| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൪. ധാതുയമകം
4. Dhātuyamakaṃ
൧-൧൯. ഇദാനി തേയേവ മൂലയമകേ ദേസിതേ കുസലാദിധമ്മേ ധാതുവസേന സങ്ഗണ്ഹിത്വാ ആയതനയമകാനന്തരം ദേസിതസ്സ ധാതുയമകസ്സ വണ്ണനാ ഹോതി. തത്ഥ ആയതനയമകേ വുത്തനയേനേവ പാളിവവത്ഥാനം വേതിദബ്ബം. ഇധാപി ഹി പണ്ണത്തിവാരാദയോ തയോ മഹാവാരാ, അവസേസാ അന്തരവാരാ ച സദ്ധിം കാലപ്പഭേദാദീഹി ആയതനയമകേ ആഗതസദിസായേവ. ഇധാപി ച യമകപുച്ഛാസുഖത്ഥം പടിപാടിയാ അജ്ഝത്തികബാഹിരാ രൂപധാതുയോവ വത്വാ വിഞ്ഞാണധാതുയോ വുത്താ. ധാതൂനം പന ബഹുത്താ ഇധ ആയതനയമകതോ ബഹുതരാനി യമകാനി, യമകദിഗുണാ പുച്ഛാ, പുച്ഛാദിഗുണാ ച അത്ഥാ ഹോന്തി. തത്ഥ ചക്ഖുധാതുമൂലകാദീസു യമകേസു ലബ്ഭമാനാനം യമകാനം അത്ഥവിനിച്ഛയോ ആയതനയമകേ വുത്തനയേനേവ വേദിതബ്ബോ. തംസദിസായേവ ഹേത്ഥ അത്ഥഗതി, തേനേവ ച കാരണേന പാളിപി സങ്ഖിത്താ. പരിഞ്ഞാവാരോ പാകതികോയേവാതി.
1-19. Idāni teyeva mūlayamake desite kusalādidhamme dhātuvasena saṅgaṇhitvā āyatanayamakānantaraṃ desitassa dhātuyamakassa vaṇṇanā hoti. Tattha āyatanayamake vuttanayeneva pāḷivavatthānaṃ vetidabbaṃ. Idhāpi hi paṇṇattivārādayo tayo mahāvārā, avasesā antaravārā ca saddhiṃ kālappabhedādīhi āyatanayamake āgatasadisāyeva. Idhāpi ca yamakapucchāsukhatthaṃ paṭipāṭiyā ajjhattikabāhirā rūpadhātuyova vatvā viññāṇadhātuyo vuttā. Dhātūnaṃ pana bahuttā idha āyatanayamakato bahutarāni yamakāni, yamakadiguṇā pucchā, pucchādiguṇā ca atthā honti. Tattha cakkhudhātumūlakādīsu yamakesu labbhamānānaṃ yamakānaṃ atthavinicchayo āyatanayamake vuttanayeneva veditabbo. Taṃsadisāyeva hettha atthagati, teneva ca kāraṇena pāḷipi saṅkhittā. Pariññāvāro pākatikoyevāti.
ധാതുയമകവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dhātuyamakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / യമകപാളി • Yamakapāḷi / ൪. ധാതുയമകം • 4. Dhātuyamakaṃ
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ൪. ധാതുയമകം • 4. Dhātuyamakaṃ
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൪. ധാതുയമകം • 4. Dhātuyamakaṃ
