Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਜਾਤਕਪਾਲ਼ਿ • Jātakapāḷi |
੪੯੮. ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਭੂਤਜਾਤਕਂ (੨)
498. Cittasambhūtajātakaṃ (2)
੨੪.
24.
ਸਬ੍ਬਂ ਨਰਾਨਂ ਸਫਲਂ ਸੁਚਿਣ੍ਣਂ, ਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਕਿਞ੍ਚਨ ਮੋਘਮਤ੍ਥਿ।
Sabbaṃ narānaṃ saphalaṃ suciṇṇaṃ, na kammunā kiñcana moghamatthi;
ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਸਮ੍ਭੂਤਂ ਮਹਾਨੁਭਾવਂ, ਸਕਮ੍ਮੁਨਾ ਪੁਞ੍ਞਫਲੂਪਪਨ੍ਨਂ॥
Passāmi sambhūtaṃ mahānubhāvaṃ, sakammunā puññaphalūpapannaṃ.
੨੫.
25.
ਸਬ੍ਬਂ ਨਰਾਨਂ ਸਫਲਂ ਸੁਚਿਣ੍ਣਂ, ਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਕਿਞ੍ਚਨ ਮੋਘਮਤ੍ਥਿ।
Sabbaṃ narānaṃ saphalaṃ suciṇṇaṃ, na kammunā kiñcana moghamatthi;
ਕਚ੍ਚਿਨ੍ਨੁ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਏવਮੇવਂ, ਇਦ੍ਧੋ ਮਨੋ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਪਿ ਮਯ੍ਹਂ॥
Kaccinnu cittassapi evamevaṃ, iddho mano tassa yathāpi mayhaṃ.
੨੬.
26.
ਸਬ੍ਬਂ ਨਰਾਨਂ ਸਫਲਂ ਸੁਚਿਣ੍ਣਂ, ਨ ਕਮ੍ਮੁਨਾ ਕਿਞ੍ਚਨ ਮੋਘਮਤ੍ਥਿ।
Sabbaṃ narānaṃ saphalaṃ suciṇṇaṃ, na kammunā kiñcana moghamatthi;
ਚਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਜਾਨਾਹਿ 1 ਤਥੇવ ਦੇવ, ਇਦ੍ਧੋ ਮਨੋ ਤਸ੍ਸ ਯਥਾਪਿ ਤੁਯ੍ਹਂ॥
Cittampi jānāhi 2 tatheva deva, iddho mano tassa yathāpi tuyhaṃ.
੨੭.
27.
ਭવਂ ਨੁ ਚਿਤ੍ਤੋ ਸੁਤਮਞ੍ਞਤੋ ਤੇ, ਉਦਾਹੁ ਤੇ ਕੋਚਿ ਨਂ ਏਤਦਕ੍ਖਾ।
Bhavaṃ nu citto sutamaññato te, udāhu te koci naṃ etadakkhā;
ਗਾਥਾ ਸੁਗੀਤਾ ਨ ਮਮਤ੍ਥਿ ਕਙ੍ਖਾ, ਦਦਾਮਿ ਤੇ ਗਾਮવਰਂ ਸਤਞ੍ਚ॥
Gāthā sugītā na mamatthi kaṅkhā, dadāmi te gāmavaraṃ satañca.
੨੮.
28.
ਨ ਚਾਹਂ ਚਿਤ੍ਤੋ ਸੁਤਮਞ੍ਞਤੋ ਮੇ, ਇਸੀ ਚ ਮੇ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਅਸਂਸਿ।
Na cāhaṃ citto sutamaññato me, isī ca me etamatthaṃ asaṃsi;
੨੯.
29.
ਯੋਜੇਨ੍ਤੁ વੇ ਰਾਜਰਥੇ, ਸੁਕਤੇ ਚਿਤ੍ਤਸਿਬ੍ਬਨੇ।
Yojentu ve rājarathe, sukate cittasibbane;
ਕਚ੍ਛਂ ਨਾਗਾਨਂ ਬਨ੍ਧਥ, ਗੀવੇਯ੍ਯਂ ਪਟਿਮੁਞ੍ਚਥ॥
Kacchaṃ nāgānaṃ bandhatha, gīveyyaṃ paṭimuñcatha.
੩੦.
30.
ਅਜ੍ਜੇવਹਂ ਅਸ੍ਸਮਂ ਤਂ ਗਮਿਸ੍ਸਂ, ਯਤ੍ਥੇવ ਦਕ੍ਖਿਸ੍ਸਮਿਸਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ॥
Ajjevahaṃ assamaṃ taṃ gamissaṃ, yattheva dakkhissamisiṃ nisinnaṃ.
੩੧.
31.
ਸੁਲਦ੍ਧਲਾਭੋ વਤ ਮੇ ਅਹੋਸਿ, ਗਾਥਾ ਸੁਗੀਤਾ ਪਰਿਸਾਯ ਮਜ੍ਝੇ।
Suladdhalābho vata me ahosi, gāthā sugītā parisāya majjhe;
ਸ੍વਾਹਂ ਇਸਿਂ ਸੀਲવਤੂਪਪਨ੍ਨਂ, ਦਿਸ੍વਾ ਪਤੀਤੋ ਸੁਮਨੋਹਮਸ੍ਮਿ॥
Svāhaṃ isiṃ sīlavatūpapannaṃ, disvā patīto sumanohamasmi.
੩੨.
32.
ਆਸਨਂ ਉਦਕਂ ਪਜ੍ਜਂ, ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੁ ਨੋ ਭવਂ।
Āsanaṃ udakaṃ pajjaṃ, paṭiggaṇhātu no bhavaṃ;
ਅਗ੍ਘੇ ਭવਨ੍ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਾਮ, ਅਗ੍ਘਂ ਕੁਰੁਤੁ ਨੋ ਭવਂ॥
Agghe bhavantaṃ pucchāma, agghaṃ kurutu no bhavaṃ.
੩੩.
33.
ਰਮ੍ਮਞ੍ਚ ਤੇ ਆવਸਥਂ ਕਰੋਨ੍ਤੁ, ਨਾਰੀਗਣੇਹਿ ਪਰਿਚਾਰਯਸ੍ਸੁ।
Rammañca te āvasathaṃ karontu, nārīgaṇehi paricārayassu;
ਕਰੋਹਿ ਓਕਾਸਮਨੁਗ੍ਗਹਾਯ, ਉਭੋਪਿ ਮਂ ਇਸ੍ਸਰਿਯਂ ਕਰੋਮ॥
Karohi okāsamanuggahāya, ubhopi maṃ issariyaṃ karoma.
੩੪.
34.
ਦਿਸ੍વਾ ਫਲਂ ਦੁਚ੍ਚਰਿਤਸ੍ਸ ਰਾਜ, ਅਥੋ ਸੁਚਿਣ੍ਣਸ੍ਸ ਮਹਾવਿਪਾਕਂ।
Disvā phalaṃ duccaritassa rāja, atho suciṇṇassa mahāvipākaṃ;
ਅਤ੍ਤਾਨਮੇવ ਪਟਿਸਂਯਮਿਸ੍ਸਂ, ਨ ਪਤ੍ਥਯੇ ਪੁਤ੍ਤ 11 ਪਸੁਂ ਧਨਂ વਾ॥
Attānameva paṭisaṃyamissaṃ, na patthaye putta 12 pasuṃ dhanaṃ vā.
੩੫.
35.
ਦਸੇવਿਮਾ વਸ੍ਸਦਸਾ, ਮਚ੍ਚਾਨਂ ਇਧ ਜੀવਿਤਂ।
Dasevimā vassadasā, maccānaṃ idha jīvitaṃ;
ਅਪਤ੍ਤਞ੍ਞੇવ ਤਂ ਓਧਿਂ, ਨਲ਼ੋ ਛਿਨ੍ਨੋવ ਸੁਸ੍ਸਤਿ॥
Apattaññeva taṃ odhiṃ, naḷo chinnova sussati.
੩੬.
36.
ਤਤ੍ਥ ਕਾ ਨਨ੍ਦਿ ਕਾ ਖਿਡ੍ਡਾ, ਕਾ ਰਤੀ ਕਾ ਧਨੇਸਨਾ।
Tattha kā nandi kā khiḍḍā, kā ratī kā dhanesanā;
ਕਿਂ ਮੇ ਪੁਤ੍ਤੇਹਿ ਦਾਰੇਹਿ, ਰਾਜ ਮੁਤ੍ਤੋਸ੍ਮਿ ਬਨ੍ਧਨਾ॥
Kiṃ me puttehi dārehi, rāja muttosmi bandhanā.
੩੭.
37.
ਅਨ੍ਤਕੇਨਾਧਿਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਕਾ ਰਤੀ ਕਾ ਧਨੇਸਨਾ॥
Antakenādhipannassa, kā ratī kā dhanesanā.
੩੮.
38.
ਜਾਤਿ ਨਰਾਨਂ ਅਧਮਾ ਜਨਿਨ੍ਦ, ਚਣ੍ਡਾਲਯੋਨਿ ਦ੍વਿਪਦਾਕਨਿਟ੍ਠਾ 15।
Jāti narānaṃ adhamā janinda, caṇḍālayoni dvipadākaniṭṭhā 16;
ਸਕੇਹਿ ਕਮ੍ਮੇਹਿ ਸੁਪਾਪਕੇਹਿ, ਚਣ੍ਡਾਲਗਬ੍ਭੇ 17 ਅવਸਿਮ੍ਹ ਪੁਬ੍ਬੇ॥
Sakehi kammehi supāpakehi, caṇḍālagabbhe 18 avasimha pubbe.
੩੯.
39.
ਚਣ੍ਡਾਲਾਹੁਮ੍ਹ ਅવਨ੍ਤੀਸੁ, ਮਿਗਾ ਨੇਰਞ੍ਜਰਂ ਪਤਿ।
Caṇḍālāhumha avantīsu, migā nerañjaraṃ pati;
੪੦.
40.
ਉਪਨੀਯਤਿ ਜੀવਿਤਮਪ੍ਪਮਾਯੁ, ਜਰੂਪਨੀਤਸ੍ਸ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਣਾ।
Upanīyati jīvitamappamāyu, jarūpanītassa na santi tāṇā;
ਕਰੋਹਿ ਪਞ੍ਚਾਲ ਮਮੇਤ 21 વਾਕ੍ਯਂ, ਮਾਕਾਸਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖੁਦ੍ਰਯਾਨਿ॥
Karohi pañcāla mameta 22 vākyaṃ, mākāsi kammāni dukkhudrayāni.
੪੧.
41.
ਉਪਨੀਯਤਿ ਜੀવਿਤਮਪ੍ਪਮਾਯੁ, ਜਰੂਪਨੀਤਸ੍ਸ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਣਾ।
Upanīyati jīvitamappamāyu, jarūpanītassa na santi tāṇā;
ਕਰੋਹਿ ਪਞ੍ਚਾਲ ਮਮੇਤ વਾਕ੍ਯਂ, ਮਾਕਾਸਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਦੁਕ੍ਖਪ੍ਫਲਾਨਿ॥
Karohi pañcāla mameta vākyaṃ, mākāsi kammāni dukkhapphalāni.
੪੨.
42.
ਉਪਨੀਯਤਿ ਜੀવਿਤਮਪ੍ਪਮਾਯੁ, ਜਰੂਪਨੀਤਸ੍ਸ ਨ ਸਨ੍ਤਿ ਤਾਣਾ।
Upanīyati jīvitamappamāyu, jarūpanītassa na santi tāṇā;
ਕਰੋਹਿ ਪਞ੍ਚਾਲ ਮਮੇਤ વਾਕ੍ਯਂ, ਮਾਕਾਸਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਰਜਸ੍ਸਿਰਾਨਿ॥
Karohi pañcāla mameta vākyaṃ, mākāsi kammāni rajassirāni.
੪੩.
43.
ਉਪਨੀਯਤਿ ਜੀવਿਤਮਪ੍ਪਮਾਯੁ, વਣ੍ਣਂ ਜਰਾ ਹਨ੍ਤਿ ਨਰਸ੍ਸ ਜਿਯ੍ਯਤੋ।
Upanīyati jīvitamappamāyu, vaṇṇaṃ jarā hanti narassa jiyyato;
ਕਰੋਹਿ ਪਞ੍ਚਾਲ ਮਮੇਤ વਾਕ੍ਯਂ, ਮਾਕਾਸਿ ਕਮ੍ਮਂ ਨਿਰਯੂਪਪਤ੍ਤਿਯਾ॥
Karohi pañcāla mameta vākyaṃ, mākāsi kammaṃ nirayūpapattiyā.
੪੪.
44.
ਅਦ੍ਧਾ ਹਿ ਸਚ੍ਚਂ વਚਨਂ ਤવੇਤਂ, ਯਥਾ ਇਸੀ ਭਾਸਸਿ ਏવਮੇਤਂ।
Addhā hi saccaṃ vacanaṃ tavetaṃ, yathā isī bhāsasi evametaṃ;
ਕਾਮਾ ਚ ਮੇ ਸਨ੍ਤਿ ਅਨਪ੍ਪਰੂਪਾ, ਤੇ ਦੁਚ੍ਚਜਾ ਮਾਦਿਸਕੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁ॥
Kāmā ca me santi anapparūpā, te duccajā mādisakena bhikkhu.
੪੫.
45.
ਨਾਗੋ ਯਥਾ ਪਙ੍ਕਮਜ੍ਝੇ ਬ੍ਯਸਨ੍ਨੋ, ਪਸ੍ਸਂ ਥਲਂ ਨਾਭਿਸਮ੍ਭੋਤਿ ਗਨ੍ਤੁਂ।
Nāgo yathā paṅkamajjhe byasanno, passaṃ thalaṃ nābhisambhoti gantuṃ;
ਏવਮ੍ਪਹਂ 23 ਕਾਮਪਙ੍ਕੇ ਬ੍ਯਸਨ੍ਨੋ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਮਗ੍ਗਮਨੁਬ੍ਬਜਾਮਿ॥
Evampahaṃ 24 kāmapaṅke byasanno, na bhikkhuno maggamanubbajāmi.
੪੬.
46.
ਯਥਾਪਿ ਮਾਤਾ ਚ ਪਿਤਾ ਚ ਪੁਤ੍ਤਂ, ਅਨੁਸਾਸਰੇ ਕਿਨ੍ਤਿ ਸੁਖੀ ਭવੇਯ੍ਯ।
Yathāpi mātā ca pitā ca puttaṃ, anusāsare kinti sukhī bhaveyya;
ਏવਮ੍ਪਿ ਮਂ ਤ੍વਂ ਅਨੁਸਾਸ ਭਨ੍ਤੇ, ਯਥਾ ਚਿਰਂ 25 ਪੇਚ੍ਚ ਸੁਖੀ ਭવੇਯ੍ਯਂ॥
Evampi maṃ tvaṃ anusāsa bhante, yathā ciraṃ 26 pecca sukhī bhaveyyaṃ.
੪੭.
47.
ਨੋ ਚੇ ਤੁવਂ ਉਸ੍ਸਹਸੇ ਜਨਿਨ੍ਦ, ਕਾਮੇ ਇਮੇ ਮਾਨੁਸਕੇ ਪਹਾਤੁਂ।
No ce tuvaṃ ussahase janinda, kāme ime mānusake pahātuṃ;
੪੮.
48.
ਦੂਤਾ વਿਧਾવਨ੍ਤੁ ਦਿਸਾ ਚਤਸ੍ਸੋ, ਨਿਮਨ੍ਤਕਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ।
Dūtā vidhāvantu disā catasso, nimantakā samaṇabrāhmaṇānaṃ;
ਤੇ ਅਨ੍ਨਪਾਨੇਨ ਉਪਟ੍ਠਹਸ੍ਸੁ, વਤ੍ਥੇਨ ਸੇਨਾਸਨਪਚ੍ਚਯੇਨ ਚ॥
Te annapānena upaṭṭhahassu, vatthena senāsanapaccayena ca.
੪੯.
49.
ਅਨ੍ਨੇਨ ਪਾਨੇਨ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ, ਸਨ੍ਤਪ੍ਪਯ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੇ ਚ।
Annena pānena pasannacitto, santappaya samaṇabrāhmaṇe ca;
ਦਤ੍વਾ ਚ ਭੁਤ੍વਾ ਚ ਯਥਾਨੁਭਾવਂ, ਅਨਿਨ੍ਦਿਤੋ ਸਗ੍ਗਮੁਪੇਹਿ 31 ਠਾਨਂ॥
Datvā ca bhutvā ca yathānubhāvaṃ, anindito saggamupehi 32 ṭhānaṃ.
੫੦.
50.
ਸਚੇ ਚ ਤਂ ਰਾਜ ਮਦੋ ਸਹੇਯ੍ਯ, ਨਾਰੀਗਣੇਹਿ ਪਰਿਚਾਰਯਨ੍ਤਂ।
Sace ca taṃ rāja mado saheyya, nārīgaṇehi paricārayantaṃ;
ਇਮਮੇવ ਗਾਥਂ ਮਨਸੀ ਕਰੋਹਿ, ਭਾਸੇਸਿ 33 ਚੇਨਂ ਪਰਿਸਾਯ ਮਜ੍ਝੇ॥
Imameva gāthaṃ manasī karohi, bhāsesi 34 cenaṃ parisāya majjhe.
੫੧.
51.
ਅਬ੍ਭੋਕਾਸਸਯੋ ਜਨ੍ਤੁ, વਜਨ੍ਤ੍ਯਾ ਖੀਰਪਾਯਿਤੋ।
Abbhokāsasayo jantu, vajantyā khīrapāyito;
ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਭੂਤਜਾਤਕਂ ਦੁਤਿਯਂ।
Cittasambhūtajātakaṃ dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਜਾਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Jātaka-aṭṭhakathā / [੪੯੮] ੨. ਚਿਤ੍ਤਸਮ੍ਭੂਤਜਾਤਕવਣ੍ਣਨਾ • [498] 2. Cittasambhūtajātakavaṇṇanā