Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā

    ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ

    7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā

    ൬൦-൬൪. സത്തമേ ഘരം നയതീതി ഘരണീ, ഘരനായികാ. തേനാഹ ‘‘ഘരസാമിനീ’’തി. സുണ്ഹാതി സുണിസാ. ന യക്ഖേനാതിആദീനം ‘‘അഞ്ഞത്രാ’’തി ഇമിനാ സമ്ബന്ധോ. പുരിസവിഗ്ഗഹം ഗഹേത്വാ ഠിതേന യക്ഖേന വാ പേതേന വാ തിരച്ഛാനേന വാ സദ്ധിം ഠിതായപി ദേസേതും ന വട്ടതി. അക്ഖരായ ദേസേതീതി ഏത്ഥ ‘‘ഛപ്പഞ്ചവാചതോ ഉത്തരി ‘ഇമം പദം ഭാസിസ്സാമീ’തി ഏകമ്പി അക്ഖരം വത്വാ തിട്ഠതി, ആപത്തിയേവാ’’തി വദന്തി.

    60-64. Sattame gharaṃ nayatīti gharaṇī, gharanāyikā. Tenāha ‘‘gharasāminī’’ti. Suṇhāti suṇisā. Na yakkhenātiādīnaṃ ‘‘aññatrā’’ti iminā sambandho. Purisaviggahaṃ gahetvā ṭhitena yakkhena vā petena vā tiracchānena vā saddhiṃ ṭhitāyapi desetuṃ na vaṭṭati. Akkharāya desetīti ettha ‘‘chappañcavācato uttari ‘imaṃ padaṃ bhāsissāmī’ti ekampi akkharaṃ vatvā tiṭṭhati, āpattiyevā’’ti vadanti.

    ൬൬. ‘‘ഏകോ ഗാഥാപാദോതി ഇദം ഗാഥാബന്ധമേവ സന്ധായ വുത്തം, അഞ്ഞത്ഥ പന വിഭത്തിഅന്തപദമേവ ഗഹേതബ്ബ’’ന്തി വദന്തി. ‘‘അട്ഠകഥം ധമ്മപദം ജാതകാദിവത്ഥും വാതി ഇമിനാപി പോരാണം സങ്ഗീതിആരുള്ഹമേവ അട്ഠകഥാദി വുത്ത’’ന്തി വദന്തി. അട്ഠകഥാദിപാഠം ഠപേത്വാ ദമിളാദിഭാസന്തരേന യഥാരുചി കഥേതും വട്ടതി. പദസോധമ്മേ വുത്തപ്പഭേദോതി ഇമിനാ അഞ്ഞത്ഥ അനാപത്തീതി ദീപേതി. ഉട്ഠഹിത്വാ പുന നിസീദിത്വാതി ഇരിയാപഥപരിവത്തനനയേന നാനാഇരിയാപഥേനപി അനാപത്തീതി ദീപേതി. സബ്ബം ചേപി ദീഘനികായം കഥേതീതി യാവ ന നിട്ഠാതി, താവ പുനദിവസേപി കഥേതി.

    66.‘‘Eko gāthāpādoti idaṃ gāthābandhameva sandhāya vuttaṃ, aññattha pana vibhattiantapadameva gahetabba’’nti vadanti. ‘‘Aṭṭhakathaṃ dhammapadaṃ jātakādivatthuṃ vāti imināpi porāṇaṃ saṅgītiāruḷhameva aṭṭhakathādi vutta’’nti vadanti. Aṭṭhakathādipāṭhaṃ ṭhapetvā damiḷādibhāsantarena yathāruci kathetuṃ vaṭṭati. Padasodhamme vuttappabhedoti iminā aññattha anāpattīti dīpeti. Uṭṭhahitvā puna nisīditvāti iriyāpathaparivattananayena nānāiriyāpathenapi anāpattīti dīpeti. Sabbaṃ cepi dīghanikāyaṃ kathetīti yāva na niṭṭhāti, tāva punadivasepi katheti.

    ദുതിയസ്സ വിഞ്ഞൂപുരിസസ്സ അഗ്ഗഹണം അകിരിയാ. മാതുഗാമേന സദ്ധിം ഠിതസ്സ ച വിഞ്ഞൂപുരിസസ്സ ച ഉപചാരോ അനിയതേസു വുത്തനയേനേവ ഗഹേതബ്ബോ. സേസം ഉത്താനമേവ. വുത്തലക്ഖണസ്സ ധമ്മസ്സ ഛന്നം വാചാനം ഉപരി ദേസനാ, വുത്തലക്ഖണോ മാതുഗാമോ, ഇരിയാപഥപഅവത്തനാഭാവോ, വിഞ്ഞൂപുരിസാഭാവോ, അപഞ്ഹവിസ്സജ്ജനാതി ഇമാനി പനേത്ഥ പഞ്ച അങ്ഗാനി.

    Dutiyassa viññūpurisassa aggahaṇaṃ akiriyā. Mātugāmena saddhiṃ ṭhitassa ca viññūpurisassa ca upacāro aniyatesu vuttanayeneva gahetabbo. Sesaṃ uttānameva. Vuttalakkhaṇassa dhammassa channaṃ vācānaṃ upari desanā, vuttalakkhaṇo mātugāmo, iriyāpathapaavattanābhāvo, viññūpurisābhāvo, apañhavissajjanāti imāni panettha pañca aṅgāni.

    ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവിഭങ്ഗ • Mahāvibhaṅga / ൧. മുസാവാദവഗ്ഗോ • 1. Musāvādavaggo

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദം • 7. Dhammadesanāsikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact