Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya |
૧૦. ચૂળઅસ્સપુરસુત્તં
10. Cūḷaassapurasuttaṃ
૪૩૫. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા અઙ્ગેસુ વિહરતિ અસ્સપુરં નામ અઙ્ગાનં નિગમો. તત્ર ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ – ‘‘સમણા સમણાતિ વો, ભિક્ખવે, જનો સઞ્જાનાતિ. તુમ્હે ચ પન ‘કે તુમ્હે’તિ પુટ્ઠા સમાના ‘સમણામ્હા’તિ પટિજાનાથ. તેસં વો, ભિક્ખવે, એવંસમઞ્ઞાનં સતં એવંપટિઞ્ઞાનં સતં – ‘યા સમણસામીચિપ્પટિપદા તં પટિપજ્જિસ્સામ; એવં નો અયં અમ્હાકં સમઞ્ઞા ચ સચ્ચા ભવિસ્સતિ પટિઞ્ઞા ચ ભૂતા; યેસઞ્ચ મયં ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારં પરિભુઞ્જામ, તેસં તે કારા અમ્હેસુ મહપ્ફલા ભવિસ્સન્તિ મહાનિસંસા, અમ્હાકઞ્ચેવાયં પબ્બજ્જા અવઞ્ઝા ભવિસ્સતિ સફલા સઉદ્રયા’તિ. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બં.
435. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā aṅgesu viharati assapuraṃ nāma aṅgānaṃ nigamo. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘samaṇā samaṇāti vo, bhikkhave, jano sañjānāti. Tumhe ca pana ‘ke tumhe’ti puṭṭhā samānā ‘samaṇāmhā’ti paṭijānātha. Tesaṃ vo, bhikkhave, evaṃsamaññānaṃ sataṃ evaṃpaṭiññānaṃ sataṃ – ‘yā samaṇasāmīcippaṭipadā taṃ paṭipajjissāma; evaṃ no ayaṃ amhākaṃ samaññā ca saccā bhavissati paṭiññā ca bhūtā; yesañca mayaṃ cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhāraṃ paribhuñjāma, tesaṃ te kārā amhesu mahapphalā bhavissanti mahānisaṃsā, amhākañcevāyaṃ pabbajjā avañjhā bhavissati saphalā saudrayā’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ.
૪૩૬. ‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ન સમણસામીચિપ્પટિપદં પટિપન્નો હોતિ? યસ્સ કસ્સચિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો અભિજ્ઝાલુસ્સ અભિજ્ઝા અપ્પહીના હોતિ, બ્યાપન્નચિત્તસ્સ બ્યાપાદો અપ્પહીનો હોતિ, કોધનસ્સ કોધો અપ્પહીનો હોતિ, ઉપનાહિસ્સ ઉપનાહો અપ્પહીનો હોતિ, મક્ખિસ્સ મક્ખો અપ્પહીનો હોતિ, પળાસિસ્સ પળાસો અપ્પહીનો હોતિ, ઇસ્સુકિસ્સ ઇસ્સા અપ્પહીના હોતિ, મચ્છરિસ્સ મચ્છરિયં અપ્પહીનં હોતિ , સઠસ્સ સાઠેય્યં અપ્પહીનં હોતિ, માયાવિસ્સ માયા અપ્પહીના હોતિ, પાપિચ્છસ્સ પાપિકા ઇચ્છા અપ્પહીના હોતિ, મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ મિચ્છાદિટ્ઠિ અપ્પહીના હોતિ – ઇમેસં ખો અહં, ભિક્ખવે, સમણમલાનં સમણદોસાનં સમણકસટાનં આપાયિકાનં ઠાનાનં દુગ્ગતિવેદનિયાનં અપ્પહાના ‘ન સમણસામીચિપ્પટિપદં પટિપન્નો’તિ વદામિ. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, મતજં નામ આવુધજાતં ઉભતોધારં પીતનિસિતં. તદસ્સ સઙ્ઘાટિયા સમ્પારુતં સમ્પલિવેઠિતં. તથૂપમાહં, ભિક્ખવે, ઇમસ્સ ભિક્ખુનો પબ્બજ્જં વદામિ.
436. ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu na samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno hoti? Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhālussa abhijjhā appahīnā hoti, byāpannacittassa byāpādo appahīno hoti, kodhanassa kodho appahīno hoti, upanāhissa upanāho appahīno hoti, makkhissa makkho appahīno hoti, paḷāsissa paḷāso appahīno hoti, issukissa issā appahīnā hoti, maccharissa macchariyaṃ appahīnaṃ hoti , saṭhassa sāṭheyyaṃ appahīnaṃ hoti, māyāvissa māyā appahīnā hoti, pāpicchassa pāpikā icchā appahīnā hoti, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi appahīnā hoti – imesaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, samaṇamalānaṃ samaṇadosānaṃ samaṇakasaṭānaṃ āpāyikānaṃ ṭhānānaṃ duggativedaniyānaṃ appahānā ‘na samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi. Seyyathāpi, bhikkhave, matajaṃ nāma āvudhajātaṃ ubhatodhāraṃ pītanisitaṃ. Tadassa saṅghāṭiyā sampārutaṃ sampaliveṭhitaṃ. Tathūpamāhaṃ, bhikkhave, imassa bhikkhuno pabbajjaṃ vadāmi.
૪૩૭. ‘‘નાહં, ભિક્ખવે, સઙ્ઘાટિકસ્સ સઙ્ઘાટિધારણમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, અચેલકસ્સ અચેલકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, રજોજલ્લિકસ્સ રજોજલ્લિકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે , ઉદકોરોહકસ્સ ઉદકોરોહણમત્તેન 1 સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, રુક્ખમૂલિકસ્સ રુક્ખમૂલિકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, અબ્ભોકાસિકસ્સ અબ્ભોકાસિકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, ઉબ્ભટ્ઠકસ્સ ઉબ્ભટ્ઠકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, પરિયાયભત્તિકસ્સ પરિયાયભત્તિકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, મન્તજ્ઝાયકસ્સ મન્તજ્ઝાયકમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ. નાહં, ભિક્ખવે, જટિલકસ્સ જટાધારણમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ.
437. ‘‘Nāhaṃ, bhikkhave, saṅghāṭikassa saṅghāṭidhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, acelakassa acelakamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, rajojallikassa rajojallikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave , udakorohakassa udakorohaṇamattena 2 sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, rukkhamūlikassa rukkhamūlikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, abbhokāsikassa abbhokāsikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, ubbhaṭṭhakassa ubbhaṭṭhakamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, pariyāyabhattikassa pariyāyabhattikamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, mantajjhāyakassa mantajjhāyakamattena sāmaññaṃ vadāmi. Nāhaṃ, bhikkhave, jaṭilakassa jaṭādhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi.
‘‘સઙ્ઘાટિકસ્સ ચે, ભિક્ખવે, સઙ્ઘાટિધારણમત્તેન અભિજ્ઝાલુસ્સ અભિજ્ઝા પહીયેથ, બ્યાપન્નચિત્તસ્સ બ્યાપાદો પહીયેથ, કોધનસ્સ કોધો પહીયેથ, ઉપનાહિસ્સ ઉપનાહો પહીયેથ, મક્ખિસ્સ મક્ખો પહીયેથ, પળાસિસ્સ પળાસો પહીયેથ, ઇસ્સુકિસ્સ ઇસ્સા પહીયેથ, મચ્છરિસ્સ મચ્છરિયં પહીયેથ, સઠસ્સ સાઠેય્યં પહીયેથ, માયાવિસ્સ માયા પહીયેથ, પાપિચ્છસ્સ પાપિકા ઇચ્છા પહીયેથ, મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ મિચ્છાદિટ્ઠિ પહીયેથ, તમેનં મિત્તામચ્ચા ઞાતિસાલોહિતા જાતમેવ નં સઙ્ઘાટિકં કરેય્યું, સઙ્ઘાટિકત્તમેવ 3 સમાદપેય્યું – ‘એહિ ત્વં, ભદ્રમુખ, સઙ્ઘાટિકો હોહિ, સઙ્ઘાટિકસ્સ તે સતો સઙ્ઘાટિધારણમત્તેન અભિજ્ઝાલુસ્સ અભિજ્ઝા પહીયિસ્સતિ, બ્યાપન્નચિત્તસ્સ બ્યાપાદો પહીયિસ્સતિ, કોધનસ્સ કોધો પહીયિસ્સતિ, ઉપનાહિસ્સ ઉપનાહો પહીયિસ્સતિ, મક્ખિસ્સ મક્ખો પહીયિસ્સતિ, પળાસિસ્સ પળાસો પહીયિસ્સતિ, ઇસ્સુકિસ્સ ઇસ્સા પહીયિસ્સતિ, મચ્છરિસ્સ મચ્છરિયં પહીયિસ્સતિ, સઠસ્સ સાઠેય્યં પહીયિસ્સતિ, માયાવિસ્સ માયા પહીયિસ્સતિ, પાપિચ્છસ્સ પાપિકા ઇચ્છા પહીયિસ્સતિ, મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ મિચ્છાદિટ્ઠિ પહીયિસ્સતી’તિ. યસ્મા ચ ખો અહં, ભિક્ખવે, સઙ્ઘાટિકમ્પિ ઇધેકચ્ચં પસ્સામિ અભિજ્ઝાલું બ્યાપન્નચિત્તં કોધનં ઉપનાહિં મક્ખિં પળાસિં ઇસ્સુકિં મચ્છરિં સઠં માયાવિં પાપિચ્છં મિચ્છાદિટ્ઠિકં, તસ્મા ન સઙ્ઘાટિકસ્સ સઙ્ઘાટિધારણમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ.
‘‘Saṅghāṭikassa ce, bhikkhave, saṅghāṭidhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyetha, byāpannacittassa byāpādo pahīyetha, kodhanassa kodho pahīyetha, upanāhissa upanāho pahīyetha, makkhissa makkho pahīyetha, paḷāsissa paḷāso pahīyetha, issukissa issā pahīyetha, maccharissa macchariyaṃ pahīyetha, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīyetha, māyāvissa māyā pahīyetha, pāpicchassa pāpikā icchā pahīyetha, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyetha, tamenaṃ mittāmaccā ñātisālohitā jātameva naṃ saṅghāṭikaṃ kareyyuṃ, saṅghāṭikattameva 4 samādapeyyuṃ – ‘ehi tvaṃ, bhadramukha, saṅghāṭiko hohi, saṅghāṭikassa te sato saṅghāṭidhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyissati, byāpannacittassa byāpādo pahīyissati, kodhanassa kodho pahīyissati, upanāhissa upanāho pahīyissati, makkhissa makkho pahīyissati, paḷāsissa paḷāso pahīyissati, issukissa issā pahīyissati, maccharissa macchariyaṃ pahīyissati, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīyissati, māyāvissa māyā pahīyissati, pāpicchassa pāpikā icchā pahīyissati, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyissatī’ti. Yasmā ca kho ahaṃ, bhikkhave, saṅghāṭikampi idhekaccaṃ passāmi abhijjhāluṃ byāpannacittaṃ kodhanaṃ upanāhiṃ makkhiṃ paḷāsiṃ issukiṃ macchariṃ saṭhaṃ māyāviṃ pāpicchaṃ micchādiṭṭhikaṃ, tasmā na saṅghāṭikassa saṅghāṭidhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi.
‘‘અચેલકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… રજોજલ્લિકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… ઉદકોરોહકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… રુક્ખમૂલિકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… અબ્ભોકાસિકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… ઉબ્ભટ્ઠકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… પરિયાયભત્તિકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… મન્તજ્ઝાયકસ્સ ચે, ભિક્ખવે…પે॰… જટિલકસ્સ ચે, ભિક્ખવે, જટાધારણમત્તેન અભિજ્ઝાલુસ્સ અભિજ્ઝા પહીયેથ, બ્યાપન્નચિત્તસ્સ બ્યાપાદો પહીયેથ , કોધનસ્સ કોધો પહીયેથ, ઉપનાહિસ્સ ઉપનાહો પહીયેથ, મક્ખિસ્સ મક્ખો પહીયેથ, પળાસિસ્સ પળાસો પહીયેથ, ઇસ્સુકિસ્સ ઇસ્સા પહીયેથ, મચ્છરિસ્સ મચ્છરિયં પહીયેથ, સઠસ્સ સાઠેય્યં પહીયેથ, માયાવિસ્સ માયા પહીયેથ, પાપિચ્છસ્સ પાપિકા ઇચ્છા પહીયેથ, મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ મિચ્છાદિટ્ઠિ પહીયેથ, તમેનં મિત્તામચ્ચા ઞાતિસાલોહિતા જાતમેવ નં જટિલકં કરેય્યું, જટિલકત્તમેવ 5 સમાદપેય્યું – ‘એહિ ત્વં, ભદ્રમુખ, જટિલકો હોહિ, જટિલકસ્સ તે સતો જટાધારણમત્તેન અભિજ્ઝાલુસ્સ અભિજ્ઝા પહીયિસ્સતિ બ્યાપન્નચિત્તસ્સ બ્યાપાદો પહીયિસ્સતિ, કોધનસ્સ કોધો પહીયિસ્સતિ…પે॰… પાપિચ્છસ્સ પાપિકા ઇચ્છા પહીયિસ્સતિ મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ મિચ્છાદિટ્ઠિ પહીયિસ્સતી’તિ. યસ્મા ચ ખો અહં, ભિક્ખવે, જટિલકમ્પિ ઇધેકચ્ચં પસ્સામિ અભિજ્ઝાલું બ્યાપન્નચિત્તં કોધનં ઉપનાહિં મક્ખિં પલાસિં ઇસ્સુકિં મચ્છરિં સઠં માયાવિં પાપિચ્છં મિચ્છાદિટ્ઠિં, તસ્મા ન જટિલકસ્સ જટાધારણમત્તેન સામઞ્ઞં વદામિ.
‘‘Acelakassa ce, bhikkhave…pe… rajojallikassa ce, bhikkhave…pe… udakorohakassa ce, bhikkhave…pe… rukkhamūlikassa ce, bhikkhave…pe… abbhokāsikassa ce, bhikkhave…pe… ubbhaṭṭhakassa ce, bhikkhave…pe… pariyāyabhattikassa ce, bhikkhave…pe… mantajjhāyakassa ce, bhikkhave…pe… jaṭilakassa ce, bhikkhave, jaṭādhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyetha, byāpannacittassa byāpādo pahīyetha , kodhanassa kodho pahīyetha, upanāhissa upanāho pahīyetha, makkhissa makkho pahīyetha, paḷāsissa paḷāso pahīyetha, issukissa issā pahīyetha, maccharissa macchariyaṃ pahīyetha, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīyetha, māyāvissa māyā pahīyetha, pāpicchassa pāpikā icchā pahīyetha, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyetha, tamenaṃ mittāmaccā ñātisālohitā jātameva naṃ jaṭilakaṃ kareyyuṃ, jaṭilakattameva 6 samādapeyyuṃ – ‘ehi tvaṃ, bhadramukha, jaṭilako hohi, jaṭilakassa te sato jaṭādhāraṇamattena abhijjhālussa abhijjhā pahīyissati byāpannacittassa byāpādo pahīyissati, kodhanassa kodho pahīyissati…pe… pāpicchassa pāpikā icchā pahīyissati micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīyissatī’ti. Yasmā ca kho ahaṃ, bhikkhave, jaṭilakampi idhekaccaṃ passāmi abhijjhāluṃ byāpannacittaṃ kodhanaṃ upanāhiṃ makkhiṃ palāsiṃ issukiṃ macchariṃ saṭhaṃ māyāviṃ pāpicchaṃ micchādiṭṭhiṃ, tasmā na jaṭilakassa jaṭādhāraṇamattena sāmaññaṃ vadāmi.
૪૩૮. ‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ સમણસામીચિપ્પટિપદં પટિપન્નો હોતિ? યસ્સ કસ્સચિ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનો અભિજ્ઝાલુસ્સ અભિજ્ઝા પહીના હોતિ, બ્યાપન્નચિત્તસ્સ બ્યાપાદો પહીનો હોતિ, કોધનસ્સ કોધો પહીનો હોતિ, ઉપનાહિસ્સ ઉપનાહો પહીનો હોતિ, મક્ખિસ્સ મક્ખો પહીનો હોતિ, પળાસિસ્સ પળાસો પહીનો હોતિ, ઇસ્સુકિસ્સ ઇસ્સા પહીના હોતિ, મચ્છરિસ્સ મચ્છરિયં પહીનં હોતિ, સઠસ્સ સાઠેય્યં પહીનં હોતિ, માયાવિસ્સ માયા પહીના હોતિ, પાપિચ્છસ્સ પાપિકા ઇચ્છા પહીના હોતિ, મિચ્છાદિટ્ઠિકસ્સ મિચ્છાદિટ્ઠિ પહીના હોતિ – ઇમેસં ખો અહં, ભિક્ખવે, સમણમલાનં સમણદોસાનં સમણકસટાનં આપાયિકાનં ઠાનાનં દુગ્ગતિવેદનિયાનં પહાના ‘સમણસામીચિપ્પટિપદં પટિપન્નો’તિ વદામિ. સો સબ્બેહિ ઇમેહિ પાપકેહિ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ વિસુદ્ધમત્તાનં સમનુપસ્સતિ ( ) 7. તસ્સ સબ્બેહિ ઇમેહિ પાપકેહિ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ વિસુદ્ધમત્તાનં સમનુપસ્સતો ( ) 8 પામોજ્જં જાયતિ, પમુદિતસ્સ પીતિ જાયતિ, પીતિમનસ્સ કાયો પસ્સમ્ભતિ, પસ્સદ્ધકાયો સુખં વેદેતિ, સુખિનો ચિત્તં સમાધિયતિ.
438. ‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno hoti? Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno abhijjhālussa abhijjhā pahīnā hoti, byāpannacittassa byāpādo pahīno hoti, kodhanassa kodho pahīno hoti, upanāhissa upanāho pahīno hoti, makkhissa makkho pahīno hoti, paḷāsissa paḷāso pahīno hoti, issukissa issā pahīnā hoti, maccharissa macchariyaṃ pahīnaṃ hoti, saṭhassa sāṭheyyaṃ pahīnaṃ hoti, māyāvissa māyā pahīnā hoti, pāpicchassa pāpikā icchā pahīnā hoti, micchādiṭṭhikassa micchādiṭṭhi pahīnā hoti – imesaṃ kho ahaṃ, bhikkhave, samaṇamalānaṃ samaṇadosānaṃ samaṇakasaṭānaṃ āpāyikānaṃ ṭhānānaṃ duggativedaniyānaṃ pahānā ‘samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi. So sabbehi imehi pāpakehi akusalehi dhammehi visuddhamattānaṃ samanupassati ( ) 9. Tassa sabbehi imehi pāpakehi akusalehi dhammehi visuddhamattānaṃ samanupassato ( ) 10 pāmojjaṃ jāyati, pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati.
‘‘સો મેત્તાસહગતેન ચેતસા એકં દિસં ફરિત્વા વિહરતિ, તથા દુતિયં, તથા તતિયં, તથા ચતુત્થં. ઇતિ ઉદ્ધમધો તિરિયં સબ્બધિ સબ્બત્તતાય સબ્બાવન્તં લોકં મેત્તાસહગતેન ચેતસા વિપુલેન મહગ્ગતેન અપ્પમાણેન અવેરેન અબ્યાબજ્ઝેન ફરિત્વા વિહરતિ. કરુણાસહગતેન ચેતસા…પે॰… મુદિતાસહગતેન ચેતસા…પે॰… ઉપેક્ખાસહગતેન ચેતસા એકં દિસં ફરિત્વા વિહરતિ, તથા દુતિયં, તથા તતિયં, તથા ચતુત્થં. ઇતિ ઉદ્ધમધો તિરિયં સબ્બધિ સબ્બત્તતાય સબ્બાવન્તં લોકં ઉપેક્ખાસહગતેન ચેતસા વિપુલેન મહગ્ગતેન અપ્પમાણેન અવેરેન અબ્યાબજ્ઝેન ફરિત્વા વિહરતિ. સેય્યથાપિ, ભિક્ખવે, પોક્ખરણી અચ્છોદકા સાતોદકા સીતોદકા સેતકા સુપતિત્થા રમણીયા. પુરત્થિમાય ચેપિ દિસાય પુરિસો આગચ્છેય્ય ઘમ્માભિતત્તો ઘમ્મપરેતો કિલન્તો તસિતો પિપાસિતો. સો તં પોક્ખરણિં આગમ્મ વિનેય્ય ઉદકપિપાસં વિનેય્ય ઘમ્મપરિળાહં…પે॰… પચ્છિમાય ચેપિ દિસાય પુરિસો આગચ્છેય્ય…પે॰… ઉત્તરાય ચેપિ દિસાય પુરિસો આગચ્છેય્ય…પે॰… દક્ખિણાય ચેપિ દિસાય પુરિસો આગચ્છેય્ય. યતો કુતો ચેપિ નં પુરિસો આગચ્છેય્ય ઘમ્માભિતત્તો ઘમ્મપરેતો, કિલન્તો તસિતો પિપાસિતો. સો તં પોક્ખરણિં આગમ્મ વિનેય્ય ઉદકપિપાસં, વિનેય્ય ઘમ્મપરિળાહં. એવમેવ ખો, ભિક્ખવે, ખત્તિયકુલા ચેપિ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો હોતિ, સો ચ તથાગતપ્પવેદિતં ધમ્મવિનયં આગમ્મ, એવં મેત્તં કરુણં મુદિતં ઉપેક્ખં ભાવેત્વા લભતિ અજ્ઝત્તં 11 વૂપસમં 12. અજ્ઝત્તં વૂપસમા ‘સમણસામીચિપ્પટિપદં પટિપન્નો’તિ વદામિ. બ્રાહ્મણકુલા ચેપિ…પે॰… વેસ્સકુલા ચેપિ…પે॰… સુદ્દકુલા ચેપિ…પે॰… યસ્મા કસ્મા ચેપિ કુલા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો હોતિ , સો ચ તથાગતપ્પવેદિતં ધમ્મવિનયં આગમ્મ, એવં મેત્તં કરુણં મુદિતં ઉપેક્ખં ભાવેત્વા લભતિ અજ્ઝત્તં વૂપસમં. અજ્ઝત્તં વૂપસમા ‘સમણસામીચિપ્પટિપદં પટિપન્નો’તિ વદામિ.
‘‘So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. Karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyābajjhena pharitvā viharati. Seyyathāpi, bhikkhave, pokkharaṇī acchodakā sātodakā sītodakā setakā supatitthā ramaṇīyā. Puratthimāya cepi disāya puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto kilanto tasito pipāsito. So taṃ pokkharaṇiṃ āgamma vineyya udakapipāsaṃ vineyya ghammapariḷāhaṃ…pe… pacchimāya cepi disāya puriso āgaccheyya…pe… uttarāya cepi disāya puriso āgaccheyya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya puriso āgaccheyya. Yato kuto cepi naṃ puriso āgaccheyya ghammābhitatto ghammapareto, kilanto tasito pipāsito. So taṃ pokkharaṇiṃ āgamma vineyya udakapipāsaṃ, vineyya ghammapariḷāhaṃ. Evameva kho, bhikkhave, khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma, evaṃ mettaṃ karuṇaṃ muditaṃ upekkhaṃ bhāvetvā labhati ajjhattaṃ 13 vūpasamaṃ 14. Ajjhattaṃ vūpasamā ‘samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi. Brāhmaṇakulā cepi…pe… vessakulā cepi…pe… suddakulā cepi…pe… yasmā kasmā cepi kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti , so ca tathāgatappaveditaṃ dhammavinayaṃ āgamma, evaṃ mettaṃ karuṇaṃ muditaṃ upekkhaṃ bhāvetvā labhati ajjhattaṃ vūpasamaṃ. Ajjhattaṃ vūpasamā ‘samaṇasāmīcippaṭipadaṃ paṭipanno’ti vadāmi.
‘‘ખત્તિયકુલા ચેપિ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો હોતિ. સો ચ આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. આસવાનં ખયા સમણો હોતિ. બ્રાહ્મણકુલા ચેપિ…પે॰… વેસ્સકુલા ચેપિ… સુદ્દકુલા ચેપિ… યસ્મા કસ્મા ચેપિ કુલા અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો હોતિ, સો ચ આસવાનં ખયા અનાસવં ચેતોવિમુત્તિં પઞ્ઞાવિમુત્તિં દિટ્ઠેવ ધમ્મે સયં અભિઞ્ઞા સચ્છિકત્વા ઉપસમ્પજ્જ વિહરતિ. આસવાનં ખયા સમણો હોતી’’તિ.
‘‘Khattiyakulā cepi agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti. So ca āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Āsavānaṃ khayā samaṇo hoti. Brāhmaṇakulā cepi…pe… vessakulā cepi… suddakulā cepi… yasmā kasmā cepi kulā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito hoti, so ca āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Āsavānaṃ khayā samaṇo hotī’’ti.
ઇદમવોચ ભગવા. અત્તમના તે ભિક્ખૂ ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દુન્તિ.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
ચૂળઅસ્સપુરસુત્તં નિટ્ઠિતં દસમં.
Cūḷaassapurasuttaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.
મહાયમકવગ્ગો નિટ્ઠિતો ચતુત્થો.
Mahāyamakavaggo niṭṭhito catuttho.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
ગિઞ્જકસાલવનં પરિહરિતું, પઞ્ઞવતો પુન સચ્ચકનિસેધો;
Giñjakasālavanaṃ pariharituṃ, paññavato puna saccakanisedho;
મુખવણ્ણપસીદનતાપિન્દો, કેવટ્ટઅસ્સપુરજટિલેન.
Mukhavaṇṇapasīdanatāpindo, kevaṭṭaassapurajaṭilena.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. ચૂળઅસ્સપુરસુત્તવણ્ણના • 10. Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૧૦. ચૂળઅસ્સપુરસુત્તવણ્ણના • 10. Cūḷaassapurasuttavaṇṇanā