Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૭. ધોવનસુત્તં
7. Dhovanasuttaṃ
૧૦૭. ‘‘અત્થિ, ભિક્ખવે, દક્ખિણેસુ જનપદેસુ ધોવનં નામ. તત્થ હોતિ અન્નમ્પિ પાનમ્પિ ખજ્જમ્પિ ભોજ્જમ્પિ લેય્યમ્પિ પેય્યમ્પિ નચ્ચમ્પિ ગીતમ્પિ વાદિતમ્પિ. અત્થેતં, ભિક્ખવે, ધોવનં; ‘નેતં નત્થી’તિ વદામિ. તઞ્ચ ખો એતં, ભિક્ખવે, ધોવનં હીનં ગમ્મં પોથુજ્જનિકં અનરિયં અનત્થસંહિતં ન નિબ્બિદાય ન વિરાગાય ન નિરોધાય ન ઉપસમાય ન અભિઞ્ઞાય ન સમ્બોધાય ન નિબ્બાનાય સંવત્તતિ.
107. ‘‘Atthi, bhikkhave, dakkhiṇesu janapadesu dhovanaṃ nāma. Tattha hoti annampi pānampi khajjampi bhojjampi leyyampi peyyampi naccampi gītampi vāditampi. Atthetaṃ, bhikkhave, dhovanaṃ; ‘netaṃ natthī’ti vadāmi. Tañca kho etaṃ, bhikkhave, dhovanaṃ hīnaṃ gammaṃ pothujjanikaṃ anariyaṃ anatthasaṃhitaṃ na nibbidāya na virāgāya na nirodhāya na upasamāya na abhiññāya na sambodhāya na nibbānāya saṃvattati.
‘‘અહઞ્ચ ખો, ભિક્ખવે, અરિયં ધોવનં દેસેસ્સામિ, યં ધોવનં એકન્તનિબ્બિદાય વિરાગાય નિરોધાય ઉપસમાય અભિઞ્ઞાય સમ્બોધાય નિબ્બાનાય સંવત્તતિ, યં ધોવનં આગમ્મ જાતિધમ્મા સત્તા જાતિયા પરિમુચ્ચન્તિ, જરાધમ્મા સત્તા જરાય પરિમુચ્ચન્તિ, મરણધમ્મા સત્તા મરણેન પરિમુચ્ચન્તિ, સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસધમ્મા સત્તા સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસેહિ પરિમુચ્ચન્તિ. તં સુણાથ, સાધુકં મનસિ કરોથ; ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ –
‘‘Ahañca kho, bhikkhave, ariyaṃ dhovanaṃ desessāmi, yaṃ dhovanaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, yaṃ dhovanaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘કતમઞ્ચ તં, ભિક્ખવે, અરિયં ધોવનં, (યં ધોવનં) 1 એકન્તનિબ્બિદાય વિરાગાય નિરોધાય ઉપસમાય અભિઞ્ઞાય સમ્બોધાય નિબ્બાનાય સંવત્તતિ, યં ધોવનં આગમ્મ જાતિધમ્મા સત્તા જાતિયા પરિમુચ્ચન્તિ, જરાધમ્મા સત્તા જરાય પરિમુચ્ચન્તિ, મરણધમ્મા સત્તા મરણેન પરિમુચ્ચન્તિ, સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસધમ્મા સત્તા સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસેહિ પરિમુચ્ચન્તિ?
‘‘Katamañca taṃ, bhikkhave, ariyaṃ dhovanaṃ, (yaṃ dhovanaṃ) 2 ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, yaṃ dhovanaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccanti?
‘‘સમ્માદિટ્ઠિકસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાદિટ્ઠિ નિદ્ધોતા હોતિ; યે ચ મિચ્છાદિટ્ઠિપચ્ચયા અનેકે પાપકા અકુસલા ધમ્મા સમ્ભવન્તિ તે ચસ્સ નિદ્ધોતા હોન્તિ; સમ્માદિટ્ઠિપચ્ચયા ચ અનેકે કુસલા ધમ્મા ભાવનાપારિપૂરિં ગચ્છન્તિ.
‘‘Sammādiṭṭhikassa, bhikkhave, micchādiṭṭhi niddhotā hoti; ye ca micchādiṭṭhipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa niddhotā honti; sammādiṭṭhipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti.
‘‘સમ્માસઙ્કપ્પસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાસઙ્કપ્પો નિદ્ધોતો હોતિ…પે॰… સમ્માવાચસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાવાચા નિદ્ધોતા હોતિ… સમ્માકમ્મન્તસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાકમ્મન્તો નિદ્ધોતો હોતિ… સમ્માઆજીવસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાઆજીવો નિદ્ધોતો હોતિ… સમ્માવાયામસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાવાયામો નિદ્ધોતો હોતિ… સમ્માસતિસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાસતિ નિદ્ધોતા હોતિ… સમ્માસમાધિસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાસમાધિ નિદ્ધોતો હોતિ… સમ્માઞાણિસ્સ, ભિક્ખવે, મિચ્છાઞાણં નિદ્ધોતં હોતિ…પે॰….
‘‘Sammāsaṅkappassa, bhikkhave, micchāsaṅkappo niddhoto hoti…pe… sammāvācassa, bhikkhave, micchāvācā niddhotā hoti… sammākammantassa, bhikkhave, micchākammanto niddhoto hoti… sammāājīvassa, bhikkhave, micchāājīvo niddhoto hoti… sammāvāyāmassa, bhikkhave, micchāvāyāmo niddhoto hoti… sammāsatissa, bhikkhave, micchāsati niddhotā hoti… sammāsamādhissa, bhikkhave, micchāsamādhi niddhoto hoti… sammāñāṇissa, bhikkhave, micchāñāṇaṃ niddhotaṃ hoti…pe….
‘‘સમ્માવિમુત્તિસ્સ , ભિક્ખવે, મિચ્છાવિમુત્તિ નિદ્ધોતા હોતિ; યે ચ મિચ્છાવિમુત્તિપચ્ચયા અનેકે પાપકા અકુસલા ધમ્મા સમ્ભવન્તિ તે ચસ્સ નિદ્ધોતા હોન્તિ; સમ્માવિમુત્તિપચ્ચયા ચ અનેકે કુસલા ધમ્મા ભાવનાપારિપૂરિં ગચ્છન્તિ. ઇદં ખો તં, ભિક્ખવે, અરિયં ધોવનં એકન્તનિબ્બિદાય વિરાગાય નિરોધાય ઉપસમાય અભિઞ્ઞાય સમ્બોધાય નિબ્બાનાય સંવત્તતિ, યં ધોવનં આગમ્મ જાતિધમ્મા સત્તા જાતિયા પરિમુચ્ચન્તિ, જરાધમ્મા સત્તા જરાય પરિમુચ્ચન્તિ, મરણધમ્મા સત્તા મરણેન પરિમુચ્ચન્તિ, સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસધમ્મા સત્તા સોકપરિદેવદુક્ખદોમનસ્સુપાયાસેહિ પરિમુચ્ચન્તી’’તિ. સત્તમં.
‘‘Sammāvimuttissa , bhikkhave, micchāvimutti niddhotā hoti; ye ca micchāvimuttipaccayā aneke pāpakā akusalā dhammā sambhavanti te cassa niddhotā honti; sammāvimuttipaccayā ca aneke kusalā dhammā bhāvanāpāripūriṃ gacchanti. Idaṃ kho taṃ, bhikkhave, ariyaṃ dhovanaṃ ekantanibbidāya virāgāya nirodhāya upasamāya abhiññāya sambodhāya nibbānāya saṃvattati, yaṃ dhovanaṃ āgamma jātidhammā sattā jātiyā parimuccanti, jarādhammā sattā jarāya parimuccanti, maraṇadhammā sattā maraṇena parimuccanti, sokaparidevadukkhadomanassupāyāsadhammā sattā sokaparidevadukkhadomanassupāyāsehi parimuccantī’’ti. Sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૭. ધોવનાસુત્તવણ્ણના • 7. Dhovanāsuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧-૧૨. સમણસઞ્ઞાસુત્તાદિવણ્ણના • 1-12. Samaṇasaññāsuttādivaṇṇanā