Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
2. த⁴ம்மபாலத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
2. Dhammapālattheragāthāvaṇṇanā
யோ ஹவே த³ஹரோ பி⁴க்கூ²தி ஆயஸ்மதோ த⁴ம்மபாலத்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே புஞ்ஞானி உபசினந்தோ அத்த²த³ஸ்ஸிஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே குலகே³ஹே நிப்³ப³த்தித்வா விஞ்ஞுதங் பத்தோ கேனசிதே³வ கரணீயேன வனந்தங் உபக³தோ ஸத்தா²ரங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ பிலக்க²ப²லமதா³ஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ஸத்த²ரி பரினிப்³பு³தே அவந்திரட்டே² ப்³ராஹ்மணகுலே நிப்³ப³த்தித்வா த⁴ம்மபாலோதி லத்³த⁴னாமோ வயப்பத்தோ தக்கஸிலங் க³ந்த்வா ஸிப்பங் உக்³க³ஹெத்வா படினிவத்தெந்தோ அந்தராமக்³கே³ ஏகஸ்மிங் விஹாரே அஞ்ஞதரங் தே²ரங் தி³ஸ்வா தஸ்ஸ ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ பப்³ப³ஜித்வா விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ அஹோஸி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.39.21-25) –
Yo have daharo bhikkhūti āyasmato dhammapālattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave puññāni upacinanto atthadassissa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto kenacideva karaṇīyena vanantaṃ upagato satthāraṃ disvā pasannamānaso pilakkhaphalamadāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde satthari parinibbute avantiraṭṭhe brāhmaṇakule nibbattitvā dhammapāloti laddhanāmo vayappatto takkasilaṃ gantvā sippaṃ uggahetvā paṭinivattento antarāmagge ekasmiṃ vihāre aññataraṃ theraṃ disvā tassa santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā vipassanaṃ vaḍḍhetvā chaḷabhiñño ahosi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.39.21-25) –
‘‘வனந்தரே பு³த்³த⁴ங் தி³ஸ்வா, அத்த²த³ஸ்ஸிங் மஹாயஸங்;
‘‘Vanantare buddhaṃ disvā, atthadassiṃ mahāyasaṃ;
பஸன்னசித்தோ ஸுமனோ, பிலக்க²ஸ்ஸாத³தி³ங் ப²லங்.
Pasannacitto sumano, pilakkhassādadiṃ phalaṃ.
‘‘அட்டா²ரஸே கப்பஸதே, யங் ப²லமத³தி³ங் ததா³;
‘‘Aṭṭhārase kappasate, yaṃ phalamadadiṃ tadā;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, ப²லதா³னஸ்ஸித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, phaladānassidaṃ phalaṃ.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ச²ளபி⁴ஞ்ஞோ பன ஹுத்வா ஸமாபத்திஸுகே²ன வீதினாமெந்தோ ஏகதி³வஸங் தஸ்மிங் விஹாரே த்³வே ஸாமணேரே ருக்க²க்³கே³ புப்பா²னி ஓசினந்தே ஆரூள்ஹஸாகா²ய ப⁴க்³கா³ய பதந்தே தி³ஸ்வா தே²ரோ இத்³தா⁴னுபா⁴வேன ஹத்தே²ன க³ஹெத்வா அரோகே³யேவ பூ⁴மியங் ட²பெத்வா தேஸங் ஸாமணேரானங் த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தோ –
Chaḷabhiñño pana hutvā samāpattisukhena vītināmento ekadivasaṃ tasmiṃ vihāre dve sāmaṇere rukkhagge pupphāni ocinante ārūḷhasākhāya bhaggāya patante disvā thero iddhānubhāvena hatthena gahetvā arogeyeva bhūmiyaṃ ṭhapetvā tesaṃ sāmaṇerānaṃ dhammaṃ desento –
203.
203.
‘‘யோ ஹவே த³ஹரோ பி⁴க்கு², யுஞ்ஜதி பு³த்³த⁴ஸாஸனே;
‘‘Yo have daharo bhikkhu, yuñjati buddhasāsane;
ஜாக³ரோ ஸ ஹி ஸுத்தேஸு, அமோக⁴ங் தஸ்ஸ ஜீவிதங்.
Jāgaro sa hi suttesu, amoghaṃ tassa jīvitaṃ.
204.
204.
‘‘தஸ்மா ஸத்³த⁴ஞ்ச ஸீலஞ்ச, பஸாத³ங் த⁴ம்மத³ஸ்ஸனங்;
‘‘Tasmā saddhañca sīlañca, pasādaṃ dhammadassanaṃ;
அனுயுஞ்ஜேத² மேதா⁴வீ, ஸரங் பு³த்³தா⁴ன ஸாஸன’’ந்தி. – இமா த்³வே கா³தா² அபா⁴ஸி;
Anuyuñjetha medhāvī, saraṃ buddhāna sāsana’’nti. – imā dve gāthā abhāsi;
தத்த² யோதி அனியமவசனங். ஹவேதி த³ள்ஹத்தே² நிபாதோ. த³ஹரோதி தருணோ. பி⁴க்க²தீதி பி⁴க்கு². யுஞ்ஜதீதி க⁴டதி வாயமதி. ஜாக³ரோதி ஜாக³ரணத⁴ம்மஸமன்னாக³தோ. ஸுத்தேஸூதி ஸுபந்தேஸு. இத³ங் வுத்தங் ஹோதி யோ பி⁴க்கு² த³ஹரோவ ஸமானோ தருணோ ‘‘ததா²ஹங் பச்சா² வுட்³ட⁴காலே ஜானிஸ்ஸாமீ’’தி அசிந்தெத்வா பு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனே அப்பமாத³படிபத்தியங் யுஞ்ஜதி ஸமத²விபஸ்ஸனாபா⁴வனாய யோக³ங் கரோதி, ஸோ ஸுத்தேஸு அவிஜ்ஜானித்³தா³ய ஸுத்தேஸு பமத்தேஸு ஸத்³தா⁴தி³ஜாக³ரத⁴ம்மஸமன்னாக³மேன ஜாக³ரோ, ததோ ஏவ அத்தஹிதபரஹிதபாரிபூரியா அமோக⁴ங் அவஞ்ஜ²ங் தஸ்ஸ ஜீவிதங், யஸ்மா ச ஏததே³வங், தஸ்மா ஸத்³த⁴ஞ்ச ‘‘அத்தி² கம்மங் அத்தி² கம்மவிபாகோ’’திஆதி³னயப்பவத்தங் கம்மப²லஸத்³த⁴ஞ்ச, ஸத்³தூ⁴பனிப³ந்த⁴த்தா ஸீலஸ்ஸ தது³பனிஸ்ஸயங் சதுபாரிஸுத்³தி⁴ஸீலஞ்ச , ‘‘ஸம்மாஸம்பு³த்³தோ⁴ ப⁴க³வா, ஸ்வாகா²தோ த⁴ம்மோ, ஸுப்படிபன்னோ ஸங்கோ⁴’’தி ஏவங் பவத்தரதனத்தயப்பஸாத³ஞ்ச , விபஸ்ஸனாபஞ்ஞாஸஹிதாய மக்³க³பஞ்ஞாய பரிஞ்ஞாதி³வஸேன சதுஸச்சத⁴ம்மத³ஸ்ஸனஞ்ச மேதா⁴வீ த⁴ம்மோஜபஞ்ஞாய ஸமன்னாக³தோ பி⁴க்கு² பு³த்³தா⁴னங் ஸாஸனங் ஓவாத³ங் அனுஸிட்டி²ங் அனுஸ்ஸரந்தோ ஆதி³த்தம்பி அத்தனோ ஸீஸங் அஜ்ஜு²பெக்கி²த்வா அனுயுஞ்ஜேத², தத்த² அனுயோக³ங் ஆதப்பங் கரெய்யாதி அத்தோ².
Tattha yoti aniyamavacanaṃ. Haveti daḷhatthe nipāto. Daharoti taruṇo. Bhikkhatīti bhikkhu. Yuñjatīti ghaṭati vāyamati. Jāgaroti jāgaraṇadhammasamannāgato. Suttesūti supantesu. Idaṃ vuttaṃ hoti yo bhikkhu daharova samāno taruṇo ‘‘tathāhaṃ pacchā vuḍḍhakāle jānissāmī’’ti acintetvā buddhānaṃ sāsane appamādapaṭipattiyaṃ yuñjati samathavipassanābhāvanāya yogaṃ karoti, so suttesu avijjāniddāya suttesu pamattesu saddhādijāgaradhammasamannāgamena jāgaro, tato eva attahitaparahitapāripūriyā amoghaṃ avañjhaṃ tassa jīvitaṃ, yasmā ca etadevaṃ, tasmā saddhañca ‘‘atthi kammaṃ atthi kammavipāko’’tiādinayappavattaṃ kammaphalasaddhañca, saddhūpanibandhattā sīlassa tadupanissayaṃ catupārisuddhisīlañca, ‘‘sammāsambuddho bhagavā, svākhāto dhammo, suppaṭipanno saṅgho’’ti evaṃ pavattaratanattayappasādañca , vipassanāpaññāsahitāya maggapaññāya pariññādivasena catusaccadhammadassanañca medhāvī dhammojapaññāya samannāgato bhikkhu buddhānaṃ sāsanaṃ ovādaṃ anusiṭṭhiṃ anussaranto ādittampi attano sīsaṃ ajjhupekkhitvā anuyuñjetha, tattha anuyogaṃ ātappaṃ kareyyāti attho.
த⁴ம்மபாலத்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dhammapālattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 2. த⁴ம்மபாலத்தே²ரகா³தா² • 2. Dhammapālattheragāthā