| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / चूळवग्गपाळि • Cūḷavaggapāḷi |
२. दुतियभाणवारो
2. Dutiyabhāṇavāro
४११. अथ खो भगवा वेसालियं यथाभिरन्तं विहरित्वा येन सावत्थि तेन चारिकं पक्कामि। अनुपुब्बेन चारिकं चरमानो येन सावत्थि तदवसरि। तत्र सुदं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे । तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनियो कद्दमोदकेन ओसिञ्चन्ति – अप्पेव नाम अम्हेसु सारज्जेय्युन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुना भिक्खुनियो कद्दमोदकेन ओसिञ्चितब्बा। यो ओसिञ्चेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, तस्स भिक्खुनो दण्डकम्मं कातु’’न्ति। अथ खो भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘किं नु खो दण्डकम्मं कातब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अवन्दियो सो, भिक्खवे, भिक्खु भिक्खुनिसङ्घेन कातब्बो’’ति।
411. Atha kho bhagavā vesāliyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena sāvatthi tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme . Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhikkhuniyo kaddamodakena osiñcanti – appeva nāma amhesu sārajjeyyunti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhunā bhikkhuniyo kaddamodakena osiñcitabbā. Yo osiñceyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tassa bhikkhuno daṇḍakammaṃ kātu’’nti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho daṇḍakammaṃ kātabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Avandiyo so, bhikkhave, bhikkhu bhikkhunisaṅghena kātabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खू कायं विवरित्वा भिक्खुनीनं दस्सेन्ति …पे॰… ऊरुं विवरित्वा भिक्खुनीनं दस्सेन्ति, अङ्गजातं विवरित्वा भिक्खुनीनं दस्सेन्ति, भिक्खुनियो ओभासेन्ति, भिक्खुनीहि सद्धिं सम्पयोजेन्ति – अप्पेव नाम अम्हेसु सारज्जेय्युन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुना कायो विवरित्वा भिक्खुनीनं दस्सेतब्बो, न ऊरु विवरित्वा भिक्खुनीनं दस्सेतब्बो, न अङ्गजातं विवरित्वा भिक्खुनीनं दस्सेतब्बं, न भिक्खुनियो ओभासितब्बा, न भिक्खुनीहि सद्धिं सम्पयोजेतब्बं। यो सम्पयोजेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, तस्स भिक्खुनो दण्डकम्मं कातु’’न्ति। अथ खो भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘किं नु खो दण्डकम्मं कातब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अवन्दियो सो, भिक्खवे, भिक्खु भिक्खुनिसङ्घेन कातब्बो’’ति।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū kāyaṃ vivaritvā bhikkhunīnaṃ dassenti …pe… ūruṃ vivaritvā bhikkhunīnaṃ dassenti, aṅgajātaṃ vivaritvā bhikkhunīnaṃ dassenti, bhikkhuniyo obhāsenti, bhikkhunīhi saddhiṃ sampayojenti – appeva nāma amhesu sārajjeyyunti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhunā kāyo vivaritvā bhikkhunīnaṃ dassetabbo, na ūru vivaritvā bhikkhunīnaṃ dassetabbo, na aṅgajātaṃ vivaritvā bhikkhunīnaṃ dassetabbaṃ, na bhikkhuniyo obhāsitabbā, na bhikkhunīhi saddhiṃ sampayojetabbaṃ. Yo sampayojeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tassa bhikkhuno daṇḍakammaṃ kātu’’nti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho daṇḍakammaṃ kātabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Avandiyo so, bhikkhave, bhikkhu bhikkhunisaṅghena kātabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो भिक्खुं कद्दमोदकेन ओसिञ्चन्ति – अप्पेव नाम अम्हेसु सारज्जेय्युन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खु कद्दमोदकेन ओसिञ्चितब्बो। या ओसिञ्चेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, तस्सा भिक्खुनिया दण्डकम्मं कातु’’न्ति। अथ खो भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘किं नु खो दण्डकम्मं कातब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि भिक्खवे, आवरणं कातु’’न्ति। आवरणे कते न आदियन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, ओवादं ठपेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo bhikkhuṃ kaddamodakena osiñcanti – appeva nāma amhesu sārajjeyyunti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhu kaddamodakena osiñcitabbo. Yā osiñceyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tassā bhikkhuniyā daṇḍakammaṃ kātu’’nti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho daṇḍakammaṃ kātabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi bhikkhave, āvaraṇaṃ kātu’’nti. Āvaraṇe kate na ādiyanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ovādaṃ ṭhapetu’’nti.
तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो कायं विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेन्ति, थनं विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेन्ति, ऊरुं विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेन्ति, अङ्गजातं विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेन्ति, भिक्खू ओभासेन्ति, भिक्खूहि सद्धिं सम्पयोजेन्ति – अप्पेव नाम अम्हेसु सारज्जेय्युन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया कायो विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेतब्बो…पे॰… न थनो विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेतब्बो, न ऊरु विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेतब्बो, न अङ्गजातं विवरित्वा भिक्खूनं दस्सेतब्बं, न भिक्खू ओभासितब्बा, न भिक्खूहि सद्धिं सम्पयोजेतब्बं। या सम्पयोजेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, तस्सा भिक्खुनिया दण्डकम्मं कातु’’न्ति। अथ खो भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘किं नु खो दण्डकम्मं कातब्ब’’न्ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, आवरणं कातु’’न्ति। आवरणे कते न आदियन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, ओवादं ठपेतु’’न्ति। अथ खो भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘कप्पति नु खो ओवादट्ठपिताय 1 भिक्खुनिया सद्धिं उपोसथं कातुं, न नु खो कप्पती’’ति? भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, ओवादट्ठपिताय भिक्खुनिया सद्धिं उपोसथो कातब्बो, याव न तं अधिकरणं वूपसन्तं होती’’ति।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo kāyaṃ vivaritvā bhikkhūnaṃ dassenti, thanaṃ vivaritvā bhikkhūnaṃ dassenti, ūruṃ vivaritvā bhikkhūnaṃ dassenti, aṅgajātaṃ vivaritvā bhikkhūnaṃ dassenti, bhikkhū obhāsenti, bhikkhūhi saddhiṃ sampayojenti – appeva nāma amhesu sārajjeyyunti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā kāyo vivaritvā bhikkhūnaṃ dassetabbo…pe… na thano vivaritvā bhikkhūnaṃ dassetabbo, na ūru vivaritvā bhikkhūnaṃ dassetabbo, na aṅgajātaṃ vivaritvā bhikkhūnaṃ dassetabbaṃ, na bhikkhū obhāsitabbā, na bhikkhūhi saddhiṃ sampayojetabbaṃ. Yā sampayojeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, tassā bhikkhuniyā daṇḍakammaṃ kātu’’nti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho daṇḍakammaṃ kātabba’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, āvaraṇaṃ kātu’’nti. Āvaraṇe kate na ādiyanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ovādaṃ ṭhapetu’’nti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kappati nu kho ovādaṭṭhapitāya 2 bhikkhuniyā saddhiṃ uposathaṃ kātuṃ, na nu kho kappatī’’ti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ovādaṭṭhapitāya bhikkhuniyā saddhiṃ uposatho kātabbo, yāva na taṃ adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ hotī’’ti.
४१२. तेन खो पन समयेन आयस्मा उदायी ओवादं ठपेत्वा चारिकं पक्कामि। भिक्खुनियो उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्यो उदायी ओवादं ठपेत्वा चारिकं पक्कमिस्सती’’ति! भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, ओवादं ठपेत्वा चारिका पक्कमितब्बा। यो पक्कमेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
412. Tena kho pana samayena āyasmā udāyī ovādaṃ ṭhapetvā cārikaṃ pakkāmi. Bhikkhuniyo ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyo udāyī ovādaṃ ṭhapetvā cārikaṃ pakkamissatī’’ti! Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ovādaṃ ṭhapetvā cārikā pakkamitabbā. Yo pakkameyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन 3 बाला अब्यत्ता ओवादं ठपेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, बालेन अब्यत्तेन ओवादो ठपेतब्बो। यो ठपेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena 4 bālā abyattā ovādaṃ ṭhapenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bālena abyattena ovādo ṭhapetabbo. Yo ṭhapeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खू अवत्थुस्मिं अकारणे ओवादं ठपेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, अवत्थुस्मिं अकारणे ओवादो ठपेतब्बो। यो ठपेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhū avatthusmiṃ akāraṇe ovādaṃ ṭhapenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, avatthusmiṃ akāraṇe ovādo ṭhapetabbo. Yo ṭhapeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खू ओवादं ठपेत्वा विनिच्छयं न देन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, ओवादं ठपेत्वा विनिच्छयो न दातब्बो। यो न ददेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhū ovādaṃ ṭhapetvā vinicchayaṃ na denti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ovādaṃ ṭhapetvā vinicchayo na dātabbo. Yo na dadeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४१३. 5 तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो ओवादं न गच्छन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया ओवादो न गन्तब्बो। या न गच्छेय्य, यथाधम्मो कारेतब्बो’’ति।
413.6 Tena kho pana samayena bhikkhuniyo ovādaṃ na gacchanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā ovādo na gantabbo. Yā na gaccheyya, yathādhammo kāretabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन सब्बो भिक्खुनिसङ्घो ओवादं गच्छति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘जायायो इमा इमेसं, जारियो इमा इमेसं, इदानि इमे इमाहि सद्धिं अभिरमिस्सन्ती’’ति! भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, सब्बेन भिक्खुनिसङ्घेन ओवादो गन्तब्बो। गच्छेय्य चे, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, चतूहि पञ्चहि भिक्खुनीहि ओवादं गन्तु’’न्ति।
Tena kho pana samayena sabbo bhikkhunisaṅgho ovādaṃ gacchati. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘jāyāyo imā imesaṃ, jāriyo imā imesaṃ, idāni ime imāhi saddhiṃ abhiramissantī’’ti! Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, sabbena bhikkhunisaṅghena ovādo gantabbo. Gaccheyya ce, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, catūhi pañcahi bhikkhunīhi ovādaṃ gantu’’nti.
तेन खो पन समयेन चतस्सो पञ्च भिक्खुनियो ओवादं गच्छन्ति। मनुस्सा तथेव उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘जायायो इमा इमेसं, जारियो इमा इमेसं, इदानि इमे इमाहि सद्धिं अभिरमिस्सन्ती’’ति! भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, चतूहि पञ्चहि भिक्खुनीहि ओवादो गन्तब्बो। गच्छेय्युं चे, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, द्वे तिस्सो भिक्खुनियो 7 ओवादं गन्तुं। एकं भिक्खुं उपसङ्कमित्वा एकंसं उत्तरासङ्गं करित्वा पादे वन्दित्वा उक्कुटिकं निसीदित्वा अञ्जलिं पग्गहेत्वा एवमस्स वचनीयो – ‘भिक्खुनिसङ्घो, अय्य, भिक्खुसङ्घस्स पादे वन्दति, ओवादूपसङ्कमनञ्च याचति; लभतु किर, अय्य, भिक्खुनिसङ्घो ओवादूपसङ्कमन’न्ति। तेन भिक्खुना पातिमोक्खुद्देसको उपसङ्कमित्वा एवमस्स वचनीयो – ‘भिक्खुनीसङ्घो, भन्ते, भिक्खुसङ्घस्स पादे वन्दति, ओवादूपसङ्कमनञ्च याचति; लभतु किर, भन्ते, भिक्खुनिसङ्घो ओवादूपसङ्कमन’न्ति। पातिमोक्खुद्देसकेन वत्तब्बो – ‘अत्थि कोचि भिक्खु भिक्खुनोवादको सम्मतो’ति? सचे होति कोचि भिक्खु भिक्खुनोवादको सम्मतो, पातिमोक्खुद्देसकेन वत्तब्बो – ‘इत्थन्नामो भिक्खु भिक्खुनोवादको सम्मतो, तं भिक्खुनिसङ्घो उपसङ्कमतू’ति। सचे न होति कोचि भिक्खु भिक्खुनोवादको सम्मतो, पातिमोक्खुद्देसकेन वत्तब्बो – ‘को आयस्मा उस्सहति भिक्खुनियो ओवदितु’न्ति? सचे कोचि उस्सहति भिक्खुनियो ओवदितुं, सो च होति अट्ठहङ्गेहि समन्नागतो, सम्मन्नित्वा वत्तब्बो – ‘इत्थन्नामो भिक्खु भिक्खुनोवादको सम्मतो, तं भिक्खुनिसङ्घो उपसङ्कमतू’ति। सचे न कोचि उस्सहति भिक्खुनियो ओवदितुं, पातिमोक्खुद्देसकेन वत्तब्बो – ‘नत्थि कोचि भिक्खु भिक्खुनोवादको सम्मतो, पासादिकेन भिक्खुनिसङ्घो सम्पादेतू’’ति।
Tena kho pana samayena catasso pañca bhikkhuniyo ovādaṃ gacchanti. Manussā tatheva ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘jāyāyo imā imesaṃ, jāriyo imā imesaṃ, idāni ime imāhi saddhiṃ abhiramissantī’’ti! Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, catūhi pañcahi bhikkhunīhi ovādo gantabbo. Gaccheyyuṃ ce, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, dve tisso bhikkhuniyo 8 ovādaṃ gantuṃ. Ekaṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘bhikkhunisaṅgho, ayya, bhikkhusaṅghassa pāde vandati, ovādūpasaṅkamanañca yācati; labhatu kira, ayya, bhikkhunisaṅgho ovādūpasaṅkamana’nti. Tena bhikkhunā pātimokkhuddesako upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘bhikkhunīsaṅgho, bhante, bhikkhusaṅghassa pāde vandati, ovādūpasaṅkamanañca yācati; labhatu kira, bhante, bhikkhunisaṅgho ovādūpasaṅkamana’nti. Pātimokkhuddesakena vattabbo – ‘atthi koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato’ti? Sace hoti koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, pātimokkhuddesakena vattabbo – ‘itthannāmo bhikkhu bhikkhunovādako sammato, taṃ bhikkhunisaṅgho upasaṅkamatū’ti. Sace na hoti koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, pātimokkhuddesakena vattabbo – ‘ko āyasmā ussahati bhikkhuniyo ovaditu’nti? Sace koci ussahati bhikkhuniyo ovadituṃ, so ca hoti aṭṭhahaṅgehi samannāgato, sammannitvā vattabbo – ‘itthannāmo bhikkhu bhikkhunovādako sammato, taṃ bhikkhunisaṅgho upasaṅkamatū’ti. Sace na koci ussahati bhikkhuniyo ovadituṃ, pātimokkhuddesakena vattabbo – ‘natthi koci bhikkhu bhikkhunovādako sammato, pāsādikena bhikkhunisaṅgho sampādetū’’ti.
४१४. तेन खो पन समयेन भिक्खू ओवादं न गण्हन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, ओवादो न गहेतब्बो। यो न गण्हेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
414. Tena kho pana samayena bhikkhū ovādaṃ na gaṇhanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ovādo na gahetabbo. Yo na gaṇheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु बालो होति। तं भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोचुं – ‘‘ओवादं, अय्य, गण्हाही’’ति । ‘‘अहञ्हि, भगिनी, बालो; कथाहं ओवादं गण्हामी’’ति? ‘‘गण्हाहय्य , ओवादं; एवञ्हि भगवता पञ्ञत्तं – भिक्खूहि भिक्खुनीनं ओवादो गहेतब्बो’’ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, ठपेत्वा बालं, अवसेसेहि ओवादं गहेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu bālo hoti. Taṃ bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘‘ovādaṃ, ayya, gaṇhāhī’’ti . ‘‘Ahañhi, bhaginī, bālo; kathāhaṃ ovādaṃ gaṇhāmī’’ti? ‘‘Gaṇhāhayya , ovādaṃ; evañhi bhagavatā paññattaṃ – bhikkhūhi bhikkhunīnaṃ ovādo gahetabbo’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā bālaṃ, avasesehi ovādaṃ gahetu’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु गिलानो होति। तं भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोचुं – ‘‘ओवादं, अय्य गण्हाही’’ति। ‘‘अहञ्हि, भगिनी, गिलानो; कथाहं ओवादं गण्हामी’’ति? ‘‘गण्हाहय्य, ओवादं; एवञ्हि भगवता पञ्ञत्तं – ठपेत्वा बालं, अवसेसेहि ओवादो गहेतब्बो’’ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, ठपेत्वा बालं, ठपेत्वा गिलानं, अवसेसेहि ओवादं गहेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gilāno hoti. Taṃ bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘‘ovādaṃ, ayya gaṇhāhī’’ti. ‘‘Ahañhi, bhaginī, gilāno; kathāhaṃ ovādaṃ gaṇhāmī’’ti? ‘‘Gaṇhāhayya, ovādaṃ; evañhi bhagavatā paññattaṃ – ṭhapetvā bālaṃ, avasesehi ovādo gahetabbo’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā bālaṃ, ṭhapetvā gilānaṃ, avasesehi ovādaṃ gahetu’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु गमिको होति। तं भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोचुं – ‘‘ओवादं, अय्य, गण्हाही’’ति। ‘‘अहञ्हि, भगिनी, गमिको; कथाहं ओवादं गण्हामी’’ति? ‘‘गण्हाहय्य, ओवादं; एवञ्हि भगवता पञ्ञत्तं – ठपेत्वा बालं, ठपेत्वा गिलानं, अवसेसेहि ओवादो गहेतब्बो’’ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, ठपेत्वा बालं, ठपेत्वा गिलानं, ठपेत्वा गमिकं, अवसेसेहि ओवादं गहेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu gamiko hoti. Taṃ bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘‘ovādaṃ, ayya, gaṇhāhī’’ti. ‘‘Ahañhi, bhaginī, gamiko; kathāhaṃ ovādaṃ gaṇhāmī’’ti? ‘‘Gaṇhāhayya, ovādaṃ; evañhi bhagavatā paññattaṃ – ṭhapetvā bālaṃ, ṭhapetvā gilānaṃ, avasesehi ovādo gahetabbo’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, ṭhapetvā bālaṃ, ṭhapetvā gilānaṃ, ṭhapetvā gamikaṃ, avasesehi ovādaṃ gahetu’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरो भिक्खु अरञ्ञे विहरति। तं भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोचुं – ‘‘ओवादं, अय्य, गण्हाही’’ति। ‘‘अहञ्हि, भगिनी, अरञ्ञे विहरामि; कथाहं ओवादं गण्हामी’’ति? ‘‘गण्हाहय्य , ओवादं; एवञ्हि भगवता पञ्ञत्तं – ठपेत्वा बालं, ठपेत्वा गिलानं, ठपेत्वा गमिकं, अवसेसेहि ओवादो गहेतब्बो’’ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, आरञ्ञिकेन भिक्खुना ओवादं गहेतुं, सङ्केतञ्च कातुं – अत्र पतिहरिस्सामी’’ति।
Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu araññe viharati. Taṃ bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘‘ovādaṃ, ayya, gaṇhāhī’’ti. ‘‘Ahañhi, bhaginī, araññe viharāmi; kathāhaṃ ovādaṃ gaṇhāmī’’ti? ‘‘Gaṇhāhayya , ovādaṃ; evañhi bhagavatā paññattaṃ – ṭhapetvā bālaṃ, ṭhapetvā gilānaṃ, ṭhapetvā gamikaṃ, avasesehi ovādo gahetabbo’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, āraññikena bhikkhunā ovādaṃ gahetuṃ, saṅketañca kātuṃ – atra patiharissāmī’’ti.
४१५. तेन खो पन समयेन भिक्खू ओवादं गहेत्वा न आरोचेन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, ओवादो न आरोचेतब्बो। यो न आरोचेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
415. Tena kho pana samayena bhikkhū ovādaṃ gahetvā na ārocenti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ovādo na ārocetabbo. Yo na āroceyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खू ओवादं गहेत्वा न पच्चाहरन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, ओवादो न पच्चाहरितब्बो। यो न पच्चाहरेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhū ovādaṃ gahetvā na paccāharanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, ovādo na paccāharitabbo. Yo na paccāhareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो सङ्केतं न गच्छन्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया सङ्केतं न गन्तब्बं। या न गच्छेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo saṅketaṃ na gacchanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā saṅketaṃ na gantabbaṃ. Yā na gaccheyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४१६. तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो दीघानि कायबन्धनानि धारेन्ति, तेहेव फासुका नामेन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया दीघं कायबन्धनं धारेतब्बं। या धारेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनिया एकपरियाकतं 9 कायबन्धनं, न च तेन फासुका नामेतब्बा। या नामेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
416. Tena kho pana samayena bhikkhuniyo dīghāni kāyabandhanāni dhārenti, teheva phāsukā nāmenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā dīghaṃ kāyabandhanaṃ dhāretabbaṃ. Yā dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhuniyā ekapariyākataṃ 10 kāyabandhanaṃ, na ca tena phāsukā nāmetabbā. Yā nāmeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो विलीवेन 11 पट्टेन फासुका नामेन्ति…पे॰… चम्मपट्टेन फासुका नामेन्ति। दुस्सपट्टेन फासुका नामेन्ति। दुस्सवेणिया फासुका नामेन्ति। दुस्सवट्टिया फासुका नामेन्ति। चोळपट्टेन फासुका नामेन्ति। चोळवेणिया फासुका नामेन्ति। चोळवट्टिया फासुका नामेन्ति। सुत्तवेणिया फासुका नामेन्ति। सुत्तवट्टिया फासुका नामेन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं । ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया विलीवेन पट्टेन फासुका नामेतब्बा…पे॰… न सुत्तवट्टिया फासुका नामेतब्बा। या नामेय्य आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo vilīvena 12 paṭṭena phāsukā nāmenti…pe… cammapaṭṭena phāsukā nāmenti. Dussapaṭṭena phāsukā nāmenti. Dussaveṇiyā phāsukā nāmenti. Dussavaṭṭiyā phāsukā nāmenti. Coḷapaṭṭena phāsukā nāmenti. Coḷaveṇiyā phāsukā nāmenti. Coḷavaṭṭiyā phāsukā nāmenti. Suttaveṇiyā phāsukā nāmenti. Suttavaṭṭiyā phāsukā nāmenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ . ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā vilīvena paṭṭena phāsukā nāmetabbā…pe… na suttavaṭṭiyā phāsukā nāmetabbā. Yā nāmeyya āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनियो अट्ठिल्लेन जघनं घंसापेन्ति…पे॰… गोहनुकेन जघनं कोट्टापेन्ति, हत्थं कोट्टापेन्ति, हत्थकोच्छं कोट्टापेन्ति, पादं कोट्टापेन्ति, पादकोच्छं कोट्टापेन्ति, ऊरुं कोट्टापेन्ति, मुखं कोट्टापेन्ति, दन्तमंसं कोट्टापेन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया अट्ठिल्लेन जघनं घंसापेतब्बं…पे॰… न दन्तमंसं कोट्टापेतब्बं। या कोट्टापेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena bhikkhuniyo aṭṭhillena jaghanaṃ ghaṃsāpenti…pe… gohanukena jaghanaṃ koṭṭāpenti, hatthaṃ koṭṭāpenti, hatthakocchaṃ koṭṭāpenti, pādaṃ koṭṭāpenti, pādakocchaṃ koṭṭāpenti, ūruṃ koṭṭāpenti, mukhaṃ koṭṭāpenti, dantamaṃsaṃ koṭṭāpenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā aṭṭhillena jaghanaṃ ghaṃsāpetabbaṃ…pe… na dantamaṃsaṃ koṭṭāpetabbaṃ. Yā koṭṭāpeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४१७. तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो मुखं आलिम्पन्ति…पे॰… मुखं उम्मद्देन्ति, मुखं चुण्णेन्ति, मनोसिलिकाय मुखं लञ्छेन्ति, अङ्गरागं करोन्ति, मुखरागं करोन्ति, अङ्गरागमुखरागं करोन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे , भिक्खुनिया मुखं आलिम्पितब्बं…पे॰… न मुखं उम्मद्दितब्बं, न मुखं चुण्णेतब्बं, न मनोसिलिकाय मुखं लञ्छितब्बं, न अङ्गरागो कातब्बो, न मुखरागो कातब्बो, न अङ्गरागमुखरागो कातब्बो। या करेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
417. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo mukhaṃ ālimpanti…pe… mukhaṃ ummaddenti, mukhaṃ cuṇṇenti, manosilikāya mukhaṃ lañchenti, aṅgarāgaṃ karonti, mukharāgaṃ karonti, aṅgarāgamukharāgaṃ karonti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave , bhikkhuniyā mukhaṃ ālimpitabbaṃ…pe… na mukhaṃ ummadditabbaṃ, na mukhaṃ cuṇṇetabbaṃ, na manosilikāya mukhaṃ lañchitabbaṃ, na aṅgarāgo kātabbo, na mukharāgo kātabbo, na aṅgarāgamukharāgo kātabbo. Yā kareyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो अवङ्गं 13 करोन्ति…पे॰… विसेसकं करोन्ति, ओलोकनकेन ओलोकेन्ति, सालोके तिट्ठन्ति; नच्चं 14 कारापेन्ति, वेसिं वुट्ठापेन्ति, पानागारं ठपेन्ति, सूनं ठपेन्ति, आपणं पसारेन्ति, वड्ढिं पयोजेन्ति, वणिज्जं पयोजेन्ति, दासं उपट्ठापेन्ति, दासिं उपट्ठापेन्ति, कम्मकारं उपट्ठापेन्ति, कम्मकारिं उपट्ठापेन्ति, तिरच्छानगतं उपट्ठापेन्ति, हरीतकपक्किकं 15 पकिणन्ति, नमतकं धारेन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया अवङ्गं कातब्बं…पे॰… न विसेसकं कातब्बं, न ओलोकनकेन ओलोकेतब्बं, न सालोके ठातब्बं, न नच्चं कारापेतब्बं, न वेसी वुट्ठापेतब्बा, न पानागारं ठपेतब्बं, न सूना ठपेतब्बा, न आपणो पसारेतब्बो, न वड्ढि पयोजेतब्बा, न वणिज्जा पयोजेतब्बा, न दासो उपट्ठापेतब्बो, न दासी उपट्ठापेतब्बा, न कम्मकारो उपट्ठापेतब्बो, न कम्मकारी उपट्ठापेतब्बा, न तिरच्छानगतो उपट्ठापेतब्बो, न हरीतकपक्किकं पकिणितब्बं, न नमतकं धारेतब्बं। या धारेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo avaṅgaṃ 16 karonti…pe… visesakaṃ karonti, olokanakena olokenti, sāloke tiṭṭhanti; naccaṃ 17 kārāpenti, vesiṃ vuṭṭhāpenti, pānāgāraṃ ṭhapenti, sūnaṃ ṭhapenti, āpaṇaṃ pasārenti, vaḍḍhiṃ payojenti, vaṇijjaṃ payojenti, dāsaṃ upaṭṭhāpenti, dāsiṃ upaṭṭhāpenti, kammakāraṃ upaṭṭhāpenti, kammakāriṃ upaṭṭhāpenti, tiracchānagataṃ upaṭṭhāpenti, harītakapakkikaṃ 18 pakiṇanti, namatakaṃ dhārenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā avaṅgaṃ kātabbaṃ…pe… na visesakaṃ kātabbaṃ, na olokanakena oloketabbaṃ, na sāloke ṭhātabbaṃ, na naccaṃ kārāpetabbaṃ, na vesī vuṭṭhāpetabbā, na pānāgāraṃ ṭhapetabbaṃ, na sūnā ṭhapetabbā, na āpaṇo pasāretabbo, na vaḍḍhi payojetabbā, na vaṇijjā payojetabbā, na dāso upaṭṭhāpetabbo, na dāsī upaṭṭhāpetabbā, na kammakāro upaṭṭhāpetabbo, na kammakārī upaṭṭhāpetabbā, na tiracchānagato upaṭṭhāpetabbo, na harītakapakkikaṃ pakiṇitabbaṃ, na namatakaṃ dhāretabbaṃ. Yā dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४१८. तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो सब्बनीलकानि चीवरानि धारेन्ति…पे॰… सब्बपीतकानि चीवरानि धारेन्ति, सब्बलोहितकानि चीवरानि धारेन्ति, सब्बमञ्जिट्ठिकानि चीवरानि धारेन्ति, सब्बकण्हानि चीवरानि धारेन्ति, सब्बमहारङ्गरत्तानि चीवरानि धारेन्ति, सब्बमहानामरत्तानि चीवरानि धारेन्ति, अच्छिन्नदसानि चीवरानि धारेन्ति, दीघदसानि चीवरानि धारेन्ति, पुप्फदसानि चीवरानि धारेन्ति, फलदसानि चीवरानि धारेन्ति, कञ्चुकं धारेन्ति, तिरीटकं धारेन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया सब्बनीलकानि चीवरानि धारेतब्बानि…पे॰… न तिरीटकं धारेतब्बं। या धारेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
418. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo sabbanīlakāni cīvarāni dhārenti…pe… sabbapītakāni cīvarāni dhārenti, sabbalohitakāni cīvarāni dhārenti, sabbamañjiṭṭhikāni cīvarāni dhārenti, sabbakaṇhāni cīvarāni dhārenti, sabbamahāraṅgarattāni cīvarāni dhārenti, sabbamahānāmarattāni cīvarāni dhārenti, acchinnadasāni cīvarāni dhārenti, dīghadasāni cīvarāni dhārenti, pupphadasāni cīvarāni dhārenti, phaladasāni cīvarāni dhārenti, kañcukaṃ dhārenti, tirīṭakaṃ dhārenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā sabbanīlakāni cīvarāni dhāretabbāni…pe… na tirīṭakaṃ dhāretabbaṃ. Yā dhāreyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४१९. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा भिक्खुनी कालं करोन्ती एवमाह – ‘‘ममच्चयेन मय्हं परिक्खारो सङ्घस्स होतू’’ति। तत्थ भिक्खू च भिक्खुनियो च विवदन्ति – ‘‘अम्हाकं होति, अम्हाकं होती’’ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘भिक्खुनी चे, भिक्खवे , कालं करोन्ती एवं वदेय्य – ‘ममच्चयेन मय्हं परिक्खारो सङ्घस्स होतू’ति, अनिस्सरो तत्थ भिक्खुसङ्घो, भिक्खुनिसङ्घस्सेवेतं। सिक्खमाना चे, भिक्खवे…पे॰… सामणेरी चे, भिक्खवे, कालं करोन्ती एवं वदेय्य – ‘ममच्चयेन मय्हं परिक्खारो सङ्घस्स होतू’ति, अनिस्सरो तत्थ भिक्खुसङ्घो, भिक्खुनिसङ्घस्सेवेतं। भिक्खु चे, भिक्खवे, कालं करोन्तो एवं वदेय्य – ‘ममच्चयेन मय्हं परिक्खारो सङ्घस्स होतू’ति, अनिस्सरो तत्थ भिक्खुनिसङ्घो, भिक्खुसङ्घस्सेवेतं। सामणेरो चे, भिक्खवे…पे॰… उपासको चे, भिक्खवे…पे॰… उपासिका चे, भिक्खवे…पे॰… अञ्ञो चे, भिक्खवे, कोचि कालं करोन्तो एवं वदेय्य – ‘ममच्चयेन मय्हं परिक्खारो सङ्घस्स होतू’ति, अनिस्सरो तत्थ भिक्खुनिसङ्घो, भिक्खुसङ्घस्सेवेत’’न्ति।
419. Tena kho pana samayena aññatarā bhikkhunī kālaṃ karontī evamāha – ‘‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro saṅghassa hotū’’ti. Tattha bhikkhū ca bhikkhuniyo ca vivadanti – ‘‘amhākaṃ hoti, amhākaṃ hotī’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Bhikkhunī ce, bhikkhave , kālaṃ karontī evaṃ vadeyya – ‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro saṅghassa hotū’ti, anissaro tattha bhikkhusaṅgho, bhikkhunisaṅghassevetaṃ. Sikkhamānā ce, bhikkhave…pe… sāmaṇerī ce, bhikkhave, kālaṃ karontī evaṃ vadeyya – ‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro saṅghassa hotū’ti, anissaro tattha bhikkhusaṅgho, bhikkhunisaṅghassevetaṃ. Bhikkhu ce, bhikkhave, kālaṃ karonto evaṃ vadeyya – ‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro saṅghassa hotū’ti, anissaro tattha bhikkhunisaṅgho, bhikkhusaṅghassevetaṃ. Sāmaṇero ce, bhikkhave…pe… upāsako ce, bhikkhave…pe… upāsikā ce, bhikkhave…pe… añño ce, bhikkhave, koci kālaṃ karonto evaṃ vadeyya – ‘mamaccayena mayhaṃ parikkhāro saṅghassa hotū’ti, anissaro tattha bhikkhunisaṅgho, bhikkhusaṅghasseveta’’nti.
४२०. तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी पुराणमल्ली भिक्खुनीसु पब्बजिता होति। सा रथिकाय दुब्बलकं भिक्खुं पस्सित्वा अंसकूटेन पहारं दत्वा पातेसि 19। भिक्खू उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम, भिक्खुनी, भिक्खुस्स पहारं दस्सती’’ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खुस्स पहारो दातब्बो। या ददेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खुं पस्सित्वा दूरतोव ओक्कमित्वा मग्गं दातु’’न्ति।
420. Tena kho pana samayena aññatarā itthī purāṇamallī bhikkhunīsu pabbajitā hoti. Sā rathikāya dubbalakaṃ bhikkhuṃ passitvā aṃsakūṭena pahāraṃ datvā pātesi 20. Bhikkhū ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma, bhikkhunī, bhikkhussa pahāraṃ dassatī’’ti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhussa pahāro dātabbo. Yā dadeyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhuṃ passitvā dūratova okkamitvā maggaṃ dātu’’nti.
तेन खो पन समयेन अञ्ञतरा इत्थी पवुत्थपतिका जारेन गब्भिनी होति। सा गब्भं पातेत्वा कुलूपिकं भिक्खुनिं एतदवोच – ‘‘हन्दय्ये, इमं गब्भं पत्तेन नीहरा’’ति। अथ खो सा भिक्खुनी तं गब्भं पत्ते पक्खिपित्वा सङ्घाटिया पटिच्छादेत्वा अगमासि। तेन खो पन समयेन अञ्ञतरेन पिण्डचारिकेन भिक्खुना समादानं कतं होति – ‘याहं पठमं भिक्खं लभिस्सामि, न तं अदत्वा भिक्खुस्स वा भिक्खुनिया वा परिभुञ्जिस्सामी’ति। अथ खो सो भिक्खु तं भिक्खुनिं पस्सित्वा एतदवोच – ‘‘हन्द, भगिनि, भिक्खं पटिग्गण्हा’’ति। ‘‘अलं अय्या’’ति। दुतियम्पि खो…पे॰… ततियम्पि खो सो भिक्खु तं भिक्खुनिं एतदवोच – ‘‘हन्द, भगिनि, भिक्खं पटिग्गण्हा’’ति। ‘‘अलं अय्या’’ति। ‘‘मया खो, भगिनि, समादानं कतं – ‘याहं पठमं भिक्खं लभिस्सामि, न तं अदत्वा भिक्खुस्स वा भिक्खुनिया वा परिभुञ्जिस्सामी’ति। हन्द , भगिनि, भिक्खं पटिग्गण्हा’’ति। अथ खो सा भिक्खुनी तेन भिक्खुना निप्पीळियमाना नीहरित्वा पत्तं दस्सेसि – ‘‘पस्स, अय्य, पत्ते गब्भं; मा च कस्सचि आरोचेसी’’ति। अथ खो सो भिक्खु उज्झायति खिय्यति विपाचेति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खुनी पत्तेन गब्भं नीहरिस्सती’’ति! अथ खो सो भिक्खु भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसि। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खुनी पत्तेन गब्भं नीहरिस्सती’’ति! भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया पत्तेन गब्भो नीहरितब्बो। या नीहरेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खुं पस्सित्वा नीहरित्वा पत्तं दस्सेतु’’न्ति।
Tena kho pana samayena aññatarā itthī pavutthapatikā jārena gabbhinī hoti. Sā gabbhaṃ pātetvā kulūpikaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘handayye, imaṃ gabbhaṃ pattena nīharā’’ti. Atha kho sā bhikkhunī taṃ gabbhaṃ patte pakkhipitvā saṅghāṭiyā paṭicchādetvā agamāsi. Tena kho pana samayena aññatarena piṇḍacārikena bhikkhunā samādānaṃ kataṃ hoti – ‘yāhaṃ paṭhamaṃ bhikkhaṃ labhissāmi, na taṃ adatvā bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā paribhuñjissāmī’ti. Atha kho so bhikkhu taṃ bhikkhuniṃ passitvā etadavoca – ‘‘handa, bhagini, bhikkhaṃ paṭiggaṇhā’’ti. ‘‘Alaṃ ayyā’’ti. Dutiyampi kho…pe… tatiyampi kho so bhikkhu taṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘handa, bhagini, bhikkhaṃ paṭiggaṇhā’’ti. ‘‘Alaṃ ayyā’’ti. ‘‘Mayā kho, bhagini, samādānaṃ kataṃ – ‘yāhaṃ paṭhamaṃ bhikkhaṃ labhissāmi, na taṃ adatvā bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā paribhuñjissāmī’ti. Handa , bhagini, bhikkhaṃ paṭiggaṇhā’’ti. Atha kho sā bhikkhunī tena bhikkhunā nippīḷiyamānā nīharitvā pattaṃ dassesi – ‘‘passa, ayya, patte gabbhaṃ; mā ca kassaci ārocesī’’ti. Atha kho so bhikkhu ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhunī pattena gabbhaṃ nīharissatī’’ti! Atha kho so bhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhunī pattena gabbhaṃ nīharissatī’’ti! Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā pattena gabbho nīharitabbo. Yā nīhareyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhuṃ passitvā nīharitvā pattaṃ dassetu’’nti.
तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो भिक्खुं पस्सित्वा परिवत्तेत्वा पत्तमूलं दस्सेन्ति। भिक्खू उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खुनियो भिक्खुं पस्सित्वा परिवत्तेत्वा पत्तमूलं दस्सेस्सन्ती’’ति! अथ खो ते भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खुं पस्सित्वा परिवत्तेत्वा पत्तमूलं दस्सेतब्बं। या दस्सेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनिया भिक्खुं पस्सित्वा उक्कुज्जित्वा पत्तं दस्सेतुं। यञ्च पत्ते आमिसं होति, तेन च भिक्खु निमन्तेतब्बो’’ति।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo bhikkhuṃ passitvā parivattetvā pattamūlaṃ dassenti. Bhikkhū ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhuniyo bhikkhuṃ passitvā parivattetvā pattamūlaṃ dassessantī’’ti! Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhuṃ passitvā parivattetvā pattamūlaṃ dassetabbaṃ. Yā dasseyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhuṃ passitvā ukkujjitvā pattaṃ dassetuṃ. Yañca patte āmisaṃ hoti, tena ca bhikkhu nimantetabbo’’ti.
तेन खो पन समयेन सावत्थियं रथिकाय पुरिसब्यञ्जनं छड्डितं होति। तं भिक्खुनियो सक्कच्चं उपनिज्झायिंसु। मनुस्सा उक्कुट्ठिं अकंसु। ता भिक्खुनियो मङ्कू अहेसुं। अथ खो ता भिक्खुनियो उपस्सयं गन्त्वा भिक्खुनीनं एतमत्थं आरोचेसुं। या ता भिक्खुनियो अप्पिच्छा…पे॰… ता उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खुनियो पुरिसब्यञ्जनं उपनिज्झायिस्सन्ती’’ति! अथ खो ता भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया पुरिसब्यञ्जनं उपनिज्झायितब्बं। या उपनिज्झायेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena sāvatthiyaṃ rathikāya purisabyañjanaṃ chaḍḍitaṃ hoti. Taṃ bhikkhuniyo sakkaccaṃ upanijjhāyiṃsu. Manussā ukkuṭṭhiṃ akaṃsu. Tā bhikkhuniyo maṅkū ahesuṃ. Atha kho tā bhikkhuniyo upassayaṃ gantvā bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo purisabyañjanaṃ upanijjhāyissantī’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā purisabyañjanaṃ upanijjhāyitabbaṃ. Yā upanijjhāyeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
४२१. तेन खो पन समयेन मनुस्सा भिक्खूनं आमिसं देन्ति। भिक्खू भिक्खुनीनं देन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भदन्ता अत्तनो परिभोगत्थाय दिन्नं अञ्ञेसं दस्सन्ति! मयम्पि न जानाम दानं दातु’’न्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, अत्तनो परिभोगत्थाय दिन्नं अञ्ञेसं दातब्बं। यो ददेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
421. Tena kho pana samayena manussā bhikkhūnaṃ āmisaṃ denti. Bhikkhū bhikkhunīnaṃ denti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhadantā attano paribhogatthāya dinnaṃ aññesaṃ dassanti! Mayampi na jānāma dānaṃ dātu’’nti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, attano paribhogatthāya dinnaṃ aññesaṃ dātabbaṃ. Yo dadeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खूनं आमिसं उस्सन्नं होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, सङ्घस्स दातु’’न्ति। बाळ्हतरं उस्सन्नं होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पुग्गलिकम्पि दातु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhūnaṃ āmisaṃ ussannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, saṅghassa dātu’’nti. Bāḷhataraṃ ussannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, puggalikampi dātu’’nti.
तेन खो पन समयेन मनुस्सा भिक्खुनीनं आमिसं देन्ति। भिक्खुनियो भिक्खूनं देन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खुनियो अत्तनो परिभोगत्थाय दिन्नं अञ्ञेसं दस्सन्ति! मयम्पि न जानाम दानं दातु’’न्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया अत्तनो परिभोगत्थाय दिन्नं अञ्ञेसं दातब्बं। या ददेय्य, आपत्ति दुक्कटस्सा’’ति।
Tena kho pana samayena manussā bhikkhunīnaṃ āmisaṃ denti. Bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ denti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo attano paribhogatthāya dinnaṃ aññesaṃ dassanti! Mayampi na jānāma dānaṃ dātu’’nti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā attano paribhogatthāya dinnaṃ aññesaṃ dātabbaṃ. Yā dadeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनीनं आमिसं उस्सन्नं होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, सङ्घस्स दातु’’न्ति। बाळ्हतरं उस्सन्नं होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पुग्गलिकम्पि दातु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhunīnaṃ āmisaṃ ussannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, saṅghassa dātu’’nti. Bāḷhataraṃ ussannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, puggalikampi dātu’’nti.
तेन खो पन समयेन भिक्खुनीनं सन्निधिकतं आमिसं उस्सन्नं होति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनीनं सन्निधिं भिक्खूहि भिक्खुनीहि 25 पटिग्गाहापेत्वा परिभुञ्जितु’’न्ति।
Tena kho pana samayena bhikkhunīnaṃ sannidhikataṃ āmisaṃ ussannaṃ hoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhunīnaṃ sannidhiṃ bhikkhūhi bhikkhunīhi 26 paṭiggāhāpetvā paribhuñjitu’’nti.
४२२. तेन खो पन समयेन भिक्खूनं सेनासनं उस्सन्नं होति, भिक्खुनीनं 27 न होति। भिक्खुनियो भिक्खूनं सन्तिके दूतं पाहेसुं – ‘साधु, भन्ते, अय्या अम्हाकं सेनासनं देन्तु तावकालिक’न्ति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनीनं सेनासनं दातुं तावकालिक’’न्ति।
422. Tena kho pana samayena bhikkhūnaṃ senāsanaṃ ussannaṃ hoti, bhikkhunīnaṃ 28 na hoti. Bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ santike dūtaṃ pāhesuṃ – ‘sādhu, bhante, ayyā amhākaṃ senāsanaṃ dentu tāvakālika’nti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, bhikkhunīnaṃ senāsanaṃ dātuṃ tāvakālika’’nti.
तेन खो पन समयेन उतुनियो भिक्खुनियो ओनद्धमञ्चं ओनद्धपीठं अभिनिसीदन्तिपि अभिनिपज्जन्तिपि। सेनासनं लोहितेन मक्खिय्यति । भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया ओनद्धमञ्चं ओनद्धपीठं अभिनिसीदितब्बं अभिनिपज्जितब्बं। या अभिनिसीदेय्य वा अभिनिपज्जेय्य वा आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, आवसथचीवर’’न्ति। आवसथचीवरं लोहितेन मक्खिय्यति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि , भिक्खवे, आणिचोळक’’न्ति। चोळकं निपतति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, सुत्तकेन बन्धित्वा ऊरुया बन्धितु’’न्ति । सुत्तं छिज्जति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, संवेल्लियं, कटिसुत्तक’’न्ति।
Tena kho pana samayena utuniyo bhikkhuniyo onaddhamañcaṃ onaddhapīṭhaṃ abhinisīdantipi abhinipajjantipi. Senāsanaṃ lohitena makkhiyyati . Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā onaddhamañcaṃ onaddhapīṭhaṃ abhinisīditabbaṃ abhinipajjitabbaṃ. Yā abhinisīdeyya vā abhinipajjeyya vā āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, āvasathacīvara’’nti. Āvasathacīvaraṃ lohitena makkhiyyati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi , bhikkhave, āṇicoḷaka’’nti. Coḷakaṃ nipatati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, suttakena bandhitvā ūruyā bandhitu’’nti . Suttaṃ chijjati. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, saṃvelliyaṃ, kaṭisuttaka’’nti.
तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो सब्बकालं कटिसुत्तकं धारेन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – सेय्यथापि गिहिनी कामभोगिनियोति। भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। ‘‘न, भिक्खवे, भिक्खुनिया सब्बकालं कटिसुत्तकं धारेतब्बं। या धारेय्य, आपत्ति दुक्कटस्स। अनुजानामि, भिक्खवे, उतुनिया कटिसुत्तक’’न्ति।
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo sabbakālaṃ kaṭisuttakaṃ dhārenti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – seyyathāpi gihinī kāmabhoginiyoti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā sabbakālaṃ kaṭisuttakaṃ dhāretabbaṃ. Yā dhāreyya, āpatti dukkaṭassa. Anujānāmi, bhikkhave, utuniyā kaṭisuttaka’’nti.
दुतियभाणवारो निट्ठितो।
Dutiyabhāṇavāro niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / चूळवग्ग-अट्ठकथा • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथा • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / भिक्खुनीउपसम्पन्नानुजाननकथावण्णना • Bhikkhunīupasampannānujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथावण्णना • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथावण्णना • Bhikkhunīupasampadānujānanakathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / भिक्खुनीउपसम्पदानुजाननकथा • Bhikkhunīupasampadānujānanakathā
