Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੯. ਦੁਤਿਯਦੁਟ੍ਠਦੋਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
੩੯੧. વੇਲ਼ੁવਨੇਯੇવਾਤਿ ਇਦਂ ਤੇਹਿ વੁਤ੍ਤવੇਲਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਯਂ ਆવੁਸੋ ਸੁਤੇਨ ਅવੋਚੁਮ੍ਹਾ’’ਤਿ ‘‘ਅਮ੍ਹੇਹਿ ਸਾ ਉਸ੍ਸਾਹਿਤਾ ਕੁਪਿਤੇਹਿ ਅਨਤ੍ਤਮਨੇਹੀ’’ਤਿਆਦਿવਚਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ, ਅਞ੍ਞਭਾਗਸ੍ਸ ਇਦਨ੍ਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਭਿਕ੍ਖੁਭਾવਤੋ ਅਞ੍ਞਭਾਗਸ੍ਸ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਛਗਲਕਭਾਗਸ੍ਸ ਇਦਂ ਛਗਲਕਜਾਤਂ ਅਧਿਕਰਣਂ। ਅਞ੍ਞਭਾਗੋ વਾ ਅਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਛਗਲਕਭਾવਸਙ੍ਖਾਤੋ ਅਞ੍ਞਭਾਗੋ ਅਸ੍ਸ ਛਗਲਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਸ੍વਾਯਂ ਛਗਲਕੋ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਨਾਮ।
391.Veḷuvaneyevāti idaṃ tehi vuttavelaṃ sandhāya vuttaṃ. ‘‘Pubbe mayaṃ āvuso sutena avocumhā’’ti ‘‘amhehi sā ussāhitā kupitehi anattamanehī’’tiādivacanaṃ sandhāya vuttaṃ, aññabhāgassa idanti manussabhikkhubhāvato aññabhāgassa tiracchānachagalakabhāgassa idaṃ chagalakajātaṃ adhikaraṇaṃ. Aññabhāgo vā assa atthīti so tiracchānachagalakabhāvasaṅkhāto aññabhāgo assa chagalakassa atthīti svāyaṃ chagalako aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ nāma.
ਤਤ੍ਥ ਪਟਿਮਾਯ ਸਰੀਰਂ, ਸਿਲਾਪੁਤ੍ਤਕਸ੍ਸ ਸਰੀਰਨ੍ਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਂ, ਪਠਮਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਨਿਬ੍ਬਚਨਂ ਜਾਤਿਪਦਤ੍ਥੋਤਿવਾਦੀਨਂ ਮਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਾ ਹਿ ਸਾਮਿਭਾવੇਨ, ਨਿਚ੍ਚਭਾવੇਨ ਚ ਪਧਾਨਤ੍ਤਾ ਸਤ੍ਤਿਸਭਾવੇ ਠਿਤਾ। ਤਬ੍ਬਿਪਰੀਤਕਤ੍ਤਾ ਬ੍ਯਤ੍ਤਾਕਤਿ ਜਾਤਿਯੋ ਤੁ ਪਦਤ੍ਥੋ ਇਤਿ ਇਮਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ વਸੇਨ ਦੁਤਿਯਂ ਨਿਬ੍ਬਚਨਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਨਾਮਕਰਣਸਞ੍ਞਾਯ ਆਧਾਰੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਨਾਮਮੇવ ਨਾਮਕਰਣਂ। ਨਾਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾ ਨਾਮਕਰਣਸਞ੍ਞਾ, ਤਸ੍ਸਾ। ਮਨੁਸ੍ਸਜਾਤਿਕੋ ਛਗਲਕਜਾਤਿਆਧਾਰੋ ਨਾਮ। ਨ ਹਿ ਤਂ ਨਾਮਂ ਕਚ੍ਛਪਲੋਮਂ વਿਯ ਅਨਾਧਾਰਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਤਂ ਪਨ ਛਗਲਕਸ੍ਸ ਦਬ੍ਬੋਤਿ ਦਿਨ੍ਨਨਾਮਂ ‘‘ਦੇਸੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਥੇਰਂ ਅਮੂਲਕੇਨਾਤਿਆਦਿਨਾ ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ વਤ੍ਥੁਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ਲਿਸ੍ਸਤਿ ਸਿਲਿਸ੍ਸਤਿ વੋਹਾਰਮਤ੍ਤੇਨੇવ, ਨ ਅਤ੍ਥਤੋ, ਈਸਕਂ ਅਲ੍ਲੀਯਤੀਤਿ ਲੇਸੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਦੇਸਲੇਸਾ ਅਤ੍ਥਤੋ ਨਿਨ੍ਨਾਨਾਕਰਣਾ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਕਞ੍ਚਿਦੇਸਂ ਲੇਸਮਤ੍ਤਂ ਉਪਾਦਾਯਾ’’ਤਿ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ‘‘ਦਸ ਲੇਸਾ ਜਾਤਿਲੇਸੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਥਾ ਨਿਦਾਨੇ , ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਮ੍ਪਿ ਮਾਤਿਕਾਯਮ੍ਪਿ ਅਯਮੇવਤ੍ਥੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸਾਤਿ ਛਗਲਕਸ੍ਸ। ਕਞ੍ਚਿਦੇਸਂ ਲੇਸਮਤ੍ਤਂ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਦਬ੍ਬੋਤਿ ਨਾਮਂ ਉਪਾਦਾਯਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿવਸੇਨੇવ ਆવਿਭੂਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ વਿਭਤ੍ਤੋ। ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ ਅਨਿਯਮਤ੍ਤਾ। ਨ ਹਿ ਮੇਤ੍ਤਿਯਭੂਮਜਕਾਨਂ વਿਯ ਸਬ੍ਬੇਸਮ੍ਪਿ ਛਗਲਕਮੇવ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਹੋਤਿ। ਅਞ੍ਞਂ ਗੋਮਹਿਂ ਸਾਦਿਕਮ੍ਪਿ ਹੋਤਿ, ਨ ਚ ਮੇਤ੍ਤਿਯਭੂਮਜਕਾ વਿਯ ਸਬ੍ਬੇਪਿ ਨਾਮਲੇਸਮਤ੍ਤਮੇવ ਉਪਾਦਿਯਨ੍ਤਿ। ਅਞ੍ਞਮ੍ਪਿ ਜਾਤਿਲੇਸਾਦਿਂ ਉਪਾਦਿਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਿਯਮਤ੍ਤਾ ਚ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਨ વਿਭਤ੍ਤਂ। ਕਿਞ੍ਚ ਭਿਯ੍ਯੋ ਤਥਾ વੁਤ੍ਤੇ ਛਗਲਕਸ੍ਸੇવ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾ ਸਮ੍ਭવਤਿ, ਨ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ, ਯੇਨ ਸੋવ ਦਸ੍ਸਿਤੋ। ਲੇਸੋ ਚ ਨਾਮ ਲੇਸੋવ, ਨ ਜਾਤਿਆਦਿ, ਯੇਨ ਸੋવ ਦਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਏવਂ ਮਿਚ੍ਛਾਗਾਹਪ੍ਪਸਙ੍ਗਤੋ ਚ ਤਥਾ ਨ વਿਭਤ੍ਤੋ।
Tattha paṭimāya sarīraṃ, silāputtakassa sarīranti nidassanaṃ, paṭhamaṃ panettha nibbacanaṃ jātipadatthotivādīnaṃ matena vuttaṃ. Sā hi sāmibhāvena, niccabhāvena ca padhānattā sattisabhāve ṭhitā. Tabbiparītakattā byattākati jātiyo tu padattho iti imassa suttassa vasena dutiyaṃ nibbacanaṃ vuttanti veditabbaṃ. Nāmakaraṇasaññāya ādhāroti ettha nāmameva nāmakaraṇaṃ. Nāmaṃ karontānaṃ saññā nāmakaraṇasaññā, tassā. Manussajātiko chagalakajātiādhāro nāma. Na hi taṃ nāmaṃ kacchapalomaṃ viya anādhāranti adhippāyo. Taṃ pana chagalakassa dabboti dinnanāmaṃ ‘‘deso’’ti vuccati. Tasmā theraṃ amūlakenātiādinā aññampi vatthuṃ therassa lissati silissati vohāramatteneva, na atthato, īsakaṃ allīyatīti lesoti adhippāyo. Yasmā desalesā atthato ninnānākaraṇā, tasmā ‘‘kañcidesaṃ lesamattaṃ upādāyā’’ti uddharitvā ‘‘dasa lesā jātileso’’tiādi vuttanti veditabbaṃ. Yathā nidāne , evaṃ sikkhāpadapaññattiyampi mātikāyampi ayamevattho. Yasmā aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti chagalakassa. Kañcidesaṃ lesamattaṃ upādāyāti dabboti nāmaṃ upādāyāti ayamattho aṭṭhuppattivaseneva āvibhūto, tasmā na vibhatto. Kiñca bhiyyo aniyamattā. Na hi mettiyabhūmajakānaṃ viya sabbesampi chagalakameva aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ hoti. Aññaṃ gomahiṃ sādikampi hoti, na ca mettiyabhūmajakā viya sabbepi nāmalesamattameva upādiyanti. Aññampi jātilesādiṃ upādiyanti, tasmā aniyamattā ca yathāvuttanayena na vibhattaṃ. Kiñca bhiyyo tathā vutte chagalakasseva aññabhāgiyatā sambhavati, na aññassa, yena sova dassito. Leso ca nāma lesova, na jātiādi, yena sova dassitoti evaṃ micchāgāhappasaṅgato ca tathā na vibhatto.
੩੯੩. ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਸ੍ਸਾਤਿ ਚੁਦਿਤਕਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ। ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ વਾ ਅਮਨੁਸ੍ਸਸ੍ਸ વਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਸ੍ਸ વਾਤਿ ਏવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਏવਞ੍ਹਿ વੁਤ੍ਤੇ ਮਨੁਸ੍ਸਾਦੀਨਂਯੇવ ਜਾਤਿਲੇਸਾਦਯੋ વੁਤ੍ਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ ਤੇ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਕਞ੍ਚਿ ਦੇਸਂ ਲੇਸਮਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਾਮਿવਚਨਂ ਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਂ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾਤਿ ਚੇ? ਨ, ਨਾਮਸ੍ਸ વਿਯ ਜਾਤਿਆਦੀਨਂ ਮਨੁਸ੍ਸਾਦੀਨਂ ਆਧਾਰਭਾવਨਿਯਮਸਮ੍ਭવਤੋ, ਅਧਿਕਰਣਭਾવਾਨਿਯਮਤੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਨਿਯਮੇ ਚ ਸਤਿ ਜਾਤਿਯਾ ਆਧਾਰੋ ਜਾਤਿ, ਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਚ ਲਿਙ੍ਗਂ, ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਆਪਨ੍ਨੋ ਆਧਾਰੋ, વਿਰੁਦ੍ਧਾਨਮ੍ਪਿ ਅਸਮਾਦਿਨ੍ਨਾਨਮ੍ਪਿ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਾਨਂ ਸਾਮਿਕੋ ਆਧਾਰੋ, ਯੇਨ ਅਧਿਕਰਣਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸਾਤਿ ਪਦਂ ਅਭਾਜੇਤਬ੍ਬਮੇવ ਭવੇਯ੍ਯਾਤਿ ਨ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ, ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਨ੍ਤਿ વਚਨਸਾਮਞ੍ਞਤੋ’’ਤਿਆਦਿ ਸਬ੍ਬਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ। ਅਪਾਕਟਾ ਇਤੋ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਦਸ੍ਸਿਤਟ੍ਠਾਨਾਭਾવਤੋ। ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਾ ਚ વਿਨਯਧਰੇਹਿ ਯਸ੍ਮਾ ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਰਿવਾਰੇ ‘‘વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਅਧਿਕਰਣਾਨਂ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਭਜਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ ਅਨਾਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ‘‘ਕਸ੍ਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਕਾਰਣਂ ਨ ਪਞ੍ਞਾਯੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸਂ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਤਾ ਚ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾ ਚ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਾ વਿਨਯਧਰੇਹਿ। ਤਾਸੁ ਹਿ વਿਞ੍ਞਾਤਾਸੁ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਭਜਤਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਤ੍ਤਾ। ਇਤਰਂ ਨ ਭਜਤਿ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤ੍ਤਾਤਿ ਸੁਖਕਾਰਣਤੋ ਪਞ੍ਞਾਯਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ વਚਨਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਲਦ੍ਧਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਆਪਤ੍ਤਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ ਮਹਾવਿਸਯਂ, ਇਤਰੇਹਿ ਅਸਦਿਸਨਿਦ੍ਦੇਸਞ੍ਚ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਸਮਾਨਂ વਿਸੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਆਪਤ੍ਤਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ વਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਅਧਿਕਰਣਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਚ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ વਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਮਹਾવਿਸਯਤ੍ਤਾ, ਮਾਤਿਕਾਯਂ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਚ ਪਠਮਂ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾ વੁਤ੍ਤਾ, ਪਚ੍ਛਾ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਸ੍ਮਾ ਅਧਿਕਰਣਞ੍ਞਭਾਗਿਯવਚਨੇਨ ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿਨਯੇਨ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਅਧਿਕਰਣਂ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਂ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਅਕਤ੍વਾ ‘‘ਕਥਂ ਅਧਿਕਰਣਂ ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਾਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਕਤੋ। ਤਤ੍ਥਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਾਰਾਜਿਕੇਨ ਅਨੁਦ੍ਧਂਸਿਭਾਧਿਕਾਰਤ੍ਤਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾਨਂਯੇવ વਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾ, ਅਥ ਖੋ ਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧવਸੇਨਾਪਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਯਾ ਚ ਸਾ ਚੋਦਨਾ ‘‘ਅਸੁਕੋ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਂ ਅਜ੍ਝਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਕਾ, ਤਤ੍ਥ ‘‘ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤਿ, ਦੁਬ੍ਭਾਸਿਤੇ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਕਾ વਿਨਯੇ ਅਪਕਤਞ੍ਞੁਤਾਯ, ਤਂਤਂવਤ੍ਥੁਸਰਿਕ੍ਖਤਾਯ વਾ વੁਤ੍ਤਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਪਾਰਾਜਿਕਦਿਟ੍ਠਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਥਾਸਞ੍ਞਿਨੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਤੋ। ‘‘ਤਬ੍ਭਾਗਿਯવਿਚਾਰਣਾਯ’’ਨ੍ਤਿ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੇ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾਯਪਿ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ।
393.Aññabhāgiyassāti cuditakato aññassa. Adhikaraṇassāti manussassa vā amanussassa vā tiracchānagatassa vāti evaṃ vattabbaṃ. Evañhi vutte manussādīnaṃyeva jātilesādayo vuttā honti, aññathā catunnaṃ adhikaraṇānaṃ te āpajjanti ‘‘adhikaraṇassa kañci desaṃ lesamatta’’nti sāmivacanaṃ pubbaṅgamaṃ uddiṭṭhattāti ce? Na, nāmassa viya jātiādīnaṃ manussādīnaṃ ādhārabhāvaniyamasambhavato, adhikaraṇabhāvāniyamatoti vuttaṃ hoti. Niyame ca sati jātiyā ādhāro jāti, liṅgassa ca liṅgaṃ, āpattiyā ca āpanno ādhāro, viruddhānampi asamādinnānampi pattacīvarānaṃ sāmiko ādhāro, yena adhikaraṇasaṅkhyaṃ gaccheyyāti āpajjatīti adhikaraṇassāti padaṃ abhājetabbameva bhaveyyāti na uddharitabbaṃ siyā, uddharitabbaṃ. Tasmā ‘‘adhikaraṇanti vacanasāmaññato’’tiādi sabbaṃ vattabbaṃ. Apākaṭā ito aññatra dassitaṭṭhānābhāvato. Jānitabbā ca vinayadharehi yasmā aññathā parivāre ‘‘vivādādhikaraṇaṃ catunnaṃ adhikaraṇānaṃ vivādādhikaraṇaṃ bhajatī’’tiādinā nayena anāgataṭṭhāne ‘‘kasmā’’ti vutte kāraṇaṃ na paññāyeyya, tasmā tesaṃ tabbhāgiyatā ca aññabhāgiyatā ca jānitabbā vinayadharehi. Tāsu hi viññātāsu vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇaṃ bhajati. Kasmā? Tabbhāgiyattā. Itaraṃ na bhajati aññabhāgiyattāti sukhakāraṇato paññāyanti, tasmā vacanasāmaññato laddhaṃ adhikaraṇaṃ nissāyātiādi. Tattha yasmā āpattaññabhāgiyaṃ mahāvisayaṃ, itarehi asadisaniddesañca, tasmā taṃ adhikaraṇapariyāpannampi samānaṃ visuṃ vuttaṃ ‘‘āpattaññabhāgiyaṃ vā hotī’’ti. Adhikaraṇapariyāpannattā ca ‘‘adhikaraṇaññabhāgiyaṃ vā’’ti ettha vuttanti veditabbaṃ. Tatthāpi mahāvisayattā, mātikāyaṃ āgatattā ca paṭhamaṃ aññabhāgiyatā vuttā, pacchā tabbhāgiyatāti veditabbā. Tattha yasmā adhikaraṇaññabhāgiyavacanena atthāpattinayena siddhaṃ. Adhikaraṇaṃ tabbhāgiyaṃ, tasmā ‘‘adhikaraṇaṃ tabbhāgiyaṃ hotī’’ti evaṃ uddesaṃ akatvā ‘‘kathaṃ adhikaraṇaṃ adhikaraṇassa tabbhāgiyaṃ hotī’’ti pucchāpubbaṅgamaniddeso kato. Tatthāpi āpattādhikaraṇassa aññabhāgiyatā kiñcāpi pārājikena anuddhaṃsibhādhikārattā pārājikānaṃyeva vasena vuttā, atha kho sesāpattikkhandhavasenāpi veditabbā. Yā ca sā codanā ‘‘asuko nāma bhikkhu saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho hotī’’tiādikā, tattha ‘‘saṅghādisese thullaccayadiṭṭhi hoti, dubbhāsite saṅghādisesadiṭṭhi hotī’’ti evamādikā vinaye apakataññutāya, taṃtaṃvatthusarikkhatāya vā vuttāti veditabbā. Sabbatthāpi ‘‘pārājikadiṭṭhi hotī’’ti na vuttaṃ. Tathāsaññino anāpattito. ‘‘Tabbhāgiyavicāraṇāya’’nti tabbhāgiyapadaniddese aññabhāgiyatāyapi niddiṭṭhattā vuttaṃ.
વਤ੍ਥੁਸਭਾਗਤਾਯਾਤਿ ਅਨੁવਾਦવਤ੍ਥੁਸਭਾਗਤਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਞ੍ਞਥਾ ‘‘ਚਤਸ੍ਸੋ વਿਪਤ੍ਤਿਯੋ’’ਤਿ વਚਨਂ વਿਰੁਜ੍ਝੇਯ੍ਯ। ਸਭਾવਸਰਿਕ੍ਖਾਸਰਿਕ੍ਖਤੋ ਚਾਤਿ ਸਭਾવੇਨ ਸਦਿਸਾਸਦਿਸਤੋ। ਤਤ੍ਥ ਝਾਨਾਦਿવਤ੍ਥੁવਿਸਭਾਗਤਾਯਪਿ ਸਭਾવਸਰਿਕ੍ਖਤਾਯ ਉਤ੍ਤਰਿਮਨੁਸ੍ਸਧਮ੍ਮਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸੇવ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਾવ ਹੋਤਿ। ਤਥਾ વਤ੍ਥੁવਸੇਨ ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ, ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਞ੍ਚ ਪਾਟੇਕ੍ਕਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ ਨ ਜਾਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਦਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾਯ વਿਦਿਤਾਯ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਤਾ ਪਾਰਿਯੇਸਯੁਤ੍ਤਿਯਾ ਅવੁਤ੍ਤਾਪਿ ਸਿਜ੍ਝਤੀਤਿ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਮੇવ ਪਠਮਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠ’’ਨ੍ਤਿਪਿ વਤ੍ਤੁਂ ਯੁਜ੍ਜਤਿ। ਏਕਂਸੇਨ ਤਬ੍ਭਾਗਿਯਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਸਰਿਕ੍ਖવਸੇਨ ਅਰਹਤ੍ਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ વਿવਾਦਸਬ੍ਭਾવਤੋ ਅਬ੍ਯਾਕਤਭਾવੇਨ વਿવਾਦਾਧਿਕਰਣਸ੍ਸਪਿ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ ਸਿਯਾ, ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਆਪਤ੍ਤਾਧਿਕਰਣਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯਾਤਿ ‘‘ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਸ੍ਸ ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ। ‘‘ਮੇਥੁਨਰਾਗੇਨ ਮਨੁਸ੍ਸવਿਗ੍ਗਹੋ ਦੋਸੇਨਾਤਿਆਦਿਨਾ ਸਰਿਕ੍ਖਤੋ ਚਾ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਤਂ વਤ੍ਥੁવਿਸਭਾਗਤਾਯ ਏવ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਅਯਂ ਪਨ વਤ੍ਥੁਸਭਾਗਤਾਯਪਿ ਸਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿਸਭਾਗਤਾ ਸਰਿਕ੍ਖਤੋਤਿ ਨੋ ਤਕ੍ਕੋਤਿ ਚ, ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਹਿ વਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਭੇਦੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਚਰਿਯੋ। ਪਰਤੋ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
Vatthusabhāgatāyāti anuvādavatthusabhāgatāyāti attho. Aññathā ‘‘catasso vipattiyo’’ti vacanaṃ virujjheyya. Sabhāvasarikkhāsarikkhato cāti sabhāvena sadisāsadisato. Tattha jhānādivatthuvisabhāgatāyapi sabhāvasarikkhatāya uttarimanussadhammapārājikāpatti tasseva tabbhāgiyāva hoti. Tathā vatthuvasena anuvādādhikaraṇaṃ, kiccādhikaraṇañca pāṭekkaṃ catubbidhampi vuttaññabhāgiyaṃ na jātaṃ, tasmā tadaññabhāgiyatāya viditāya tabbhāgiyatā pāriyesayuttiyā avuttāpi sijjhatīti katvā ‘‘aññabhāgiyameva paṭhamaṃ niddiṭṭha’’ntipi vattuṃ yujjati. Ekaṃsena tabbhāgiyaṃ na hotīti sarikkhavasena arahattaṃ āpatti anāpattīti vivādasabbhāvato abyākatabhāvena vivādādhikaraṇassapi aññabhāgiyaṃ siyā, pāḷiyaṃ āpattādhikaraṇassa vuttattā evaṃ vuttaṃ, ādito paṭṭhāyāti ‘‘aññabhāgiyassa adhikaraṇassā’’ti ito paṭṭhāya. ‘‘Methunarāgena manussaviggaho dosenātiādinā sarikkhato cā’’ti likhitaṃ. Taṃ vatthuvisabhāgatāya eva siddhaṃ. Ayaṃ pana vatthusabhāgatāyapi sati āpattisabhāgatā sarikkhatoti no takkoti ca, ekasmimpi hi vatthusmiṃ āpattibhedo hotīti ācariyo. Parato vuttanayena veditabbanti sambandho.
‘‘ਕਿਚ੍ਚਮੇવ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਨਮੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ। ਕਮ੍ਮਲਕ੍ਖਣਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਾਨਂ ਸਭਾવਂ। ਤਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਹਿ ਸਂવਿਧਾਯ ਸਙ੍ਘੋ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ। ਅਥ વਾ ਪੁਰਿਮਂ ਪੁਰਿਮਨ੍ਤਿ ਪਰਿવਾਸਉਕ੍ਖੇਪਨਿਯਾਦੀਨਿ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਾਨਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਅਬ੍ਭਾਨਓਸਾਰਣਾਦਿ ਉਪ੍ਪਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਮੇવ ਕਿਚ੍ਚਾਧਿਕਰਣਂ, ਤਥਾਪਿ ਸੇਸવਿਸੇਸੋ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
‘‘Kiccameva kiccādhikaraṇa’’nti vuttattā saṅghakammānametaṃ adhivacanaṃ. Kammalakkhaṇanti kammānaṃ sabhāvaṃ. Taṃ nissāyāti pubbeva hi saṃvidhāya saṅgho kammaṃ karoti. Atha vā purimaṃ purimanti parivāsaukkhepaniyādīni saṅghakammāni nissāya abbhānaosāraṇādi uppannanti katvā vuttaṃ. Tasmā kiñcāpi saṅghakammameva kiccādhikaraṇaṃ, tathāpi sesaviseso labbhatīti dasseti.
੩੯੪. ਅਤ੍ਥਤੋ ਏਕਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੇਸਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਮવਤ੍વਾ ‘‘ਲੇਸੋ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ ਕਿਰ।
394. Atthato ekaṃ, tasmā desassa atthamavatvā ‘‘leso’’tiādi vuttaṃ kira.
੩੯੫. ਸવਤ੍ਥੁਕਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਪੁਗ੍ਗਲਸ੍ਸ ਉਪਰਿ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ ਖਤ੍ਤਿਯਾਦਿਭਾવੇਨ ਏਕਜਾਤਿਕੋਪਿ ਦੀਘਰਸ੍ਸਕਾਲ਼ਕੋਦਾਤਾਦੀਨਂ ਦਿਟ੍ਠਸੁਤਪਰਿਸਙ੍ਕਿਤਾਨਂ વਸੇਨ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਾ, ਦੀਘਂ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਅਜ੍ਝਾਚਰਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਰਸ੍ਸਾਦਿਖਤ੍ਤਿਯਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਆਧਾਰਭਾવਤੋ ਜਾਤਿਲੇਸੇਨ ਚੋਦੇਤਿ, ਏਕਂ વਾ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਅਜ੍ਝਾਚਰਨ੍ਤਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਤੋ વਿਸਿਟ੍ਠਞ੍ਞਭਾਗਭੂਤਂ ਖਤ੍ਤਿਯਂ ਜਾਤਿਲੇਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯੋ ਦਿਟ੍ਠੋ ਤ੍વਂ ਖਤ੍ਤਿਯੋਸੀ’’ਤਿ ਚੋਦੇਤਿ ਦਿਟ੍ਠਾਦਿਅਞ੍ਞਭਾਗੇਨ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਦੀਘਾਦਯੋ, ਦਿਟ੍ਠਾਦਯੋ ਚ ਜਾਤਿਨਾਮਾਦੀਨਂ વਤ੍ਥੁਭੂਤਤ੍ਤਾ ਅਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਤਂ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਭਾવਾਨਿਯਮਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਦੋਸਂ ਨਾਤਿਕ੍ਕਮਤਿ, ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਖਤ੍ਤਿਯਜਾਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਆਧਾਰવਸੇਨ ਅਧਿਕਰਣਤਾ ਚ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਮ੍ਪਿ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਨਾਮ ਕਸ੍ਸਚਿ ਅਭਾવਤੋ ਨ ਸਬ੍ਬਸਾਧਾਰਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਦੁਦ੍ਧਾਰਣਂ ਅਧਿਕਰਣਚਤੁਕ੍ਕਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ, ਤਂ ਸਮਾਨવਚਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਨੋ ਤਕ੍ਕੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਦੀਘਾਦਿਨੋ વਾ ਦਿਟ੍ਠਾਦਿਨੋ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਦੀਘਾਦਿਤਾ, ਦਿਟ੍ਠਾਦਿਤਾ ਚ ਅਞ੍ਞਭਾਗੋ, ਯੋ ਚੁਦਿਤਕੋ ਇਤਰਸ੍ਸ વਿਸੇਸੋ ਯਤੋ ਅਞ੍ਞੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
395.Savatthukaṃ katvāti puggalassa upari āropetvā khattiyādibhāvena ekajātikopi dīgharassakāḷakodātādīnaṃ diṭṭhasutaparisaṅkitānaṃ vasena aññabhāgiyatā, dīghaṃ khattiyaṃ ajjhācarantaṃ disvā rassādikhattiyapaññattiyā ādhārabhāvato jātilesena codeti, ekaṃ vā khattiyaṃ ajjhācarantaṃ disvā tato visiṭṭhaññabhāgabhūtaṃ khattiyaṃ jātilesaṃ gahetvā ‘‘khattiyo diṭṭho tvaṃ khattiyosī’’ti codeti diṭṭhādiaññabhāgena. Ettha ca ‘‘dīghādayo, diṭṭhādayo ca jātināmādīnaṃ vatthubhūtattā adhikaraṇa’’nti likhitaṃ. Taṃ ‘‘adhikaraṇabhāvāniyamato’’ti vuttadosaṃ nātikkamati, aṭṭhakathāyaṃ ‘‘khattiyajātipaññattiyā ādhāravasena adhikaraṇatā ca veditabbā’’ti vuttaṃ. Tampi nāmagottato aññissā nāmagottapaññattiyā nāma kassaci abhāvato na sabbasādhāraṇaṃ, tasmā ‘‘adhikaraṇassā’’ti paduddhāraṇaṃ adhikaraṇacatukkadassanatthaṃ, taṃ samānavacanadassanatthanti no takkoti. Tattha dīghādino vā diṭṭhādino vāti ettha dīghāditā, diṭṭhāditā ca aññabhāgo, yo cuditako itarassa viseso yato aññoti vuccati.
੩੯੯. ਲਹੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਤੋ ਲਹੁਕਾਪਤ੍ਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਦਿ। ਤੇਨੇવ ਅਨ੍ਤੇ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੇਨ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਂ ਅਜ੍ਝਾਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਦਿਟ੍ਠੋ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਆਪਤ੍ਤਿਲੇਸੋਪਿ ਕਿਮਤ੍ਥਂ ਜਾਤਿਲੇਸਾਦਯੋ વਿਯ ਨ વਿਤ੍ਥਾਰਿਤੋਤਿ ਚੇ? ਤਥਾ ਅਸਮ੍ਭવਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
399.Lahukaṃ āpattinti pārājikato lahukāpatti saṅghādisesādi. Teneva ante taṃ dassentena ‘‘bhikkhu saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho hotī’’tiādi vuttaṃ. Āpattilesopi kimatthaṃ jātilesādayo viya na vitthāritoti ce? Tathā asambhavatoti veditabbaṃ.
੪੦੦. ਸਾਟਕਪਤ੍ਤੋ ਸਰੀਰਟ੍ਠਪਤ੍ਤੋ। ਆਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਂ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਦਿ, ਅਧਿਕਰਣਞ੍ਚ ਆਪਤ੍ਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ। ‘‘ਲੇਸੋ ਨਾਮ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾਗੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾવਲੇਸੋ વੁਤ੍ਤੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪਾਰਾਜਿਕਾਪਤ੍ਤਿਤੋ ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਪਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਆਧਾਰਣਟ੍ਠੇਨ ‘‘ਅਧਿਕਰਣ’’ਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਤਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਦਿਨੋ ਆਪਤ੍ਤਿਨਿਕਾਯਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾવਲੇਸਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਚੋਦਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿਲੇਸਚੋਦਨਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
400.Sāṭakapatto sarīraṭṭhapatto. Āpattiyāti pārājikāpattiyā aññabhāgiyaṃ saṅghādisesādi, adhikaraṇañca āpattipaññattiyā. ‘‘Leso nāma āpattibhāgo’’ti vuttattā āpattibhāvaleso vuttoti veditabbo, tasmā pārājikāpattito aññabhāgiyassa āpattipaññattiyā ādhāraṇaṭṭhena ‘‘adhikaraṇa’’nti saṅkhyaṃ gatassa saṅghādisesādino āpattinikāyassa āpattibhāvalesaṃ gahetvā codanā āpattilesacodanāti veditabbā.
੪੦੮. ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਤਥਾਸਞ੍ਞੀ ਚੋਦੇਤਿ વਾ ਚੋਦਾਪੇਤਿ વਾਤਿ ਆਪਤ੍ਤਞ੍ਞਭਾਗਿਯਚੋਦਨਾਯਮੇવ, ਨ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਪਠਮਦੁਟ੍ਠਦੋਸੇ વੁਤ੍ਤવਿਚਰਣਾਯ ਸਂਸਨ੍ਦਿਤਂ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਇਧ ਕਥਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ ਚੇ? ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣਿਯਾ વਚਨਤੋ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਇਧ ਚ ਆਪਤ੍ਤਞ੍ਞਭਾਗਿਯਚੋਦਨਾਯ ਤਥਾਸਞ੍ਞਿਨੋਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ।
408.Anāpatti tathāsaññī codeti vā codāpeti vāti āpattaññabhāgiyacodanāyameva, na aññattha. Ettāvatā paṭhamaduṭṭhadose vuttavicaraṇāya saṃsanditaṃ hoti, taṃ idha kathaṃ paññāyatīti ce? Kaṅkhāvitaraṇiyā vacanato. Vuttañhi ‘‘tattha idha ca āpattaññabhāgiyacodanāya tathāsaññinopi anāpattī’’ti.
ਅਞ੍ਞਾਭਾਗਿਯਸਿਕ੍ਖਂ ਯੋ, ਨੇવ ਸਿਕ੍ਖਤਿ ਯੁਤ੍ਤਿਤੋ। ਗਚ੍ਛੇ વਿਨਯવਿਞ੍ਞੂਹਿ, ਅਞ੍ਞਭਾਗਿਯਤਞ੍ਚ
Aññābhāgiyasikkhaṃ yo, neva sikkhati yuttito. Gacche vinayaviññūhi, aññabhāgiyatañca
ਸੋਤਿ।
Soti.
ਦੁਤਿਯਦੁਟ੍ਠਦੋਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੯. ਦੁਤਿਯਦੁਟ੍ਠਦੋਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੯. ਦੁਤਿਯਦੁਟ੍ਠਦੋਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੯. ਦੁਤਿਯਦੁਟ੍ਠਦੋਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੯. ਦੁਤਿਯਦੁਟ੍ਠਦੋਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā