Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
દીઘાવુવત્થુકથાવણ્ણના
Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā
૪૫૮. અથ ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસીતિઆદીસુ ભૂતપુબ્બન્તિ ઇદં ભગવા પથવીગતં નિધિં ઉદ્ધરિત્વા પુરતો રાસિં કરોન્તો વિય ભવપટિચ્છન્નં પુરાવુત્થં દસ્સેન્તો આહ. અડ્ઢોતિ ઇસ્સરો. યો કોચિ અત્તનો સન્તકેન વિભવેન અડ્ઢો હોતિ, અયં પન ન કેવલં અડ્ઢોયેવ, મહદ્ધનો મહતા અપરિમાણસઙ્ખેન ધનેન સમન્નાગતોતિ આહ ‘‘મહદ્ધનો’’તિ. ભુઞ્જિતબ્બતો પરિભુઞ્જિતબ્બતો વિસેસતો કામા ભોગા નામ, તસ્મા પઞ્ચકામગુણવસેન મહન્તા ઉળારા ભોગા અસ્સાતિ મહાભોગો. મહન્તં સેનાબલઞ્ચેવ થામબલઞ્ચ એતસ્સાતિ મહબ્બલો. મહન્તો હત્થિઅસ્સાદિવાહનો એતસ્સાતિ મહાવાહનો. મહન્તં વિજિતં રટ્ઠં એતસ્સાતિ મહાવિજિતો. પરિપુણ્ણકોસકોટ્ઠાગારોતિ કોસો વુચ્ચતિ ભણ્ડાગારસારગબ્ભો, કોટ્ઠં વુચ્ચતિ ધઞ્ઞસ્સ આઠપનટ્ઠાનં, કોટ્ઠભૂતં અગારં કોટ્ઠાગારં, નિદહિત્વા ઠપિતેન ધનેન પરિપુણ્ણકોસો ધઞ્ઞાનઞ્ચ પરિપુણ્ણકોટ્ઠાગારોતિ અત્થો.
458.Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesītiādīsu bhūtapubbanti idaṃ bhagavā pathavīgataṃ nidhiṃ uddharitvā purato rāsiṃ karonto viya bhavapaṭicchannaṃ purāvutthaṃ dassento āha. Aḍḍhoti issaro. Yo koci attano santakena vibhavena aḍḍho hoti, ayaṃ pana na kevalaṃ aḍḍhoyeva, mahaddhano mahatā aparimāṇasaṅkhena dhanena samannāgatoti āha ‘‘mahaddhano’’ti. Bhuñjitabbato paribhuñjitabbato visesato kāmā bhogā nāma, tasmā pañcakāmaguṇavasena mahantā uḷārā bhogā assāti mahābhogo. Mahantaṃ senābalañceva thāmabalañca etassāti mahabbalo. Mahanto hatthiassādivāhano etassāti mahāvāhano. Mahantaṃ vijitaṃ raṭṭhaṃ etassāti mahāvijito. Paripuṇṇakosakoṭṭhāgāroti koso vuccati bhaṇḍāgārasāragabbho, koṭṭhaṃ vuccati dhaññassa āṭhapanaṭṭhānaṃ, koṭṭhabhūtaṃ agāraṃ koṭṭhāgāraṃ, nidahitvā ṭhapitena dhanena paripuṇṇakoso dhaññānañca paripuṇṇakoṭṭhāgāroti attho.
અથ વા ચતુબ્બિધો કોસો હત્થી અસ્સા રથા પત્તીતિ. યથા હિ અસિનો તિક્ખભાવપરિપાલકો પરિચ્છદો ‘‘કોસો’’તિ વુચ્ચતિ, એવં રઞ્ઞો તિક્ખભાવપરિપાલકત્તા ચતુરઙ્ગિની સેના ‘‘કોસો’’તિ વુચ્ચતિ. તિવિધં કોટ્ઠાગારં ધનકોટ્ઠાગારં ધઞ્ઞકોટ્ઠાગારં વત્થકોટ્ઠાગારન્તિ. તં સબ્બમ્પિ પરિપુણ્ણમસ્સાતિ પરિપુણ્ણકોસકોટ્ઠાગારો. ચતુરઙ્ગિનિં સેનન્તિ હત્થિઅસ્સરથપત્તિસઙ્ખાતેહિ ચતૂહિ અઙ્ગેહિ સમન્નાગતં સેનં. સન્નય્હિત્વાતિ ચમ્મપટિમુઞ્ચનાદીહિ સન્નાહં કારેત્વા. અબ્ભુય્યાસીતિ અભિઉય્યાસિ, અભિમુખો હુત્વા નિક્ખમીતિ અત્થો. એકસઙ્ઘાતમ્પીતિ એકપ્પહારમ્પિ. ધોવનન્તિ ધોવનુદકં. પરિનેત્વાતિ નીહરિત્વા. ‘‘અનત્થદો’’તિ વત્તબ્બે દ-કારસ્સ ત-કારં કત્વા ‘‘અનત્થતો’’તિ વુત્તન્તિ આહ ‘‘અથ વા’’તિઆદિ.
Atha vā catubbidho koso hatthī assā rathā pattīti. Yathā hi asino tikkhabhāvaparipālako paricchado ‘‘koso’’ti vuccati, evaṃ rañño tikkhabhāvaparipālakattā caturaṅginī senā ‘‘koso’’ti vuccati. Tividhaṃ koṭṭhāgāraṃ dhanakoṭṭhāgāraṃ dhaññakoṭṭhāgāraṃ vatthakoṭṭhāgāranti. Taṃ sabbampi paripuṇṇamassāti paripuṇṇakosakoṭṭhāgāro. Caturaṅginiṃ senanti hatthiassarathapattisaṅkhātehi catūhi aṅgehi samannāgataṃ senaṃ. Sannayhitvāti cammapaṭimuñcanādīhi sannāhaṃ kāretvā. Abbhuyyāsīti abhiuyyāsi, abhimukho hutvā nikkhamīti attho. Ekasaṅghātampīti ekappahārampi. Dhovananti dhovanudakaṃ. Parinetvāti nīharitvā. ‘‘Anatthado’’ti vattabbe da-kārassa ta-kāraṃ katvā ‘‘anatthato’’ti vuttanti āha ‘‘atha vā’’tiādi.
૪૬૪. વગ્ગભાવેન વા પુથુ નાના સદ્દો અસ્સાતિ પુથુસદ્દો. સમજનોતિ ભણ્ડને સમજ્ઝાસયો જનો. તત્થાતિ તસ્મિં જનકાયે. અહં બાલોતિ ન મઞ્ઞિત્થાતિ બાલલક્ખણે ઠિતોપિ ‘‘અહં બાલો’’તિ ન મઞ્ઞિ. ભિય્યો ચાતિ અત્તનો બાલભાવસ્સ અજાનનતો ભિય્યો ચ ભણ્ડનસ્સ ઉપરિફોટો વિય સઙ્ઘભેદસ્સ અત્તનો કારણભાવમ્પિ ઉપ્પજ્જમાનં ન મઞ્ઞિત્થ નાઞ્ઞાસિ.
464. Vaggabhāvena vā puthu nānā saddo assāti puthusaddo. Samajanoti bhaṇḍane samajjhāsayo jano. Tatthāti tasmiṃ janakāye. Ahaṃ bāloti na maññitthāti bālalakkhaṇe ṭhitopi ‘‘ahaṃ bālo’’ti na maññi. Bhiyyo cāti attano bālabhāvassa ajānanato bhiyyo ca bhaṇḍanassa upariphoṭo viya saṅghabhedassa attano kāraṇabhāvampi uppajjamānaṃ na maññittha nāññāsi.
કલહવસેન પવત્તવાચાયેવ ગોચરા એતેસન્તિ વાચાગોચરા. મુખાયામન્તિ વિવદનવસેન મુખં આયામેત્વા ભાણિનો. ન તં જાનન્તીતિ તં કલહં ન જાનન્તિ. કલહં કરોન્તો ચ તં ન જાનન્તો નામ નત્થિ. યથા પન ન જાનન્તિ, તં દસ્સેતું આહ ‘‘એવં સાદીનવો અય’’ન્તિ, અયં કલહો નામ અત્તનો પરેસઞ્ચ અત્થહાપનતો અનત્થુપ્પાદનતો દિટ્ઠેવ ધમ્મે સમ્પરાયે ચ સાદીનવો સદોસોતિ અત્થો. તં ન જાનન્તીતિ તં કલહં ન જાનન્તિ. કથં ન જાનન્તીતિ આહ ‘‘એવં સાદીનવો અય’’ન્તિ, ‘‘એવં સાદીનવો અયં કલહો’’તિ એવં તં કલહં ન જાનન્તીતિ અત્થો.
Kalahavasena pavattavācāyeva gocarā etesanti vācāgocarā. Mukhāyāmanti vivadanavasena mukhaṃ āyāmetvā bhāṇino. Na taṃ jānantīti taṃ kalahaṃ na jānanti. Kalahaṃ karonto ca taṃ na jānanto nāma natthi. Yathā pana na jānanti, taṃ dassetuṃ āha ‘‘evaṃ sādīnavo aya’’nti, ayaṃ kalaho nāma attano paresañca atthahāpanato anatthuppādanato diṭṭheva dhamme samparāye ca sādīnavo sadosoti attho. Taṃ na jānantīti taṃ kalahaṃ na jānanti. Kathaṃ na jānantīti āha ‘‘evaṃ sādīnavo aya’’nti, ‘‘evaṃ sādīnavo ayaṃ kalaho’’ti evaṃ taṃ kalahaṃ na jānantīti attho.
અક્કોચ્છિ મન્તિઆદીસુ અક્કોચ્છીતિ અક્કોસિ. અવધીતિ પહરિ. અજિનીતિ કૂટસક્ખિઓતારણેન વા વાદપટિવાદેન વા કરણુત્તરિયકરણેન વા અજેસિ. અહાસીતિ મમ સન્તકં પત્તાદીસુ કિઞ્ચિદેવ અવહરિ . યે ચ તન્તિ યે કેચિ દેવા વા મનુસ્સા વા ગહટ્ઠા વા પબ્બજિતા વા તં ‘‘અક્કોચ્છિ મ’’ન્તિઆદિવત્થુકં કોધં સકટધુરં વિય નદ્ધિના પૂતિમચ્છાદીનિ વિય ચ કુસાદીહિ પુનપ્પુનં વેઠેન્તા ઉપનય્હન્તિ ઉપનાહવસેન અનુબન્ધન્તિ, તેસં સકિં ઉપ્પન્નં વેરં ન સમ્મતીતિ અત્થો.
Akkocchi mantiādīsu akkocchīti akkosi. Avadhīti pahari. Ajinīti kūṭasakkhiotāraṇena vā vādapaṭivādena vā karaṇuttariyakaraṇena vā ajesi. Ahāsīti mama santakaṃ pattādīsu kiñcideva avahari . Ye ca tanti ye keci devā vā manussā vā gahaṭṭhā vā pabbajitā vā taṃ ‘‘akkocchi ma’’ntiādivatthukaṃ kodhaṃ sakaṭadhuraṃ viya naddhinā pūtimacchādīni viya ca kusādīhi punappunaṃ veṭhentā upanayhanti upanāhavasena anubandhanti, tesaṃ sakiṃ uppannaṃ veraṃ na sammatīti attho.
યે ચ તં નુપનય્હન્તીતિ અસ્સતિયા અમનસિકારવસેન વા કમ્મપચ્ચવેક્ખણાદિવસેન વા યે તં અક્કોસાદિવત્થુકં કોધં ‘‘તયાપિ કોચિ નિદ્દોસો પુરિમભવે અક્કુટ્ઠો ભવિસ્સતિ, પહટો ભવિસ્સતિ, કૂટસક્ખિં ઓતારેત્વા જિતો ભવિસ્સતિ, કસ્સચિ તે પસય્હ કિઞ્ચિ અચ્છિન્નં ભવિસ્સતિ, તસ્મા નિદ્દોસો હુત્વાપિ અક્કોસાદીનિ પાપુણાસી’’તિ એવં ન ઉપનય્હન્તિ , તેસુ પમાદેન ઉપ્પન્નમ્પિ વેરં ઇમિના અનુપનય્હનેન નિરિન્ધનો વિય જાતવેદો ઉપસમ્મતિ.
Ye ca taṃ nupanayhantīti assatiyā amanasikāravasena vā kammapaccavekkhaṇādivasena vā ye taṃ akkosādivatthukaṃ kodhaṃ ‘‘tayāpi koci niddoso purimabhave akkuṭṭho bhavissati, pahaṭo bhavissati, kūṭasakkhiṃ otāretvā jito bhavissati, kassaci te pasayha kiñci acchinnaṃ bhavissati, tasmā niddoso hutvāpi akkosādīni pāpuṇāsī’’ti evaṃ na upanayhanti , tesu pamādena uppannampi veraṃ iminā anupanayhanena nirindhano viya jātavedo upasammati.
ન હિ વેરેન વેરાનીતિ યથા હિ ખેળસિઙ્ઘાણિકાદિઅસુચિમક્ખિતં ઠાનં તેહેવ અસુચીહિ ધોવન્તો સુદ્ધં નિગ્ગન્ધં કાતું ન સક્કોતિ, અથ ખો તં ઠાનં ભિય્યોસો મત્તાય અસુદ્ધતરઞ્ચ દુગ્ગન્ધતરઞ્ચ હોતિ, એવમેવ અક્કોસન્તં પચ્ચક્કોસન્તો પહરન્તં પટિપહરન્તો વેરેન વેરં વૂપસમેતું ન સક્કોતિ, અથ ખો ભિય્યો વેરમેવ કરોતિ. ઇતિ વેરાનિ નામ વેરેન કિસ્મિઞ્ચિપિ કાલે ન સમ્મન્તિ, અથ ખો વડ્ઢન્તિયેવ. અવેરેન ચ સમ્મન્તીતિ યથા પન તાનિ ખેળાદીનિ અસુચીનિ વિપ્પસન્નેન ઉદકેન ધોવિયમાનાનિ નસ્સન્તિ, તં ઠાનં સુદ્ધં હોતિ નિગ્ગન્ધં, એવમેવ અવેરેન ખન્તિમેત્તોદકેન યોનિસોમનસિકારેન પટિસઙ્ખાનેન પચ્ચવેક્ખણેન વેરાનિ વૂપસમ્મન્તિ પટિપ્પસ્સમ્ભન્તિ અભાવં ગચ્છન્તિ. એસ ધમ્મો સનન્તનોતિ એસ અવેરેન વેરૂપસમનસઙ્ખાતો પોરાણકો ધમ્મો સબ્બેસં બુદ્ધપચ્ચેકબુદ્ધખીણાસવાનં ગતમગ્ગો.
Na hi verena verānīti yathā hi kheḷasiṅghāṇikādiasucimakkhitaṃ ṭhānaṃ teheva asucīhi dhovanto suddhaṃ niggandhaṃ kātuṃ na sakkoti, atha kho taṃ ṭhānaṃ bhiyyoso mattāya asuddhatarañca duggandhatarañca hoti, evameva akkosantaṃ paccakkosanto paharantaṃ paṭipaharanto verena veraṃ vūpasametuṃ na sakkoti, atha kho bhiyyo verameva karoti. Iti verāni nāma verena kismiñcipi kāle na sammanti, atha kho vaḍḍhantiyeva. Averena ca sammantīti yathā pana tāni kheḷādīni asucīni vippasannena udakena dhoviyamānāni nassanti, taṃ ṭhānaṃ suddhaṃ hoti niggandhaṃ, evameva averena khantimettodakena yonisomanasikārena paṭisaṅkhānena paccavekkhaṇena verāni vūpasammanti paṭippassambhanti abhāvaṃ gacchanti. Esa dhammo sanantanoti esa averena verūpasamanasaṅkhāto porāṇako dhammo sabbesaṃ buddhapaccekabuddhakhīṇāsavānaṃ gatamaggo.
ન જાનન્તીતિ અનિચ્ચસઞ્ઞં ન પચ્ચુપટ્ઠાપેન્તીતિ અધિપ્પાયો. તતો સમ્મન્તિ મેધગાતિ તતો તસ્મા કારણા મેધગા કલહા સમ્મન્તિ વૂપસમં ગચ્છન્તિ. કથં તે સમ્મન્તીતિ આહ ‘‘એવઞ્હી’’તિઆદિ. તત્થ એવઞ્હિ તે જાનન્તાતિ તે પણ્ડિતા ‘‘મયં મચ્ચુસમીપં ગચ્છામા’’તિ એવં જાનન્તા યોનિસોમનસિકારં ઉપ્પાદેત્વા મેધગાનં કલહાનં વૂપસમાય પટિપજ્જન્તિ, અથ નેસં તાય પટિપત્તિયા તે મેધગા સમ્મન્તીતિ અધિપ્પાયો.
Na jānantīti aniccasaññaṃ na paccupaṭṭhāpentīti adhippāyo. Tato sammanti medhagāti tato tasmā kāraṇā medhagā kalahā sammanti vūpasamaṃ gacchanti. Kathaṃ te sammantīti āha ‘‘evañhī’’tiādi. Tattha evañhi te jānantāti te paṇḍitā ‘‘mayaṃ maccusamīpaṃ gacchāmā’’ti evaṃ jānantā yonisomanasikāraṃ uppādetvā medhagānaṃ kalahānaṃ vūpasamāya paṭipajjanti, atha nesaṃ tāya paṭipattiyā te medhagā sammantīti adhippāyo.
તેસમ્પિ હોતિ સઙ્ગતીતિ યે માતાપિતૂનં અટ્ઠીનિ છિન્દન્તિ, પાણે હરન્તિ, ગવાદીનિ ચ પસય્હ ગણ્હન્તિ, એવં રટ્ઠં વિલુમ્પમાનાનં તેસમ્પિ સઙ્ગતિ હોતિ, કિમઙ્ગં પન તુમ્હાકં ન સિયાતિ અધિપ્પાયો.
Tesampi hoti saṅgatīti ye mātāpitūnaṃ aṭṭhīni chindanti, pāṇe haranti, gavādīni ca pasayha gaṇhanti, evaṃ raṭṭhaṃ vilumpamānānaṃ tesampi saṅgati hoti, kimaṅgaṃ pana tumhākaṃ na siyāti adhippāyo.
વણ્ણાવણ્ણદીપનત્થં વુત્તાતિ ‘‘બાલસહાયતાય ઇમે ભિક્ખૂ કલહપસુતા, પણ્ડિતસહાયાનં પન ઇદં ન સિયા’’તિ પણ્ડિતસહાયસ્સ બાલસહાયસ્સ ચ વણ્ણાવણ્ણદીપનત્થં વુત્તા. નિપકન્તિ નેપક્કપઞ્ઞાય સમન્નાગતં. સાધુવિહારિ ધીરન્તિ ભદ્દકવિહારિં પણ્ડિતં. પાકટપરિસ્સયે ચ પટિચ્છન્નપરિસ્સયે ચ અભિભવિત્વાતિ સીહબ્યગ્ઘાદયો પાકટપરિસ્સયે ચ રાગભયદોસભયાદયો પટિચ્છન્નપરિસ્સયે ચાતિ સબ્બેવ પરિસ્સયે અભિભવિત્વા.
Vaṇṇāvaṇṇadīpanatthaṃ vuttāti ‘‘bālasahāyatāya ime bhikkhū kalahapasutā, paṇḍitasahāyānaṃ pana idaṃ na siyā’’ti paṇḍitasahāyassa bālasahāyassa ca vaṇṇāvaṇṇadīpanatthaṃ vuttā. Nipakanti nepakkapaññāya samannāgataṃ. Sādhuvihāri dhīranti bhaddakavihāriṃ paṇḍitaṃ. Pākaṭaparissaye ca paṭicchannaparissaye ca abhibhavitvāti sīhabyagghādayo pākaṭaparissaye ca rāgabhayadosabhayādayo paṭicchannaparissaye cāti sabbeva parissaye abhibhavitvā.
એકકા ચરિંસૂતિ ‘‘ઇદં રજ્જં નામ મહન્તં પમાદટ્ઠાનં, કિં અમ્હાકં રજ્જેન કારિતેના’’તિ રટ્ઠં પહાય તતો મહાઅરઞ્ઞં પવિસિત્વા તાપસપબ્બજ્જં પબ્બજિત્વા ચતૂસુ ઇરિયાપથેસુ એકકા ચરિંસૂતિ અત્થો.
Ekakācariṃsūti ‘‘idaṃ rajjaṃ nāma mahantaṃ pamādaṭṭhānaṃ, kiṃ amhākaṃ rajjena kāritenā’’ti raṭṭhaṃ pahāya tato mahāaraññaṃ pavisitvā tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā catūsu iriyāpathesu ekakā cariṃsūti attho.
એકસ્સ ચરિતં સેય્યોતિ પબ્બજિતસ્સ પબ્બજિતકાલતો પટ્ઠાય એકીભાવાભિરતસ્સ એકકસ્સેવ ચરિતં સેય્યોતિ અત્થો. નત્થિ બાલે સહાયતાતિ ચૂળસીલં મજ્ઝિમસીલં મહાસીલં દસ કથાવત્થૂનિ તેરસ ધુતગુણા વિપસ્સનાઞાણં ચત્તારો મગ્ગા ચત્તારિ ફલાનિ તિસ્સો વિજ્જા છ અભિઞ્ઞા અમતમહાનિબ્બાનન્તિ અયં સહાયતા નામ, સા બાલં નિસ્સાય અધિગન્તું ન સક્કાતિ નત્થિ બાલે સહાયતા. માતઙ્ગો અરઞ્ઞે માતઙ્ગરઞ્ઞેતિ સરલોપેન સન્ધિ. ‘‘માતઙ્ગરઞ્ઞો’’તિપિ પાઠો, અરઞ્ઞકો માતઙ્ગો વિયાતિ અત્થો. માતઙ્ગ-સદ્દેનેવ હત્થિભાવસ્સ વુત્તત્તા નાગવચનં તસ્સ મહત્તવિભાવનત્થન્તિ આહ ‘‘નાગોતિ મહન્તાધિવચનમેત’’ન્તિ. મહન્તપરિયાયો હિ નાગ-સદ્દો હોતિ ‘‘એતં નાગસ્સ નાગેન, ઈસાદન્તસ્સ હત્થિનો’’તિઆદીસુ (ઉદા॰ ૩૫).
Ekassa caritaṃ seyyoti pabbajitassa pabbajitakālato paṭṭhāya ekībhāvābhiratassa ekakasseva caritaṃ seyyoti attho. Natthi bāle sahāyatāti cūḷasīlaṃ majjhimasīlaṃ mahāsīlaṃ dasa kathāvatthūni terasa dhutaguṇā vipassanāñāṇaṃ cattāro maggā cattāri phalāni tisso vijjā cha abhiññā amatamahānibbānanti ayaṃ sahāyatā nāma, sā bālaṃ nissāya adhigantuṃ na sakkāti natthi bāle sahāyatā. Mātaṅgo araññe mātaṅgaraññeti saralopena sandhi. ‘‘Mātaṅgarañño’’tipi pāṭho, araññako mātaṅgo viyāti attho. Mātaṅga-saddeneva hatthibhāvassa vuttattā nāgavacanaṃ tassa mahattavibhāvanatthanti āha ‘‘nāgoti mahantādhivacanameta’’nti. Mahantapariyāyo hi nāga-saddo hoti ‘‘etaṃ nāgassa nāgena, īsādantassa hatthino’’tiādīsu (udā. 35).
દીઘાવુવત્થુકથાવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૨૭૨. દીઘાવુવત્થુ • 272. Dīghāvuvatthu
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / કોસમ્બકવિવાદકથા • Kosambakavivādakathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / દીઘાવુવત્થુકથાવણ્ણના • Dīghāvuvatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / કોસમ્બકવિવાદકથાવણ્ણના • Kosambakavivādakathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨૭૧. કોસમ્બકવિવાદકથા • 271. Kosambakavivādakathā