તુપાહનન્તિ પદભાજને (પાચિ॰ ૧૧૭૮-૧૧૮૨) વુત્તલક્ખણં છત્તઞ્ચ ઉપાહનાયો ચ. ધારેય્યાતિ પરિભોગવસેન મગ્ગગમને એકપ્પયોગેનેવ દિવસમ્પિ ધારેન્તિયા એકા આપત્તિ. સચે પન તાદિસં ઠાનં પત્વા છત્તમ્પિ અપનામેત્વા ઉપાહનાપિ ઓમુઞ્ચિત્વા પુનપ્પુનં ધારેતિ, પયોગગણનાય પાચિત્તિયં.
Chattavaggassa paṭhame chattupāhananti padabhājane (pāci. 1178-1182) vuttalakkhaṇaṃ chattañca upāhanāyo ca. Dhāreyyāti paribhogavasena maggagamane ekappayogeneva divasampi dhārentiyā ekā āpatti. Sace pana tādisaṃ ṭhānaṃ patvā chattampi apanāmetvā upāhanāpi omuñcitvā punappunaṃ dhāreti, payogagaṇanāya pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ છત્તુપાહનધારણવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, ‘‘અગિલાના’’તિ અયમેત્થ અનુપઞ્ઞત્તિ , છત્તસ્સેવ ઉપાહનાનંયેવ વા ધારણે દુક્કટં, અગિલાનાય તિકપાચિત્તિયં, ગિલાનાય દ્વિકદુક્કટં. ગિલાનસઞ્ઞાય પન, આરામે આરામૂપચારે ધારેન્તિયા, આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. ઉભિન્નં ધારણં, અનુઞ્ઞાતકારણાભાવોતિ ઇમાનેત્થ દ્વે અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ એળકલોમસદિસાનીતિ.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiyā bhikkhuniyo ārabbha chattupāhanadhāraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘agilānā’’ti ayamettha anupaññatti , chattasseva upāhanānaṃyeva vā dhāraṇe dukkaṭaṃ, agilānāya tikapācittiyaṃ, gilānāya dvikadukkaṭaṃ. Gilānasaññāya pana, ārāme ārāmūpacāre dhārentiyā, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Ubhinnaṃ dhāraṇaṃ, anuññātakāraṇābhāvoti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānīti.
છત્તુપાહનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Chattupāhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૨. યાનસિક્ખાપદવણ્ણના
2. Yānasikkhāpadavaṇṇanā
દુતિયે યાનેનાતિ વય્હાદિના. એત્થાપિ ઓરોહિત્વા પુનપ્પુનં અભિરુહન્તિયા પયોગગણનાય પાચિત્તિયં. અનાપત્તિયં ‘‘આરામે આરામૂપચારે’’તિ નત્થિ, સેસં પઠમે વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બન્તિ.
Dutiye yānenāti vayhādinā. Etthāpi orohitvā punappunaṃ abhiruhantiyā payogagaṇanāya pācittiyaṃ. Anāpattiyaṃ ‘‘ārāme ārāmūpacāre’’ti natthi, sesaṃ paṭhame vuttanayeneva veditabbanti.
યાનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Yānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૩. સઙ્ઘાણિસિક્ખાપદવણ્ણના
3. Saṅghāṇisikkhāpadavaṇṇanā
તતિયે સઙ્ઘાણિન્તિ યંકિઞ્ચિ કટૂપગં. ધારેય્યાતિ કટિયં પટિમુઞ્ચેય્ય. એત્થાપિ ઓમુઞ્ચિત્વા ઓમુઞ્ચિત્વા ધારેન્તિયા પયોગગણનાય પાચિત્તિયં.
Tatiye saṅghāṇinti yaṃkiñci kaṭūpagaṃ. Dhāreyyāti kaṭiyaṃ paṭimuñceyya. Etthāpi omuñcitvā omuñcitvā dhārentiyā payogagaṇanāya pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં અઞ્ઞતરં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ સઙ્ઘાણિં ધારણવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં. આબાધપચ્ચયા કટિસુત્તં ધારેન્તિયા, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. સેસં વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બં, ઇદં પન અકુસલચિત્તન્તિ.
Sāvatthiyaṃ aññataraṃ bhikkhuniṃ ārabbha saṅghāṇiṃ dhāraṇavatthusmiṃ paññattaṃ. Ābādhapaccayā kaṭisuttaṃ dhārentiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Sesaṃ vuttanayeneva veditabbaṃ, idaṃ pana akusalacittanti.
સઙ્ઘાણિસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Saṅghāṇisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૪. ઇત્થાલઙ્કારસિક્ખાપદવણ્ણના
4. Itthālaṅkārasikkhāpadavaṇṇanā
ચતુત્થે ઇત્થાલઙ્કારન્તિ સીસૂપગાદીસુ અઞ્ઞતરં યંકિઞ્ચિ પિળન્ધનં. ઇધ તસ્સ તસ્સ વસેન વત્થુગણનાય આપત્તિ વેદિતબ્બા.
Catutthe itthālaṅkāranti sīsūpagādīsu aññataraṃ yaṃkiñci piḷandhanaṃ. Idha tassa tassa vasena vatthugaṇanāya āpatti veditabbā.
સાવત્થિયં છબ્બગ્ગિયા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ ઇત્થાલઙ્કારં ધારણવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, આબાધપચ્ચયા કિઞ્ચિદેવ ધારેન્તિયા, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. સેસં વુત્તસદિસમેવાતિ.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiyā bhikkhuniyo ārabbha itthālaṅkāraṃ dhāraṇavatthusmiṃ paññattaṃ, ābādhapaccayā kiñcideva dhārentiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Sesaṃ vuttasadisamevāti.
ઇત્થાલઙ્કારસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Itthālaṅkārasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૫. ગન્ધવણ્ણકસિક્ખાપદવણ્ણના
5. Gandhavaṇṇakasikkhāpadavaṇṇanā
પઞ્ચમે ગન્ધવણ્ણકેનાતિ યેનકેનચિ ગન્ધેન ચ વણ્ણકેન ચ. ઇધ ગન્ધાદિયોજનતો પટ્ઠાય પુબ્બપયોગે દુક્કટં, નહાનપરિયોસાને પાચિત્તિયં. આબાધપચ્ચયા, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. સેસં ચતુત્થસદિસમેવાતિ.
Pañcame gandhavaṇṇakenāti yenakenaci gandhena ca vaṇṇakena ca. Idha gandhādiyojanato paṭṭhāya pubbapayoge dukkaṭaṃ, nahānapariyosāne pācittiyaṃ. Ābādhapaccayā, ummattikādīnañca anāpatti. Sesaṃ catutthasadisamevāti.
ગન્ધવણ્ણકસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Gandhavaṇṇakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૬. વાસિતકસિક્ખાપદવણ્ણના
6. Vāsitakasikkhāpadavaṇṇanā
છટ્ઠે વાસિતકેનાતિ ગન્ધવાસિતકેન. પિઞ્ઞાકેનાતિ તિલપિટ્ઠેન. સેસં પઞ્ચમસદિસમેવાતિ.
Chaṭṭhe vāsitakenāti gandhavāsitakena. Piññākenāti tilapiṭṭhena. Sesaṃ pañcamasadisamevāti.
વાસિતકસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Vāsitakasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૭. ભિક્ખુનિઉમ્મદ્દાપનસિક્ખાપદવણ્ણના
7. Bhikkhuniummaddāpanasikkhāpadavaṇṇanā
સત્તમે ઉમ્મદ્દાપેય્યાતિ ઉબ્બટ્ટાપેય્ય. પરિમદ્દાપેય્યાતિ સમ્બાહાપેય્ય. એત્થ ચ હત્થં અમુઞ્ચિત્વા ઉબ્બટ્ટને એકાવ આપત્તિ, મોચેત્વા મોચેત્વા ઉબ્બટ્ટને પયોગગણનાય આપત્તિયો. સમ્બાહનેપિ એસેવ નયો.
Sattame ummaddāpeyyāti ubbaṭṭāpeyya. Parimaddāpeyyāti sambāhāpeyya. Ettha ca hatthaṃ amuñcitvā ubbaṭṭane ekāva āpatti, mocetvā mocetvā ubbaṭṭane payogagaṇanāya āpattiyo. Sambāhanepi eseva nayo.
સાવત્થિયં સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ ભિક્ખુનિયા ઉમ્મદ્દાપનપરિમદ્દાપનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, ગિલાનાય, આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. ઇધ મગ્ગગમનપરિસ્સમોપિ ગેલઞ્ઞં, ચોરભયાદીહિ સરીરકમ્પનાદયોપિ આપદા. સેસં ચતુત્થે વુત્તનયેનેવ વેદિતબ્બન્તિ.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha bhikkhuniyā ummaddāpanaparimaddāpanavatthusmiṃ paññattaṃ, gilānāya, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Idha maggagamanaparissamopi gelaññaṃ, corabhayādīhi sarīrakampanādayopi āpadā. Sesaṃ catutthe vuttanayeneva veditabbanti.
ભિક્ખુનિઉમ્મદ્દાપનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Bhikkhuniummaddāpanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૮-૯-૧૦. સિક્ખમાનઉમ્મદ્દાપનાદિસિક્ખાપદવણ્ણના
8-9-10. Sikkhamānaummaddāpanādisikkhāpadavaṇṇanā
અટ્ઠમનવમદસમેસુપિ સિક્ખમાનાય સામણેરિયા ગિહિનિયાતિ એત્તકમેવ નાનં. સેસં સત્તમસદિસમેવાતિ.
Aṭṭhamanavamadasamesupi sikkhamānāya sāmaṇeriyā gihiniyāti ettakameva nānaṃ. Sesaṃ sattamasadisamevāti.
સિક્ખમાનઉમ્મદ્દાપનાદિસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Sikkhamānaummaddāpanādisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૧૧. અનાપુચ્છાસિક્ખાપદવણ્ણના
11. Anāpucchāsikkhāpadavaṇṇanā
એકાદસમે ભિક્ખુસ્સ પુરતોતિ ન અભિમુખમેવાતિ અત્થો, ઇદં પન ઉપચારં સન્ધાય કથિતન્તિ વેદિતબ્બં. તસ્મા ભિક્ખુસ્સ ઉપચારે અન્તમસો છમાયપિ ‘‘નિસીદામિ, અય્યા’’તિ અનાપુચ્છિત્વા નિસીદન્તિયા પાચિત્તિયં.
Ekādasame bhikkhussa puratoti na abhimukhamevāti attho, idaṃ pana upacāraṃ sandhāya kathitanti veditabbaṃ. Tasmā bhikkhussa upacāre antamaso chamāyapi ‘‘nisīdāmi, ayyā’’ti anāpucchitvā nisīdantiyā pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ અનાપુચ્છા નિસીદનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં, તિકપાચિત્તિયં, આપુચ્છિતે દ્વિકદુક્કટં. તસ્મિં આપુચ્છિતસઞ્ઞાય, ગિલાનાય, આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. ભિક્ખુસ્સ અનાપુચ્છા, ઉપચારે નિસજ્જા, અનુઞ્ઞાતકારણાભાવોતિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ કથિનસદિસાનિ, ઇદં પન કિરિયાકિરિયન્તિ.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha anāpucchā nisīdanavatthusmiṃ paññattaṃ, tikapācittiyaṃ, āpucchite dvikadukkaṭaṃ. Tasmiṃ āpucchitasaññāya, gilānāya, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Bhikkhussa anāpucchā, upacāre nisajjā, anuññātakāraṇābhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni kathinasadisāni, idaṃ pana kiriyākiriyanti.
અનાપુચ્છાસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Anāpucchāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૧૨. પઞ્હાપુચ્છનસિક્ખાપદવણ્ણના
12. Pañhāpucchanasikkhāpadavaṇṇanā
દ્વાદસમે અનોકાસકતન્તિ ‘‘અસુકસ્મિં નામ ઠાને પુચ્છામી’’તિ એવં અકતઓકાસં, તસ્મા સુત્તન્તે ઓકાસં કારાપેત્વા વિનયં વા અભિધમ્મં વા પુચ્છન્તિયા પાચિત્તિયં. સેસેસુપિ એસેવ નયો, સબ્બસો અકારિતે પન વત્તબ્બમેવ નત્થિ.
Dvādasame anokāsakatanti ‘‘asukasmiṃ nāma ṭhāne pucchāmī’’ti evaṃ akataokāsaṃ, tasmā suttante okāsaṃ kārāpetvā vinayaṃ vā abhidhammaṃ vā pucchantiyā pācittiyaṃ. Sesesupi eseva nayo, sabbaso akārite pana vattabbameva natthi.
સાવત્થિયં સમ્બહુલા ભિક્ખુનિયો આરબ્ભ અનોકાસકતં ભિક્ખું પઞ્હં પુચ્છનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં. તત્થ તત્થ ઓકાસં કારાપેત્વા પુચ્છન્તિયા, અનોદિસ્સ ઓકાસં કારાપેત્વા યત્થ કત્થચિ પુચ્છન્તિયા, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. ભિક્ખુસ્સ અનોકાસકારાપનં, પઞ્હં પુચ્છનન્તિ ઇમાનેત્થ દ્વે અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ પદસોધમ્મસદિસાનિ, ઇદં પન કિરિયાકિરિયન્તિ.
Sāvatthiyaṃ sambahulā bhikkhuniyo ārabbha anokāsakataṃ bhikkhuṃ pañhaṃ pucchanavatthusmiṃ paññattaṃ. Tattha tattha okāsaṃ kārāpetvā pucchantiyā, anodissa okāsaṃ kārāpetvā yattha katthaci pucchantiyā, ummattikādīnañca anāpatti. Bhikkhussa anokāsakārāpanaṃ, pañhaṃ pucchananti imānettha dve aṅgāni. Samuṭṭhānādīni padasodhammasadisāni, idaṃ pana kiriyākiriyanti.
પઞ્હાપુચ્છનસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Pañhāpucchanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
૧૩. અસંકચ્ચિકસિક્ખાપદવણ્ણના
13. Asaṃkaccikasikkhāpadavaṇṇanā
તેરસમે અસંકચ્ચિકાતિ અધક્ખકઉબ્ભનાભિમણ્ડલસઙ્ખાતસ્સ સરીરસ્સ પટિચ્છાદનત્થં અનુઞ્ઞાતસંકચ્ચિકવિરહિતા. ગામં પવિસેય્યાતિ એત્થ પરિક્ખિત્તસ્સ ગામસ્સ પરિક્ખેપં, અપરિક્ખિત્તસ્સ ઉપચારં અતિક્કમન્તિયા વા ઓક્કમન્તિયા વા પઠમપાદે દુક્કટં, દુતિયે પાચિત્તિયં.
Terasame asaṃkaccikāti adhakkhakaubbhanābhimaṇḍalasaṅkhātassa sarīrassa paṭicchādanatthaṃ anuññātasaṃkaccikavirahitā. Gāmaṃ paviseyyāti ettha parikkhittassa gāmassa parikkhepaṃ, aparikkhittassa upacāraṃ atikkamantiyā vā okkamantiyā vā paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiye pācittiyaṃ.
સાવત્થિયં અઞ્ઞતરં ભિક્ખુનિં આરબ્ભ અસંકચ્ચિકાય ગામં પવિસનવત્થુસ્મિં પઞ્ઞત્તં. યસ્સા પન સંકચ્ચિકચીવરં અચ્છિન્નં વા નટ્ઠં વા, તસ્સા, ગિલાનાય, આપદાસુ, ઉમ્મત્તિકાદીનઞ્ચ અનાપત્તિ. અસંકચ્ચિકતા, વુત્તપરિચ્છેદાતિક્કમો, અનુઞ્ઞાતકારણાભાવોતિ ઇમાનેત્થ તીણિ અઙ્ગાનિ. સમુટ્ઠાનાદીનિ એળકલોમસદિસાનીતિ.
Sāvatthiyaṃ aññataraṃ bhikkhuniṃ ārabbha asaṃkaccikāya gāmaṃ pavisanavatthusmiṃ paññattaṃ. Yassā pana saṃkaccikacīvaraṃ acchinnaṃ vā naṭṭhaṃ vā, tassā, gilānāya, āpadāsu, ummattikādīnañca anāpatti. Asaṃkaccikatā, vuttaparicchedātikkamo, anuññātakāraṇābhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni eḷakalomasadisānīti.
અસંકચ્ચિકસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Asaṃkaccikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
છત્તુપાહનવગ્ગો નવમો.
Chattupāhanavaggo navamo.
