Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఇతివుత్తక-అట్ఠకథా • Itivuttaka-aṭṭhakathā

    ౨. దేసనాసుత్తవణ్ణనా

    2. Desanāsuttavaṇṇanā

    ౩౯. దుతియే పరియాయేనాతి ఏత్థ పరియాయ-సద్దో ‘‘మధుపిణ్డికపరియాయోత్వేవ నం ధారేహీ’’తిఆదీసు (మ॰ ని॰ ౧.౨౦౫) దేసనాయం ఆగతో. ‘‘అత్థి ఖ్వేస , బ్రాహ్మణ, పరియాయో, యేన మం పరియాయేన సమ్మా వదమానో వదేయ్య – అకిరియవాదో సమణో గోతమో’’తిఆదీసు (పారా॰ ౫; అ॰ ని॰ ౮.౧౧) కారణే. ‘‘కస్స ను ఖో, ఆనన్ద, అజ్జ పరియాయో భిక్ఖునియో ఓవదితు’’న్తిఆదీసు (మ॰ ని॰ ౩.౩౯౮) వారే. ఇధ పన వారేపి కారణేపి వట్టతి, తస్మా, భిక్ఖవే, తథాగతస్స ద్వే ధమ్మదేసనా యథారహం కారణేన భవన్తి, వారేన వాతి అయమేత్థ అత్థో. భగవా హి వేనేయ్యజ్ఝాసయానురూపం కదాచి ‘‘ఇమే ధమ్మా కుసలా, ఇమే, ధమ్మా అకుసలా. ఇమే ధమ్మా సావజ్జా, ఇమే ధమ్మా అనవజ్జా. ఇమే సేవితబ్బా, ఇమే న సేవితబ్బా’’తిఆదినా కుసలాకుసలధమ్మే విభజన్తో కుసలధమ్మేహి అకుసలధమ్మే అసఙ్కరతో పఞ్ఞాపేన్తో ‘‘పాపం పాపకతో పస్సథా’’తి ధమ్మం దేసేతి. కదాచి ‘‘పాణాతిపాతో, భిక్ఖవే, ఆసేవితో భావితో బహులీకతో నిరయసంవత్తనికో తిరచ్ఛానయోనిసంవత్తనికో పేత్తివిసయసంవత్తనికో, యో సబ్బలహుకో పాణాతిపాతో, సో అప్పాయుకసంవత్తనికో’’తిఆదినా (అ॰ ని॰ ౮.౪౦) ఆదీనవం పకాసేన్తో పాపతో నిబ్బిదాదీహి నియోజేన్తో ‘‘నిబ్బిన్దథ విరజ్జథా’’తి ధమ్మం దేసేతి.

    39. Dutiye pariyāyenāti ettha pariyāya-saddo ‘‘madhupiṇḍikapariyāyotveva naṃ dhārehī’’tiādīsu (ma. ni. 1.205) desanāyaṃ āgato. ‘‘Atthi khvesa , brāhmaṇa, pariyāyo, yena maṃ pariyāyena sammā vadamāno vadeyya – akiriyavādo samaṇo gotamo’’tiādīsu (pārā. 5; a. ni. 8.11) kāraṇe. ‘‘Kassa nu kho, ānanda, ajja pariyāyo bhikkhuniyo ovaditu’’ntiādīsu (ma. ni. 3.398) vāre. Idha pana vārepi kāraṇepi vaṭṭati, tasmā, bhikkhave, tathāgatassa dve dhammadesanā yathārahaṃ kāraṇena bhavanti, vārena vāti ayamettha attho. Bhagavā hi veneyyajjhāsayānurūpaṃ kadāci ‘‘ime dhammā kusalā, ime, dhammā akusalā. Ime dhammā sāvajjā, ime dhammā anavajjā. Ime sevitabbā, ime na sevitabbā’’tiādinā kusalākusaladhamme vibhajanto kusaladhammehi akusaladhamme asaṅkarato paññāpento ‘‘pāpaṃ pāpakato passathā’’ti dhammaṃ deseti. Kadāci ‘‘pāṇātipāto, bhikkhave, āsevito bhāvito bahulīkato nirayasaṃvattaniko tiracchānayonisaṃvattaniko pettivisayasaṃvattaniko, yo sabbalahuko pāṇātipāto, so appāyukasaṃvattaniko’’tiādinā (a. ni. 8.40) ādīnavaṃ pakāsento pāpato nibbidādīhi niyojento ‘‘nibbindatha virajjathā’’ti dhammaṃ deseti.

    భవన్తీతి హోన్తి పవత్తన్తి. పాపం పాపకతో పస్సథాతి సబ్బం పాపధమ్మం దిట్ఠేవ ధమ్మే ఆయతిఞ్చ అహితదుక్ఖావహతో లామకతో పస్సథ. తత్థ నిబ్బిన్దథాతి తస్మిం పాపధమ్మే ‘‘అచ్చన్తహీనభావతో లామకట్ఠేన పాపం, అకోసల్లసమ్భూతట్ఠేన అకుసలం, పకతిపభస్సరస్స పసన్నస్స చ చిత్తస్స పభస్సరాదిభావవినాసనతో సంకిలేసికం, పునప్పునం భవదుక్ఖనిబ్బత్తనతో పోనోబ్భవికం, సహేవ దరథేహి పరిళాహేహి వత్తనతో సదరథం, దుక్ఖస్సేవ విపచ్చనతో దుక్ఖవిపాకం, అపరిమాణమ్పి కాలం అనాగతే జాతిజరామరణనిబ్బత్తనతో ఆయతిం జాతిజరామరణియం, సబ్బహితసుఖవిద్ధంసనసమత్థ’’న్తిఆదినా నయేన నానావిధే ఆదీనవే, తస్స చ పహానే ఆనిసంసే సమ్మపఞ్ఞాయ పస్సన్తా నిబ్బిన్దథ నిబ్బేదం ఆపజ్జథ. నిబ్బిన్దన్తా చ విపస్సనం వడ్ఢేత్వా అరియమగ్గాధిగమేన పాపతో విరజ్జథ చేవ విముచ్చథ చ. మగ్గేన వా సముచ్ఛేదవిరాగవసేన విరజ్జథ, తతో ఫలేన పటిప్పస్సద్ధివిముత్తివసేన విముచ్చథ. అథ వా పాపన్తి లామకతో పాపం. కిం వుత్తం హోతి? యం అనిచ్చదుక్ఖాదిభావేన కుచ్ఛితం అరియేహి జిగుచ్ఛనీయం వట్టదుక్ఖం పాపేతీతి పాపం. కిం పన తం? తేభూమకధమ్మజాతం . యథావుత్తేన అత్థేన పాపకతో దిస్వా తత్థ అనిచ్చతో, దుక్ఖతో, రోగతో, గణ్డతో, సల్లతో, అఘతో, ఆబాధతోతిఆదినా విపస్సనం వడ్ఢేన్తా నిబ్బిన్దథ. అయం దుతియాతి యాథావతో అహితానత్థవిభావనం పఠమం ఉపాదాయ తతో వివేచనం అయం దుతియా ధమ్మదేసనా.

    Bhavantīti honti pavattanti. Pāpaṃ pāpakato passathāti sabbaṃ pāpadhammaṃ diṭṭheva dhamme āyatiñca ahitadukkhāvahato lāmakato passatha. Tattha nibbindathāti tasmiṃ pāpadhamme ‘‘accantahīnabhāvato lāmakaṭṭhena pāpaṃ, akosallasambhūtaṭṭhena akusalaṃ, pakatipabhassarassa pasannassa ca cittassa pabhassarādibhāvavināsanato saṃkilesikaṃ, punappunaṃ bhavadukkhanibbattanato ponobbhavikaṃ, saheva darathehi pariḷāhehi vattanato sadarathaṃ, dukkhasseva vipaccanato dukkhavipākaṃ, aparimāṇampi kālaṃ anāgate jātijarāmaraṇanibbattanato āyatiṃ jātijarāmaraṇiyaṃ, sabbahitasukhaviddhaṃsanasamattha’’ntiādinā nayena nānāvidhe ādīnave, tassa ca pahāne ānisaṃse sammapaññāya passantā nibbindatha nibbedaṃ āpajjatha. Nibbindantā ca vipassanaṃ vaḍḍhetvā ariyamaggādhigamena pāpato virajjatha ceva vimuccatha ca. Maggena vā samucchedavirāgavasena virajjatha, tato phalena paṭippassaddhivimuttivasena vimuccatha. Atha vā pāpanti lāmakato pāpaṃ. Kiṃ vuttaṃ hoti? Yaṃ aniccadukkhādibhāvena kucchitaṃ ariyehi jigucchanīyaṃ vaṭṭadukkhaṃ pāpetīti pāpaṃ. Kiṃ pana taṃ? Tebhūmakadhammajātaṃ . Yathāvuttena atthena pāpakato disvā tattha aniccato, dukkhato, rogato, gaṇḍato, sallato, aghato, ābādhatotiādinā vipassanaṃ vaḍḍhentā nibbindatha. Ayaṃ dutiyāti yāthāvato ahitānatthavibhāvanaṃ paṭhamaṃ upādāya tato vivecanaṃ ayaṃ dutiyā dhammadesanā.

    గాథాసు బుద్ధస్సాతి సబ్బఞ్ఞుబుద్ధస్స. సబ్బభూతానుకమ్పినోతి సబ్బేపి సత్తే మహాకరుణాయ అనుకమ్పనసభావస్స. పరియాయవచనన్తి పరియాయేన కథనం దేసనం. పస్సాతి పరిసం ఆలపతి, పరిసజేట్ఠకం వా సన్ధాయ వుత్తం. కేచి పనాహు ‘‘అత్తానమేవ సన్ధాయ భగవా ‘పస్సా’తి అవోచా’’తి. తత్థాతి తస్మిం పాపకే విరజ్జథ రాగం పజహథాతి అత్థో. సేసం వుత్తనయమేవ.

    Gāthāsu buddhassāti sabbaññubuddhassa. Sabbabhūtānukampinoti sabbepi satte mahākaruṇāya anukampanasabhāvassa. Pariyāyavacananti pariyāyena kathanaṃ desanaṃ. Passāti parisaṃ ālapati, parisajeṭṭhakaṃ vā sandhāya vuttaṃ. Keci panāhu ‘‘attānameva sandhāya bhagavā ‘passā’ti avocā’’ti. Tatthāti tasmiṃ pāpake virajjatha rāgaṃ pajahathāti attho. Sesaṃ vuttanayameva.

    దుతియసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Dutiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఇతివుత్తకపాళి • Itivuttakapāḷi / ౨. దేసనాసుత్తం • 2. Desanāsuttaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact