Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಅಭಿನವ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
೫. ಚೀವರಅಚ್ಛಿನ್ದನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
5. Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā
‘‘ದತ್ವಾ’’ತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಪಚ್ಚಾಸೀಸಮಾನಸ್ಸೇವ ದಾನಮಿಹ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ, ನ ನಿಸ್ಸಟ್ಠದಾನನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಾದೀನೀ’’ತಿಆದಿ। ಸಕಸಞ್ಞಾಯಾತಿ ‘‘ಸಕ’’ನ್ತಿ ಸಞ್ಞಾಯ। ಇಮಿನಾ ಪಾರಾಜಿಕಾಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಚಜಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಮ್ಪಿ ಹಿ ಸಕಸಞ್ಞಾಯ ಗಣ್ಹತೋ ನತ್ಥಿ ಪಾರಾಜಿಕಂ। ಅಚ್ಛಿನ್ದನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಏಕತೋ ಅಬದ್ಧಾನಿ, ವಿಸುಂ ಠಪಿತಾನಿ ಚ ಬಹೂನಿ ಅಚ್ಛಿನ್ದತೋ, ‘‘ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಆಹರ, ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಆಹರಾ’’ತಿ ಏವಂ ಆಹರಾಪಯತೋ ಚ। ತೇನಾಹ ‘‘ವತ್ಥುಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ। ‘‘ಮಯಾ ದಿನ್ನಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಆಹರಾ’’ತಿ ವದತೋಪಿ ಏಕವಚನೇನೇವ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಆಪತ್ತಿಯೋ। ಏಕಂ ಚೀವರಂ ಪನ ಏಕಾಬದ್ಧಾನಿ ಚ ಬಹೂನಿ ಅಚ್ಛಿನ್ದತೋ ಏಕಾ ಆಪತ್ತಿ। ‘‘ಅಚ್ಛಿನ್ದಾ’’ತಿ ಆಣತ್ತಿಯಾ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ‘‘ಮಯಾ ದಿನ್ನಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ ಆಣತ್ತಿಯಾ ಏಕಂ ದುಕ್ಕಟಂ, ಅಚ್ಛಿನ್ನೇಸು ಪನ ಏಕವಚನೇನೇವ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಪಾಚಿತ್ತಿಯೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಚ್ಛಿನ್ನೇಸು ವತ್ಥುಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ। ಅಚ್ಛಿನ್ನೇಸೂತಿ ತೇನಾಣತ್ತೇನ ಅಚ್ಛಿನ್ನೇಸು ಚೀವರೇಸು। ಯತ್ಥ ಪನ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ‘‘ಅಚ್ಛಿನ್ನೇಸು ಯತ್ತಕಾನಿ ಆಣತ್ತಾನಿ, ತೇಸಂ ಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ಪಾಠೋ, ತತ್ಥ ಯತ್ತಕಾನಿ ಆಣತ್ತಾನೀತಿ ಯತ್ತಕಾನಿ ಚೀವರಾನಿ ಗಣ್ಹಿತುಂ ಆಣತ್ತಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಂ ಪನ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯಂ ‘‘ಚೀವರಂ ‘ಗಣ್ಹಾ’ತಿ ಆಣಾಪೇತಿ, ಏಕಂ ದುಕ್ಕಟಂ। ಆಣತ್ತೋ ಬಹೂನಿ ಗಣ್ಹಾತಿ, ಏಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯ’’ನ್ತಿ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೬೩೩) ವುತ್ತಂ, ತಂ ಏಕಾಬದ್ಧಂ ಸನ್ಧಾಯ। ಏವಞ್ಚ ಕತ್ವಾ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಇಮಾಯ ಅಟ್ಠಕಥಾಯ ನ ಕೋಚಿ ವಿರೋಧೋ। ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಸಙ್ಘಾಟಿಂ ಗಣ್ಹ, ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ ಆಣಾಪೇತಿ, ವಾಚಾಯ ವಾಚಾಯ ದುಕ್ಕಟಂ। ಅಚ್ಛಿನ್ನೇಸು ವತ್ಥುಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯೋ। ಏತ್ಥ ಚ ‘‘ಇದಂ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಚೀವರಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸಾಮಂ ದತ್ವಾ ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯ’’ನ್ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೬೩೩) ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ನಿಸ್ಸಜ್ಜನವಿಧಾನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
‘‘Datvā’’ti yaṃ kiñci paccāsīsamānasseva dānamiha adhippetaṃ, na nissaṭṭhadānanti āha ‘‘veyyāvaccādīnī’’tiādi. Sakasaññāyāti ‘‘saka’’nti saññāya. Iminā pārājikābhāvaṃ dasseti. Cajitvā dinnampi hi sakasaññāya gaṇhato natthi pārājikaṃ. Acchindantassāti ekato abaddhāni, visuṃ ṭhapitāni ca bahūni acchindato, ‘‘saṅghāṭiṃ āhara, uttarāsaṅgaṃ āharā’’ti evaṃ āharāpayato ca. Tenāha ‘‘vatthugaṇanāya āpattiyo’’ti. ‘‘Mayā dinnāni sabbāni āharā’’ti vadatopi ekavacaneneva sambahulā āpattiyo. Ekaṃ cīvaraṃ pana ekābaddhāni ca bahūni acchindato ekā āpatti. ‘‘Acchindā’’ti āṇattiyā dukkaṭanti ‘‘mayā dinnāni sabbāni gaṇhā’’ti āṇattiyā ekaṃ dukkaṭaṃ, acchinnesu pana ekavacaneneva sambahulā pācittiyo. Tenāha ‘‘acchinnesu vatthugaṇanāya āpattiyo’’ti. Acchinnesūti tenāṇattena acchinnesu cīvaresu. Yattha pana potthakesu ‘‘acchinnesu yattakāni āṇattāni, tesaṃ gaṇanāya āpattiyo’’ti pāṭho, tattha yattakāni āṇattānīti yattakāni cīvarāni gaṇhituṃ āṇattānīti attho. Yaṃ pana samantapāsādikāyaṃ ‘‘cīvaraṃ ‘gaṇhā’ti āṇāpeti, ekaṃ dukkaṭaṃ. Āṇatto bahūni gaṇhāti, ekaṃ pācittiya’’nti (pārā. aṭṭha. 2.633) vuttaṃ, taṃ ekābaddhaṃ sandhāya. Evañca katvā samantapāsādikāya saddhiṃ imāya aṭṭhakathāya na koci virodho. Sace pana ‘‘saṅghāṭiṃ gaṇha, uttarāsaṅgaṃ gaṇhā’’ti āṇāpeti, vācāya vācāya dukkaṭaṃ. Acchinnesu vatthugaṇanāya āpattiyo. Ettha ca ‘‘idaṃ me, bhante, cīvaraṃ bhikkhussa sāmaṃ datvā acchinnaṃ nissaggiya’’nti (pārā. 633) iminā nayena nissajjanavidhānaṃ veditabbaṃ.
ತಿಕಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸಞ್ಞಿವೇಮತಿಕಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸಞ್ಞೀನಂ ವಸೇನ ತೀಣಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾನಿ। ಅಞ್ಞಂ ಪರಿಕ್ಖಾರನ್ತಿ ಪತ್ತಾದಿಂ ಅಞ್ಞಂ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ, ಅನ್ತಮಸೋ ಸೂಚಿಮ್ಪೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ನ ಕೇವಲಂ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚೀವರಂಯೇವ ಅಚ್ಛಿನ್ದತೋ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಚಾ’’ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಯಂ ಕಿಞ್ಚೀತಿ ಚೀವರಂ ವಾ ಹೋತು, ಪತ್ತಾದಿ, ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಪರಿಕ್ಖಾರಂ ವಾ। ತಸ್ಸ ವಿಸ್ಸಾಸಂ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಯಸ್ಸ ದಿನ್ನಂ, ತಸ್ಸ ವಿಸ್ಸಾಸೇನ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ, ತತಿಯತ್ಥೇ ಚೇತಂ ಉಪಯೋಗವಚನಂ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನತಾತಿ ಅಚ್ಛಿನ್ದನಸಮಯೇ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಭಾವೋ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಭಾವೋ ಪಾಳಿಯಂ, ಮಾತಿಕಟ್ಠಕಥಾಯಞ್ಚ ದಾನಗ್ಗಹಣೇಸು ದಿಸ್ಸತಿ, ತಥಾಪಿ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಕಾಲೇ ಚೀವರಂ ದತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಕಾಲೇ ಅಚ್ಛಿನ್ದನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿತೋ ಅಚ್ಛಿನ್ದನಕಾಲೇಯೇವ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನತಾ ಅಙ್ಗನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
Tikapācittiyanti upasampanne upasampannasaññivematikaanupasampannasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Aññaṃ parikkhāranti pattādiṃ aññaṃ parikkhāraṃ, antamaso sūcimpīti attho. Na kevalaṃ anupasampannassa cīvaraṃyeva acchindato dukkaṭanti āha ‘‘anupasampannassa cā’’tiādi. Tattha yaṃ kiñcīti cīvaraṃ vā hotu, pattādi, yaṃ kiñci parikkhāraṃ vā. Tassa vissāsaṃ gaṇhantassāti yassa dinnaṃ, tassa vissāsena gaṇhantassa, tatiyatthe cetaṃ upayogavacanaṃ. Upasampannatāti acchindanasamaye upasampannabhāvo. Kiñcāpi upasampannabhāvo pāḷiyaṃ, mātikaṭṭhakathāyañca dānaggahaṇesu dissati, tathāpi anupasampannakāle cīvaraṃ datvā upasampannakāle acchindantassa āpattito acchindanakāleyeva upasampannatā aṅganti veditabbaṃ.
ಚೀವರಅಚ್ಛಿನ್ದನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Cīvaraacchindanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.