Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi

    ૫૧૭. દકરક્ખસજાતકં (૭)

    517. Dakarakkhasajātakaṃ (7)

    ૨૨૪.

    224.

    સચે વો વુય્હમાનાનં, સત્તન્નં ઉદકણ્ણવે;

    Sace vo vuyhamānānaṃ, sattannaṃ udakaṇṇave;

    મનુસ્સબલિમેસાનો, નાવં ગણ્હેય્ય રક્ખસો;

    Manussabalimesāno, nāvaṃ gaṇheyya rakkhaso;

    અનુપુબ્બં કથં દત્વા, મુઞ્ચેસિ દકરક્ખસા 1.

    Anupubbaṃ kathaṃ datvā, muñcesi dakarakkhasā 2.

    ૨૨૫.

    225.

    માતરં પઠમં દજ્જં, ભરિયં દત્વાન ભાતરં;

    Mātaraṃ paṭhamaṃ dajjaṃ, bhariyaṃ datvāna bhātaraṃ;

    તતો સહાયં દત્વાન, પઞ્ચમં દજ્જં 3 બ્રાહ્મણં;

    Tato sahāyaṃ datvāna, pañcamaṃ dajjaṃ 4 brāhmaṇaṃ;

    છટ્ઠાહં દજ્જમત્તાનં, નેવ દજ્જં મહોસધં.

    Chaṭṭhāhaṃ dajjamattānaṃ, neva dajjaṃ mahosadhaṃ.

    ૨૨૬.

    226.

    પોસેતા તે જનેત્તી ચ, દીઘરત્તાનુકમ્પિકા;

    Posetā te janettī ca, dīgharattānukampikā;

    છબ્ભી તયિ પદુસ્સતિ 5, પણ્ડિતા અત્થદસ્સિની;

    Chabbhī tayi padussati 6, paṇḍitā atthadassinī;

    અઞ્ઞં ઉપનિસં કત્વા, વધા તં પરિમોચયિ.

    Aññaṃ upanisaṃ katvā, vadhā taṃ parimocayi.

    ૨૨૭.

    227.

    તં તાદિસિં 7 પાણદદિં, ઓરસં ગબ્ભધારિનિં 8;

    Taṃ tādisiṃ 9 pāṇadadiṃ, orasaṃ gabbhadhāriniṃ 10;

    માતરં કેન દોસેન, દજ્જાસિ દકરક્ખિનો 11.

    Mātaraṃ kena dosena, dajjāsi dakarakkhino 12.

    ૨૨૮.

    228.

    દહરા વિયલઙ્કારં, ધારેતિ અપિળન્ધનં;

    Daharā viyalaṅkāraṃ, dhāreti apiḷandhanaṃ;

    દોવારિકે અનીકટ્ઠે, અતિવેલં પજગ્ઘતિ 13.

    Dovārike anīkaṭṭhe, ativelaṃ pajagghati 14.

    ૨૨૯.

    229.

    અથોપિ પટિરાજૂનં, સયં દૂતાનિ સાસતિ;

    Athopi paṭirājūnaṃ, sayaṃ dūtāni sāsati;

    માતરં તેન દોસેન, દજ્જાહં દકરક્ખિનો.

    Mātaraṃ tena dosena, dajjāhaṃ dakarakkhino.

    ૨૩૦.

    230.

    ઇત્થિગુમ્બસ્સ પવરા, અચ્ચન્તં પિયભાણિની 15;

    Itthigumbassa pavarā, accantaṃ piyabhāṇinī 16;

    અનુગ્ગતા 17 સીલવતી, છાયાવ અનપાયિની.

    Anuggatā 18 sīlavatī, chāyāva anapāyinī.

    ૨૩૧.

    231.

    અક્કોધના પુઞ્ઞવતી 19, પણ્ડિતા અત્થદસ્સિની;

    Akkodhanā puññavatī 20, paṇḍitā atthadassinī;

    ઉબ્બરિં 21 કેન દોસેન, દજ્જાસિ દકરક્ખિનો.

    Ubbariṃ 22 kena dosena, dajjāsi dakarakkhino.

    ૨૩૨.

    232.

    ખિડ્ડારતિસમાપન્નં, અનત્થવસમાગતં;

    Khiḍḍāratisamāpannaṃ, anatthavasamāgataṃ;

    સા મં સકાન પુત્તાનં, અયાચં યાચતે ધનં.

    Sā maṃ sakāna puttānaṃ, ayācaṃ yācate dhanaṃ.

    ૨૩૩.

    233.

    સોહં દદામિ સારત્તો 23, બહું ઉચ્ચાવચં ધનં;

    Sohaṃ dadāmi sāratto 24, bahuṃ uccāvacaṃ dhanaṃ;

    સુદુચ્ચજં ચજિત્વાન, પચ્છા સોચામિ દુમ્મનો;

    Suduccajaṃ cajitvāna, pacchā socāmi dummano;

    ઉબ્બરિં તેન દોસેન, દજ્જાહં દકરક્ખિનો.

    Ubbariṃ tena dosena, dajjāhaṃ dakarakkhino.

    ૨૩૪.

    234.

    યેનોચિતા જનપદા 25, આનીતા ચ પટિગ્ગહં;

    Yenocitā janapadā 26, ānītā ca paṭiggahaṃ;

    આભતં પરરજ્જેભિ, અભિટ્ઠાય બહું ધનં.

    Ābhataṃ pararajjebhi, abhiṭṭhāya bahuṃ dhanaṃ.

    ૨૩૫.

    235.

    ધનુગ્ગહાનં પવરં, સૂરં તિખિણમન્તિનં;

    Dhanuggahānaṃ pavaraṃ, sūraṃ tikhiṇamantinaṃ;

    ભાતરં કેન દોસેન, દજ્જાસિ દકરક્ખિનો.

    Bhātaraṃ kena dosena, dajjāsi dakarakkhino.

    ૨૩૬.

    236.

    યેનોચિતા 27 જનપદા, આનીતા ચ પટિગ્ગહં;

    Yenocitā 28 janapadā, ānītā ca paṭiggahaṃ;

    આભતં પરરજ્જેભિ, અભિટ્ઠાય બહું ધનં.

    Ābhataṃ pararajjebhi, abhiṭṭhāya bahuṃ dhanaṃ.

    ૨૩૭.

    237.

    ધનુગ્ગહાનં પવરો, સૂરો તિખિણમન્તિ ચ 29;

    Dhanuggahānaṃ pavaro, sūro tikhiṇamanti ca 30;

    મયાયં 31 સુખિતો રાજા, અતિમઞ્ઞતિ દારકો.

    Mayāyaṃ 32 sukhito rājā, atimaññati dārako.

    ૨૩૮.

    238.

    ઉપટ્ઠાનમ્પિ મે અય્યે, ન સો એતિ યથા પુરે;

    Upaṭṭhānampi me ayye, na so eti yathā pure;

    ભાતરં તેન દોસેન, દજ્જાહં દકરક્ખિનો.

    Bhātaraṃ tena dosena, dajjāhaṃ dakarakkhino.

    ૨૩૯.

    239.

    એકરત્તેન ઉભયો, ત્વઞ્ચેવ ધનુસેખ ચ 33;

    Ekarattena ubhayo, tvañceva dhanusekha ca 34;

    ઉભો જાતેત્થ પઞ્ચાલા, સહાયા સુસમાવયા.

    Ubho jātettha pañcālā, sahāyā susamāvayā.

    ૨૪૦.

    240.

    ચરિયા તં અનુબન્ધિત્થો 35, એકદુક્ખસુખો તવ;

    Cariyā taṃ anubandhittho 36, ekadukkhasukho tava;

    ઉસ્સુક્કો તે દિવારત્તિં, સબ્બકિચ્ચેસુ બ્યાવટો;

    Ussukko te divārattiṃ, sabbakiccesu byāvaṭo;

    સહાયં કેન દોસેન, દજ્જાસિ દકરક્ખિનો.

    Sahāyaṃ kena dosena, dajjāsi dakarakkhino.

    ૨૪૧.

    241.

    ચરિયા મં અયં 37 અય્યે, પજગ્ઘિત્થો 38 મયા સહ;

    Cariyā maṃ ayaṃ 39 ayye, pajagghittho 40 mayā saha;

    અજ્જાપિ તેન વણ્ણેન, અતિવેલં પજગ્ઘતિ.

    Ajjāpi tena vaṇṇena, ativelaṃ pajagghati.

    ૨૪૨.

    242.

    ઉબ્બરિયાપિહં અય્યે, મન્તયામિ રહોગતો;

    Ubbariyāpihaṃ ayye, mantayāmi rahogato;

    અનામન્તો 41 પવિસતિ, પુબ્બે અપ્પટિવેદિતો.

    Anāmanto 42 pavisati, pubbe appaṭivedito.

    ૨૪૩.

    243.

    લદ્ધદ્વારો 43 કતોકાસો, અહિરિકં અનાદરં;

    Laddhadvāro 44 katokāso, ahirikaṃ anādaraṃ;

    સહાયં તેન દોસેન, દજ્જાહં દકરક્ખિનો.

    Sahāyaṃ tena dosena, dajjāhaṃ dakarakkhino.

    ૨૪૪.

    244.

    કુસલો સબ્બનિમિત્તાનં, રુતઞ્ઞૂ 45 આગતાગમો;

    Kusalo sabbanimittānaṃ, rutaññū 46 āgatāgamo;

    ઉપ્પાતે સુપિને યુત્તો, નિય્યાને ચ પવેસને.

    Uppāte supine yutto, niyyāne ca pavesane.

    ૨૪૫.

    245.

    પટ્ઠો 47 ભૂમન્તલિક્ખસ્મિં, નક્ખત્તપદકોવિદો;

    Paṭṭho 48 bhūmantalikkhasmiṃ, nakkhattapadakovido;

    બ્રાહ્મણં કેન દોસેન, દજ્જાસિ દકરક્ખિનો.

    Brāhmaṇaṃ kena dosena, dajjāsi dakarakkhino.

    ૨૪૬.

    246.

    પરિસાયમ્પિ મે અય્યે, ઉમ્મીલિત્વા ઉદિક્ખતિ;

    Parisāyampi me ayye, ummīlitvā udikkhati;

    તસ્મા અચ્ચભમું લુદ્દં, દજ્જાહં દકરક્ખિનો.

    Tasmā accabhamuṃ luddaṃ, dajjāhaṃ dakarakkhino.

    ૨૪૭.

    247.

    સસમુદ્દપરિયાયં , મહિં સાગરકુણ્ડલં;

    Sasamuddapariyāyaṃ , mahiṃ sāgarakuṇḍalaṃ;

    વસુન્ધરં આવસસિ, અમચ્ચપરિવારિતો.

    Vasundharaṃ āvasasi, amaccaparivārito.

    ૨૪૮.

    248.

    ચાતુરન્તો મહારટ્ઠો, વિજિતાવી મહબ્બલો;

    Cāturanto mahāraṭṭho, vijitāvī mahabbalo;

    પથબ્યા એકરાજાસિ, યસો તે વિપુલં ગતો.

    Pathabyā ekarājāsi, yaso te vipulaṃ gato.

    ૨૪૯.

    249.

    સોળસિત્થિસહસ્સાનિ, આમુત્તમણિકુણ્ડલા;

    Soḷasitthisahassāni, āmuttamaṇikuṇḍalā;

    નાનાજનપદા નારી, દેવકઞ્ઞૂપમા સુભા.

    Nānājanapadā nārī, devakaññūpamā subhā.

    ૨૫૦.

    250.

    એવં સબ્બઙ્ગસમ્પન્નં, સબ્બકામસમિદ્ધિનં;

    Evaṃ sabbaṅgasampannaṃ, sabbakāmasamiddhinaṃ;

    સુખિતાનં પિયં દીઘં, જીવિતં આહુ ખત્તિય.

    Sukhitānaṃ piyaṃ dīghaṃ, jīvitaṃ āhu khattiya.

    ૨૫૧.

    251.

    અથ ત્વં કેન વણ્ણેન, કેન વા પન હેતુના;

    Atha tvaṃ kena vaṇṇena, kena vā pana hetunā;

    પણ્ડિતં અનુરક્ખન્તો, પાણં ચજસિ દુચ્ચજં.

    Paṇḍitaṃ anurakkhanto, pāṇaṃ cajasi duccajaṃ.

    ૨૫૨.

    252.

    યતોપિ આગતો અય્યે, મમ હત્થં મહોસધો;

    Yatopi āgato ayye, mama hatthaṃ mahosadho;

    નાભિજાનામિ ધીરસ્સ, અનુમત્તમ્પિ દુક્કટં.

    Nābhijānāmi dhīrassa, anumattampi dukkaṭaṃ.

    ૨૫૩.

    253.

    સચે ચ કિસ્મિચિ કાલે, મરણં મે પુરે સિયા;

    Sace ca kismici kāle, maraṇaṃ me pure siyā;

    સો મે પુત્તે 49 પપુત્તે ચ, સુખાપેય્ય મહોસધો.

    So me putte 50 paputte ca, sukhāpeyya mahosadho.

    ૨૫૪.

    254.

    અનાગતં પચ્ચુપ્પન્નં, સબ્બમત્થમ્પિ પસ્સતિ 51;

    Anāgataṃ paccuppannaṃ, sabbamatthampi passati 52;

    અનાપરાધકમ્મન્તં, ન દજ્જં દકરક્ખિનો.

    Anāparādhakammantaṃ, na dajjaṃ dakarakkhino.

    ૨૫૫.

    255.

    ઇદં સુણાથ પઞ્ચાલા, ચૂળનેય્યસ્સ 53 ભાસિતં;

    Idaṃ suṇātha pañcālā, cūḷaneyyassa 54 bhāsitaṃ;

    પણ્ડિતં અનુરક્ખન્તો, પાણં ચજતિ દુચ્ચજં.

    Paṇḍitaṃ anurakkhanto, pāṇaṃ cajati duccajaṃ.

    ૨૫૬.

    256.

    માતુ ભરિયાય ભાતુચ્ચ, સખિનો બ્રાહ્મણસ્સ ચ;

    Mātu bhariyāya bhātucca, sakhino brāhmaṇassa ca;

    અત્તનો ચાપિ પઞ્ચાલો, છન્નં ચજતિ જીવિતં.

    Attano cāpi pañcālo, channaṃ cajati jīvitaṃ.

    ૨૫૭.

    257.

    એવં મહત્થિકા 55 પઞ્ઞા, નિપુણા સાધુચિન્તિની;

    Evaṃ mahatthikā 56 paññā, nipuṇā sādhucintinī;

    દિટ્ઠધમ્મહિતત્થાય, સમ્પરાયસુખાય ચાતિ.

    Diṭṭhadhammahitatthāya, samparāyasukhāya cāti.

    દકરક્ખસજાતકં સત્તમં.

    Dakarakkhasajātakaṃ sattamaṃ.







    Footnotes:
    1. દકરક્ખતો (પી॰)
    2. dakarakkhato (pī.)
    3. દજ્જ (સ્યા॰)
    4. dajja (syā.)
    5. પદુટ્ઠસ્મિં (સી॰ સ્યા॰)
    6. paduṭṭhasmiṃ (sī. syā.)
    7. તાદિસં (ક॰)
    8. ગબ્ભધારિણિં (સી॰ સ્યા॰)
    9. tādisaṃ (ka.)
    10. gabbhadhāriṇiṃ (sī. syā.)
    11. દકરક્ખતો (પી॰)
    12. dakarakkhato (pī.)
    13. સઞ્જગ્ઘતિ (ક॰)
    14. sañjagghati (ka.)
    15. અચ્ચન્તપિયવાદિની (સી॰ પી॰)
    16. accantapiyavādinī (sī. pī.)
    17. અનુબ્બતા (સ્યા॰), અનુપુબ્બતા (ક॰)
    18. anubbatā (syā.), anupubbatā (ka.)
    19. પઞ્ઞવતી (સી॰ પી॰)
    20. paññavatī (sī. pī.)
    21. ઉપ્પરિં (સી॰)
    22. uppariṃ (sī.)
    23. સારતો (સ્યા॰)
    24. sārato (syā.)
    25. જાનપદા (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    26. jānapadā (sī. syā. pī.)
    27. મયોચિતા (સી॰), મયાચિતા (પી॰)
    28. mayocitā (sī.), mayācitā (pī.)
    29. તિખિણમન્તિનો (ક॰)
    30. tikhiṇamantino (ka.)
    31. મયા સો (સી॰ પી॰)
    32. mayā so (sī. pī.)
    33. ધનુસેખવા (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    34. dhanusekhavā (sī. syā. pī.)
    35. અનુબન્ધો (ક॰)
    36. anubandho (ka.)
    37. ચરિયાય અયં (સી॰ પી॰)
    38. સઞ્જગ્ઘિત્થો (સ્યા॰)
    39. cariyāya ayaṃ (sī. pī.)
    40. sañjagghittho (syā.)
    41. અનામન્તા (સી॰)
    42. anāmantā (sī.)
    43. લદ્ધવારો (સી॰ પી॰)
    44. laddhavāro (sī. pī.)
    45. રુદઞ્ઞૂ (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    46. rudaññū (sī. syā. pī.)
    47. પદ્ધો (સી॰ પી॰)
    48. paddho (sī. pī.)
    49. પુત્તે ચ મે (સી॰ સ્યા॰ પી॰
    50. putte ca me (sī. syā. pī.
    51. સબ્બમત્થં વિપસ્સતિ (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    52. sabbamatthaṃ vipassati (sī. syā. pī.)
    53. ચૂળનીયસ્સ (સી॰)
    54. cūḷanīyassa (sī.)
    55. ખહિદ્ધિયા (સ્યા॰), મહિદ્ધિકા (ક॰)
    56. khahiddhiyā (syā.), mahiddhikā (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૫૧૭] ૭. દકરક્ખસજાતકવણ્ણના • [517] 7. Dakarakkhasajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact