Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
૮૬. દિસંગમિકાદિવત્થુકથા
86. Disaṃgamikādivatthukathā
૧૬૩. સંગહેતબ્બોતિઆદીનં ચતુન્નં કિરિયાપદાનં વિસેસં દસ્સેન્તો આહ ‘‘સંગહેતબ્બો’’તિઆદિ. સંગહસદ્દસ્સ સઙ્ખેપગહણેસુપિ વત્તનતો ઇધ ‘‘અનુગ્ગહત્થે’’તિ દસ્સેતું પાળિયં વુત્તં ‘‘અનુગ્ગહેતબ્બો’’તિ. તેન વુત્તં ‘‘તથાકરણવસેના’’તિ. ઉપલાપેતબ્બોતિ સઙ્ઘેન બહુસ્સુતો ભિક્ખુ ભિક્ખૂહિ ઉપગન્ત્વા લાપેતબ્બો કથાપેતબ્બો. ઉપટ્ઠાપેતબ્બોતિ સઙ્ઘેન બહુસ્સુતો ભિક્ખુ ભિક્ખૂહિ ઉપ અચ્ચનેન પૂજનેન ઠાપેતબ્બો. ‘‘સબ્બેસં દુક્કટ’’ન્તિ વત્વા તદેવ સમત્થેતું વુત્તં ‘‘ઇધ નેવ થેરા, ન દહરા મુચ્ચન્તી’’તિ. તેનાતિ બહુસ્સુતેન ભિક્ખુના. એવમ્પિ સતીતિ એવં અસાદિયનેપિ સતિ. સાયં પાતન્તિ સાયઞ્ચ પાતો ચ સાયંપાતં. ઉપટ્ઠાનન્તિ ઉપટ્ઠાનટ્ઠાનં, ઉપટ્ઠાનત્થાય વા. તેનાતિ બહુસ્સુતેન ભિક્ખુના. તેસન્તિ મહાથેરાનં. અસ્સાતિ બહુસ્સુતસ્સ ભિક્ખુનો. સદ્ધિંચરાતિ અત્તના સદ્ધિં ચરન્તીતિ સદ્ધિંચરા. અથાપીતિ યદિપિ. એકો વા વત્તસમ્પન્નો વદતીતિ યોજના. એસો ચ અહઞ્ચાતિ મયં. નામતુમ્હઅમ્હસદ્દેસુ હિ એકસેસેન કત્તબ્બેસુ પરોવ ગહેતબ્બો. વિહરન્તૂતિ વદન્તીતિ યોજના.
163.Saṃgahetabbotiādīnaṃ catunnaṃ kiriyāpadānaṃ visesaṃ dassento āha ‘‘saṃgahetabbo’’tiādi. Saṃgahasaddassa saṅkhepagahaṇesupi vattanato idha ‘‘anuggahatthe’’ti dassetuṃ pāḷiyaṃ vuttaṃ ‘‘anuggahetabbo’’ti. Tena vuttaṃ ‘‘tathākaraṇavasenā’’ti. Upalāpetabboti saṅghena bahussuto bhikkhu bhikkhūhi upagantvā lāpetabbo kathāpetabbo. Upaṭṭhāpetabboti saṅghena bahussuto bhikkhu bhikkhūhi upa accanena pūjanena ṭhāpetabbo. ‘‘Sabbesaṃ dukkaṭa’’nti vatvā tadeva samatthetuṃ vuttaṃ ‘‘idha neva therā, na daharā muccantī’’ti. Tenāti bahussutena bhikkhunā. Evampi satīti evaṃ asādiyanepi sati. Sāyaṃ pātanti sāyañca pāto ca sāyaṃpātaṃ. Upaṭṭhānanti upaṭṭhānaṭṭhānaṃ, upaṭṭhānatthāya vā. Tenāti bahussutena bhikkhunā. Tesanti mahātherānaṃ. Assāti bahussutassa bhikkhuno. Saddhiṃcarāti attanā saddhiṃ carantīti saddhiṃcarā. Athāpīti yadipi. Eko vā vattasampanno vadatīti yojanā. Eso ca ahañcāti mayaṃ. Nāmatumhaamhasaddesu hi ekasesena kattabbesu parova gahetabbo. Viharantūti vadantīti yojanā.
સો આવાસો ગન્તબ્બોતિ એત્થ કિમત્થાય ગન્તબ્બો, કિં અનુદિવસં ગન્તબ્બોતિ આહ ‘‘ઉપોસથકરણત્થાય અન્વદ્ધમાસં ગન્તબ્બો’’તિ. સો ચ ખોતિ આવાસો. ઉતુવસ્સેયેવાતિ હેમન્તગિમ્હેયેવ. ઉતુવસ્સેયેવ ગન્તબ્બોતિ અત્થસ્સ ઞાતબ્બભાવં દસ્સેન્તો આહ ‘‘વસ્સાને પના’’તિઆદિ. યન્તિ કમ્મં. તત્થાતિ ‘‘વસ્સં વસન્તી’’તિઆદિવચને. સોતિ પાતિમોક્ખુદ્દેસકો ભિક્ખુ. અઞ્ઞસ્મિન્તિ અપરસ્મિં પાતિમોક્ખુદ્દેસકે. માસદ્વયન્તિ સાવણમાસપુણ્ણમિતો યાવ અસ્સયુજપુણ્ણમી, તાવ માસદ્વયં વસિતબ્બં. ઇદં પુરિમવસ્સં ઉપગન્ત્વા પચ્છિમિકાય પક્કમનાદિં સન્ધાય વુત્તં. સચે પચ્છિમિકં ઉપગન્ત્વા અનન્તરમેવ પક્કમનાદિં કરોતિ, માસત્તયમ્પિ વસિતબ્બં.
So āvāso gantabboti ettha kimatthāya gantabbo, kiṃ anudivasaṃ gantabboti āha ‘‘uposathakaraṇatthāya anvaddhamāsaṃ gantabbo’’ti. So ca khoti āvāso. Utuvasseyevāti hemantagimheyeva. Utuvasseyeva gantabboti atthassa ñātabbabhāvaṃ dassento āha ‘‘vassāne panā’’tiādi. Yanti kammaṃ. Tatthāti ‘‘vassaṃ vasantī’’tiādivacane. Soti pātimokkhuddesako bhikkhu. Aññasminti aparasmiṃ pātimokkhuddesake. Māsadvayanti sāvaṇamāsapuṇṇamito yāva assayujapuṇṇamī, tāva māsadvayaṃ vasitabbaṃ. Idaṃ purimavassaṃ upagantvā pacchimikāya pakkamanādiṃ sandhāya vuttaṃ. Sace pacchimikaṃ upagantvā anantarameva pakkamanādiṃ karoti, māsattayampi vasitabbaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવગ્ગપાળિ • Mahāvaggapāḷi / ૮૬. દિસંગમિકાદિવત્થુ • 86. Disaṃgamikādivatthu
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવગ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvagga-aṭṭhakathā / દિસંગમિકાદિવત્થુકથા • Disaṃgamikādivatthukathā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / દિસંગમિકાદિવત્થુકથાવણ્ણના • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / દિસંગમિકાદિવત્થુકથાવણ્ણના • Disaṃgamikādivatthukathāvaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / પક્ખગણનાદિઉગ્ગહણાનુજાનનકથાદિવણ્ણના • Pakkhagaṇanādiuggahaṇānujānanakathādivaṇṇanā