Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
൨. ദുതിയആഘാതപടിവിനയസുത്തവണ്ണനാ
2. Dutiyaāghātapaṭivinayasuttavaṇṇanā
൧൬൨. ദുതിയേ ആഘാതോ ഏതേസു പടിവിനേതബ്ബോതി ആഘാതപടിവിനയാ . ആഘാതോ ഏതേഹി പടിവിനേതബ്ബോതിപി ആഘാതപടിവിനയാ. പടിവിനയോതി ഹി പടിവിനയവത്ഥൂനമ്പി പടിവിനയകാരണാനമ്പി ഏതം അധിവചനം, തദുഭയമ്പി ഇധ വട്ടതി. പഞ്ച ഹി പുഗ്ഗലാ പടിവിനയവത്ഥൂ ഹോന്തി പഞ്ചഹി ഉപമാഹി പഞ്ച പടിപത്തിയോ പടിവിനയകാരണാനി. ലഭതി ച കാലേന കാലം ചേതസോ വിവരം ചേതസോ പസാദന്തി കാലേ കാലേ സമഥവിപസ്സനാചിത്തസ്സ ഉപ്പന്നോകാസസങ്ഖാതം വിവരഞ്ചേവ സദ്ധാസമ്പന്നഭാവസങ്ഖാതം പസാദഞ്ച ലഭതി.
162. Dutiye āghāto etesu paṭivinetabboti āghātapaṭivinayā. Āghāto etehi paṭivinetabbotipi āghātapaṭivinayā. Paṭivinayoti hi paṭivinayavatthūnampi paṭivinayakāraṇānampi etaṃ adhivacanaṃ, tadubhayampi idha vaṭṭati. Pañca hi puggalā paṭivinayavatthū honti pañcahi upamāhi pañca paṭipattiyo paṭivinayakāraṇāni. Labhati ca kālena kālaṃ cetaso vivaraṃ cetaso pasādanti kāle kāle samathavipassanācittassa uppannokāsasaṅkhātaṃ vivarañceva saddhāsampannabhāvasaṅkhātaṃ pasādañca labhati.
രഥിയായാതി അന്തരവീഥിയം. നന്തകന്തി പിലോതികഖണ്ഡം. നിഗ്ഗഹേത്വാതി അക്കമിത്വാ. യോ തത്ഥ സാരോതി യം തത്ഥ ഥിരട്ഠാനം. തം പരിപാതേത്വാതി തം ലുഞ്ചിത്വാ. ഏവമേവ ഖോതി ഏത്ഥ പംസുകൂലികോ വിയ മേത്താവിഹാരീ ദട്ഠബ്ബോ, രഥിയായ നന്തകം വിയ വേരിപുഗ്ഗലോ, ദുബ്ബലട്ഠാനം വിയ അപരിസുദ്ധകായസമാചാരതാ, ഥിരട്ഠാനം വിയ പരിസുദ്ധവചീസമാചാരതാ, ദുബ്ബലട്ഠാനം ഛഡ്ഡേത്വാ ഥിരട്ഠാനം ആദായ ഗന്ത്വാ സിബ്ബിത്വാ രജിത്വാ പാരുപിത്വാ വിചരണകാലോ വിയ അപരിസുദ്ധകായസമാചാരതം അമനസികത്വാ പരിസുദ്ധവചീസമാചാരതം മനസികത്വാ വേരിമ്ഹി ചിത്തുപ്പാദം നിബ്ബാപേത്വാ ഫാസുവിഹാരകാലോ ദട്ഠബ്ബോ.
Rathiyāyāti antaravīthiyaṃ. Nantakanti pilotikakhaṇḍaṃ. Niggahetvāti akkamitvā. Yo tattha sāroti yaṃ tattha thiraṭṭhānaṃ. Taṃ paripātetvāti taṃ luñcitvā. Evameva khoti ettha paṃsukūliko viya mettāvihārī daṭṭhabbo, rathiyāya nantakaṃ viya veripuggalo, dubbalaṭṭhānaṃ viya aparisuddhakāyasamācāratā, thiraṭṭhānaṃ viya parisuddhavacīsamācāratā, dubbalaṭṭhānaṃ chaḍḍetvā thiraṭṭhānaṃ ādāya gantvā sibbitvā rajitvā pārupitvā vicaraṇakālo viya aparisuddhakāyasamācārataṃ amanasikatvā parisuddhavacīsamācārataṃ manasikatvā verimhi cittuppādaṃ nibbāpetvā phāsuvihārakālo daṭṭhabbo.
സേവാലപണകപരിയോനദ്ധാതി സേവാലേന ച ഉദകപപ്പടകേന ച പടിച്ഛന്നാ. ഘമ്മപരേതോതി ഘമ്മേന അനുഗതോ. കിലന്തോതി മഗ്ഗകിലന്തോ. തസിതോതി തണ്ഹാഭിഭൂതോ. പിപാസിതോതി പാനീയം പാതുകാമോ. അപവിയൂഹിത്വാതി അപനേത്വാ. പിവിത്വാതി പസന്നഉദകം പിവിത്വാ. ഏവമേവ ഖോതി ഏത്ഥ ഘമ്മാഭിതത്തോ പുരിസോ വിയ മേത്താവിഹാരീ ദട്ഠബ്ബോ, സേവാലപണകം വിയ അപരിസുദ്ധവചീസമാചാരതാ, പസന്നഉദകം വിയ പരിസുദ്ധകായസമാചാരതാ, സേവാലപണകം അപബ്യൂഹിത്വാ പസന്നോദകം പിവിത്വാ ഗമനം വിയ അപരിസുദ്ധവചീസമാചാരതം അമനസികത്വാ പരിസുദ്ധകായസമാചാരതം മനസികത്വാ വേരിമ്ഹി ചിത്തുപ്പാദം നിബ്ബാപേത്വാ ഫാസുവിഹാരകാലോ ദട്ഠബ്ബോ.
Sevālapaṇakapariyonaddhāti sevālena ca udakapappaṭakena ca paṭicchannā. Ghammaparetoti ghammena anugato. Kilantoti maggakilanto. Tasitoti taṇhābhibhūto. Pipāsitoti pānīyaṃ pātukāmo. Apaviyūhitvāti apanetvā. Pivitvāti pasannaudakaṃ pivitvā. Evameva khoti ettha ghammābhitatto puriso viya mettāvihārī daṭṭhabbo, sevālapaṇakaṃ viya aparisuddhavacīsamācāratā, pasannaudakaṃ viya parisuddhakāyasamācāratā, sevālapaṇakaṃ apabyūhitvā pasannodakaṃ pivitvā gamanaṃ viya aparisuddhavacīsamācārataṃ amanasikatvā parisuddhakāyasamācārataṃ manasikatvā verimhi cittuppādaṃ nibbāpetvā phāsuvihārakālo daṭṭhabbo.
ഖോഭേസ്സാമീതി ചാലേസ്സാമി. ലോളേസ്സാമീതി ആകുലം കരിസ്സാമി. അപേയ്യമ്പി തം കരിസ്സാമീതി പിവിതും അസക്കുണേയ്യം കരിസ്സാമി. ചതുക്കുണ്ഡികോതി ജാണൂഹി ച ഹത്ഥേഹി ച ഭൂമിയം പതിട്ഠാനേന ചതുക്കുണ്ഡികോ ഹുത്വാ. ഗോപീതകം പിവിത്വാതി ഗാവിയോ വിയ മുഖേന ആകഡ്ഢേന്തോ പിവിത്വാ. ഏവമേവ ഖോതി ഏത്ഥ ഘമ്മാഭിതത്തോ പുരിസോ വിയ മേത്താവിഹാരീ ദട്ഠബ്ബോ, ഗോപദം വിയ വേരിപുഗ്ഗലോ, ഗോപദേ പരിത്തഉദകം വിയ തസ്സബ്ഭന്തരേ പരിത്തഗുണോ, ചതുക്കുണ്ഡികസ്സ ഗോപീതകം പിവിത്വാ പക്കമനം വിയ തസ്സ അപരിസുദ്ധകായവചീസമാചാരതം അമനസികത്വാ യം സോ കാലേന കാലം ധമ്മസ്സവനം നിസ്സായ ചേതസോ വിവരപ്പസാദസങ്ഖാതം പീതിപാമോജ്ജം ലഭതി, തം മനസികത്വാ ചിത്തുപ്പാദനിബ്ബാപനം വേദിതബ്ബം.
Khobhessāmīti cālessāmi. Loḷessāmīti ākulaṃ karissāmi. Apeyyampi taṃ karissāmīti pivituṃ asakkuṇeyyaṃ karissāmi. Catukkuṇḍikoti jāṇūhi ca hatthehi ca bhūmiyaṃ patiṭṭhānena catukkuṇḍiko hutvā. Gopītakaṃ pivitvāti gāviyo viya mukhena ākaḍḍhento pivitvā. Evameva khoti ettha ghammābhitatto puriso viya mettāvihārī daṭṭhabbo, gopadaṃ viya veripuggalo, gopade parittaudakaṃ viya tassabbhantare parittaguṇo, catukkuṇḍikassa gopītakaṃ pivitvā pakkamanaṃ viya tassa aparisuddhakāyavacīsamācārataṃ amanasikatvā yaṃ so kālena kālaṃ dhammassavanaṃ nissāya cetaso vivarappasādasaṅkhātaṃ pītipāmojjaṃ labhati, taṃ manasikatvā cittuppādanibbāpanaṃ veditabbaṃ.
ആബാധികോതി ഇരിയാപഥഭഞ്ജനകേന വിസഭാഗാബാധേന ആബാധികോ. പുരതോപിസ്സാതി പുരതോപി ഭവേയ്യ. അനയബ്യസനന്തി അവഡ്ഢിവിനാസം. ഏവമേവ ഖോതി ഏത്ഥ സോ അനാഥഗിലാനോ വിയ സബ്ബകണ്ഹധമ്മസമന്നാഗതോ പുഗ്ഗലോ, അദ്ധാനമഗ്ഗോ വിയ അനമതഗ്ഗസംസാരോ, പുരതോ ച പച്ഛതോ ച ഗാമാനം ദൂരഭാവോ വിയ നിബ്ബാനസ്സ ദൂരഭാവോ, സപ്പായഭോജനാനം അലാഭോ വിയ സാമഞ്ഞഫലഭോജനാനം അലാഭോ, സപ്പായഭേസജ്ജാനം അലാഭോ വിയ സമഥവിപസ്സനാനം അഭാവോ, പതിരൂപഉപട്ഠാകാനം അലാഭോ വിയ ഓവാദാനുസാസനീഹി കിലേസതികിച്ഛകാനം അഭാവോ, ഗാമന്തനായകസ്സ അലാഭോ വിയ നിബ്ബാനസമ്പാപകസ്സ തഥാഗതസ്സ വാ തഥാഗതസാവകസ്സ വാ അലദ്ധഭാവോ, അഞ്ഞതരസ്സ പുരിസസ്സ ദിസ്വാ കാരുഞ്ഞുപട്ഠാനം വിയ തസ്മിം പുഗ്ഗലേ മേത്താവിഹാരികസ്സ കാരുഞ്ഞം ഉപ്പാദേത്വാ ചിത്തനിബ്ബാപനം വേദിതബ്ബം.
Ābādhikoti iriyāpathabhañjanakena visabhāgābādhena ābādhiko. Puratopissāti puratopi bhaveyya. Anayabyasananti avaḍḍhivināsaṃ. Evameva khoti ettha so anāthagilāno viya sabbakaṇhadhammasamannāgato puggalo, addhānamaggo viya anamataggasaṃsāro, purato ca pacchato ca gāmānaṃ dūrabhāvo viya nibbānassa dūrabhāvo, sappāyabhojanānaṃ alābho viya sāmaññaphalabhojanānaṃ alābho, sappāyabhesajjānaṃ alābho viya samathavipassanānaṃ abhāvo, patirūpaupaṭṭhākānaṃ alābho viya ovādānusāsanīhi kilesatikicchakānaṃ abhāvo, gāmantanāyakassa alābho viya nibbānasampāpakassa tathāgatassa vā tathāgatasāvakassa vā aladdhabhāvo, aññatarassa purisassa disvā kāruññupaṭṭhānaṃ viya tasmiṃ puggale mettāvihārikassa kāruññaṃ uppādetvā cittanibbāpanaṃ veditabbaṃ.
അച്ഛോദകാതി പസന്നോദകാ. സാതോദകാതി മധുരോദകാ. സീതോദകാതി തനുസീതസലിലാ. സേതകാതി ഊമിഭിജ്ജനട്ഠാനേസു സേതവണ്ണാ. സുപതിത്ഥാതി സമതിത്ഥാ. ഏവമേവ ഖോതി ഏത്ഥ ഘമ്മാഭിതത്തോ പുരിസോ വിയ മേത്താവിഹാരീ ദട്ഠബ്ബോ, സാ പോക്ഖരണീ വിയ പരിസുദ്ധസബ്ബദ്വാരോ പുരിസോ, ന്ഹത്വാ പിവിത്വാ പച്ചുത്തരിത്വാ രുക്ഖച്ഛായായ നിപജ്ജിത്വാ യഥാകാമം ഗമനം വിയ തേസു ദ്വാരേസു യം ഇച്ഛതി, തം ആരമ്മണം കത്വാ ചിത്തനിബ്ബാപനം വേദിതബ്ബം. തതിയചതുത്ഥാനി ഹേട്ഠാ വുത്തനയാനേവ.
Acchodakāti pasannodakā. Sātodakāti madhurodakā. Sītodakāti tanusītasalilā. Setakāti ūmibhijjanaṭṭhānesu setavaṇṇā. Supatitthāti samatitthā. Evameva khoti ettha ghammābhitatto puriso viya mettāvihārī daṭṭhabbo, sā pokkharaṇī viya parisuddhasabbadvāro puriso, nhatvā pivitvā paccuttaritvā rukkhacchāyāya nipajjitvā yathākāmaṃ gamanaṃ viya tesu dvāresu yaṃ icchati, taṃ ārammaṇaṃ katvā cittanibbāpanaṃ veditabbaṃ. Tatiyacatutthāni heṭṭhā vuttanayāneva.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൨. ദുതിയആഘാതപടിവിനയസുത്തം • 2. Dutiyaāghātapaṭivinayasuttaṃ
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧-൫. പഠമആഘാതപടിവിനയസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-5. Paṭhamaāghātapaṭivinayasuttādivaṇṇanā