Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / జాతకపాళి • Jātakapāḷi |
౫౨౫. చూళసుతసోమజాతకం (౫)
525. Cūḷasutasomajātakaṃ (5)
౧౯౫.
195.
సిరస్మిం పలితం జాతం, పబ్బజ్జం దాని రోచహం’’.
Sirasmiṃ palitaṃ jātaṃ, pabbajjaṃ dāni rocahaṃ’’.
౧౯౬.
196.
‘‘అభుమ్మే కథం ను భణసి, సల్లం మే దేవ ఉరసి కప్పేసి 3;
‘‘Abhumme kathaṃ nu bhaṇasi, sallaṃ me deva urasi kappesi 4;
సత్తసతా తే భరియా, కథం ను తే తా భవిస్సన్తి’’.
Sattasatā te bhariyā, kathaṃ nu te tā bhavissanti’’.
౧౯౭.
197.
‘‘పఞ్ఞాయిహిన్తి ఏతా, దహరా అఞ్ఞమ్పి తా గమిస్సన్తి;
‘‘Paññāyihinti etā, daharā aññampi tā gamissanti;
సగ్గఞ్చస్స పత్థయానో, తేన అహం పబ్బజిస్సామి’’.
Saggañcassa patthayāno, tena ahaṃ pabbajissāmi’’.
౧౯౮.
198.
‘‘దుల్లద్ధం మే ఆసి సుతసోమ, యస్స తే హోమహం మాతా;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi sutasoma, yassa te homahaṃ mātā;
యం మే విలపన్తియా, అనపేక్ఖో పబ్బజసి దేవ.
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva.
౧౯౯.
199.
‘‘దుల్లద్ధం మే ఆసి సుతసోమ, యం తం అహం విజాయిస్సం;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi sutasoma, yaṃ taṃ ahaṃ vijāyissaṃ;
యం మే విలపన్తియా, అనపేక్ఖో పబ్బజసి దేవ’’.
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva’’.
౨౦౦.
200.
‘‘కో నామేసో ధమ్మో, సుతసోమ కా చ నామ పబ్బజ్జా;
‘‘Ko nāmeso dhammo, sutasoma kā ca nāma pabbajjā;
యం నో అమ్హే జిణ్ణే, అనపేక్ఖో పబ్బజసి దేవ.
Yaṃ no amhe jiṇṇe, anapekkho pabbajasi deva.
౨౦౧.
201.
‘‘పుత్తాపి తుయ్హం బహవో, దహరా అప్పత్తయోబ్బనా;
‘‘Puttāpi tuyhaṃ bahavo, daharā appattayobbanā;
మఞ్జూ తేపి 5 తం అపస్సన్తా, మఞ్ఞే దుక్ఖం నిగచ్ఛన్తి’’.
Mañjū tepi 6 taṃ apassantā, maññe dukkhaṃ nigacchanti’’.
౨౦౨.
202.
‘‘పుత్తేహి చ మే ఏతేహి, దహరేహి అప్పత్తయోబ్బనేహి;
‘‘Puttehi ca me etehi, daharehi appattayobbanehi;
మఞ్జూహి సబ్బేహిపి తుమ్హేహి, చిరమ్పి ఠత్వా వినాసభావో’’ 7.
Mañjūhi sabbehipi tumhehi, cirampi ṭhatvā vināsabhāvo’’ 8.
౨౦౩.
203.
‘‘ఛిన్నం ను తుయ్హం హదయం, అదు తే 9 కరుణా చ నత్థి అమ్హేసు;
‘‘Chinnaṃ nu tuyhaṃ hadayaṃ, adu te 10 karuṇā ca natthi amhesu;
౨౦౪.
204.
‘‘న చ మయ్హం ఛిన్నం హదయం, అత్థి కరుణాపి మయ్హం తుమ్హేసు;
‘‘Na ca mayhaṃ chinnaṃ hadayaṃ, atthi karuṇāpi mayhaṃ tumhesu;
౨౦౫.
205.
‘‘దుల్లద్ధం మే ఆసి, సుతసోమ యస్స తే అహం భరియా;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi, sutasoma yassa te ahaṃ bhariyā;
యం మే విలపన్తియా, అనపేక్ఖో పబ్బజసి దేవ.
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva.
౨౦౬.
206.
‘‘దుల్లద్ధం మే ఆసి, సుతసోమ యస్స తే అహం భరియా;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi, sutasoma yassa te ahaṃ bhariyā;
యం మే కుచ్ఛిపటిసన్ధిం 15, అనపేక్ఖో పబ్బజసి దేవ.
Yaṃ me kucchipaṭisandhiṃ 16, anapekkho pabbajasi deva.
౨౦౭.
207.
‘‘పరిపక్కో మే గబ్భో, కుచ్ఛిగతో యావ నం విజాయామి;
‘‘Paripakko me gabbho, kucchigato yāva naṃ vijāyāmi;
మాహం ఏకా విధవా, పచ్ఛా దుక్ఖాని అద్దక్ఖిం’’.
Māhaṃ ekā vidhavā, pacchā dukkhāni addakkhiṃ’’.
౨౦౮.
208.
‘‘పరిపక్కో తే గబ్భో, కుచ్ఛిగతో ఇఙ్ఘ త్వం 17 విజాయస్సు;
‘‘Paripakko te gabbho, kucchigato iṅgha tvaṃ 18 vijāyassu;
పుత్తం అనోమవణ్ణం, తం హిత్వా పబ్బజిస్సామి’’.
Puttaṃ anomavaṇṇaṃ, taṃ hitvā pabbajissāmi’’.
౨౦౯.
209.
‘‘మా త్వం చన్దే రుది, మా సోచి వనతిమిరమత్తక్ఖి;
‘‘Mā tvaṃ cande rudi, mā soci vanatimiramattakkhi;
౨౧౦.
210.
‘‘కో తం అమ్మ కోపేసి, కిం రోదసి పేక్ఖసి చ మం బాళ్హం;
‘‘Ko taṃ amma kopesi, kiṃ rodasi pekkhasi ca maṃ bāḷhaṃ;
౨౧౧.
211.
‘‘న హి సో సక్కా హన్తుం, విజితావీ 23 యో మం తాత కోపేసి;
‘‘Na hi so sakkā hantuṃ, vijitāvī 24 yo maṃ tāta kopesi;
పితా తే మం తాత అవచ, అనపేక్ఖో అహం గమిస్సామి’’.
Pitā te maṃ tāta avaca, anapekkho ahaṃ gamissāmi’’.
౨౧౨.
212.
‘‘యోహం పుబ్బే నియ్యామి, ఉయ్యానం మత్తకుఞ్జరే చ యోధేమి;
‘‘Yohaṃ pubbe niyyāmi, uyyānaṃ mattakuñjare ca yodhemi;
సుతసోమే పబ్బజితే, కథం ను దాని కరిస్సామి’’.
Sutasome pabbajite, kathaṃ nu dāni karissāmi’’.
౨౧౩.
213.
హత్థేపి తే గహేస్సం, న హి గచ్ఛసి 29 నో అకామానం’’.
Hatthepi te gahessaṃ, na hi gacchasi 30 no akāmānaṃ’’.
౨౧౪.
214.
‘‘ఉట్ఠేహి త్వం ధాతి, ఇమం కుమారం రమేహి అఞ్ఞత్థ;
‘‘Uṭṭhehi tvaṃ dhāti, imaṃ kumāraṃ ramehi aññattha;
మా మే పరిపన్థమకాసి 31, సగ్గం మమ పత్థయానస్స’’.
Mā me paripanthamakāsi 32, saggaṃ mama patthayānassa’’.
౨౧౫.
215.
సుతసోమే పబ్బజితే, కిం ను మేనం కరిస్సామి’’.
Sutasome pabbajite, kiṃ nu menaṃ karissāmi’’.
౨౧౬.
216.
‘‘కోసో చ తుయ్హం విపులో, కోట్ఠాగారఞ్చ తుయ్హం పరిపూరం;
‘‘Koso ca tuyhaṃ vipulo, koṭṭhāgārañca tuyhaṃ paripūraṃ;
పథవీ చ తుయ్హం విజితా, రమస్సు మా పబ్బజి 37 దేవ’’.
Pathavī ca tuyhaṃ vijitā, ramassu mā pabbaji 38 deva’’.
౨౧౭.
217.
‘‘కోసో చ మయ్హం విపులో, కోట్ఠాగారఞ్చ మయ్హం పరిపూరం;
‘‘Koso ca mayhaṃ vipulo, koṭṭhāgārañca mayhaṃ paripūraṃ;
పథవీ చ మయ్హం విజితా, తం హిత్వా పబ్బజిస్సామి’’.
Pathavī ca mayhaṃ vijitā, taṃ hitvā pabbajissāmi’’.
౨౧౮.
218.
‘‘మయ్హమ్పి ధనం పహూతం, సఙ్ఖాతుం 39 నోపి దేవ సక్కోమి;
‘‘Mayhampi dhanaṃ pahūtaṃ, saṅkhātuṃ 40 nopi deva sakkomi;
తం తే దదామి సబ్బమ్పి 41, రమస్సు మా పబ్బజి దేవ’’.
Taṃ te dadāmi sabbampi 42, ramassu mā pabbaji deva’’.
౨౧౯.
219.
‘‘జానామి 43 ధనం పహూతం, కులవద్ధన పూజితో తయా చస్మి;
‘‘Jānāmi 44 dhanaṃ pahūtaṃ, kulavaddhana pūjito tayā casmi;
సగ్గఞ్చ పత్థయానో, తేన అహం పబ్బజిస్సామి’’.
Saggañca patthayāno, tena ahaṃ pabbajissāmi’’.
౨౨౦.
220.
‘‘ఉక్కణ్ఠితోస్మి బాళ్హం, అరతి మం సోమదత్త ఆవిసతి 45;
‘‘Ukkaṇṭhitosmi bāḷhaṃ, arati maṃ somadatta āvisati 46;
బహుకాపి 47 మే అన్తరాయా, అజ్జేవాహం పబ్బజిస్సామి’’.
Bahukāpi 48 me antarāyā, ajjevāhaṃ pabbajissāmi’’.
౨౨౧.
221.
‘‘ఇదఞ్చ తుయ్హం రుచితం, సుతసోమ అజ్జేవ దాని త్వం పబ్బజ;
‘‘Idañca tuyhaṃ rucitaṃ, sutasoma ajjeva dāni tvaṃ pabbaja;
అహమ్పి పబ్బజిస్సామి, న ఉస్సహే తయా వినా అహం ఠాతుం’’.
Ahampi pabbajissāmi, na ussahe tayā vinā ahaṃ ṭhātuṃ’’.
౨౨౨.
222.
‘‘న హి సక్కా పబ్బజితుం, నగరే న హి పచ్చతి జనపదే చ’’;
‘‘Na hi sakkā pabbajituṃ, nagare na hi paccati janapade ca’’;
‘‘సుతసోమే పబ్బజితే, కథం ను దాని కరిస్సామ’’.
‘‘Sutasome pabbajite, kathaṃ nu dāni karissāma’’.
౨౨౩.
223.
‘‘ఉపనీయతిదం మఞ్ఞే, పరిత్తం ఉదకంవ చఙ్కవారమ్హి;
‘‘Upanīyatidaṃ maññe, parittaṃ udakaṃva caṅkavāramhi;
ఏవం సుపరిత్తకే జీవితే, న చ పమజ్జితుం కాలో.
Evaṃ suparittake jīvite, na ca pamajjituṃ kālo.
౨౨౪.
224.
‘‘ఉపనీయతిదం మఞ్ఞే, పరిత్తం ఉదకంవ చఙ్కవారమ్హి;
‘‘Upanīyatidaṃ maññe, parittaṃ udakaṃva caṅkavāramhi;
౨౨౫.
225.
‘‘తే వడ్ఢయన్తి నిరయం, తిరచ్ఛానయోనిఞ్చ పేత్తివిసయఞ్చ;
‘‘Te vaḍḍhayanti nirayaṃ, tiracchānayoniñca pettivisayañca;
తణ్హాయ బన్ధనబద్ధా, వడ్ఢేన్తి అసురకాయం’’.
Taṇhāya bandhanabaddhā, vaḍḍhenti asurakāyaṃ’’.
౨౨౬.
226.
‘‘ఊహఞ్ఞతే రజగ్గం, అవిదూరే పుబ్బకమ్హి చ 51 పాసాదే;
‘‘Ūhaññate rajaggaṃ, avidūre pubbakamhi ca 52 pāsāde;
మఞ్ఞే నో కేసా ఛిన్నా, యసస్సినో ధమ్మరాజస్స’’.
Maññe no kesā chinnā, yasassino dhammarājassa’’.
౨౨౭.
227.
‘‘అయమస్స పాసాదో, సోవణ్ణ 53 పుప్ఫమాల్యవీతికిణ్ణో;
‘‘Ayamassa pāsādo, sovaṇṇa 54 pupphamālyavītikiṇṇo;
౨౨౮.
228.
‘‘అయమస్స పాసాదో, సోవణ్ణపుప్ఫమాల్యవీతికిణ్ణో;
‘‘Ayamassa pāsādo, sovaṇṇapupphamālyavītikiṇṇo;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౨౯.
229.
‘‘ఇదమస్స కూటాగారం, సోవణ్ణపుప్ఫమాల్యవీతికిణ్ణం;
‘‘Idamassa kūṭāgāraṃ, sovaṇṇapupphamālyavītikiṇṇaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౩౦.
230.
‘‘ఇదమస్స కూటాగారం, సోవణ్ణ 57 పుప్ఫమాల్యవీతికిణ్ణం;
‘‘Idamassa kūṭāgāraṃ, sovaṇṇa 58 pupphamālyavītikiṇṇaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౩౧.
231.
‘‘అయమస్స అసోకవనికా, సుపుప్ఫితా సబ్బకాలికా రమ్మా;
‘‘Ayamassa asokavanikā, supupphitā sabbakālikā rammā;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౩౨.
232.
‘‘అయమస్స అసోకవనికా, సుపుప్ఫితా సబ్బకాలికా రమ్మా;
‘‘Ayamassa asokavanikā, supupphitā sabbakālikā rammā;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౩౩.
233.
‘‘ఇదమస్స ఉయ్యానం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa uyyānaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౩౪.
234.
‘‘ఇదమస్స ఉయ్యానం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa uyyānaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౩౫.
235.
‘‘ఇదమస్స కణికారవనం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa kaṇikāravanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౩౬.
236.
‘‘ఇదమస్స కణికారవనం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa kaṇikāravanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౩౭.
237.
‘‘ఇదమస్స పాటలివనం 59, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa pāṭalivanaṃ 60, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౩౮.
238.
‘‘ఇదమస్స పాటలివనం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa pāṭalivanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౩౯.
239.
‘‘ఇదమస్స అమ్బవనం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa ambavanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౪౦.
240.
‘‘ఇదమస్స అమ్బవనం, సుపుప్ఫితం సబ్బకాలికం రమ్మం;
‘‘Idamassa ambavanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
౨౪౧.
241.
‘‘అయమస్స పోక్ఖరణీ, సఞ్ఛన్నా అణ్డజేహి వీతికిణ్ణా;
‘‘Ayamassa pokkharaṇī, sañchannā aṇḍajehi vītikiṇṇā;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఇత్థాగారేహి.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
౨౪౨.
242.
‘‘అయమస్స పోక్ఖరణీ, సఞ్ఛన్నా అణ్డజేహి వీతికిణ్ణా;
‘‘Ayamassa pokkharaṇī, sañchannā aṇḍajehi vītikiṇṇā;
యహిమనువిచరి రాజా, పరికిణ్ణో ఞాతిసఙ్ఘేన’’.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena’’.
౨౪౩.
243.
౨౪౪.
244.
‘‘మాస్సు పుబ్బే రతికీళితాని, హసితాని చ అనుస్సరిత్థ 67;
‘‘Māssu pubbe ratikīḷitāni, hasitāni ca anussarittha 68;
౨౪౫.
245.
‘‘మేత్తచిత్తఞ్చ 73 భావేథ, అప్పమాణం దివా చ రత్తో చ;
‘‘Mettacittañca 74 bhāvetha, appamāṇaṃ divā ca ratto ca;
చూళసుతసోమజాతకం పఞ్చమం.
Cūḷasutasomajātakaṃ pañcamaṃ.
చత్తాలీసనిపాతం నిట్ఠితం.
Cattālīsanipātaṃ niṭṭhitaṃ.
తస్సుద్దానం –
Tassuddānaṃ –
సువపణ్డితజమ్బుకకుణ్డలినో , వరకఞ్ఞమలమ్బుసజాతకఞ్చ;
Suvapaṇḍitajambukakuṇḍalino , varakaññamalambusajātakañca;
పవరుత్తమసఙ్ఖసిరీవ్హయకో, సుతసోమఅరిన్ధమరాజవరో.
Pavaruttamasaṅkhasirīvhayako, sutasomaarindhamarājavaro.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / జాతక-అట్ఠకథా • Jātaka-aṭṭhakathā / [౫౨౫] ౫. చూళసుతసోమజాతకవణ్ణనా • [525] 5. Cūḷasutasomajātakavaṇṇanā