Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ദസകവാരവണ്ണനാ
Dasakavāravaṇṇanā
൩൩൦. ദസകേസു നത്ഥി ദിന്നന്തിആദിവസേന വേദിതബ്ബാതി ‘‘നത്ഥി ദിന്നം, നത്ഥി യിട്ഠം, നത്ഥി ഹുതം, നത്ഥി സുകതദുക്കടാനം കമ്മാനം ഫലം വിപാകോ, നത്ഥി അയം ലോകോ, നത്ഥി പരോ ലോകോ, നത്ഥി മാതാ, നത്ഥി പിതാ, നത്ഥി സത്താ ഓപപാതികാ, നത്ഥി ലോകേ സമണബ്രാഹ്മണാ സമ്മഗ്ഗതാ സമ്മാപടിപന്നാ, യേ ഇമഞ്ച ലോകം പരഞ്ച ലോകം സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ പവേദേന്തീ’’തി (മ॰ നി॰ ൨.൯൪, ൨൨൫; ൩.൯൧, ൧൧൬; സം॰ നി॰ ൩.൨൧൦) ഏവമാഗതം സന്ധായ വുത്തം. സസ്സതോ ലോകോതിആദിവസേനാതി ‘‘സസ്സതോ ലോകോതി വാ, അസസ്സതോ ലോകോതി വാ, അന്തവാ ലോകോതി വാ, അനന്തവാ ലോകോതി വാ, തം ജീവം തം സരീരന്തി വാ, അഞ്ഞം ജീവം അഞ്ഞം സരീരന്തി വാ, ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാതി വാ, ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാതി വാ, ഹോതി ച ന ച ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാതി വാ, നേവ ഹോതി ന ന ഹോതി തഥാഗതോ പരം മരണാതി വാ’’തി (മ॰ നി॰ ൧.൨൬൯) ഏവമാഗതം സങ്ഗണ്ഹാതി.
330. Dasakesu natthi dinnantiādivasena veditabbāti ‘‘natthi dinnaṃ, natthi yiṭṭhaṃ, natthi hutaṃ, natthi sukatadukkaṭānaṃ kammānaṃ phalaṃ vipāko, natthi ayaṃ loko, natthi paro loko, natthi mātā, natthi pitā, natthi sattā opapātikā, natthi loke samaṇabrāhmaṇā sammaggatā sammāpaṭipannā, ye imañca lokaṃ parañca lokaṃ sayaṃ abhiññā sacchikatvā pavedentī’’ti (ma. ni. 2.94, 225; 3.91, 116; saṃ. ni. 3.210) evamāgataṃ sandhāya vuttaṃ. Sassato lokotiādivasenāti ‘‘sassato lokoti vā, asassato lokoti vā, antavā lokoti vā, anantavā lokoti vā, taṃ jīvaṃ taṃ sarīranti vā, aññaṃ jīvaṃ aññaṃ sarīranti vā, hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti vā’’ti (ma. ni. 1.269) evamāgataṃ saṅgaṇhāti.
മിച്ഛാദിട്ഠിആദയോ മിച്ഛാവിമുത്തിപരിയോസാനാതി ‘‘മിച്ഛാദിട്ഠി മിച്ഛാസങ്കപ്പോ മിച്ഛാവാചാ മിച്ഛാകമ്മന്തോ മിച്ഛാആജീവോ മിച്ഛാവായാമോ മിച്ഛാസതി മിച്ഛാസമാധി മിച്ഛാഞാണം മിച്ഛാവിമുത്തീ’’തി (വിഭ॰ ൯൭൦) ഏവമാഗതം സന്ധായ വദതി. തത്ഥ മിച്ഛാഞാണന്തി പാപകിരിയാസു ഉപായചിന്താവസേന പാപകം കത്വാ ‘‘സുകതം മയാ’’തി പച്ചവേക്ഖണാകാരേന ച ഉപ്പന്നോ മോഹോ. മിച്ഛാവിമുത്തീതി അവിമുത്തസ്സേവ സതോ വിമുത്തിസഞ്ഞിതാ. സമഥക്ഖന്ധകേ നിദ്ദിട്ഠാതി ‘‘ഓരമത്തകം അധികരണം ഹോതി, ന ച ഗതിഗതം, ന ച സരിതസാരിത’’ന്തിആദിനാ (ചൂളവ॰ ൨൦൪) നിദ്ദിട്ഠാ. സമഥക്ഖന്ധകേ വുത്തേഹി സമന്നാഗതോ ഹോതീതി സമ്ബന്ധോ. മാതുരക്ഖിതാദയോ ദസ ഇത്ഥിയോ. ധനക്കീതാദയോ ദസ ഭരിയായോ.
Micchādiṭṭhiādayo micchāvimuttipariyosānāti ‘‘micchādiṭṭhi micchāsaṅkappo micchāvācā micchākammanto micchāājīvo micchāvāyāmo micchāsati micchāsamādhi micchāñāṇaṃ micchāvimuttī’’ti (vibha. 970) evamāgataṃ sandhāya vadati. Tattha micchāñāṇanti pāpakiriyāsu upāyacintāvasena pāpakaṃ katvā ‘‘sukataṃ mayā’’ti paccavekkhaṇākārena ca uppanno moho. Micchāvimuttīti avimuttasseva sato vimuttisaññitā. Samathakkhandhake niddiṭṭhāti ‘‘oramattakaṃ adhikaraṇaṃ hoti, na ca gatigataṃ, na ca saritasārita’’ntiādinā (cūḷava. 204) niddiṭṭhā. Samathakkhandhake vuttehi samannāgato hotīti sambandho. Māturakkhitādayo dasa itthiyo. Dhanakkītādayo dasa bhariyāyo.
ദസകവാരവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dasakavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / പരിവാരപാളി • Parivārapāḷi / ൧൦. ദസകവാരോ • 10. Dasakavāro
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / പരിവാര-അട്ഠകഥാ • Parivāra-aṭṭhakathā / ദസകവാരവണ്ണനാ • Dasakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ദസകവാരവണ്ണനാ • Dasakavāravaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ഛക്കവാരാദിവണ്ണനാ • Chakkavārādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ഏകുത്തരികനയോ ദസകവാരവണ്ണനാ • Ekuttarikanayo dasakavāravaṇṇanā