Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
౩. ధజగ్గసుత్తవణ్ణనా
3. Dhajaggasuttavaṇṇanā
౨౪౯. తతియే సముపబ్యూళ్హోతి సమ్పిణ్డితో రాసిభూతో. ధజగ్గం ఉల్లోకేయ్యథాతి సక్కస్స కిర దియడ్ఢయోజనసతాయామో రథో . తస్స హి పచ్ఛిమన్తో పణ్ణాసయోజనో, మజ్ఝే రథపఞ్జరో పణ్ణాసయోజనో, రథసన్ధితో యావ రథసీసా పణ్ణాసయోజనాని. తదేవ పమాణం దిగుణం కత్వా తియోజనసతాయామోతిపి వదన్తియేవ. తస్మిం యోజనికపల్లఙ్కో అత్థతో, తియోజనికం సేతచ్ఛత్తం మత్థకే ఠపితం, ఏకస్మింయేవ యుగే సహస్సఆజఞ్ఞా యుత్తా, సేసాలఙ్కారస్స పమాణం నత్థి. ధజో పనస్స అడ్ఢతియాని యోజనసతాని ఉగ్గతో, యస్స వాతాహతస్స పఞ్చఙ్గికతూరియస్సేవ సద్దో నిచ్ఛరతి, తం ఉల్లోకేయ్యాథాతి వదతి. కస్మా? తం పస్సన్తానఞ్హి రాజా నో ఆగన్త్వా పరిసపరియన్తే నిఖాతథమ్భో వియ ఠితో, కస్స మయం భాయామాతి భయం న హోతి. పజాపతిస్సాతి సో కిర సక్కేన సమానవణ్ణో సమానాయుకో దుతియం ఆసనం లభతి. తథా వరుణో ఈసానో చ. వరుణో పన తతియం ఆసనం లభతి, ఈసానో చతుత్థం. పలాయీతి అసురేహి పరాజితో తస్మిం రథే ఠితో అప్పమత్తకమ్పి రజధజం దిస్వా పలాయనధమ్మో.
249. Tatiye samupabyūḷhoti sampiṇḍito rāsibhūto. Dhajaggaṃullokeyyathāti sakkassa kira diyaḍḍhayojanasatāyāmo ratho . Tassa hi pacchimanto paṇṇāsayojano, majjhe rathapañjaro paṇṇāsayojano, rathasandhito yāva rathasīsā paṇṇāsayojanāni. Tadeva pamāṇaṃ diguṇaṃ katvā tiyojanasatāyāmotipi vadantiyeva. Tasmiṃ yojanikapallaṅko atthato, tiyojanikaṃ setacchattaṃ matthake ṭhapitaṃ, ekasmiṃyeva yuge sahassaājaññā yuttā, sesālaṅkārassa pamāṇaṃ natthi. Dhajo panassa aḍḍhatiyāni yojanasatāni uggato, yassa vātāhatassa pañcaṅgikatūriyasseva saddo niccharati, taṃ ullokeyyāthāti vadati. Kasmā? Taṃ passantānañhi rājā no āgantvā parisapariyante nikhātathambho viya ṭhito, kassa mayaṃ bhāyāmāti bhayaṃ na hoti. Pajāpatissāti so kira sakkena samānavaṇṇo samānāyuko dutiyaṃ āsanaṃ labhati. Tathā varuṇo īsāno ca. Varuṇo pana tatiyaṃ āsanaṃ labhati, īsāno catutthaṃ. Palāyīti asurehi parājito tasmiṃ rathe ṭhito appamattakampi rajadhajaṃ disvā palāyanadhammo.
ఇతిపి సో భగవాతిఆదీని విసుద్ధిమగ్గే విత్థారితానేవ. ఇదమవోచాతి ఇదం ధజగ్గపరిత్తం నామ భగవా అవోచ, యస్స ఆణాఖేత్తే కోటిసతసహస్సచక్కవాళే ఆనుభావో వత్తతి. ఇదం ఆవజ్జేత్వా హి యక్ఖభయచోరభయాదీహి దుక్ఖేహి ముత్తానం అన్తో నత్థి. తిట్ఠతు అఞ్ఞదుక్ఖవూపసమో, ఇదం ఆవజ్జమానో హి పసన్నచిత్తో ఆకాసేపి పతిట్ఠం లభతి.
Itipi so bhagavātiādīni visuddhimagge vitthāritāneva. Idamavocāti idaṃ dhajaggaparittaṃ nāma bhagavā avoca, yassa āṇākhette koṭisatasahassacakkavāḷe ānubhāvo vattati. Idaṃ āvajjetvā hi yakkhabhayacorabhayādīhi dukkhehi muttānaṃ anto natthi. Tiṭṭhatu aññadukkhavūpasamo, idaṃ āvajjamāno hi pasannacitto ākāsepi patiṭṭhaṃ labhati.
తత్రిదం వత్థు – దీఘవాపిచేతియమ్హి కిర సుధాకమ్మే కయిరమానే ఏకో దహరో ముద్ధవేదికాపాదతో పతిత్వా చేతియకుచ్ఛియా భస్సతి. హేట్ఠా ఠితో భిక్ఖుసఙ్ఘో ‘‘ధజగ్గపరిత్తం, ఆవుసో, ఆవజ్జాహీ’’తి ఆహ. సో మరణభయేన తజ్జితో ‘‘ధజగ్గపరిత్తం మం రక్ఖతూ’’తి ఆహ. తావదేవస్స చేతియకుచ్ఛితో ద్వే ఇట్ఠకా నిక్ఖమిత్వా సోపానం హుత్వా అట్ఠంసు, ఉపరిట్ఠితో వల్లినిస్సేణిం ఓతారేసుం. తస్మిం నిస్సేణియం ఠితే ఇట్ఠకా యథాట్ఠానేయేవ అట్ఠంసు. తతియం.
Tatridaṃ vatthu – dīghavāpicetiyamhi kira sudhākamme kayiramāne eko daharo muddhavedikāpādato patitvā cetiyakucchiyā bhassati. Heṭṭhā ṭhito bhikkhusaṅgho ‘‘dhajaggaparittaṃ, āvuso, āvajjāhī’’ti āha. So maraṇabhayena tajjito ‘‘dhajaggaparittaṃ maṃ rakkhatū’’ti āha. Tāvadevassa cetiyakucchito dve iṭṭhakā nikkhamitvā sopānaṃ hutvā aṭṭhaṃsu, upariṭṭhito vallinisseṇiṃ otāresuṃ. Tasmiṃ nisseṇiyaṃ ṭhite iṭṭhakā yathāṭṭhāneyeva aṭṭhaṃsu. Tatiyaṃ.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya / ౩. ధజగ్గసుత్తం • 3. Dhajaggasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౩. ధజగ్గసుత్తవణ్ణనా • 3. Dhajaggasuttavaṇṇanā