Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya

    ၃. ကောသလသံယုတ္တံ

    3. Kosalasaṃyuttaṃ

    ၁. ပဌမဝဂ္ဂော

    1. Paṭhamavaggo

    ၁. ဒဟရသုတ္တံ

    1. Daharasuttaṃ

    ၁၁၂. ဧဝံ မေ သုတံ – ဧကံ သမယံ ဘဂဝာ သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ ဇေတဝနေ အနာထပိဏ္ဍိကသ္သ အာရာမေ။ အထ ခော ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘ဘဝမ္ပိ နော ဂောတမော အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓောတိ ပဋိဇာနာတီ’’တိ? ‘‘ယဉ္ဟိ တံ, မဟာရာဇ, သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ ‘အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’တိ, မမေဝ 1 တံ သမ္မာ ဝဒမာနော ဝဒေယ္ယ။ အဟဉ္ဟိ, မဟာရာဇ, အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓော’’တိ။

    112. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho rājā pasenadi kosalo yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘bhavampi no gotamo anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paṭijānātī’’ti? ‘‘Yañhi taṃ, mahārāja, sammā vadamāno vadeyya ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti, mameva 2 taṃ sammā vadamāno vadeyya. Ahañhi, mahārāja, anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’’ti.

    ‘‘ယေပိ တေ, ဘော ဂောတမ, သမဏဗ္ရာဟ္မဏာ သင္ဃိနော ဂဏိနော ဂဏာစရိယာ ဉာတာ ယသသ္သိနော တိတ္ထကရာ သာဓုသမ္မတာ ဗဟုဇနသ္သ, သေယ္ယထိဒံ – ပူရဏော ကသ္သပော, မက္ခလိ ဂောသာလော, နိဂဏ္ဌော နာဋပုတ္တော, သဉ္စယော ဗေလဋ္ဌပုတ္တော, ပကုဓော ကစ္စာယနော, အဇိတော ကေသကမ္ဗလော; တေပိ မယာ ‘အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓောတိ ပဋိဇာနာထာ’တိ ပုဋ္ဌာ သမာနာ အနုတ္တရံ သမ္မာသမ္ဗောဓိံ အဘိသမ္ဗုဒ္ဓောတိ န ပဋိဇာနန္တိ။ ကိံ ပန ဘဝံ ဂောတမော ဒဟရော စေဝ ဇာတိယာ နဝော စ ပဗ္ဗဇ္ဇာယာ’’တိ?

    ‘‘Yepi te, bho gotama, samaṇabrāhmaṇā saṅghino gaṇino gaṇācariyā ñātā yasassino titthakarā sādhusammatā bahujanassa, seyyathidaṃ – pūraṇo kassapo, makkhali gosālo, nigaṇṭho nāṭaputto, sañcayo belaṭṭhaputto, pakudho kaccāyano, ajito kesakambalo; tepi mayā ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti paṭijānāthā’ti puṭṭhā samānā anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddhoti na paṭijānanti. Kiṃ pana bhavaṃ gotamo daharo ceva jātiyā navo ca pabbajjāyā’’ti?

    ‘‘စတ္တာရော ခော မေ, မဟာရာဇ, ဒဟရာတိ န ဥညာတဗ္ဗာ, ဒဟရာတိ န ပရိဘောတဗ္ဗာ။ ကတမေ စတ္တာရော? ခတ္တိယော ခော, မဟာရာဇ, ဒဟရောတိ န ဥညာတဗ္ဗော, ဒဟရောတိ န ပရိဘောတဗ္ဗော။ ဥရဂော ခော, မဟာရာဇ, ဒဟရောတိ န ဥညာတဗ္ဗော, ဒဟရောတိ န ပရိဘောတဗ္ဗော။ အဂ္ဂိ ခော, မဟာရာဇ, ဒဟရောတိ န ဥညာတဗ္ဗော, ဒဟရောတိ န ပရိဘောတဗ္ဗော။ ဘိက္ခု, ခော, မဟာရာဇ, ဒဟရောတိ န ဥညာတဗ္ဗော, ဒဟရောတိ န ပရိဘောတဗ္ဗော။ ဣမေ ခော, မဟာရာဇ, စတ္တာရော ဒဟရာတိ န ဥညာတဗ္ဗာ, ဒဟရာတိ န ပရိဘောတဗ္ဗာ’’တိ။

    ‘‘Cattāro kho me, mahārāja, daharāti na uññātabbā, daharāti na paribhotabbā. Katame cattāro? Khattiyo kho, mahārāja, daharoti na uññātabbo, daharoti na paribhotabbo. Urago kho, mahārāja, daharoti na uññātabbo, daharoti na paribhotabbo. Aggi kho, mahārāja, daharoti na uññātabbo, daharoti na paribhotabbo. Bhikkhu, kho, mahārāja, daharoti na uññātabbo, daharoti na paribhotabbo. Ime kho, mahārāja, cattāro daharāti na uññātabbā, daharāti na paribhotabbā’’ti.

    ဣဒမဝောစ ဘဂဝာ။ ဣဒံ ဝတ္ဝာန သုဂတော အထာပရံ ဧတဒဝောစ သတ္ထာ –

    Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘ခတ္တိယံ ဇာတိသမ္ပန္နံ၊ အဘိဇာတံ ယသသ္သိနံ။

    ‘‘Khattiyaṃ jātisampannaṃ, abhijātaṃ yasassinaṃ;

    ဒဟရောတိ နာဝဇာနေယ္ယ၊ န နံ ပရိဘဝေ နရော။

    Daharoti nāvajāneyya, na naṃ paribhave naro.

    ‘‘ဌာနဉ္ဟိ သော မနုဇိန္ဒော၊ ရဇ္ဇံ လဒ္ဓာန ခတ္တိယော။

    ‘‘Ṭhānañhi so manujindo, rajjaṃ laddhāna khattiyo;

    သော ကုဒ္ဓော ရာဇဒဏ္ဍေန၊ တသ္မိံ ပက္ကမတေ ဘုသံ။

    So kuddho rājadaṇḍena, tasmiṃ pakkamate bhusaṃ;

    တသ္မာ တံ ပရိဝဇ္ဇေယ္ယ၊ ရက္ခံ ဇီဝိတမတ္တနော။

    Tasmā taṃ parivajjeyya, rakkhaṃ jīvitamattano.

    ‘‘ဂာမေ ဝာ ယဒိ ဝာ ရညေ၊ ယတ္ထ ပသ္သေ ဘုဇင္ဂမံ။

    ‘‘Gāme vā yadi vā raññe, yattha passe bhujaṅgamaṃ;

    ဒဟရောတိ နာဝဇာနေယ္ယ၊ န နံ ပရိဘဝေ နရော။

    Daharoti nāvajāneyya, na naṃ paribhave naro.

    ‘‘ဥစ္စာဝစေဟိ ဝဏ္ဏေဟိ၊ ဥရဂော စရတိ တေဇသီ 3

    ‘‘Uccāvacehi vaṇṇehi, urago carati tejasī 4;

    သော အာသဇ္ဇ ဍံသေ ဗာလံ၊ နရံ နာရိဉ္စ ဧကဒာ။

    So āsajja ḍaṃse bālaṃ, naraṃ nāriñca ekadā;

    တသ္မာ တံ ပရိဝဇ္ဇေယ္ယ၊ ရက္ခံ ဇီဝိတမတ္တနော။

    Tasmā taṃ parivajjeyya, rakkhaṃ jīvitamattano.

    ‘‘ပဟူတဘက္ခံ ဇာလိနံ၊ ပာဝကံ ကဏ္ဟဝတ္တနိံ။

    ‘‘Pahūtabhakkhaṃ jālinaṃ, pāvakaṃ kaṇhavattaniṃ;

    ဒဟရောတိ နာဝဇာနေယ္ယ၊ န နံ ပရိဘဝေ နရော။

    Daharoti nāvajāneyya, na naṃ paribhave naro.

    ‘‘လဒ္ဓာ ဟိ သော ဥပာဒာနံ၊ မဟာ ဟုတ္ဝာန ပာဝကော။

    ‘‘Laddhā hi so upādānaṃ, mahā hutvāna pāvako;

    သော အာသဇ္ဇ ဍဟေ 5 ဗာလံ၊ နရံ နာရိဉ္စ ဧကဒာ။

    So āsajja ḍahe 6 bālaṃ, naraṃ nāriñca ekadā;

    တသ္မာ တံ ပရိဝဇ္ဇေယ္ယ၊ ရက္ခံ ဇီဝိတမတ္တနော။

    Tasmā taṃ parivajjeyya, rakkhaṃ jīvitamattano.

    ‘‘ဝနံ ယဒဂ္ဂိ ဍဟတိ 7၊ ပာဝကော ကဏ္ဟဝတ္တနီ။

    ‘‘Vanaṃ yadaggi ḍahati 8, pāvako kaṇhavattanī;

    ဇာယန္တိ တတ္ထ ပာရောဟာ၊ အဟောရတ္တာနမစ္စယေ။

    Jāyanti tattha pārohā, ahorattānamaccaye.

    ‘‘ယဉ္စ ခော သီလသမ္ပန္နော၊ ဘိက္ခု ဍဟတိ တေဇသာ။

    ‘‘Yañca kho sīlasampanno, bhikkhu ḍahati tejasā;

    န တသ္သ ပုတ္တာ ပသဝော၊ ဒာယာဒာ ဝိန္ဒရေ ဓနံ။

    Na tassa puttā pasavo, dāyādā vindare dhanaṃ;

    အနပစ္စာ အဒာယာဒာ၊ တာလာဝတ္ထူ ဘဝန္တိ တေ။

    Anapaccā adāyādā, tālāvatthū bhavanti te.

    ‘‘တသ္မာ ဟိ ပဏ္ဍိတော ပောသော၊ သမ္ပသ္သံ အတ္ထမတ္တနော။

    ‘‘Tasmā hi paṇḍito poso, sampassaṃ atthamattano;

    ဘုဇင္ဂမံ ပာဝကဉ္စ၊ ခတ္တိယဉ္စ ယသသ္သိနံ။

    Bhujaṅgamaṃ pāvakañca, khattiyañca yasassinaṃ;

    ဘိက္ခုဉ္စ သီလသမ္ပန္နံ၊ သမ္မဒေဝ သမာစရေ’’တိ။

    Bhikkhuñca sīlasampannaṃ, sammadeva samācare’’ti.

    ဧဝံ ဝုတ္တေ, ရာဇာ ပသေနဒိ ကောသလော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ! သေယ္ယထာပိ ဘန္တေ, နိက္ကုဇ္ဇိတံ 9 ဝာ ဥက္ကုဇ္ဇေယ္ယ , ပဋိစ္ဆန္နံ ဝာ ဝိဝရေယ္ယ, မူဠ္ဟသ္သ ဝာ မဂ္ဂံ အာစိက္ခေယ္ယ , အန္ဓကာရေ ဝာ တေလပဇ္ဇောတံ ဓာရေယ္ယ – ‘စက္ခုမန္တော ရူပာနိ ဒက္ခန္တီ’တိ; ဧဝမေဝံ ဘဂဝတာ အနေကပရိယာယေန ဓမ္မော ပကာသိတော။ ဧသာဟံ, ဘန္တေ, ဘဂဝန္တံ သရဏံ ဂစ္ဆာမိ ဓမ္မဉ္စ ဘိက္ခုသင္ဃဉ္စ။ ဥပာသကံ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။

    Evaṃ vutte, rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi bhante, nikkujjitaṃ 10 vā ukkujjeyya , paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya , andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – ‘cakkhumanto rūpāni dakkhantī’ti; evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti.







    Footnotes:
    1. မမံ (သဗ္ဗတ္ထ)
    2. mamaṃ (sabbattha)
    3. တေဇသာ (သီ. က.)၊ တေဇသိ (ပီ. က.)
    4. tejasā (sī. ka.), tejasi (pī. ka.)
    5. ဒဟေ
    6. dahe
    7. ဒဟတိ (က.)
    8. dahati (ka.)
    9. နိကုဇ္ဇိတံ (?)
    10. nikujjitaṃ (?)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁. ဒဟရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Daharasuttavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁. ဒဟရသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Daharasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact