Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / बुद्धवंसपाळि • Buddhavaṃsapāḷi

    ३. दीपङ्करबुद्धवंसो

    3. Dīpaṅkarabuddhavaṃso

    .

    1.

    तदा ते भोजयित्वान, ससङ्घं लोकनायकं।

    Tadā te bhojayitvāna, sasaṅghaṃ lokanāyakaṃ;

    उपगच्छुं सरणं तस्स, दीपङ्करस्स सत्थुनो॥

    Upagacchuṃ saraṇaṃ tassa, dīpaṅkarassa satthuno.

    .

    2.

    सरणागमने कञ्‍चि, निवेसेसि तथागतो।

    Saraṇāgamane kañci, nivesesi tathāgato;

    कञ्‍चि पञ्‍चसु सीलेसु, सीले दसविधे परं॥

    Kañci pañcasu sīlesu, sīle dasavidhe paraṃ.

    .

    3.

    कस्सचि देति सामञ्‍ञं, चतुरो फलमुत्तमे।

    Kassaci deti sāmaññaṃ, caturo phalamuttame;

    कस्सचि असमे धम्मे, देति सो पटिसम्भिदा॥

    Kassaci asame dhamme, deti so paṭisambhidā.

    .

    4.

    कस्सचि वरसमापत्तियो, अट्ठ देति नरासभो।

    Kassaci varasamāpattiyo, aṭṭha deti narāsabho;

    तिस्सो कस्सचि विज्‍जायो, छळभिञ्‍ञा पवेच्छति॥

    Tisso kassaci vijjāyo, chaḷabhiññā pavecchati.

    .

    5.

    तेन योगेन जनकायं, ओवदति महामुनि।

    Tena yogena janakāyaṃ, ovadati mahāmuni;

    तेन वित्थारिकं आसि, लोकनाथस्स सासनं॥

    Tena vitthārikaṃ āsi, lokanāthassa sāsanaṃ.

    .

    6.

    महाहनुसभक्खन्धो , दीपङ्करस्स नामको।

    Mahāhanusabhakkhandho , dīpaṅkarassa nāmako;

    बहू जने तारयति, परिमोचेति दुग्गतिं॥

    Bahū jane tārayati, parimoceti duggatiṃ.

    .

    7.

    बोधनेय्यं जनं दिस्वा, सतसहस्सेपि योजने।

    Bodhaneyyaṃ janaṃ disvā, satasahassepi yojane;

    खणेन उपगन्त्वान, बोधेति तं महामुनि॥

    Khaṇena upagantvāna, bodheti taṃ mahāmuni.

    .

    8.

    पठमाभिसमये बुद्धो, कोटिसतमबोधयि।

    Paṭhamābhisamaye buddho, koṭisatamabodhayi;

    दुतियाभिसमये नाथो, नवुतिकोटिमबोधयि॥

    Dutiyābhisamaye nātho, navutikoṭimabodhayi.

    .

    9.

    यदा च देवभवनम्हि, बुद्धो धम्ममदेसयि।

    Yadā ca devabhavanamhi, buddho dhammamadesayi;

    नवुतिकोटिसहस्सानं, ततियाभिसमयो अहु॥

    Navutikoṭisahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.

    १०.

    10.

    सन्‍निपाता तयो आसुं, दीपङ्करस्स सत्थुनो।

    Sannipātā tayo āsuṃ, dīpaṅkarassa satthuno;

    कोटिसतसहस्सानं, पठमो आसि समागमो॥

    Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.

    ११.

    11.

    पुन नारदकूटम्हि, पविवेकगते जिने।

    Puna nāradakūṭamhi, pavivekagate jine;

    खीणासवा वीतमला, समिंसु सतकोटियो॥

    Khīṇāsavā vītamalā, samiṃsu satakoṭiyo.

    १२.

    12.

    यम्हि काले महावीरो, सुदस्सनसिलुच्‍चये।

    Yamhi kāle mahāvīro, sudassanasiluccaye;

    नवकोटिसहस्सेहि, पवारेसि महामुनि॥

    Navakoṭisahassehi, pavāresi mahāmuni.

    १३.

    13.

    दसवीससहस्सानं, धम्माभिसमयो अहु।

    Dasavīsasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu;

    एकद्विन्‍नं अभिसमया, गणनातो असङ्खिया॥

    Ekadvinnaṃ abhisamayā, gaṇanāto asaṅkhiyā.

    १४.

    14.

    वित्थारिकं बाहुजञ्‍ञं, इद्धं फीतं अहू तदा।

    Vitthārikaṃ bāhujaññaṃ, iddhaṃ phītaṃ ahū tadā;

    दीपङ्करस्स भगवतो, सासनं सुविसोधितं॥

    Dīpaṅkarassa bhagavato, sāsanaṃ suvisodhitaṃ.

    १५.

    15.

    चत्तारि सतसहस्सानि, छळभिञ्‍ञा महिद्धिका।

    Cattāri satasahassāni, chaḷabhiññā mahiddhikā;

    दीपङ्करं लोकविदुं, परिवारेन्ति सब्बदा॥

    Dīpaṅkaraṃ lokaviduṃ, parivārenti sabbadā.

    १६.

    16.

    ये केचि तेन समयेन, जहन्ति मानुसं भवं।

    Ye keci tena samayena, jahanti mānusaṃ bhavaṃ;

    अपत्तमानसा सेखा, गरहिता भवन्ति ते॥

    Apattamānasā sekhā, garahitā bhavanti te.

    १७.

    17.

    सुपुप्फितं पावचनं, अरहन्तेहि तादिहि।

    Supupphitaṃ pāvacanaṃ, arahantehi tādihi;

    खीणासवेहि विमलेहि, उपसोभति सब्बदा॥

    Khīṇāsavehi vimalehi, upasobhati sabbadā.

    १८.

    18.

    नगरं रम्मवती नाम, सुदेवो नाम खत्तियो।

    Nagaraṃ rammavatī nāma, sudevo nāma khattiyo;

    सुमेधा नाम जनिका, दीपङ्करस्स सत्थुनो॥

    Sumedhā nāma janikā, dīpaṅkarassa satthuno.

    १९.

    19.

    दसवस्ससहस्सानि , अगारं अज्झ सो वसि 1

    Dasavassasahassāni , agāraṃ ajjha so vasi 2;

    हंसा कोञ्‍चा मयूरा च, तयो पासादमुत्तमा॥

    Haṃsā koñcā mayūrā ca, tayo pāsādamuttamā.

    २०.

    20.

    तीणिसतसहस्सानि, नारियो समलङ्कता।

    Tīṇisatasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;

    पदुमा नाम सा नारी, उसभक्खन्धो अत्रजो॥

    Padumā nāma sā nārī, usabhakkhandho atrajo.

    २१.

    21.

    निमित्ते चतुरो दिस्वा, हत्थियानेन निक्खमि।

    Nimitte caturo disvā, hatthiyānena nikkhami;

    अनूनदसमासानि, पधाने पदही जिनो॥

    Anūnadasamāsāni, padhāne padahī jino.

    २२.

    22.

    पधानचारं चरित्वान, अबुज्झि मानसं मुनि।

    Padhānacāraṃ caritvāna, abujjhi mānasaṃ muni;

    ब्रह्मुना याचितो सन्तो, दीपङ्करो महामुनि॥

    Brahmunā yācito santo, dīpaṅkaro mahāmuni.

    २३.

    23.

    वत्ति चक्‍कं महावीरो, नन्दारामे सिरीघरे 3

    Vatti cakkaṃ mahāvīro, nandārāme sirīghare 4;

    निसिन्‍नो सिरीसमूलम्हि, अका तित्थियमद्दनं॥

    Nisinno sirīsamūlamhi, akā titthiyamaddanaṃ.

    २४.

    24.

    सुमङ्गलो च तिस्सो च, अहेसुं अग्गसावका।

    Sumaṅgalo ca tisso ca, ahesuṃ aggasāvakā;

    सागतो 5 नामुपट्ठाको, दीपङ्करस्स सत्थुनो॥

    Sāgato 6 nāmupaṭṭhāko, dīpaṅkarassa satthuno.

    २५.

    25.

    नन्दा चेव सुनन्दा च, अहेसुं अग्गसाविका।

    Nandā ceva sunandā ca, ahesuṃ aggasāvikā;

    बोधि तस्स भगवतो, पिप्फलीति पवुच्‍चति॥

    Bodhi tassa bhagavato, pipphalīti pavuccati.

    २६.

    26.

    तपुस्सभल्‍लिका 7 नाम, अहेसुं अग्गुपट्ठका।

    Tapussabhallikā 8 nāma, ahesuṃ aggupaṭṭhakā;

    सिरिमा कोणा उपट्ठिका, दीपङ्करस्स सत्थुनो॥

    Sirimā koṇā upaṭṭhikā, dīpaṅkarassa satthuno.

    २७.

    27.

    असीतिहत्थमुब्बेधो, दीपङ्करो महामुनि।

    Asītihatthamubbedho, dīpaṅkaro mahāmuni;

    सोभति दीपरुक्खोव, सालराजाव फुल्‍लितो॥

    Sobhati dīparukkhova, sālarājāva phullito.

    २८.

    28.

    सतसहस्सवस्सानि, आयु तस्स महेसिनो।

    Satasahassavassāni, āyu tassa mahesino;

    तावता तिट्ठमानो सो, तारेसि जनतं बहुं॥

    Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.

    २९.

    29.

    जोतयित्वान सद्धम्मं, सन्तारेत्वा महाजनं।

    Jotayitvāna saddhammaṃ, santāretvā mahājanaṃ;

    जलित्वा अग्गिक्खन्धोव, निब्बुतो सो ससावको॥

    Jalitvā aggikkhandhova, nibbuto so sasāvako.

    ३०.

    30.

    सा च इद्धि सो च यसो, तानि च पादेसु चक्‍करतनानि।

    Sā ca iddhi so ca yaso, tāni ca pādesu cakkaratanāni;

    सब्बं तमन्तरहितं 9, ननु रित्ता सब्बसङ्खारा 10

    Sabbaṃ tamantarahitaṃ 11, nanu rittā sabbasaṅkhārā 12.

    ३१.

    31.

    दीपङ्करो जिनो सत्था, नन्दारामम्हि निब्बुतो।

    Dīpaṅkaro jino satthā, nandārāmamhi nibbuto;

    तत्थेवस्स जिनथूपो, छत्तिंसुब्बेधयोजनोति॥

    Tatthevassa jinathūpo, chattiṃsubbedhayojanoti.

    दीपङ्करस्स भगवतो वंसो पठमो।

    Dīpaṅkarassa bhagavato vaṃso paṭhamo.







    Footnotes:
    1. अज्झावसी जिनो (स्या॰ क॰)
    2. ajjhāvasī jino (syā. ka.)
    3. सिरीधरे (सी॰)
    4. sirīdhare (sī.)
    5. सोभितो (क॰)
    6. sobhito (ka.)
    7. तपस्सुभल्‍लिका (सी॰)
    8. tapassubhallikā (sī.)
    9. समन्तरहितं (सी॰ स्या॰ क॰)
    10. सब्बसङ्खाराति (सब्बत्थ)
    11. samantarahitaṃ (sī. syā. ka.)
    12. sabbasaṅkhārāti (sabbattha)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / बुद्धवंस-अट्ठकथा • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ३. दीपङ्करबुद्धवंसवण्णना • 3. Dīpaṅkarabuddhavaṃsavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact