Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā |
[൪൭൭] ൪. ചൂളനാരദജാതകവണ്ണനാ
[477] 4. Cūḷanāradajātakavaṇṇanā
ന തേ കട്ഠാനി ഭിന്നാനീതി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ ഥുല്ലകുമാരികാപലോഭനം ആരബ്ഭ കഥേസി. സാവത്ഥിവാസിനോ കിരേകസ്സ കുലസ്സ പന്നരസസോളസവസ്സുദ്ദേസികാ ധീതാ അഹോസി സോഭഗ്ഗപ്പത്താ, ന ച നം കോചി വാരേസി. അഥസ്സാ മാതാ ചിന്തേസി ‘‘മമ ധീതാ വയപ്പത്താ, ന ച നം കോചി വാരേതി, ആമിസേന മച്ഛം വിയ ഏതായ ഏകം സാകിയഭിക്ഖും പലോഭേത്വാ ഉപ്പബ്ബാജേത്വാ തം നിസ്സായ ജീവിസ്സാമീ’’തി. തദാ ച സാവത്ഥിവാസീ ഏകോ കുലപുത്തോ സാസനേ ഉരം ദത്വാ പബ്ബജിത്വാ ഉപസമ്പന്നകാലതോ പട്ഠായ സിക്ഖാകാമതം പഹായ ആലസിയോ സരീരമണ്ഡനമനുയുത്തോ വിഹാസി. മഹാഉപാസികാ ഗേഹേ യാഗുഖാദനീയഭോജനീയാനി സമ്പാദേത്വാ ദ്വാരേ ഠത്വാ അന്തരവീഥിയാ ഗച്ഛന്തേസു ഭിക്ഖൂസു ഏകം ഭിക്ഖും രസതണ്ഹായ ബന്ധിത്വാ ഗഹേതും സക്കുണേയ്യരൂപം ഉപധാരേന്തീ തേപിടകആഭിധമ്മികവിനയധരാനം മഹന്തേന പരിവാരേന ഗച്ഛന്താനം അന്തരേ കഞ്ചി ഗയ്ഹുപഗം അദിസ്വാ തേസം പച്ഛതോ ഗച്ഛന്താനം മധുരധമ്മകഥികാനം അച്ഛിന്നവലാഹകസദിസാനം പിണ്ഡപാതികാനമ്പി അന്തരേ കഞ്ചി അദിസ്വാവ ഏകം യാവ ബഹി അപങ്ഗാ അക്ഖീനി അഞ്ജേത്വാ കേസേ ഓസണ്ഹേത്വാ ദുകൂലന്തരവാസകം നിവാസേത്വാ ഘടിതമട്ഠം ചീവരം പാരുപിത്വാ മണിവണ്ണപത്തം ആദായ മനോരമം ഛത്തം ധാരയമാനം വിസ്സട്ഠിന്ദ്രിയം കായദള്ഹിബഹുലം ആഗച്ഛന്തം ദിസ്വാ ‘‘ഇമം സക്കാ ഗണ്ഹിതു’’ന്തി ഗന്ത്വാ വന്ദിത്വാ പത്തം ഗഹേത്വാ ‘‘ഏഥ , ഭന്തേ’’തി ഘരം ആനേത്വാ നിസീദാപേത്വാ യാഗുആദീഹി പരിവിസിത്വാ കതഭത്തകിച്ചം തം ഭിക്ഖും ‘‘ഭന്തേ, ഇതോ പട്ഠായ ഇധേവാഗച്ഛേയ്യാഥാ’’തി ആഹ. സോപി തതോ പട്ഠായ തത്ഥേവ ഗന്ത്വാ അപരഭാഗേ വിസ്സാസികോ അഹോസി.
Nate kaṭṭhāni bhinnānīti idaṃ satthā jetavane viharanto thullakumārikāpalobhanaṃ ārabbha kathesi. Sāvatthivāsino kirekassa kulassa pannarasasoḷasavassuddesikā dhītā ahosi sobhaggappattā, na ca naṃ koci vāresi. Athassā mātā cintesi ‘‘mama dhītā vayappattā, na ca naṃ koci vāreti, āmisena macchaṃ viya etāya ekaṃ sākiyabhikkhuṃ palobhetvā uppabbājetvā taṃ nissāya jīvissāmī’’ti. Tadā ca sāvatthivāsī eko kulaputto sāsane uraṃ datvā pabbajitvā upasampannakālato paṭṭhāya sikkhākāmataṃ pahāya ālasiyo sarīramaṇḍanamanuyutto vihāsi. Mahāupāsikā gehe yāgukhādanīyabhojanīyāni sampādetvā dvāre ṭhatvā antaravīthiyā gacchantesu bhikkhūsu ekaṃ bhikkhuṃ rasataṇhāya bandhitvā gahetuṃ sakkuṇeyyarūpaṃ upadhārentī tepiṭakaābhidhammikavinayadharānaṃ mahantena parivārena gacchantānaṃ antare kañci gayhupagaṃ adisvā tesaṃ pacchato gacchantānaṃ madhuradhammakathikānaṃ acchinnavalāhakasadisānaṃ piṇḍapātikānampi antare kañci adisvāva ekaṃ yāva bahi apaṅgā akkhīni añjetvā kese osaṇhetvā dukūlantaravāsakaṃ nivāsetvā ghaṭitamaṭṭhaṃ cīvaraṃ pārupitvā maṇivaṇṇapattaṃ ādāya manoramaṃ chattaṃ dhārayamānaṃ vissaṭṭhindriyaṃ kāyadaḷhibahulaṃ āgacchantaṃ disvā ‘‘imaṃ sakkā gaṇhitu’’nti gantvā vanditvā pattaṃ gahetvā ‘‘etha , bhante’’ti gharaṃ ānetvā nisīdāpetvā yāguādīhi parivisitvā katabhattakiccaṃ taṃ bhikkhuṃ ‘‘bhante, ito paṭṭhāya idhevāgaccheyyāthā’’ti āha. Sopi tato paṭṭhāya tattheva gantvā aparabhāge vissāsiko ahosi.
അഥേകദിവസം മഹാഉപാസികാ തസ്സ സവനപഥേ ഠത്വാ ‘‘ഇമസ്മിം ഗേഹേ ഉപഭോഗപരിഭോഗമത്താ അത്ഥി, തഥാരൂപോ പന മേ പുത്തോ വാ ജാമാതാ വാ ഗേഹം വിചാരിതും സമത്ഥോ നത്ഥീ’’തി ആഹ. സോ തസ്സാ വചനം സുത്വാ ‘‘കിമത്ഥം നു ഖോ കഥേതീ’’തി ഥോകം ഹദയേ വിദ്ധോ വിയ അഹോസി. സാ ധീതരം ആഹ ‘‘ഇമം പലോഭേത്വാ തവ വസേ വത്താപേഹീ’’തി. സാ തതോ പട്ഠായ മണ്ഡിതപസാധിതാ ഇത്ഥികുത്തവിലാസേഹി തം പലോഭേസി. ഥുല്ലകുമാരികാതി ന ച ഥൂലസരീരാ ദട്ഠബ്ബാ, ഥൂലാ വാ ഹോതു കിസാ വാ, പഞ്ചകാമഗുണികരാഗേന പന ഥൂലതായ ‘‘ഥുല്ലകുമാരികാ’’തി വുച്ചതി. സോ ദഹരോ കിലേസവസികോ ഹുത്വാ ‘‘ന ദാനാഹം ബുദ്ധസാസനേ പതിട്ഠാതും സക്ഖിസ്സാമീ’’തി ചിന്തേത്വാ ‘‘വിഹാരം ഗന്ത്വാ പത്തചീവരം നിയ്യാദേത്വാ അസുകട്ഠാനം നാമ ഗമിസ്സാമി, തത്ര മേ വത്ഥാനി പേസേഥാ’’തി വത്വാ വിഹാരം ഗന്ത്വാ പത്തചീവരം നിയ്യാദേത്വാ ‘‘ഉക്കണ്ഠിതോസ്മീ’’തി ആചരിയുപജ്ഝായേ ആഹ. തേ തം ആദായ സത്ഥു സന്തികം നേത്വാ ‘‘അയം ഭിക്ഖു ഉക്കണ്ഠിതോ’’തി ആരോചേസും. സത്ഥാ ‘‘സച്ചം കിര ത്വം ഭിക്ഖു ഉക്കണ്ഠിതോസീ’’തി പുച്ഛിത്വാ ‘‘സച്ചം, ഭന്തേ’’തി വുത്തേ ‘‘കേന ഉക്കണ്ഠാപിതോസീ’’തി വത്വാ ‘‘ഥുല്ലകുമാരികായ, ഭന്തേ’’തി വുത്തേ ‘‘ഭിക്ഖു പുബ്ബേപേസാ തവ അരഞ്ഞേ വസന്തസ്സ ബ്രഹ്മചരിയന്തരായം കത്വാ മഹന്തം അനത്ഥമകാസി, പുന ത്വം ഏതമേവ നിസ്സായ കസ്മാ ഉക്കണ്ഠിതോസീ’’തി വത്വാ ഭിക്ഖൂഹി യാചിതോ അതീതം ആഹരി.
Athekadivasaṃ mahāupāsikā tassa savanapathe ṭhatvā ‘‘imasmiṃ gehe upabhogaparibhogamattā atthi, tathārūpo pana me putto vā jāmātā vā gehaṃ vicārituṃ samattho natthī’’ti āha. So tassā vacanaṃ sutvā ‘‘kimatthaṃ nu kho kathetī’’ti thokaṃ hadaye viddho viya ahosi. Sā dhītaraṃ āha ‘‘imaṃ palobhetvā tava vase vattāpehī’’ti. Sā tato paṭṭhāya maṇḍitapasādhitā itthikuttavilāsehi taṃ palobhesi. Thullakumārikāti na ca thūlasarīrā daṭṭhabbā, thūlā vā hotu kisā vā, pañcakāmaguṇikarāgena pana thūlatāya ‘‘thullakumārikā’’ti vuccati. So daharo kilesavasiko hutvā ‘‘na dānāhaṃ buddhasāsane patiṭṭhātuṃ sakkhissāmī’’ti cintetvā ‘‘vihāraṃ gantvā pattacīvaraṃ niyyādetvā asukaṭṭhānaṃ nāma gamissāmi, tatra me vatthāni pesethā’’ti vatvā vihāraṃ gantvā pattacīvaraṃ niyyādetvā ‘‘ukkaṇṭhitosmī’’ti ācariyupajjhāye āha. Te taṃ ādāya satthu santikaṃ netvā ‘‘ayaṃ bhikkhu ukkaṇṭhito’’ti ārocesuṃ. Satthā ‘‘saccaṃ kira tvaṃ bhikkhu ukkaṇṭhitosī’’ti pucchitvā ‘‘saccaṃ, bhante’’ti vutte ‘‘kena ukkaṇṭhāpitosī’’ti vatvā ‘‘thullakumārikāya, bhante’’ti vutte ‘‘bhikkhu pubbepesā tava araññe vasantassa brahmacariyantarāyaṃ katvā mahantaṃ anatthamakāsi, puna tvaṃ etameva nissāya kasmā ukkaṇṭhitosī’’ti vatvā bhikkhūhi yācito atītaṃ āhari.
അതീതേ ബാരാണസിയം ബ്രഹ്മദത്തേ രജ്ജം കാരേന്തേ ബോധിസത്തോ കാസിരട്ഠേ മഹാഭോഗേ ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തിത്വാ ഉഗ്ഗഹിതസിപ്പോ കുടുമ്ബം സണ്ഠപേസി, അഥസ്സ ഭരിയാ ഏകം പുത്തം വിജായിത്വാ കാലമകാസി. സോ ‘‘യഥേവ മേ പിയഭരിയായ, ഏവം മയിപി മരണം ആഗമിസ്സതി, കിം മേ ഘരാവാസേന, പബ്ബജിസ്സാമീ’’തി ചിന്തേത്വാ കാമേ പഹായ പുത്തം ആദായ ഹിമവന്തം പവിസിത്വാ തേന സദ്ധിം ഇസിപബ്ബജ്ജം പബ്ബജിത്വാ ഝാനാഭിഞ്ഞാ നിബ്ബത്തേത്വാ വനമൂലഫലാഹാരോ അരഞ്ഞേ വിഹാസി. തദാ പച്ചന്തവാസിനോ ചോരാ ജനപദം പവിസിത്വാ ഗാമം പഹരിത്വാ കരമരേ ഗഹേത്വാ ഭണ്ഡികം ഉക്ഖിപാപേത്വാ പുന പച്ചന്തം പാപയിംസു. തേസം അന്തരേ ഏകാ അഭിരൂപാ കുമാരികാ കേരാടികപഞ്ഞായ സമന്നാഗതാ ചിന്തേസി ‘‘ഇമേ അമ്ഹേ ഗഹേത്വാ ദാസിഭോഗേന പരിഭുഞ്ജിസ്സന്തി, ഏകേന ഉപായേന പലായിതും വട്ടതീ’’തി. സാ ‘‘സാമി, സരീരകിച്ചം കാതുകാമാമ്ഹി, ഥോകം പടിക്കമിത്വാ തിട്ഠഥാ’’തി വത്വാ ചോരേ വഞ്ചേത്വാ പലായിത്വാ അരഞ്ഞം പവിസന്തീ ബോധിസത്തസ്സ പുത്തം അസ്സമേ ഠപേത്വാ ഫലാഫലത്ഥായ ഗതകാലേ പുബ്ബണ്ഹസമയേ തം അസ്സമം പാപുണിത്വാ തം താപസകുമാരം കാമരതിയാ പലോഭേത്വാ സീലമസ്സ ഭിന്ദിത്വാ അത്തനോ വസേ വത്തേത്വാ ‘‘കിം തേ അരഞ്ഞവാസേന, ഏഹി ഗാമം ഗന്ത്വാ വസിസ്സാമ, തത്ര ഹി രൂപാദയോ കാമഗുണാ സുലഭാ’’തി ആഹ. സോപി ‘‘സാധൂ’’തി സമ്പടിച്ഛിത്വാ ‘‘പിതാ താവ മേ അരഞ്ഞതോ ഫലാഫലം ആഹരിതും ഗതോ, തം ദിസ്വാ ഉഭോപി ഏകതോവ ഗമിസ്സാമാ’’തി ആഹ.
Atīte bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto kāsiraṭṭhe mahābhoge brāhmaṇakule nibbattitvā uggahitasippo kuṭumbaṃ saṇṭhapesi, athassa bhariyā ekaṃ puttaṃ vijāyitvā kālamakāsi. So ‘‘yatheva me piyabhariyāya, evaṃ mayipi maraṇaṃ āgamissati, kiṃ me gharāvāsena, pabbajissāmī’’ti cintetvā kāme pahāya puttaṃ ādāya himavantaṃ pavisitvā tena saddhiṃ isipabbajjaṃ pabbajitvā jhānābhiññā nibbattetvā vanamūlaphalāhāro araññe vihāsi. Tadā paccantavāsino corā janapadaṃ pavisitvā gāmaṃ paharitvā karamare gahetvā bhaṇḍikaṃ ukkhipāpetvā puna paccantaṃ pāpayiṃsu. Tesaṃ antare ekā abhirūpā kumārikā kerāṭikapaññāya samannāgatā cintesi ‘‘ime amhe gahetvā dāsibhogena paribhuñjissanti, ekena upāyena palāyituṃ vaṭṭatī’’ti. Sā ‘‘sāmi, sarīrakiccaṃ kātukāmāmhi, thokaṃ paṭikkamitvā tiṭṭhathā’’ti vatvā core vañcetvā palāyitvā araññaṃ pavisantī bodhisattassa puttaṃ assame ṭhapetvā phalāphalatthāya gatakāle pubbaṇhasamaye taṃ assamaṃ pāpuṇitvā taṃ tāpasakumāraṃ kāmaratiyā palobhetvā sīlamassa bhinditvā attano vase vattetvā ‘‘kiṃ te araññavāsena, ehi gāmaṃ gantvā vasissāma, tatra hi rūpādayo kāmaguṇā sulabhā’’ti āha. Sopi ‘‘sādhū’’ti sampaṭicchitvā ‘‘pitā tāva me araññato phalāphalaṃ āharituṃ gato, taṃ disvā ubhopi ekatova gamissāmā’’ti āha.
സാ ചിന്തേസി – ‘‘അയം തരുണദാരകോ ന കിഞ്ചി ജാനാതി, പിതരാ പനസ്സ മഹല്ലകകാലേ പബ്ബജിതേന ഭവിതബ്ബം, സോ ആഗന്ത്വാ ‘ഇധ കിം കരോസീ’തി മം പോഥേത്വാ പാദേ ഗഹേത്വാ കഡ്ഢേത്വാ അരഞ്ഞേ ഖിപിസ്സതി, തസ്മിം അനാഗതേയേവ പലായിസ്സാമീ’’തി. അഥ നം ‘‘അഹം പുരതോ ഗച്ഛാമി, ത്വം പച്ഛാ ആഗച്ഛേയ്യാസീ’’തി വത്വാ മഗ്ഗസഞ്ഞം ആചിക്ഖിത്വാ പക്കാമി. സോ തസ്സാ ഗതകാലതോ പട്ഠായ ഉപ്പന്നദോമനസ്സോ യഥാ പുരേ കിഞ്ചി വത്തം അകത്വാ സസീസം പാരുപിത്വാ അന്തോപണ്ണസാലായ പജ്ഝായന്തോ നിപജ്ജി. മഹാസത്തോ ഫലാഫലം ആദായ ആഗന്ത്വാ തസ്സാ പദവലഞ്ജം ദിസ്വാ ‘‘അയം മാതുഗാമസ്സ പദവലഞ്ജോ, ‘‘പുത്തസ്സ മമ സീലം ഭിന്നം ഭവിസ്സതീ’’തി ചിന്തേന്തോ പണ്ണസാലം പവിസിത്വാ ഫലാഫലം ഓതാരേത്വാ പുത്തം പുച്ഛന്തോ പഠമം ഗാഥമാഹ –
Sā cintesi – ‘‘ayaṃ taruṇadārako na kiñci jānāti, pitarā panassa mahallakakāle pabbajitena bhavitabbaṃ, so āgantvā ‘idha kiṃ karosī’ti maṃ pothetvā pāde gahetvā kaḍḍhetvā araññe khipissati, tasmiṃ anāgateyeva palāyissāmī’’ti. Atha naṃ ‘‘ahaṃ purato gacchāmi, tvaṃ pacchā āgaccheyyāsī’’ti vatvā maggasaññaṃ ācikkhitvā pakkāmi. So tassā gatakālato paṭṭhāya uppannadomanasso yathā pure kiñci vattaṃ akatvā sasīsaṃ pārupitvā antopaṇṇasālāya pajjhāyanto nipajji. Mahāsatto phalāphalaṃ ādāya āgantvā tassā padavalañjaṃ disvā ‘‘ayaṃ mātugāmassa padavalañjo, ‘‘puttassa mama sīlaṃ bhinnaṃ bhavissatī’’ti cintento paṇṇasālaṃ pavisitvā phalāphalaṃ otāretvā puttaṃ pucchanto paṭhamaṃ gāthamāha –
൪൦.
40.
‘‘ന തേ കട്ഠാനി ഭിന്നാനി, ന തേ ഉദകമാഭതം;
‘‘Na te kaṭṭhāni bhinnāni, na te udakamābhataṃ;
അഗ്ഗീപി തേ ന ഹാപിതോ, കിം നു മന്ദോവ ഝായസീ’’തി.
Aggīpi te na hāpito, kiṃ nu mandova jhāyasī’’ti.
തത്ഥ അഗ്ഗീപി തേ ന ഹാപിതോതി അഗ്ഗിപി തേ ന ജാലിതോ. മന്ദോവാതി നിപ്പഞ്ഞോ അന്ധബാലോ വിയ.
Tattha aggīpi te na hāpitoti aggipi te na jālito. Mandovāti nippañño andhabālo viya.
സോ പിതു കഥം സുത്വാ ഉട്ഠായ പിതരം വന്ദിത്വാ ഗാരവേനേവ അരഞ്ഞവാസേ അനുസ്സാഹം പവേദേന്തോ ഗാഥാദ്വയമാഹ –
So pitu kathaṃ sutvā uṭṭhāya pitaraṃ vanditvā gāraveneva araññavāse anussāhaṃ pavedento gāthādvayamāha –
൪൧.
41.
‘‘ന ഉസ്സഹേ വനേ വത്ഥും, കസ്സപാമന്തയാമി തം;
‘‘Na ussahe vane vatthuṃ, kassapāmantayāmi taṃ;
ദുക്ഖോ വാസോ അരഞ്ഞമ്ഹി, രട്ഠം ഇച്ഛാമി ഗന്തവേ.
Dukkho vāso araññamhi, raṭṭhaṃ icchāmi gantave.
൪൨.
42.
‘‘യഥാ അഹം ഇതോ ഗന്ത്വാ, യസ്മിം ജനപദേ വസം;
‘‘Yathā ahaṃ ito gantvā, yasmiṃ janapade vasaṃ;
ആചാരം ബ്രഹ്മേ സിക്ഖേയ്യം, തം ധമ്മം അനുസാസ മ’’ന്തി.
Ācāraṃ brahme sikkheyyaṃ, taṃ dhammaṃ anusāsa ma’’nti.
തത്ഥ കസ്സപാമന്തയാമി തന്തി കസ്സപ ആമന്തയാമി തം. ഗന്തവേതി ഗന്തും. ആചാരന്തി യസ്മിം ജനപദേ വസാമി, തത്ഥ വസന്തോ യഥാ ആചാരം ജനപദചാരിത്തം സിക്ഖേയ്യം ജാനേയ്യം, തം ധമ്മം അനുസാസ ഓവദാഹീതി വദതി.
Tattha kassapāmantayāmi tanti kassapa āmantayāmi taṃ. Gantaveti gantuṃ. Ācāranti yasmiṃ janapade vasāmi, tattha vasanto yathā ācāraṃ janapadacārittaṃ sikkheyyaṃ jāneyyaṃ, taṃ dhammaṃ anusāsa ovadāhīti vadati.
മഹാസത്തോ ‘‘സാധു, താത, ദേസചാരിത്തം തേ കഥേസ്സാമീ’’തി വത്വാ ഗാഥാദ്വയമാഹ –
Mahāsatto ‘‘sādhu, tāta, desacārittaṃ te kathessāmī’’ti vatvā gāthādvayamāha –
൪൩.
43.
‘‘സചേ അരഞ്ഞം ഹിത്വാന, വനമൂലഫലാനി ച;
‘‘Sace araññaṃ hitvāna, vanamūlaphalāni ca;
രട്ഠേ രോചയസേ വാസം, തം ധമ്മം നിസാമേഹി മേ.
Raṭṭhe rocayase vāsaṃ, taṃ dhammaṃ nisāmehi me.
൪൪.
44.
‘‘വിസം മാ പടിസേവിത്ഥോ, പപാതം പരിവജ്ജയ;
‘‘Visaṃ mā paṭisevittho, papātaṃ parivajjaya;
പങ്കേ ച മാ വിസീദിത്ഥോ, യത്തോ ചാസീവിസേ ചരേ’’തി.
Paṅke ca mā visīdittho, yatto cāsīvise care’’ti.
തത്ഥ ധമ്മന്തി സചേ രട്ഠവാസം രോചേസി, തേന ഹി ത്വം ജനപദചാരിത്തം ധമ്മം നിസാമേഹി. യത്തോ ചാസീവിസേതി ആസീവിസസ്സ സന്തികേ യത്തോ പടിയത്തോ ചരേയ്യാസി, സക്കോന്തോ ആസീവിസം പരിവജ്ജേയ്യാസീതി അത്ഥോ.
Tattha dhammanti sace raṭṭhavāsaṃ rocesi, tena hi tvaṃ janapadacārittaṃ dhammaṃ nisāmehi. Yatto cāsīviseti āsīvisassa santike yatto paṭiyatto careyyāsi, sakkonto āsīvisaṃ parivajjeyyāsīti attho.
താപസകുമാരോ സംഖിത്തേന ഭാസിതസ്സ അത്ഥം അജാനന്തോ പുച്ഛി –
Tāpasakumāro saṃkhittena bhāsitassa atthaṃ ajānanto pucchi –
൪൫.
45.
‘‘കിം നു വിസം പപാതോ വാ, പങ്കോ വാ ബ്രഹ്മചാരിനം;
‘‘Kiṃ nu visaṃ papāto vā, paṅko vā brahmacārinaṃ;
കം ത്വം ആസീവിസം ബ്രൂസി, തം മേ അക്ഖാഹി പുച്ഛിതോ’’തി.
Kaṃ tvaṃ āsīvisaṃ brūsi, taṃ me akkhāhi pucchito’’ti.
ഇതരോപിസ്സ ബ്യാകാസി –
Itaropissa byākāsi –
൪൬.
46.
‘‘ആസവോ താത ലോകസ്മിം, സുരാ നാമ പവുച്ചതി;
‘‘Āsavo tāta lokasmiṃ, surā nāma pavuccati;
മനുഞ്ഞോ സുരഭീ വഗ്ഗു, സാദു ഖുദ്ദരസൂപമോ;
Manuñño surabhī vaggu, sādu khuddarasūpamo;
വിസം തദാഹു അരിയാ സേ, ബ്രഹ്മചരിയസ്സ നാരദ.
Visaṃ tadāhu ariyā se, brahmacariyassa nārada.
൪൭.
47.
‘‘ഇത്ഥിയോ താത ലോകസ്മിം, പമത്തം പമഥേന്തി താ;
‘‘Itthiyo tāta lokasmiṃ, pamattaṃ pamathenti tā;
ഹരന്തി യുവിനോ ചിത്തം, തൂലം ഭട്ഠംവ മാലുതോ;
Haranti yuvino cittaṃ, tūlaṃ bhaṭṭhaṃva māluto;
പപാതോ ഏസോ അക്ഖാതോ, ബ്രഹ്മചരിയസ്സ നാരദ.
Papāto eso akkhāto, brahmacariyassa nārada.
൪൮.
48.
‘‘ലാഭോ സിലോകോ സക്കാരോ, പൂജാ പരകുലേസു ച;
‘‘Lābho siloko sakkāro, pūjā parakulesu ca;
പങ്കോ ഏസോ ച അക്ഖാതോ, ബ്രഹ്മചരിയസ്സ നാരദ.
Paṅko eso ca akkhāto, brahmacariyassa nārada.
൪൯.
49.
‘‘സസത്ഥാ താത രാജാനോ, ആവസന്തി മഹിം ഇമം;
‘‘Sasatthā tāta rājāno, āvasanti mahiṃ imaṃ;
തേ താദിസേ മനുസ്സിന്ദേ, മഹന്തേ താത നാരദ.
Te tādise manussinde, mahante tāta nārada.
൫൦.
50.
‘‘ഇസ്സരാനം അധിപതീനം, ന തേസം പാദതോ ചരേ;
‘‘Issarānaṃ adhipatīnaṃ, na tesaṃ pādato care;
ആസീവിസോതി അക്ഖാതോ, ബ്രഹ്മചരിയസ്സ നാരദ.
Āsīvisoti akkhāto, brahmacariyassa nārada.
൫൧.
51.
‘‘ഭത്തത്ഥോ ഭത്തകാലേ ച, യം ഗേഹമുപസങ്കമേ;
‘‘Bhattattho bhattakāle ca, yaṃ gehamupasaṅkame;
യദേത്ഥ കുസലം ജഞ്ഞാ, തത്ഥ ഘാസേസനം ചരേ.
Yadettha kusalaṃ jaññā, tattha ghāsesanaṃ care.
൫൨.
52.
‘‘പവിസിത്വാ പരകുലം, പാനത്ഥം ഭോജനായ വാ;
‘‘Pavisitvā parakulaṃ, pānatthaṃ bhojanāya vā;
മിതം ഖാദേ മിതം ഭുഞ്ജേ, ന ച രൂപേ മനം കരേ.
Mitaṃ khāde mitaṃ bhuñje, na ca rūpe manaṃ kare.
൫൩.
53.
‘‘ഗോട്ഠം മജ്ജം കിരാടഞ്ച, സഭാ നികിരണാനി ച;
‘‘Goṭṭhaṃ majjaṃ kirāṭañca, sabhā nikiraṇāni ca;
ആരകാ പരിവജ്ജേഹി, യാനീവ വിസമം പഥ’’ന്തി.
Ārakā parivajjehi, yānīva visamaṃ patha’’nti.
തത്ഥ ആസവോതി പുപ്ഫാസവാദി. വിസം തദാഹൂതി തം ആസവസങ്ഖാതം സുരം അരിയാ ‘‘ബ്രഹ്മചരിയസ്സ വിസ’’ന്തി വദന്തി. പമത്തന്തി മുട്ഠസ്സതിം. തൂലം ഭട്ഠംവാതി രുക്ഖാ ഭസ്സിത്വാ പതിതതൂലം വിയ. അക്ഖാതോതി ബുദ്ധാദീഹി കഥിതോ. സിലോകോതി കിത്തിവണ്ണോ. സക്കാരോതി അഞ്ജലികമ്മാദി. പൂജാതി ഗന്ധമാലാദീഹി പൂജാ. പങ്കോതി ഏസ ഓസീദാപനട്ഠേന ‘‘പങ്കോ’’തി അക്ഖാതോ. മഹന്തേതി മഹന്തഭാവപ്പത്തേ. ന തേസം പാദതോ ചരേതി തേസം സന്തികേ ന ചരേ, രാജകുലൂപകോ ന ഭവേയ്യാസീതി അത്ഥോ. രാജാനോ ഹി ആസീവിസാ വിയ മുഹുത്തേനേവ കുജ്ഝിത്വാ അനയബ്യസനം പാപേന്തി. അപിച അന്തേപുരപ്പവേസനേ വുത്താദീനവവസേനപേത്ഥ അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ.
Tattha āsavoti pupphāsavādi. Visaṃ tadāhūti taṃ āsavasaṅkhātaṃ suraṃ ariyā ‘‘brahmacariyassa visa’’nti vadanti. Pamattanti muṭṭhassatiṃ. Tūlaṃ bhaṭṭhaṃvāti rukkhā bhassitvā patitatūlaṃ viya. Akkhātoti buddhādīhi kathito. Silokoti kittivaṇṇo. Sakkāroti añjalikammādi. Pūjāti gandhamālādīhi pūjā. Paṅkoti esa osīdāpanaṭṭhena ‘‘paṅko’’ti akkhāto. Mahanteti mahantabhāvappatte. Na tesaṃ pādato careti tesaṃ santike na care, rājakulūpako na bhaveyyāsīti attho. Rājāno hi āsīvisā viya muhutteneva kujjhitvā anayabyasanaṃ pāpenti. Apica antepurappavesane vuttādīnavavasenapettha attho veditabbo.
ഭത്തത്ഥോതി ഭത്തേന അത്ഥികോ ഹുത്വാ. യദേത്ഥ കുസലന്തി യം തേസു ഉപസങ്കമിതബ്ബേസു ഗേഹേസു കുസലം അനവജ്ജം പഞ്ചഅഗോചരരഹിതം ജാനേയ്യാസി, തത്ഥ ഘാസേസനം ചരേയ്യാസീതി അത്ഥോ. ന ച രൂപേ മനം കരേതി പരകുലേ മത്തഞ്ഞൂ ഹുത്വാ ഭോജനം ഭുഞ്ജന്തോപി തത്ഥ ഇത്ഥിരൂപേ മനം മാ കരേയ്യാസി, മാ ചക്ഖും ഉമ്മീലേത്വാ ഇത്ഥിരൂപേ നിമിത്തം ഗണ്ഹേയ്യാസീതി വദതി. ഗോട്ഠം മജ്ജം കിരാടന്തി അയം പോത്ഥകേസു പാഠോ, അട്ഠകഥായം പന ‘‘ഗോട്ഠം മജ്ജം കിരാസഞ്ചാ’’തി വത്വാ ‘‘ഗോട്ഠന്തി ഗുന്നം ഠിതട്ഠാനം. മജ്ജന്തി പാനാഗാരം. കിരാസന്തി ധുത്തകേരാടികജന’’ന്തി വുത്തം. സഭാ നികിരണാനി ചാതി സഭായോ ച ഹിരഞ്ഞസുവണ്ണാനം നികിരണട്ഠാനാനി ച. ആരകാതി ഏതാനി സബ്ബാനി ദൂരതോ പരിവജ്ജേയ്യാസി. യാനീവാതി സപ്പിതേലയാനേന ഗച്ഛന്തോ വിസമം മഗ്ഗം വിയ.
Bhattatthoti bhattena atthiko hutvā. Yadettha kusalanti yaṃ tesu upasaṅkamitabbesu gehesu kusalaṃ anavajjaṃ pañcaagocararahitaṃ jāneyyāsi, tattha ghāsesanaṃ careyyāsīti attho. Na ca rūpe manaṃ kareti parakule mattaññū hutvā bhojanaṃ bhuñjantopi tattha itthirūpe manaṃ mā kareyyāsi, mā cakkhuṃ ummīletvā itthirūpe nimittaṃ gaṇheyyāsīti vadati. Goṭṭhaṃ majjaṃ kirāṭanti ayaṃ potthakesu pāṭho, aṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘goṭṭhaṃ majjaṃ kirāsañcā’’ti vatvā ‘‘goṭṭhanti gunnaṃ ṭhitaṭṭhānaṃ. Majjanti pānāgāraṃ. Kirāsanti dhuttakerāṭikajana’’nti vuttaṃ. Sabhā nikiraṇāni cāti sabhāyo ca hiraññasuvaṇṇānaṃ nikiraṇaṭṭhānāni ca. Ārakāti etāni sabbāni dūrato parivajjeyyāsi. Yānīvāti sappitelayānena gacchanto visamaṃ maggaṃ viya.
മാണവോ പിതു കഥേന്തസ്സേവ സതിം പടിലഭിത്വാ ‘‘താത, അലം മേ മനുസ്സപഥേനാ’’തി ആഹ. അഥസ്സ പിതാ മേത്താദിഭാവനം ആചിക്ഖി. സോ തസ്സോവാദേ ഠത്വാ ന ചിരസ്സേവ ഝാനാഭിഞ്ഞാ നിബ്ബത്തേസി. ഉഭോപി പിതാപുത്താ അപരിഹീനജ്ഝാനാ കാലം കത്വാ ബ്രഹ്മലോകേ നിബ്ബത്തിംസു.
Māṇavo pitu kathentasseva satiṃ paṭilabhitvā ‘‘tāta, alaṃ me manussapathenā’’ti āha. Athassa pitā mettādibhāvanaṃ ācikkhi. So tassovāde ṭhatvā na cirasseva jhānābhiññā nibbattesi. Ubhopi pitāputtā aparihīnajjhānā kālaṃ katvā brahmaloke nibbattiṃsu.
സത്ഥാ ഇമം ധമ്മദേസനം ആഹരിത്വാ ജാതകം സമോധാനേസി – ‘‘തദാ സാ കുമാരികാ അയം കുമാരികാ അഹോസി, താപസകുമാരോ ഉക്കണ്ഠിതഭിക്ഖു, പിതാ പന അഹമേവ അഹോസി’’ന്തി.
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā sā kumārikā ayaṃ kumārikā ahosi, tāpasakumāro ukkaṇṭhitabhikkhu, pitā pana ahameva ahosi’’nti.
ചൂളനാരദജാതകവണ്ണനാ ചതുത്ഥാ.
Cūḷanāradajātakavaṇṇanā catutthā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi / ൪൭൭. ചൂളനാരദജാതകം • 477. Cūḷanāradajātakaṃ