Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
൧൦. ദുതിയഅപുത്തകസുത്തവണ്ണനാ
10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā
൧൩൧. പിണ്ഡപാതേനാതി സഹയോഗേ കരണവചനം. പടിപാദനം തേന സഹ യോജനന്തി ആഹ ‘‘പിണ്ഡപാതേന സദ്ധിം സംയോജേസി, പിണ്ഡപാതം അദാസീതി അത്ഥോ’’തി. ‘‘പണീതഭോജനം ഭുഞ്ജിത്വാ’’തി വുത്തം, പാളിയം പന ‘‘കണാജകം ഭുഞ്ജതി ബിലങ്ഗദുതിയ’’ന്തി. തം തം പവത്തിതം യേഭുയ്യവസേന വുത്തന്തി ദട്ഠബ്ബം. ഇദാനി ‘‘ഇമസ്സ സേട്ഠിസ്സ കസ്സചി സമണസ്സ വാ ബ്രാഹ്മണസ്സ വാ ദേഥാ’’തി വചനം ന സുതപുബ്ബം, യസ്മാ പച്ചേകബുദ്ധാ നാമ അത്തനോ ഗുണാനുഭാവേഹി ലോകേ പാകടാ സഞ്ജാതാ ഏവ ഹോന്തി, തസ്മാ സേട്ഠിഭരിയായ ‘‘ന യസ്സ വാ തസ്സ വാ’’തിആദി ചിന്തിതം. തഥാ ഹി തേസം ദേന്താപി സക്കച്ചം യേഭുയ്യേന പണീതമേവ ദേന്തി. നാസാപുടം പഹരി അത്തനോ ആനുഭാവേന. സോ ലുദ്ധതായ ‘‘ബഹു വത ധഞ്ഞം മമസ്സാ’’തി ചിത്തം സംയമേതും സന്ധാരേതും അസക്കോന്തോ.
131.Piṇḍapātenāti sahayoge karaṇavacanaṃ. Paṭipādanaṃ tena saha yojananti āha ‘‘piṇḍapātena saddhiṃ saṃyojesi, piṇḍapātaṃ adāsīti attho’’ti. ‘‘Paṇītabhojanaṃ bhuñjitvā’’ti vuttaṃ, pāḷiyaṃ pana ‘‘kaṇājakaṃ bhuñjati bilaṅgadutiya’’nti. Taṃ taṃ pavattitaṃ yebhuyyavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Idāni ‘‘imassa seṭṭhissa kassaci samaṇassa vā brāhmaṇassa vā dethā’’ti vacanaṃ na sutapubbaṃ, yasmā paccekabuddhā nāma attano guṇānubhāvehi loke pākaṭā sañjātā eva honti, tasmā seṭṭhibhariyāya ‘‘na yassa vā tassa vā’’tiādi cintitaṃ. Tathā hi tesaṃ dentāpi sakkaccaṃ yebhuyyena paṇītameva denti. Nāsāpuṭaṃ pahari attano ānubhāvena. So luddhatāya ‘‘bahu vata dhaññaṃ mamassā’’ti cittaṃ saṃyametuṃ sandhāretuṃ asakkonto.
വിപ്പടിസാരുപ്പന്നാകാരം ദസ്സേതും ‘‘വരമേത’’ന്തിആദി വുത്തം. ‘‘ഇമസ്സ സമണസ്സ പിണ്ഡപാതം ദേഹീ’’തി വദതോ ന ഏകായ ഏവ ജവനവീഥിയാ വസേന അത്ഥസിദ്ധി. അഥ ഖോ തത്ഥ ആദിതോ പവത്തജവനവാരോപി അത്ഥി മജ്ഝേ പവത്തജവനവാരോപി, തം സന്ധായാഹ ‘‘പുബ്ബപച്ഛിമചേതനാവസേനാ’’തി. ഏകാ ചേതനാ ദ്വേ പടിസന്ധിയോ ന ദേതീതി ഏത്ഥ സാകേതപഞ്ഹവസേന നിച്ഛയോ വേദിതബ്ബോ. ചുദ്ദസന്നം ചേതനാനം പുബ്ബേ പുരേതരം കതത്താ പുരാണം.
Vippaṭisāruppannākāraṃ dassetuṃ ‘‘varameta’’ntiādi vuttaṃ. ‘‘Imassa samaṇassa piṇḍapātaṃ dehī’’ti vadato na ekāya eva javanavīthiyā vasena atthasiddhi. Atha kho tattha ādito pavattajavanavāropi atthi majjhe pavattajavanavāropi, taṃ sandhāyāha ‘‘pubbapacchimacetanāvasenā’’ti. Ekā cetanā dve paṭisandhiyo na detīti ettha sāketapañhavasena nicchayo veditabbo. Cuddasannaṃ cetanānaṃ pubbe puretaraṃ katattā purāṇaṃ.
പരിഗയ്ഹതീതി പരിഗ്ഗഹോതി ആഹ ‘‘പരിഗ്ഗഹിതം വത്ഥു’’ന്തി. അന്വായ ഉപനിസ്സായ ജീവന്തീതി അനുജീവിനോ. സബ്ബമേതന്തി ധനധഞ്ഞാദിസബ്ബം ഏതം യഥാവുത്തപരിഗ്ഗഹവത്ഥും. നിക്ഖിപ്പഗാമിനന്തി നിക്ഖിപിതബ്ബതാഗാമിനം. നിക്ഖിപിതബ്ബസഭാവം ഹോതീതി ആഹ ‘‘നിക്ഖിപ്പസഭാവ’’ന്തി. പഹായ ഗമനീയന്തി അയമേത്ഥ അത്ഥോതി ആഹ ‘‘പരിച്ചജിതബ്ബസഭാവമേവാ’’തി.
Parigayhatīti pariggahoti āha ‘‘pariggahitaṃ vatthu’’nti. Anvāya upanissāya jīvantīti anujīvino. Sabbametanti dhanadhaññādisabbaṃ etaṃ yathāvuttapariggahavatthuṃ. Nikkhippagāminanti nikkhipitabbatāgāminaṃ. Nikkhipitabbasabhāvaṃ hotīti āha ‘‘nikkhippasabhāva’’nti. Pahāya gamanīyanti ayamettha atthoti āha ‘‘pariccajitabbasabhāvamevā’’ti.
ദുതിയഅപുത്തകസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ദുതിയവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya / ൧൦. ദുതിയഅപുത്തകസുത്തം • 10. Dutiyaaputtakasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ദുതിയഅപുത്തകസുത്തവണ്ണനാ • 10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā