Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၃. ဒုက္ခသုတ္တံ
3. Dukkhasuttaṃ
၄၃. သာဝတ္ထိယံ ဝိဟရတိ။ပေ.။ ‘‘ဒုက္ခသ္သ , ဘိက္ခဝေ, သမုဒယဉ္စ အတ္ထင္ဂမဉ္စ ဒေသေသ္သာမိ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ; ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
43. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘dukkhassa , bhikkhave, samudayañca atthaṅgamañca desessāmi. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသ္သ သမုဒယော? စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ အယံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသ္သ သမုဒယော။
‘‘Katamo ca, bhikkhave, dukkhassa samudayo? Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā. Ayaṃ kho, bhikkhave, dukkhassa samudayo.
‘‘သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ။ပေ.။ ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ။ပေ.။ ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ။ပေ.။ ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ။ပေ.။ မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ အယံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသ္သ သမုဒယော။
‘‘Sotañca paṭicca sadde ca uppajjati sotaviññāṇaṃ…pe… ghānañca paṭicca gandhe ca…pe… jivhañca paṭicca rase ca…pe… kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca…pe… manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā. Ayaṃ kho, bhikkhave, dukkhassa samudayo.
‘‘ကတမော စ, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသ္သ အတ္ထင္ဂမော? စက္ခုဉ္စ ပဋိစ္စ ရူပေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ စက္ခုဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ တသ္သာယေဝ တဏ္ဟာယ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ ဥပာဒာနနိရောဓော; ဥပာဒာနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော; ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော; ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ ဧဝမေတသ္သ ကေဝလသ္သ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ နိရောဓော ဟောတိ။ အယံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသ္သ အတ္ထင္ဂမော။
‘‘Katamo ca, bhikkhave, dukkhassa atthaṅgamo? Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā. Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho; bhavanirodhā jātinirodho; jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaṃ kho, bhikkhave, dukkhassa atthaṅgamo.
‘‘သောတဉ္စ ပဋိစ္စ သဒ္ဒေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ သောတဝိညာဏံ။ပေ.။ ဃာနဉ္စ ပဋိစ္စ ဂန္ဓေ စ။ပေ.။ ဇိဝ္ဟဉ္စ ပဋိစ္စ ရသေ စ။ပေ.။ ကာယဉ္စ ပဋိစ္စ ဖောဋ္ဌဗ္ဗေ စ။ပေ.။ မနဉ္စ ပဋိစ္စ ဓမ္မေ စ ဥပ္ပဇ္ဇတိ မနောဝိညာဏံ။ တိဏ္ဏံ သင္ဂတိ ဖသ္သော။ ဖသ္သပစ္စယာ ဝေဒနာ; ဝေဒနာပစ္စယာ တဏ္ဟာ။ တသ္သာယေဝ တဏ္ဟာယ အသေသဝိရာဂနိရောဓာ ဥပာဒာနနိရောဓော; ဥပာဒာနနိရောဓာ ဘဝနိရောဓော; ဘဝနိရောဓာ ဇာတိနိရောဓော; ဇာတိနိရောဓာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒောမနသ္သုပာယာသာ နိရုဇ္ဈန္တိ။ ဧဝမေတသ္သ ကေဝလသ္သ ဒုက္ခက္ခန္ဓသ္သ နိရောဓော ဟောတိ။ အယံ ခော, ဘိက္ခဝေ, ဒုက္ခသ္သ အတ္ထင္ဂမော’’တိ။ တတိယံ။
‘‘Sotañca paṭicca sadde ca uppajjati sotaviññāṇaṃ…pe… ghānañca paṭicca gandhe ca…pe… jivhañca paṭicca rase ca…pe… kāyañca paṭicca phoṭṭhabbe ca…pe… manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phasso. Phassapaccayā vedanā; vedanāpaccayā taṇhā. Tassāyeva taṇhāya asesavirāganirodhā upādānanirodho; upādānanirodhā bhavanirodho; bhavanirodhā jātinirodho; jātinirodhā jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hoti. Ayaṃ kho, bhikkhave, dukkhassa atthaṅgamo’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၃. ဒုက္ခသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Dukkhasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၃. ဒုက္ခသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Dukkhasuttavaṇṇanā