Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi |
૫૨૫. ચૂળસુતસોમજાતકં (૫)
525. Cūḷasutasomajātakaṃ (5)
૧૯૫.
195.
સિરસ્મિં પલિતં જાતં, પબ્બજ્જં દાનિ રોચહં’’.
Sirasmiṃ palitaṃ jātaṃ, pabbajjaṃ dāni rocahaṃ’’.
૧૯૬.
196.
‘‘અભુમ્મે કથં નુ ભણસિ, સલ્લં મે દેવ ઉરસિ કપ્પેસિ 3;
‘‘Abhumme kathaṃ nu bhaṇasi, sallaṃ me deva urasi kappesi 4;
સત્તસતા તે ભરિયા, કથં નુ તે તા ભવિસ્સન્તિ’’.
Sattasatā te bhariyā, kathaṃ nu te tā bhavissanti’’.
૧૯૭.
197.
‘‘પઞ્ઞાયિહિન્તિ એતા, દહરા અઞ્ઞમ્પિ તા ગમિસ્સન્તિ;
‘‘Paññāyihinti etā, daharā aññampi tā gamissanti;
સગ્ગઞ્ચસ્સ પત્થયાનો, તેન અહં પબ્બજિસ્સામિ’’.
Saggañcassa patthayāno, tena ahaṃ pabbajissāmi’’.
૧૯૮.
198.
‘‘દુલ્લદ્ધં મે આસિ સુતસોમ, યસ્સ તે હોમહં માતા;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi sutasoma, yassa te homahaṃ mātā;
યં મે વિલપન્તિયા, અનપેક્ખો પબ્બજસિ દેવ.
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva.
૧૯૯.
199.
‘‘દુલ્લદ્ધં મે આસિ સુતસોમ, યં તં અહં વિજાયિસ્સં;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi sutasoma, yaṃ taṃ ahaṃ vijāyissaṃ;
યં મે વિલપન્તિયા, અનપેક્ખો પબ્બજસિ દેવ’’.
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva’’.
૨૦૦.
200.
‘‘કો નામેસો ધમ્મો, સુતસોમ કા ચ નામ પબ્બજ્જા;
‘‘Ko nāmeso dhammo, sutasoma kā ca nāma pabbajjā;
યં નો અમ્હે જિણ્ણે, અનપેક્ખો પબ્બજસિ દેવ.
Yaṃ no amhe jiṇṇe, anapekkho pabbajasi deva.
૨૦૧.
201.
‘‘પુત્તાપિ તુય્હં બહવો, દહરા અપ્પત્તયોબ્બના;
‘‘Puttāpi tuyhaṃ bahavo, daharā appattayobbanā;
મઞ્જૂ તેપિ 5 તં અપસ્સન્તા, મઞ્ઞે દુક્ખં નિગચ્છન્તિ’’.
Mañjū tepi 6 taṃ apassantā, maññe dukkhaṃ nigacchanti’’.
૨૦૨.
202.
‘‘પુત્તેહિ ચ મે એતેહિ, દહરેહિ અપ્પત્તયોબ્બનેહિ;
‘‘Puttehi ca me etehi, daharehi appattayobbanehi;
મઞ્જૂહિ સબ્બેહિપિ તુમ્હેહિ, ચિરમ્પિ ઠત્વા વિનાસભાવો’’ 7.
Mañjūhi sabbehipi tumhehi, cirampi ṭhatvā vināsabhāvo’’ 8.
૨૦૩.
203.
‘‘છિન્નં નુ તુય્હં હદયં, અદુ તે 9 કરુણા ચ નત્થિ અમ્હેસુ;
‘‘Chinnaṃ nu tuyhaṃ hadayaṃ, adu te 10 karuṇā ca natthi amhesu;
૨૦૪.
204.
‘‘ન ચ મય્હં છિન્નં હદયં, અત્થિ કરુણાપિ મય્હં તુમ્હેસુ;
‘‘Na ca mayhaṃ chinnaṃ hadayaṃ, atthi karuṇāpi mayhaṃ tumhesu;
૨૦૫.
205.
‘‘દુલ્લદ્ધં મે આસિ, સુતસોમ યસ્સ તે અહં ભરિયા;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi, sutasoma yassa te ahaṃ bhariyā;
યં મે વિલપન્તિયા, અનપેક્ખો પબ્બજસિ દેવ.
Yaṃ me vilapantiyā, anapekkho pabbajasi deva.
૨૦૬.
206.
‘‘દુલ્લદ્ધં મે આસિ, સુતસોમ યસ્સ તે અહં ભરિયા;
‘‘Dulladdhaṃ me āsi, sutasoma yassa te ahaṃ bhariyā;
યં મે કુચ્છિપટિસન્ધિં 15, અનપેક્ખો પબ્બજસિ દેવ.
Yaṃ me kucchipaṭisandhiṃ 16, anapekkho pabbajasi deva.
૨૦૭.
207.
‘‘પરિપક્કો મે ગબ્ભો, કુચ્છિગતો યાવ નં વિજાયામિ;
‘‘Paripakko me gabbho, kucchigato yāva naṃ vijāyāmi;
માહં એકા વિધવા, પચ્છા દુક્ખાનિ અદ્દક્ખિં’’.
Māhaṃ ekā vidhavā, pacchā dukkhāni addakkhiṃ’’.
૨૦૮.
208.
‘‘પરિપક્કો તે ગબ્ભો, કુચ્છિગતો ઇઙ્ઘ ત્વં 17 વિજાયસ્સુ;
‘‘Paripakko te gabbho, kucchigato iṅgha tvaṃ 18 vijāyassu;
પુત્તં અનોમવણ્ણં, તં હિત્વા પબ્બજિસ્સામિ’’.
Puttaṃ anomavaṇṇaṃ, taṃ hitvā pabbajissāmi’’.
૨૦૯.
209.
‘‘મા ત્વં ચન્દે રુદિ, મા સોચિ વનતિમિરમત્તક્ખિ;
‘‘Mā tvaṃ cande rudi, mā soci vanatimiramattakkhi;
૨૧૦.
210.
‘‘કો તં અમ્મ કોપેસિ, કિં રોદસિ પેક્ખસિ ચ મં બાળ્હં;
‘‘Ko taṃ amma kopesi, kiṃ rodasi pekkhasi ca maṃ bāḷhaṃ;
૨૧૧.
211.
‘‘ન હિ સો સક્કા હન્તું, વિજિતાવી 23 યો મં તાત કોપેસિ;
‘‘Na hi so sakkā hantuṃ, vijitāvī 24 yo maṃ tāta kopesi;
પિતા તે મં તાત અવચ, અનપેક્ખો અહં ગમિસ્સામિ’’.
Pitā te maṃ tāta avaca, anapekkho ahaṃ gamissāmi’’.
૨૧૨.
212.
‘‘યોહં પુબ્બે નિય્યામિ, ઉય્યાનં મત્તકુઞ્જરે ચ યોધેમિ;
‘‘Yohaṃ pubbe niyyāmi, uyyānaṃ mattakuñjare ca yodhemi;
સુતસોમે પબ્બજિતે, કથં નુ દાનિ કરિસ્સામિ’’.
Sutasome pabbajite, kathaṃ nu dāni karissāmi’’.
૨૧૩.
213.
હત્થેપિ તે ગહેસ્સં, ન હિ ગચ્છસિ 29 નો અકામાનં’’.
Hatthepi te gahessaṃ, na hi gacchasi 30 no akāmānaṃ’’.
૨૧૪.
214.
‘‘ઉટ્ઠેહિ ત્વં ધાતિ, ઇમં કુમારં રમેહિ અઞ્ઞત્થ;
‘‘Uṭṭhehi tvaṃ dhāti, imaṃ kumāraṃ ramehi aññattha;
મા મે પરિપન્થમકાસિ 31, સગ્ગં મમ પત્થયાનસ્સ’’.
Mā me paripanthamakāsi 32, saggaṃ mama patthayānassa’’.
૨૧૫.
215.
સુતસોમે પબ્બજિતે, કિં નુ મેનં કરિસ્સામિ’’.
Sutasome pabbajite, kiṃ nu menaṃ karissāmi’’.
૨૧૬.
216.
‘‘કોસો ચ તુય્હં વિપુલો, કોટ્ઠાગારઞ્ચ તુય્હં પરિપૂરં;
‘‘Koso ca tuyhaṃ vipulo, koṭṭhāgārañca tuyhaṃ paripūraṃ;
પથવી ચ તુય્હં વિજિતા, રમસ્સુ મા પબ્બજિ 37 દેવ’’.
Pathavī ca tuyhaṃ vijitā, ramassu mā pabbaji 38 deva’’.
૨૧૭.
217.
‘‘કોસો ચ મય્હં વિપુલો, કોટ્ઠાગારઞ્ચ મય્હં પરિપૂરં;
‘‘Koso ca mayhaṃ vipulo, koṭṭhāgārañca mayhaṃ paripūraṃ;
પથવી ચ મય્હં વિજિતા, તં હિત્વા પબ્બજિસ્સામિ’’.
Pathavī ca mayhaṃ vijitā, taṃ hitvā pabbajissāmi’’.
૨૧૮.
218.
‘‘મય્હમ્પિ ધનં પહૂતં, સઙ્ખાતું 39 નોપિ દેવ સક્કોમિ;
‘‘Mayhampi dhanaṃ pahūtaṃ, saṅkhātuṃ 40 nopi deva sakkomi;
તં તે દદામિ સબ્બમ્પિ 41, રમસ્સુ મા પબ્બજિ દેવ’’.
Taṃ te dadāmi sabbampi 42, ramassu mā pabbaji deva’’.
૨૧૯.
219.
‘‘જાનામિ 43 ધનં પહૂતં, કુલવદ્ધન પૂજિતો તયા ચસ્મિ;
‘‘Jānāmi 44 dhanaṃ pahūtaṃ, kulavaddhana pūjito tayā casmi;
સગ્ગઞ્ચ પત્થયાનો, તેન અહં પબ્બજિસ્સામિ’’.
Saggañca patthayāno, tena ahaṃ pabbajissāmi’’.
૨૨૦.
220.
‘‘ઉક્કણ્ઠિતોસ્મિ બાળ્હં, અરતિ મં સોમદત્ત આવિસતિ 45;
‘‘Ukkaṇṭhitosmi bāḷhaṃ, arati maṃ somadatta āvisati 46;
બહુકાપિ 47 મે અન્તરાયા, અજ્જેવાહં પબ્બજિસ્સામિ’’.
Bahukāpi 48 me antarāyā, ajjevāhaṃ pabbajissāmi’’.
૨૨૧.
221.
‘‘ઇદઞ્ચ તુય્હં રુચિતં, સુતસોમ અજ્જેવ દાનિ ત્વં પબ્બજ;
‘‘Idañca tuyhaṃ rucitaṃ, sutasoma ajjeva dāni tvaṃ pabbaja;
અહમ્પિ પબ્બજિસ્સામિ, ન ઉસ્સહે તયા વિના અહં ઠાતું’’.
Ahampi pabbajissāmi, na ussahe tayā vinā ahaṃ ṭhātuṃ’’.
૨૨૨.
222.
‘‘ન હિ સક્કા પબ્બજિતું, નગરે ન હિ પચ્ચતિ જનપદે ચ’’;
‘‘Na hi sakkā pabbajituṃ, nagare na hi paccati janapade ca’’;
‘‘સુતસોમે પબ્બજિતે, કથં નુ દાનિ કરિસ્સામ’’.
‘‘Sutasome pabbajite, kathaṃ nu dāni karissāma’’.
૨૨૩.
223.
‘‘ઉપનીયતિદં મઞ્ઞે, પરિત્તં ઉદકંવ ચઙ્કવારમ્હિ;
‘‘Upanīyatidaṃ maññe, parittaṃ udakaṃva caṅkavāramhi;
એવં સુપરિત્તકે જીવિતે, ન ચ પમજ્જિતું કાલો.
Evaṃ suparittake jīvite, na ca pamajjituṃ kālo.
૨૨૪.
224.
‘‘ઉપનીયતિદં મઞ્ઞે, પરિત્તં ઉદકંવ ચઙ્કવારમ્હિ;
‘‘Upanīyatidaṃ maññe, parittaṃ udakaṃva caṅkavāramhi;
૨૨૫.
225.
‘‘તે વડ્ઢયન્તિ નિરયં, તિરચ્છાનયોનિઞ્ચ પેત્તિવિસયઞ્ચ;
‘‘Te vaḍḍhayanti nirayaṃ, tiracchānayoniñca pettivisayañca;
તણ્હાય બન્ધનબદ્ધા, વડ્ઢેન્તિ અસુરકાયં’’.
Taṇhāya bandhanabaddhā, vaḍḍhenti asurakāyaṃ’’.
૨૨૬.
226.
‘‘ઊહઞ્ઞતે રજગ્ગં, અવિદૂરે પુબ્બકમ્હિ ચ 51 પાસાદે;
‘‘Ūhaññate rajaggaṃ, avidūre pubbakamhi ca 52 pāsāde;
મઞ્ઞે નો કેસા છિન્ના, યસસ્સિનો ધમ્મરાજસ્સ’’.
Maññe no kesā chinnā, yasassino dhammarājassa’’.
૨૨૭.
227.
‘‘અયમસ્સ પાસાદો, સોવણ્ણ 53 પુપ્ફમાલ્યવીતિકિણ્ણો;
‘‘Ayamassa pāsādo, sovaṇṇa 54 pupphamālyavītikiṇṇo;
૨૨૮.
228.
‘‘અયમસ્સ પાસાદો, સોવણ્ણપુપ્ફમાલ્યવીતિકિણ્ણો;
‘‘Ayamassa pāsādo, sovaṇṇapupphamālyavītikiṇṇo;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૨૯.
229.
‘‘ઇદમસ્સ કૂટાગારં, સોવણ્ણપુપ્ફમાલ્યવીતિકિણ્ણં;
‘‘Idamassa kūṭāgāraṃ, sovaṇṇapupphamālyavītikiṇṇaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૩૦.
230.
‘‘ઇદમસ્સ કૂટાગારં, સોવણ્ણ 57 પુપ્ફમાલ્યવીતિકિણ્ણં;
‘‘Idamassa kūṭāgāraṃ, sovaṇṇa 58 pupphamālyavītikiṇṇaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૩૧.
231.
‘‘અયમસ્સ અસોકવનિકા, સુપુપ્ફિતા સબ્બકાલિકા રમ્મા;
‘‘Ayamassa asokavanikā, supupphitā sabbakālikā rammā;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૩૨.
232.
‘‘અયમસ્સ અસોકવનિકા, સુપુપ્ફિતા સબ્બકાલિકા રમ્મા;
‘‘Ayamassa asokavanikā, supupphitā sabbakālikā rammā;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૩૩.
233.
‘‘ઇદમસ્સ ઉય્યાનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa uyyānaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૩૪.
234.
‘‘ઇદમસ્સ ઉય્યાનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa uyyānaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૩૫.
235.
‘‘ઇદમસ્સ કણિકારવનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa kaṇikāravanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૩૬.
236.
‘‘ઇદમસ્સ કણિકારવનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa kaṇikāravanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૩૭.
237.
‘‘ઇદમસ્સ પાટલિવનં 59, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa pāṭalivanaṃ 60, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૩૮.
238.
‘‘ઇદમસ્સ પાટલિવનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa pāṭalivanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૩૯.
239.
‘‘ઇદમસ્સ અમ્બવનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa ambavanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૪૦.
240.
‘‘ઇદમસ્સ અમ્બવનં, સુપુપ્ફિતં સબ્બકાલિકં રમ્મં;
‘‘Idamassa ambavanaṃ, supupphitaṃ sabbakālikaṃ rammaṃ;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena.
૨૪૧.
241.
‘‘અયમસ્સ પોક્ખરણી, સઞ્છન્ના અણ્ડજેહિ વીતિકિણ્ણા;
‘‘Ayamassa pokkharaṇī, sañchannā aṇḍajehi vītikiṇṇā;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઇત્થાગારેહિ.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo itthāgārehi.
૨૪૨.
242.
‘‘અયમસ્સ પોક્ખરણી, સઞ્છન્ના અણ્ડજેહિ વીતિકિણ્ણા;
‘‘Ayamassa pokkharaṇī, sañchannā aṇḍajehi vītikiṇṇā;
યહિમનુવિચરિ રાજા, પરિકિણ્ણો ઞાતિસઙ્ઘેન’’.
Yahimanuvicari rājā, parikiṇṇo ñātisaṅghena’’.
૨૪૩.
243.
૨૪૪.
244.
‘‘માસ્સુ પુબ્બે રતિકીળિતાનિ, હસિતાનિ ચ અનુસ્સરિત્થ 67;
‘‘Māssu pubbe ratikīḷitāni, hasitāni ca anussarittha 68;
૨૪૫.
245.
‘‘મેત્તચિત્તઞ્ચ 73 ભાવેથ, અપ્પમાણં દિવા ચ રત્તો ચ;
‘‘Mettacittañca 74 bhāvetha, appamāṇaṃ divā ca ratto ca;
ચૂળસુતસોમજાતકં પઞ્ચમં.
Cūḷasutasomajātakaṃ pañcamaṃ.
ચત્તાલીસનિપાતં નિટ્ઠિતં.
Cattālīsanipātaṃ niṭṭhitaṃ.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
સુવપણ્ડિતજમ્બુકકુણ્ડલિનો , વરકઞ્ઞમલમ્બુસજાતકઞ્ચ;
Suvapaṇḍitajambukakuṇḍalino , varakaññamalambusajātakañca;
પવરુત્તમસઙ્ખસિરીવ્હયકો, સુતસોમઅરિન્ધમરાજવરો.
Pavaruttamasaṅkhasirīvhayako, sutasomaarindhamarājavaro.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૫૨૫] ૫. ચૂળસુતસોમજાતકવણ્ણના • [525] 5. Cūḷasutasomajātakavaṇṇanā