| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വജിരബുദ്ധി-ടീകാ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ
7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
൬൬. ‘‘വിഞ്ഞൂ പടിബലാ’’തി വചനതോ അവിഞ്ഞൂ ഇത്ഥിയാപി ദേസേന്തസ്സ അനാപത്തി. ഇധ യക്ഖീആദയോ മനുസ്സിത്ഥീ വിയ അനോളാരികത്താ ദുക്കടവത്ഥുകാ ജാതാ. തിരച്ഛാനഗതമനുസ്സവിഗ്ഗഹിത്ഥിയാ പടിബലതായ വുത്തത്താ ഇതരാപി ദുക്കടവത്ഥുയേവാതി ഏകേ. ‘‘മാതുഗാമായാ’’തി ലിങ്ഗവിപല്ലാസേന വുത്തം. ‘‘അട്ഠകഥാദിപാഠം ഠപേത്വാ ദമിളാദിനാ യഥാരുചി കഥേതും ലഭതി കിരാ’’തി ലിഖിതം, യഥാ യക്ഖീആദയോ ദുക്കടവത്ഥുകാ ജാതാ, തഥാ പുരിസവിഗ്ഗഹം ഗഹേത്വാ ഠിതേന യക്ഖാദിനാ സദ്ധിം ഠിതസ്സ മാതുഗാമസ്സ ധമ്മം ദേസേന്തോ ദുക്കടം അനാപജ്ജിത്വാ കസ്മാ പാചിത്തിയമാപജ്ജതീതി ചേ? ഈസകമ്പി ദുതിയപക്ഖം അഭജനതോ. മനുസ്സമാതുഗാമോപി ന ദുതിയോ, പഗേവ യക്ഖാദയോതി. ന ദുതിയാനിയതേ തസ്സ ദുതിയത്താതി ചേ? ന തത്ഥ ദുട്ഠുല്ലവാചാപേക്ഖാ ദുതിയതാ, കിന്തു നിസജ്ജാപേക്ഖാ, ഇധ ച ന നിസജ്ജമത്തം, കിന്തു ദേസനാ ഇധാധിപ്പേതാ. സാ ച നിപജ്ജനതോ ഓളാരികാ, തസ്മാ അസമത്ഥനിദസ്സനം.
66. ‘‘Viññū paṭibalā’’ti vacanato aviññū itthiyāpi desentassa anāpatti. Idha yakkhīādayo manussitthī viya anoḷārikattā dukkaṭavatthukā jātā. Tiracchānagatamanussaviggahitthiyā paṭibalatāya vuttattā itarāpi dukkaṭavatthuyevāti eke. ‘‘Mātugāmāyā’’ti liṅgavipallāsena vuttaṃ. ‘‘Aṭṭhakathādipāṭhaṃ ṭhapetvā damiḷādinā yathāruci kathetuṃ labhati kirā’’ti likhitaṃ, yathā yakkhīādayo dukkaṭavatthukā jātā, tathā purisaviggahaṃ gahetvā ṭhitena yakkhādinā saddhiṃ ṭhitassa mātugāmassa dhammaṃ desento dukkaṭaṃ anāpajjitvā kasmā pācittiyamāpajjatīti ce? Īsakampi dutiyapakkhaṃ abhajanato. Manussamātugāmopi na dutiyo, pageva yakkhādayoti. Na dutiyāniyate tassa dutiyattāti ce? Na tattha duṭṭhullavācāpekkhā dutiyatā, kintu nisajjāpekkhā, idha ca na nisajjamattaṃ, kintu desanā idhādhippetā. Sā ca nipajjanato oḷārikā, tasmā asamatthanidassanaṃ.
ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / വിനയപിടക • Vinayapiṭaka / മഹാവിഭങ്ഗ • Mahāvibhaṅga / ൧. മുസാവാദവഗ്ഗോ • 1. Musāvādavaggo
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവിഭങ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദവണ്ണനാ • 7. Dhammadesanāsikkhāpadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൭. ധമ്മദേസനാസിക്ഖാപദം • 7. Dhammadesanāsikkhāpadaṃ
