| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
૧૦. ચોદકચુદિતકપટિસંયુત્તકથા
10. Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
૪૦૧. અજ્ઝત્તન્તિ એત્થ અત્તસદ્દસ્સ ચિત્તવાચકભાવઞ્ચ સત્તમીવિભત્તિયાપિ અમાદેસભાવઞ્ચ દસ્સેન્તો આહ ‘‘અત્તનો ચિત્તે’’તિ. ઉપ્પાદેત્વાતિ ઇમિના ‘‘મનસિકરિત્વા’’તિ પદસ્સ અધિપ્પાયત્થં દસ્સેતિ. કારુઞ્ઞતાતિ એત્થ દ્વીસુ ણ્યપચ્ચયતાપચ્ચયેસુ એકસ્સેવ ભાવવાચકત્તા એકો સ્વત્થોતિ દસ્સેન્તો આહ ‘‘કરુણભાવો’’તિ. તત્થ કરુણસ્સ પુગ્ગલસ્સ ભાવો કારુઞ્ઞં, તદેવ કારુઞ્ઞતા. અથ વા કરુણો એવ પુગ્ગલો કારુઞ્ઞં, તસ્સ ભાવો કારુઞ્ઞતાતિ વચનત્થો કાતબ્બો. ઇમિનાતિ ‘‘કારુઞ્ઞતા’’તિ પદેન. કરુણઞ્ચાતિ અપ્પનાપત્તં કરુણઞ્ચ. કરુણાપુબ્બભાગઞ્ચાતિ અપ્પનાપત્તાય કરુણાય પુબ્બભાગે પરિકમ્મૂપચારવસેન પવત્તં કામાવચરકરુણઞ્ચ. દ્વીહિપીતિ ‘‘હિતેસિતા, અનુકમ્પિતા’’તિ દ્વીહિપિ પદેહિ. મેત્તઞ્ચાતિ અપ્પનાપત્તમેત્તઞ્ચ. મેત્તાપુબ્બભાગઞ્ચાતિ અપ્પનાપત્તાય મેત્તાય પુબ્બભાગે પરિકમ્મૂપચારવસેન પવત્તં કામાવચરમેત્તઞ્ચ. સુદ્ધન્તેતિ સુદ્ધે કોટ્ઠાસે. પટિઞ્ઞં આરોપેત્વાતિ ચુદિતકં પટિઞ્ઞં આરોપેત્વા. યે એતેતિ ‘‘કારુઞ્ઞતા’’તિઆદિના નયેન યે એતે પઞ્ચ ધમ્મા વુત્તાતિ યોજના. ઇમિના ઇમે પઞ્ચ ધમ્મેતિ એત્થ ઇમસદ્દસ્સ અનિયમનિદ્દેસભાવં દસ્સેતિ.
401.Ajjhattanti ettha attasaddassa cittavācakabhāvañca sattamīvibhattiyāpi amādesabhāvañca dassento āha ‘‘attano citte’’ti. Uppādetvāti iminā ‘‘manasikaritvā’’ti padassa adhippāyatthaṃ dasseti. Kāruññatāti ettha dvīsu ṇyapaccayatāpaccayesu ekasseva bhāvavācakattā eko svatthoti dassento āha ‘‘karuṇabhāvo’’ti. Tattha karuṇassa puggalassa bhāvo kāruññaṃ, tadeva kāruññatā. Atha vā karuṇo eva puggalo kāruññaṃ, tassa bhāvo kāruññatāti vacanattho kātabbo. Imināti ‘‘kāruññatā’’ti padena. Karuṇañcāti appanāpattaṃ karuṇañca. Karuṇāpubbabhāgañcāti appanāpattāya karuṇāya pubbabhāge parikammūpacāravasena pavattaṃ kāmāvacarakaruṇañca. Dvīhipīti ‘‘hitesitā, anukampitā’’ti dvīhipi padehi. Mettañcāti appanāpattamettañca. Mettāpubbabhāgañcāti appanāpattāya mettāya pubbabhāge parikammūpacāravasena pavattaṃ kāmāvacaramettañca. Suddhanteti suddhe koṭṭhāse. Paṭiññaṃ āropetvāti cuditakaṃ paṭiññaṃ āropetvā. Ye eteti ‘‘kāruññatā’’tiādinā nayena ye ete pañca dhammā vuttāti yojanā. Iminā ime pañca dhammeti ettha imasaddassa aniyamaniddesabhāvaṃ dasseti.
સચ્ચે ચ અકુપ્પે ચાતિ એત્થ સચ્ચસદ્દસ્સ વિરતિસચ્ચપરમત્થસચ્ચાનિ પટિક્ખિપન્તો આહ ‘‘વચીસચ્ચે ચા’’તિ. ‘‘અકુપ્પનતાયા’’તિ ઇમિના નકુપસ્સ ભાવો અકુપ્પન્તિ કત્વા ણ્યપચ્ચયસ્સ ભાવત્થં દસ્સેતિ. હીતિ સચ્ચં, વિત્થારો વા. ન પરો ઘટ્ટેતબ્બોતિ ન પરો કુજ્ઝાપેતબ્બો. સબ્બત્થાતિ સબ્બસ્મિં પાતિમોક્ખટ્ઠપનક્ખન્ધકે.
Sacceca akuppe cāti ettha saccasaddassa viratisaccaparamatthasaccāni paṭikkhipanto āha ‘‘vacīsacce cā’’ti. ‘‘Akuppanatāyā’’ti iminā nakupassa bhāvo akuppanti katvā ṇyapaccayassa bhāvatthaṃ dasseti. Hīti saccaṃ, vitthāro vā. Na paro ghaṭṭetabboti na paro kujjhāpetabbo. Sabbatthāti sabbasmiṃ pātimokkhaṭṭhapanakkhandhake.
ઇતિ પાતિમોક્ખટ્ઠપનક્ખન્ધકવણ્ણનાય યોજના સમત્તા.
Iti pātimokkhaṭṭhapanakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / ચૂળવગ્ગપાળિ • Cūḷavaggapāḷi / ૧૦. ચોદકચુદિતકપટિસંયુત્તકથા • 10. Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ચૂળવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ચોદકચુદિતકપટિસંયુત્તકથા • Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ચોદકચુદિતકપટિસંયુત્તકથાવણ્ણના • Codakacuditakapaṭisaṃyuttakathāvaṇṇanā
