Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi |
૮. દુબ્બણ્ણકરણસિક્ખાપદં
8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadaṃ
૩૬૮. અટ્ઠમે અલભીતિ લભોતિ વચનત્થે અપચ્ચયં કત્વા ણપચ્ચયસ્સ સ્વત્થભાવં દસ્સેતું વુત્તં ‘‘લભોયેવ લાભો’’તિ. અપચ્ચયમકત્વા પકતિયા ણપચ્ચયોપિ યુત્તોયેવાતિ દટ્ઠબ્બં. સદ્દન્તરોપિ અત્થન્તરાભાવા સમાસો હોતીતિ આહ ‘‘નવચીવરલાભેનાતિ વત્તબ્બે’’તિ. અનુનાસિકલોપન્તિ ‘‘નવ’’ન્તિ એત્થ નિગ્ગહીતસ્સ વિનાસં. નિગ્ગહીતઞ્હિ નાસં અનુગતત્તા ‘‘અનુનાસિક’’ન્તિ વુચ્ચતિ, તસ્સ અદસ્સન, મકત્વાતિ અત્થો. મજ્ઝે ઠિતપદદ્વયેતિ ‘‘નવ’’ન્તિ ચ ‘‘ચીવરલાભેના’’તિ ચ દ્વિન્નં પદાનમન્તરે ‘‘ઠિતે પના’’તિ ચ ‘‘ભિક્ખુના’’તિ ચ પદદ્વયે. નિદ્ધારણે ચેતં ભુમ્મવચનં. નિપાતોતિ નિપાતમત્તં. અલભીતિ લભોતિ વચનત્થસ્સ અભિધેય્યત્થં દસ્સેતું ‘‘ભિક્ખુના’’તિ વુત્તન્તિ આહ ‘‘ભિક્ખુના’’તિઆદિ. પદભાજને પન વુત્તન્તિ સમ્બન્ધો. યન્તિ યં ચીવરં. ‘‘ચીવર’’ન્તિ એત્થ ચીવરસરૂપં દસ્સેન્તો આહ ‘‘યં નિવાસેતું વા’’તિઆદિ. ચમ્મકારનીલન્તિ ચમ્મકારાનં તિફલે પક્ખિત્તસ્સ અયગૂથસ્સ નીલં. મહાપચ્ચરિયં વુત્તન્તિ સમ્બન્ધો. દુબ્બણ્ણો કરીયતિ અનેનાતિ દુબ્બણ્ણકરણં, કપ્પબિન્દુન્તિ આહ ‘‘કપ્પબિન્દું સન્ધાયા’’તિ. આદિયન્તેન ભિક્ખુના આદાતબ્બન્તિ સમ્બન્ધો. કોણેસૂતિ અન્તેસુ. વાસદ્દો અનિયમવિકપ્પત્થો. અક્ખિમણ્ડલમત્તં વાતિ અક્ખિમણ્ડલસ્સ પમાણં વા કપ્પબિન્દૂતિ સમ્બન્ધો. પટ્ટે વાતિ અનુવાતપટ્ટે વા. ગણ્ઠિયં વાતિ ગણ્ઠિકપટ્ટે વા. પાળિકપ્પોતિ દ્વે વા તિસ્સો વા તતો અધિકા વા બિન્દુઆવલી કત્વા કતો કપ્પો. કણ્ણિકકપ્પોતિ કણ્ણિકં વિય બિન્દુગોચ્છકં કત્વા કતો કપ્પો. આદિસદ્દેન અગ્ઘિયકપ્પાદયો સઙ્ગણ્હાતિ. સબ્બત્થાતિ સબ્બાસુ અટ્ઠકથાસુ. એકોપિ બિન્દુ વટ્ટોયેવ વટ્ટતીતિ આહ ‘‘એકં વટ્ટબિન્દુ’’ન્તિ.
368. Aṭṭhame alabhīti labhoti vacanatthe apaccayaṃ katvā ṇapaccayassa svatthabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘labhoyeva lābho’’ti. Apaccayamakatvā pakatiyā ṇapaccayopi yuttoyevāti daṭṭhabbaṃ. Saddantaropi atthantarābhāvā samāso hotīti āha ‘‘navacīvaralābhenāti vattabbe’’ti. Anunāsikalopanti ‘‘nava’’nti ettha niggahītassa vināsaṃ. Niggahītañhi nāsaṃ anugatattā ‘‘anunāsika’’nti vuccati, tassa adassana, makatvāti attho. Majjhe ṭhitapadadvayeti ‘‘nava’’nti ca ‘‘cīvaralābhenā’’ti ca dvinnaṃ padānamantare ‘‘ṭhite panā’’ti ca ‘‘bhikkhunā’’ti ca padadvaye. Niddhāraṇe cetaṃ bhummavacanaṃ. Nipātoti nipātamattaṃ. Alabhīti labhoti vacanatthassa abhidheyyatthaṃ dassetuṃ ‘‘bhikkhunā’’ti vuttanti āha ‘‘bhikkhunā’’tiādi. Padabhājane pana vuttanti sambandho. Yanti yaṃ cīvaraṃ. ‘‘Cīvara’’nti ettha cīvarasarūpaṃ dassento āha ‘‘yaṃ nivāsetuṃ vā’’tiādi. Cammakāranīlanti cammakārānaṃ tiphale pakkhittassa ayagūthassa nīlaṃ. Mahāpaccariyaṃ vuttanti sambandho. Dubbaṇṇo karīyati anenāti dubbaṇṇakaraṇaṃ, kappabindunti āha ‘‘kappabinduṃ sandhāyā’’ti. Ādiyantena bhikkhunā ādātabbanti sambandho. Koṇesūti antesu. Vāsaddo aniyamavikappattho. Akkhimaṇḍalamattaṃ vāti akkhimaṇḍalassa pamāṇaṃ vā kappabindūti sambandho. Paṭṭe vāti anuvātapaṭṭe vā. Gaṇṭhiyaṃ vāti gaṇṭhikapaṭṭe vā. Pāḷikappoti dve vā tisso vā tato adhikā vā binduāvalī katvā kato kappo. Kaṇṇikakappoti kaṇṇikaṃ viya bindugocchakaṃ katvā kato kappo. Ādisaddena agghiyakappādayo saṅgaṇhāti. Sabbatthāti sabbāsu aṭṭhakathāsu. Ekopi bindu vaṭṭoyeva vaṭṭatīti āha ‘‘ekaṃ vaṭṭabindu’’nti.
૩૭૧. અગ્ગળાદીનીતિ આદિસદ્દેન અનુવાતપરિભણ્ડે સઙ્ગણ્હાતીતિ. અટ્ઠમં.
371.Aggaḷādīnīti ādisaddena anuvātaparibhaṇḍe saṅgaṇhātīti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૬. સુરાપાનવગ્ગો • 6. Surāpānavaggo
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૮. દુબ્બણ્ણકરણસિક્ખાપદવણ્ણના • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૮. દુબ્બણ્ણકરણસિક્ખાપદવણ્ણના • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૮. દુબ્બણ્ણકરણસિક્ખાપદવણ્ણના • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૮. દુબ્બણ્ણકરણસિક્ખાપદવણ્ણના • 8. Dubbaṇṇakaraṇasikkhāpadavaṇṇanā