Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ઇતિવુત્તકપાળિ • Itivuttakapāḷi |
૧૨. દિટ્ઠિગતસુત્તં
12. Diṭṭhigatasuttaṃ
૪૯. વુત્તઞ્હેતં ભગવતા, વુત્તમરહતાતિ મે સુતં –
49. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘દ્વીહિ, ભિક્ખવે, દિટ્ઠિગતેહિ પરિયુટ્ઠિતા દેવમનુસ્સા ઓલીયન્તિ એકે, અતિધાવન્તિ એકે; ચક્ખુમન્તો ચ પસ્સન્તિ.
‘‘Dvīhi, bhikkhave, diṭṭhigatehi pariyuṭṭhitā devamanussā olīyanti eke, atidhāvanti eke; cakkhumanto ca passanti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ઓલીયન્તિ એકે? ભવારામા, ભિક્ખવે, દેવમનુસ્સા ભવરતા ભવસમ્મુદિતા તેસં ભવનિરોધાય ધમ્મે દેસિયમાને ચિત્તં ન પક્ખન્દતિ ન પસીદતિ ન સન્તિટ્ઠતિ નાધિમુચ્ચતિ. એવં ખો, ભિક્ખવે, ઓલીયન્તિ એકે.
‘‘Kathañca, bhikkhave, olīyanti eke? Bhavārāmā, bhikkhave, devamanussā bhavaratā bhavasammuditā tesaṃ bhavanirodhāya dhamme desiyamāne cittaṃ na pakkhandati na pasīdati na santiṭṭhati nādhimuccati. Evaṃ kho, bhikkhave, olīyanti eke.
‘‘કથઞ્ચ , ભિક્ખવે, અતિધાવન્તિ એકે? ભવેનેવ ખો પનેકે અટ્ટીયમાના હરાયમાના જિગુચ્છમાના વિભવં અભિનન્દન્તિ – યતો કિર, ભો, અયં અત્તા 1 કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા ઉચ્છિજ્જતિ વિનસ્સતિ ન હોતિ પરં મરણા; એતં સન્તં એતં પણીતં એતં યાથાવન્તિ. એવં ખો, ભિક્ખવે, અતિધાવન્તિ એકે.
‘‘Kathañca , bhikkhave, atidhāvanti eke? Bhaveneva kho paneke aṭṭīyamānā harāyamānā jigucchamānā vibhavaṃ abhinandanti – yato kira, bho, ayaṃ attā 2 kāyassa bhedā paraṃ maraṇā ucchijjati vinassati na hoti paraṃ maraṇā; etaṃ santaṃ etaṃ paṇītaṃ etaṃ yāthāvanti. Evaṃ kho, bhikkhave, atidhāvanti eke.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ચક્ખુમન્તો પસ્સન્તિ? ઇધ ભિક્ખુ ભૂતં ભૂતતો પસ્સતિ; ભૂતં ભૂતતો દિસ્વા ભૂતસ્સ નિબ્બિદાય વિરાગાય નિરોધાય પટિપન્નો હોતિ. એવં ખો, ભિક્ખવે, ચક્ખુમન્તો પસ્સન્તી’’તિ. એતમત્થં ભગવા અવોચ. તત્થેતં ઇતિ વુચ્ચતિ –
‘‘Kathañca, bhikkhave, cakkhumanto passanti? Idha bhikkhu bhūtaṃ bhūtato passati; bhūtaṃ bhūtato disvā bhūtassa nibbidāya virāgāya nirodhāya paṭipanno hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, cakkhumanto passantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
યથાભૂતે વિમુચ્ચન્તિ, ભવતણ્હા પરિક્ખયા.
Yathābhūte vimuccanti, bhavataṇhā parikkhayā.
ભૂતસ્સ વિભવા ભિક્ખુ, નાગચ્છતિ પુનબ્ભવ’’ન્તિ.
Bhūtassa vibhavā bhikkhu, nāgacchati punabbhava’’nti.
અયમ્પિ અત્થો વુત્તો ભગવતા, ઇતિ મે સુતન્તિ. દ્વાદસમં.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dvādasamaṃ.
દુતિયો વગ્ગો નિટ્ઠિતો.
Dutiyo vaggo niṭṭhito.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
દ્વે ઇન્દ્રિયા દ્વે તપનીયા, સીલેન અપરે દુવે;
Dve indriyā dve tapanīyā, sīlena apare duve;
અનોત્તાપી કુહના દ્વે ચ, સંવેજનીયેન તે દસ.
Anottāpī kuhanā dve ca, saṃvejanīyena te dasa.
વિતક્કા દેસના વિજ્જા, પઞ્ઞા ધમ્મેન પઞ્ચમં;
Vitakkā desanā vijjā, paññā dhammena pañcamaṃ;
અજાતં ધાતુસલ્લાનં, સિક્ખા જાગરિયેન ચ;
Ajātaṃ dhātusallānaṃ, sikkhā jāgariyena ca;
દુકનિપાતો નિટ્ઠિતો.
Dukanipāto niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ઇતિવુત્તક-અટ્ઠકથા • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ૧૨. દિટ્ઠિગતસુત્તવણ્ણના • 12. Diṭṭhigatasuttavaṇṇanā