Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / နေတ္တိပ္ပကရဏပာဠိ • Nettippakaraṇapāḷi

    ၄. ပဋိနိဒ္ဒေသဝာရော

    4. Paṭiniddesavāro

    ၁. ဒေသနာဟာရဝိဘင္ဂော

    1. Desanāhāravibhaṅgo

    . တတ္ထ ကတမော ဒေသနာဟာရော? ‘‘အသ္သာဒာဒီနဝတာ’’တိ ဂာထာ အယံ ဒေသနာဟာရော။ ကိံ ဒေသယတိ? အသ္သာဒံ အာဒီနဝံ နိသ္သရဏံ ဖလံ ဥပာယံ အာဏတ္တိံ။ ဓမ္မံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေသ္သာမိ အာဒိကလ္ယာဏံ မဇ္ဈေကလ္ယာဏံ ပရိယောသာနကလ္ယာဏံ သာတ္ထံ သဗ္ယဉ္ဇနံ ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေသ္သာမီတိ။

    5. Tattha katamo desanāhāro? ‘‘Assādādīnavatā’’ti gāthā ayaṃ desanāhāro. Kiṃ desayati? Assādaṃ ādīnavaṃ nissaraṇaṃ phalaṃ upāyaṃ āṇattiṃ. Dhammaṃ vo, bhikkhave, desessāmi ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsessāmīti.

    တတ္ထ ကတမော အသ္သာဒော?

    Tattha katamo assādo?

    ‘‘ကာမံ 1 ကာမယမာနသ္သ၊ တသ္သ စေတံ သမိဇ္ဈတိ။

    ‘‘Kāmaṃ 2 kāmayamānassa, tassa cetaṃ samijjhati;

    အဒ္ဓာ ပီတိမနော ဟောတိ၊ လဒ္ဓာ မစ္စော ယဒိစ္ဆတီ’’တိ။

    Addhā pītimano hoti, laddhā macco yadicchatī’’ti.

    အယံ အသ္သာဒော။

    Ayaṃ assādo.

    တတ္ထ ကတမော အာဒီနဝော?

    Tattha katamo ādīnavo?

    ‘‘တသ္သ စေ ကာမယာနသ္သ၊ ဆန္ဒဇာတသ္သ ဇန္တုနော။

    ‘‘Tassa ce kāmayānassa, chandajātassa jantuno;

    တေ ကာမာ ပရိဟာယန္တိ၊ သလ္လဝိဒ္ဓောဝ ရုပ္ပတီ’’တိ။

    Te kāmā parihāyanti, sallaviddhova ruppatī’’ti.

    အယံ အာဒီနဝော။

    Ayaṃ ādīnavo.

    တတ္ထ ကတမံ နိသ္သရဏံ?

    Tattha katamaṃ nissaraṇaṃ?

    ‘‘ယော ကာမေ ပရိဝဇ္ဇေတိ၊ သပ္ပသ္သေဝ ပဒာ သိရော။

    ‘‘Yo kāme parivajjeti, sappasseva padā siro;

    သောမံ ဝိသတ္တိကံ လောကေ၊ သတော သမတိဝတ္တတီ’’တိ။

    Somaṃ visattikaṃ loke, sato samativattatī’’ti.

    ဣဒံ နိသ္သရဏံ။

    Idaṃ nissaraṇaṃ.

    တတ္ထ ကတမော အသ္သာဒော?

    Tattha katamo assādo?

    ‘‘ခေတ္တံ ဝတ္ထုံ ဟိရညံ ဝာ၊ ဂဝာသ္သံ ဒာသပောရိသံ။

    ‘‘Khettaṃ vatthuṃ hiraññaṃ vā, gavāssaṃ dāsaporisaṃ;

    ထိယော ဗန္ဓူ ပုထူ ကာမေ၊ ယော နရော အနုဂိဇ္ဈတီ’’တိ။

    Thiyo bandhū puthū kāme, yo naro anugijjhatī’’ti.

    အယံ အသ္သာဒော။

    Ayaṃ assādo.

    တတ္ထ ကတမော အာဒီနဝော?

    Tattha katamo ādīnavo?

    ‘‘အဗလာ နံ ဗလီယန္တိ၊ မဒ္ဒန္တေ နံ ပရိသ္သယာ။

    ‘‘Abalā naṃ balīyanti, maddante naṃ parissayā;

    တတော နံ ဒုက္ခမန္ဝေတိ၊ နာဝံ ဘိန္နမိဝောဒက’’န္တိ။

    Tato naṃ dukkhamanveti, nāvaṃ bhinnamivodaka’’nti.

    အယံ အာဒီနဝော။

    Ayaṃ ādīnavo.

    တတ္ထ ကတမံ နိသ္သရဏံ?

    Tattha katamaṃ nissaraṇaṃ?

    ‘‘တသ္မာ ဇန္တု သဒာ သတော၊ ကာမာနိ ပရိဝဇ္ဇယေ။

    ‘‘Tasmā jantu sadā sato, kāmāni parivajjaye;

    တေ ပဟာယ တရေ ဩဃံ၊ နာဝံ သိတ္ဝာဝ ပာရဂူ’’တိ။

    Te pahāya tare oghaṃ, nāvaṃ sitvāva pāragū’’ti.

    ဣဒံ နိသ္သရဏံ။

    Idaṃ nissaraṇaṃ.

    တတ္ထ ကတမံ ဖလံ?

    Tattha katamaṃ phalaṃ?

    ‘‘ဓမ္မော ဟဝေ ရက္ခတိ ဓမ္မစာရိံ၊ ဆတ္တံ မဟန္တံ ယထ ဝသ္သကာလေ။

    ‘‘Dhammo have rakkhati dhammacāriṃ, chattaṃ mahantaṃ yatha vassakāle;

    ဧသာနိသံသော ဓမ္မေ သုစိဏ္ဏေ၊ န ဒုဂ္ဂတိံ ဂစ္ဆတိ ဓမ္မစာရီ’’တိ။

    Esānisaṃso dhamme suciṇṇe, na duggatiṃ gacchati dhammacārī’’ti.

    ဣဒံ ဖလံ။

    Idaṃ phalaṃ.

    တတ္ထ ကတမော ဥပာယော?

    Tattha katamo upāyo?

    ‘‘သဗ္ဗေ သင္ခာရာ အနိစ္စာ’’တိ။ပေ.။

    ‘‘Sabbe saṅkhārā aniccā’’ti…pe…

    ‘‘သဗ္ဗေ သင္ခာရာ 3 ဒုက္ခာ’’တိ။ပေ.။

    ‘‘Sabbe saṅkhārā 4 dukkhā’’ti…pe…

    ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ အနတ္တာ’’တိ၊ ယဒာ ပညာယ ပသ္သတိ။

    ‘‘Sabbe dhammā anattā’’ti, yadā paññāya passati;

    အထ နိဗ္ဗိန္ဒတိ ဒုက္ခေ၊ ဧသ မဂ္ဂော ဝိသုဒ္ဓိယာ’’တိ။

    Atha nibbindati dukkhe, esa maggo visuddhiyā’’ti.

    အယံ ဥပာယော။

    Ayaṃ upāyo.

    တတ္ထ ကတမာ အာဏတ္တိ?

    Tattha katamā āṇatti?

    ‘‘စက္ခုမာ 5 ဝိသမာနီဝ၊ ဝိဇ္ဇမာနေ ပရက္ကမေ။

    ‘‘Cakkhumā 6 visamānīva, vijjamāne parakkame;

    ပဏ္ဍိတော ဇီဝလောကသ္မိံ၊ ပာပာနိ ပရိဝဇ္ဇယေ’’တိ။

    Paṇḍito jīvalokasmiṃ, pāpāni parivajjaye’’ti.

    အယံ အာဏတ္တိ။

    Ayaṃ āṇatti.

    ‘‘‘သုညတော လောကံ အဝေက္ခသ္သု၊

    ‘‘‘Suññato lokaṃ avekkhassu,

    မောဃရာဇာ’တိ အာဏတ္တိ၊ ‘သဒာ သတော’တိ ဥပာယော။

    Mogharājā’ti āṇatti, ‘sadā sato’ti upāyo;

    ‘အတ္တာနုဒိဋ္ဌိံ ဦဟစ္စ 7၊ ဧဝံ မစ္စုတရော သိယာ’’’။

    ‘Attānudiṭṭhiṃ ūhacca 8, evaṃ maccutaro siyā’’’.

    ဣဒံ ဖလံ။

    Idaṃ phalaṃ.

    . တတ္ထ ဘဂဝာ ဥဂ္ဃဋိတညုသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ နိသ္သရဏံ ဒေသယတိ, ဝိပဉ္စိတညုသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ အာဒီနဝဉ္စ နိသ္သရဏဉ္စ ဒေသယတိ, နေယ္ယသ္သ ပုဂ္ဂလသ္သ အသ္သာဒဉ္စ အာဒီနဝဉ္စ နိသ္သရဏဉ္စ ဒေသယတိ။

    6. Tattha bhagavā ugghaṭitaññussa puggalassa nissaraṇaṃ desayati, vipañcitaññussa puggalassa ādīnavañca nissaraṇañca desayati, neyyassa puggalassa assādañca ādīnavañca nissaraṇañca desayati.

    တတ္ထ စတသ္သော ပဋိပဒာ, စတ္တာရော ပုဂ္ဂလာ။ တဏ္ဟာစရိတော မန္ဒော သတိန္ဒ္ရိယေန ဒုက္ခာယ ပဋိပဒာယ ဒန္ဓာဘိညာယ နိယ္ယာတိ သတိပဋ္ဌာနေဟိ နိသ္သယေဟိ။ တဏ္ဟာစရိတော ဥဒတ္တော 9 သမာဓိန္ဒ္ရိယေန ဒုက္ခာယ ပဋိပဒာယ ခိပ္ပာဘိညာယ နိယ္ယာတိ ဈာနေဟိ နိသ္သယေဟိ။ ဒိဋ္ဌိစရိတော မန္ဒော ဝီရိယိန္ဒ္ရိယေန သုခာယ ပဋိပဒာယ ဒန္ဓာဘိညာယ နိယ္ယာတိ သမ္မပ္ပဓာနေဟိ နိသ္သယေဟိ။ ဒိဋ္ဌိစရိတော ဥဒတ္တော ပညိန္ဒ္ရိယေန သုခာယ ပဋိပဒာယ ခိပ္ပာဘိညာယ နိယ္ယာတိ သစ္စေဟိ နိသ္သယေဟိ။

    Tattha catasso paṭipadā, cattāro puggalā. Taṇhācarito mando satindriyena dukkhāya paṭipadāya dandhābhiññāya niyyāti satipaṭṭhānehi nissayehi. Taṇhācarito udatto 10 samādhindriyena dukkhāya paṭipadāya khippābhiññāya niyyāti jhānehi nissayehi. Diṭṭhicarito mando vīriyindriyena sukhāya paṭipadāya dandhābhiññāya niyyāti sammappadhānehi nissayehi. Diṭṭhicarito udatto paññindriyena sukhāya paṭipadāya khippābhiññāya niyyāti saccehi nissayehi.

    ဥဘော တဏ္ဟာစရိတာ သမထပုဗ္ဗင္ဂမာယ ဝိပသ္သနာ နိယ္ယန္တိ ရာဂဝိရာဂာယ စေတောဝိမုတ္တိယာ။ ဥဘော ဒိဋ္ဌိစရိတာ ဝိပသ္သနာပုဗ္ဗင္ဂမေ သမထေန နိယ္ယန္တိ အဝိဇ္ဇာဝိရာဂာယ ပညာဝိမုတ္တိယာ။

    Ubho taṇhācaritā samathapubbaṅgamāya vipassanā niyyanti rāgavirāgāya cetovimuttiyā. Ubho diṭṭhicaritā vipassanāpubbaṅgame samathena niyyanti avijjāvirāgāya paññāvimuttiyā.

    တတ္ထ ယေ သမထပုဗ္ဗင္ဂမာဟိ ပဋိပဒာဟိ နိယ္ယန္တိ, တေ နန္ဒိယာဝဋ္ဋေန နယေန ဟာတဗ္ဗာ, ယေ ဝိပသ္သနာပုဗ္ဗင္ဂမာဟိ ပဋိပဒာဟိ နိယ္ယန္တိ, တေ သီဟဝိက္ကီဠိတေန နယေန ဟာတဗ္ဗာ။

    Tattha ye samathapubbaṅgamāhi paṭipadāhi niyyanti, te nandiyāvaṭṭena nayena hātabbā, ye vipassanāpubbaṅgamāhi paṭipadāhi niyyanti, te sīhavikkīḷitena nayena hātabbā.

    . သ္ဝာယံ ဟာရော ကတ္ထ သမ္ဘဝတိ, ယသ္သ သတ္ထာ ဝာ ဓမ္မံ ဒေသယတိ အညတရော ဝာ ဂရုဋ္ဌာနီယော သဗ္ရဟ္မစာရီ, သော တံ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ သဒ္ဓံ ပဋိလဘတိ။ တတ္ထ ယာ ဝီမံသာ ဥသ္သာဟနာ တုလနာ ဥပပရိက္ခာ, အယံ သုတမယီ ပညာ။ တထာ သုတေန နိသ္သယေန ယာ ဝီမံသာ တုလနာ ဥပပရိက္ခာ မနသာနုပေက္ခဏာ, အယံ စိန္တာမယီ ပညာ။ ဣမာဟိ ဒ္ဝီဟိ ပညာဟိ မနသိကာရသမ္ပယုတ္တသ္သ ယံ ဉာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ ဒသ္သနဘူမိယံ ဝာ ဘာဝနာဘူမိယံ ဝာ, အယံ ဘာဝနာမယီ ပညာ။

    7. Svāyaṃ hāro kattha sambhavati, yassa satthā vā dhammaṃ desayati aññataro vā garuṭṭhānīyo sabrahmacārī, so taṃ dhammaṃ sutvā saddhaṃ paṭilabhati. Tattha yā vīmaṃsā ussāhanā tulanā upaparikkhā, ayaṃ sutamayī paññā. Tathā sutena nissayena yā vīmaṃsā tulanā upaparikkhā manasānupekkhaṇā, ayaṃ cintāmayī paññā. Imāhi dvīhi paññāhi manasikārasampayuttassa yaṃ ñāṇaṃ uppajjati dassanabhūmiyaṃ vā bhāvanābhūmiyaṃ vā, ayaṃ bhāvanāmayī paññā.

    . ပရတောဃောသာ သုတမယီ ပညာ။ ပစ္စတ္တသမုဋ္ဌိတာ ယောနိသော မနသိကာရာ စိန္တာမယီ ပညာ။ ယံ ပရတော စ ဃောသေန ပစ္စတ္တသမုဋ္ဌိတေန စ ယောနိသောမနသိကာရေန ဉာဏံ ဥပ္ပဇ္ဇတိ, အယံ ဘာဝနာမယီ ပညာ။ ယသ္သ ဣမာ ဒ္ဝေ ပညာ အတ္ထိ သုတမယီ စိန္တာမယီ စ, အယံ ဥဂ္ဃဋိတညူ။ ယသ္သ သုတမယီ ပညာ အတ္ထိ, စိန္တာမယီ နတ္ထိ, အယံ ဝိပဉ္စိတညူ 11။ ယသ္သ နေဝ သုတမယီ ပညာ အတ္ထိ န စိန္တာမယီ, အယံ နေယ္ယော။

    8. Paratoghosā sutamayī paññā. Paccattasamuṭṭhitā yoniso manasikārā cintāmayī paññā. Yaṃ parato ca ghosena paccattasamuṭṭhitena ca yonisomanasikārena ñāṇaṃ uppajjati, ayaṃ bhāvanāmayī paññā. Yassa imā dve paññā atthi sutamayī cintāmayī ca, ayaṃ ugghaṭitaññū. Yassa sutamayī paññā atthi, cintāmayī natthi, ayaṃ vipañcitaññū 12. Yassa neva sutamayī paññā atthi na cintāmayī, ayaṃ neyyo.

    . သာယံ ဓမ္မဒေသနာ ကိံ ဒေသယတိ? စတ္တာရိ သစ္စာနိ ဒုက္ခံ သမုဒယံ နိရောဓံ မဂ္ဂံ။ အာဒီနဝော စ ဖလဉ္စ ဒုက္ခံ, အသ္သာဒော သမုဒယော, နိသ္သရဏံ နိရောဓော, ဥပာယော အာဏတ္တိ စ မဂ္ဂော။ ဣမာနိ စတ္တာရိ သစ္စာနိ။ ဣဒံ ဓမ္မစက္ကံ။

    9. Sāyaṃ dhammadesanā kiṃ desayati? Cattāri saccāni dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ. Ādīnavo ca phalañca dukkhaṃ, assādo samudayo, nissaraṇaṃ nirodho, upāyo āṇatti ca maggo. Imāni cattāri saccāni. Idaṃ dhammacakkaṃ.

    ယထာဟ ဘဂဝာ – ‘‘ဣဒံ ဒုက္ခ’’န္တိ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒာယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ အပ္ပဋိဝတ္တိယံ သမဏေန ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏေန ဝာ ဒေဝေန ဝာ မာရေန ဝာ ဗ္ရဟ္မုနာ ဝာ ကေနစိ ဝာ လောကသ္မိံ, သဗ္ဗံ ဓမ္မစက္ကံ။

    Yathāha bhagavā – ‘‘idaṃ dukkha’’nti me, bhikkhave, bārāṇasiyaṃ isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ, sabbaṃ dhammacakkaṃ.

    တတ္ထ အပရိမာဏာ ပဒာ, အပရိမာဏာ အက္ခရာ, အပရိမာဏာ ဗ္ယဉ္ဇနာ, အပရိမာဏာ အာကာရာ နေရုတ္တာ နိဒ္ဒေသာ။ ဧတသ္သေဝ အတ္ထသ္သ သင္ကာသနာ ပကာသနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ 13 ပညတ္တိ, ဣတိပိဒံ ဒုက္ခံ အရိယသစ္စံ။

    Tattha aparimāṇā padā, aparimāṇā akkharā, aparimāṇā byañjanā, aparimāṇā ākārā neruttā niddesā. Etasseva atthassa saṅkāsanā pakāsanā vivaraṇā vibhajanā uttānīkammaṃ 14 paññatti, itipidaṃ dukkhaṃ ariyasaccaṃ.

    ‘‘အယံ ဒုက္ခသမုဒယော’’တိ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒာယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ။ပေ.။ ‘‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓော’’တိ မေ, ဘိက္ခဝေ။ပေ.။ ‘‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’’တိ မေ, ဘိက္ခဝေ, ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတနေ မိဂဒာယေ အနုတ္တရံ ဓမ္မစက္ကံ ပဝတ္တိတံ အပ္ပဋိဝတ္တိယံ သမဏေန ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏေန ဝာ ဒေဝေန ဝာ မာရေန ဝာ ဗ္ရဟ္မုနာ ဝာ ကေနစိ ဝာ လောကသ္မိံ။

    ‘‘Ayaṃ dukkhasamudayo’’ti me, bhikkhave, bārāṇasiyaṃ isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ…pe… ‘‘ayaṃ dukkhanirodho’’ti me, bhikkhave…pe… ‘‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’’ti me, bhikkhave, bārāṇasiyaṃ isipatane migadāye anuttaraṃ dhammacakkaṃ pavattitaṃ appaṭivattiyaṃ samaṇena vā brāhmaṇena vā devena vā mārena vā brahmunā vā kenaci vā lokasmiṃ.

    တတ္ထ အပရိမာဏာ ပဒာ, အပရိမာဏာ အက္ခရာ, အပရိမာဏာ ဗ္ယဉ္ဇနာ, အပရိမာဏာ အာကာရာ နေရုတ္တာ နိဒ္ဒေသာ။ ဧတသ္သေဝ အတ္ထသ္သ သင္ကာသနာ ပကာသနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ ပညတ္တိ ဣတိပိဒံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ အရိယသစ္စံ။

    Tattha aparimāṇā padā, aparimāṇā akkharā, aparimāṇā byañjanā, aparimāṇā ākārā neruttā niddesā. Etasseva atthassa saṅkāsanā pakāsanā vivaraṇā vibhajanā uttānīkammaṃ paññatti itipidaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā ariyasaccaṃ.

    တတ္ထ ဘဂဝာ အက္ခရေဟိ သင္ကာသေတိ, ပဒေဟိ ပကာသေတိ, ဗ္ယဉ္ဇနေဟိ ဝိဝရတိ, အာကာရေဟိ ဝိဘဇတိ, နိရုတ္တီဟိ ဥတ္တာနီကရောတိ 15, နိဒ္ဒေသေဟိ ပညပေတိ။ တတ္ထ ဘဂဝာ အက္ခရေဟိ စ ပဒေဟိ စ ဥဂ္ဃဋေတိ 16, ဗ္ယဉ္ဇနေဟိ စ အာကာရေဟိ စ ဝိပဉ္စယတိ, နိရုတ္တီဟိ စ နိဒ္ဒေသေဟိ စ ဝိတ္ထာရေတိ။ တတ္ထ ဥဂ္ဃဋနာ 17 အာဒိ, ဝိပဉ္စနာ မဇ္ဈေ, ဝိတ္ထာရဏာ ပရိယောသာနံ။ သောယံ ဓမ္မဝိနယော ဥဂ္ဃဋီယန္တော ဥဂ္ဃဋိတညူပုဂ္ဂလံ ဝိနေတိ, တေန နံ အာဟု ‘‘အာဒိကလ္ယာဏော’’တိ။ ဝိပဉ္စီယန္တော ဝိပဉ္စိတညူပုဂ္ဂလံ ဝိနေတိ, တေန နံ အာဟု ‘‘မဇ္ဈေကလ္ယာဏော’’တိ။ ဝိတ္ထာရီယန္တော နေယ္ယံ ပုဂ္ဂလံ ဝိနေတိ, တေန နံ အာဟု ‘‘ပရိယောသာနကလ္ယာဏော’’တိ။

    Tattha bhagavā akkharehi saṅkāseti, padehi pakāseti, byañjanehi vivarati, ākārehi vibhajati, niruttīhi uttānīkaroti 18, niddesehi paññapeti. Tattha bhagavā akkharehi ca padehi ca ugghaṭeti 19, byañjanehi ca ākārehi ca vipañcayati, niruttīhi ca niddesehi ca vitthāreti. Tattha ugghaṭanā 20 ādi, vipañcanā majjhe, vitthāraṇā pariyosānaṃ. Soyaṃ dhammavinayo ugghaṭīyanto ugghaṭitaññūpuggalaṃ vineti, tena naṃ āhu ‘‘ādikalyāṇo’’ti. Vipañcīyanto vipañcitaññūpuggalaṃ vineti, tena naṃ āhu ‘‘majjhekalyāṇo’’ti. Vitthārīyanto neyyaṃ puggalaṃ vineti, tena naṃ āhu ‘‘pariyosānakalyāṇo’’ti.

    ၁၀. တတ္ထ ဆပ္ပဒာနိ အတ္ထော သင္ကာသနာ ပကာသနာ ဝိဝရဏာ ဝိဘဇနာ ဥတ္တာနီကမ္မံ ပညတ္တိ, ဣမာနိ ဆပ္ပဒာနိ အတ္ထော။ ဆပ္ပဒာနိ ဗ္ယဉ္ဇနံ အက္ခရံ ပဒံ ဗ္ယဉ္ဇနံ အာကာရော နိရုတ္တိ နိဒ္ဒေသော, ဣမာနိ ဆပ္ပဒာနိ ဗ္ယဉ္ဇနံ။ တေနာဟ ဘဂဝာ ‘‘ဓမ္မံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေသ္သာမိ အာဒိကလ္ယာဏံ မဇ္ဈေကလ္ယာဏံ ပရိယောသာနကလ္ယာဏံ သာတ္ထံ သဗ္ယဉ္ဇန’’န္တိ။

    10. Tattha chappadāni attho saṅkāsanā pakāsanā vivaraṇā vibhajanā uttānīkammaṃ paññatti, imāni chappadāni attho. Chappadāni byañjanaṃ akkharaṃ padaṃ byañjanaṃ ākāro nirutti niddeso, imāni chappadāni byañjanaṃ. Tenāha bhagavā ‘‘dhammaṃ vo, bhikkhave, desessāmi ādikalyāṇaṃ majjhekalyāṇaṃ pariyosānakalyāṇaṃ sātthaṃ sabyañjana’’nti.

    ကေဝလန္တိ လောကုတ္တရံ, န မိသ္သံ လောကိယေဟိ ဓမ္မေဟိ။ ပရိပုဏ္ဏန္တိ ပရိပူရံ အနူနံ အနတိရေကံ။ ပရိသုဒ္ဓန္တိ နိမ္မလံ သဗ္ဗမလာပဂတံ ပရိယောဒာတံ ဥပဋ္ဌိတံ သဗ္ဗဝိသေသာနံ, ဣဒံ ဝုစ္စတိ တထာဂတပဒံဣတိပိ တထာဂတနိသေဝိတံဣတိပိ တထာဂတာရဉ္ဇိတံဣတိပိ, အတောစေတံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပညာယတိ။ တေနာဟ ဘဂဝာ ‘‘ကေဝလပရိပုဏ္ဏံ ပရိသုဒ္ဓံ ဗ္ရဟ္မစရိယံ ပကာသေသ္သာမီ’’တိ။

    Kevalanti lokuttaraṃ, na missaṃ lokiyehi dhammehi. Paripuṇṇanti paripūraṃ anūnaṃ anatirekaṃ. Parisuddhanti nimmalaṃ sabbamalāpagataṃ pariyodātaṃ upaṭṭhitaṃ sabbavisesānaṃ, idaṃ vuccati tathāgatapadaṃitipi tathāgatanisevitaṃitipi tathāgatārañjitaṃitipi, atocetaṃ brahmacariyaṃ paññāyati. Tenāha bhagavā ‘‘kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ pakāsessāmī’’ti.

    ကေသံ အယံ ဓမ္မဒေသနာ, ယောဂီနံ။ တေနာဟ အာယသ္မာ မဟာကစ္စာယနော –

    Kesaṃ ayaṃ dhammadesanā, yogīnaṃ. Tenāha āyasmā mahākaccāyano –

    ‘‘အသ္သာဒာဒီနဝတာ၊ နိသ္သရဏမ္ပိ စ ဖလံ ဥပာယော စ။

    ‘‘Assādādīnavatā, nissaraṇampi ca phalaṃ upāyo ca;

    အာဏတ္တီ စ ဘဂဝတော၊ ယောဂီနံ ဒေသနာဟာရော’’တိ။

    Āṇattī ca bhagavato, yogīnaṃ desanāhāro’’ti.

    နိယုတ္တော ဒေသနာဟာရော။

    Niyutto desanāhāro.







    Footnotes:
    1. ကာမမာဒိကာ ဣမာ ဆ ဂာထာ သု. နိ. ၇၇၂ ပသ္သိတဗ္ဗာ
    2. kāmamādikā imā cha gāthā su. ni. 772 passitabbā
    3. ပသ္သ ဓ. ပ. ၂၇၇
    4. passa dha. pa. 277
    5. ပသ္သ ဥဒာ. ၄၃
    6. passa udā. 43
    7. ဥဟစ္စ (က.) ပသ္သ သု. နိ. ၁၁၂၅
    8. uhacca (ka.) passa su. ni. 1125
    9. ဥဒတ္ထော (သီ.) ဥ + အာ + ဒာ + တ
    10. udattho (sī.) u + ā + dā + ta
    11. ဝိပစ္စိတညူ (သီ.)
    12. vipaccitaññū (sī.)
    13. ဥတ္တာနိကမ္မံ (က.)
    14. uttānikammaṃ (ka.)
    15. ဥတ္တာနိံ ကရောတိ (က.)
    16. ဥဂ္ဃာဋေတိ (သီ.)
    17. ဥဂ္ဃာဋနာ (သီ.)
    18. uttāniṃ karoti (ka.)
    19. ugghāṭeti (sī.)
    20. ugghāṭanā (sī.)



    Related texts:



    အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ၁. ဒေသနာဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ • 1. Desanāhāravibhaṅgavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိပ္ပကရဏ-ဋီကာ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ၁. ဒေသနာဟာရဝိဘင္ဂဝဏ္ဏနာ • 1. Desanāhāravibhaṅgavaṇṇanā

    ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (ဋီကာ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / နေတ္တိဝိဘာဝိနီ • Nettivibhāvinī / ၁. ဒေသနာဟာရဝိဘင္ဂဝိဘာဝနာ • 1. Desanāhāravibhaṅgavibhāvanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact