Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೨. ದುತಿಯಗಿಲಾನಸುತ್ತಂ
2. Dutiyagilānasuttaṃ
೭೫. ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು…ಪೇ॰… ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಮುಕಸ್ಮಿಂ, ಭನ್ತೇ, ವಿಹಾರೇ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ನವೋ ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತೋ ಆಬಾಧಿಕೋ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯೇನ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ತೇನುಪಸಙ್ಕಮತು ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ।
75. Atha kho aññataro bhikkhu…pe… bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘amukasmiṃ, bhante, vihāre aññataro bhikkhu navo appaññāto ābādhiko dukkhito bāḷhagilāno. Sādhu, bhante, bhagavā yena so bhikkhu tenupasaṅkamatu anukampaṃ upādāyā’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ನವವಾದಞ್ಚ ಸುತ್ವಾ ಗಿಲಾನವಾದಞ್ಚ, ‘‘ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತೋ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಇತಿ ವಿದಿತ್ವಾ ಯೇನ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಮಞ್ಚಕೇ ಸಮಧೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಲಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಮಾ ತ್ವಂ ಮಞ್ಚಕೇ ಸಮಧೋಸಿ। ಸನ್ತಿಮಾನಿ ಆಸನಾನಿ ಪಞ್ಞತ್ತಾನಿ, ತತ್ಥಾಹಂ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ ತೇ, ಭಿಕ್ಖು, ಖಮನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ಯಾಪನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ದುಕ್ಖಾ ವೇದನಾ ಪಟಿಕ್ಕಮನ್ತಿ ನೋ ಅಭಿಕ್ಕಮನ್ತಿ, ಪಟಿಕ್ಕಮೋಸಾನಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ನೋ ಅಭಿಕ್ಕಮೋ’’ತಿ?
Atha kho bhagavā navavādañca sutvā gilānavādañca, ‘‘appaññāto bhikkhū’’ti iti viditvā yena so bhikkhu tenupasaṅkami. Addasā kho so bhikkhu bhagavantaṃ dūratova āgacchantaṃ. Disvāna mañcake samadhosi. Atha kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, bhikkhu, mā tvaṃ mañcake samadhosi. Santimāni āsanāni paññattāni, tatthāhaṃ nisīdissāmī’’ti. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā taṃ bhikkhuṃ etadavoca – ‘‘kacci te, bhikkhu, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci dukkhā vedanā paṭikkamanti no abhikkamanti, paṭikkamosānaṃ paññāyati no abhikkamo’’ti?
‘‘ನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಖಮನೀಯಂ, ನ ಯಾಪನೀಯಂ…ಪೇ॰… ನ ಖೋ ಮಂ 1, ಭನ್ತೇ, ಅತ್ತಾ ಸೀಲತೋ ಉಪವದತೀ’’ತಿ।
‘‘Na me, bhante, khamanīyaṃ, na yāpanīyaṃ…pe… na kho maṃ 2, bhante, attā sīlato upavadatī’’ti.
‘‘ನೋ ಚೇ ಕಿರ ತೇ, ಭಿಕ್ಖು, ಅತ್ತಾ ಸೀಲತೋ ಉಪವದತಿ, ಅಥ ಕಿಞ್ಚ ತೇ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಕೋ ಚ ವಿಪ್ಪಟಿಸಾರೋ’’ತಿ?
‘‘No ce kira te, bhikkhu, attā sīlato upavadati, atha kiñca te kukkuccaṃ ko ca vippaṭisāro’’ti?
‘‘ನ ಖ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸೀಲವಿಸುದ್ಧತ್ಥಂ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸಿತಂ ಆಜಾನಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Na khvāhaṃ, bhante, sīlavisuddhatthaṃ bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti.
‘‘ನೋ ಚೇ ಕಿರ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಸೀಲವಿಸುದ್ಧತ್ಥಂ ಮಯಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸಿತಂ ಆಜಾನಾಸಿ, ಅಥ ಕಿಮತ್ಥಂ ಚರಹಿ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಮಯಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸಿತಂ ಆಜಾನಾಸೀ’’ತಿ?
‘‘No ce kira tvaṃ, bhikkhu, sīlavisuddhatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi, atha kimatthaṃ carahi tvaṃ, bhikkhu, mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsī’’ti?
‘‘ಅನುಪಾದಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನತ್ಥಂ ಖ್ವಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸಿತಂ ಆಜಾನಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Anupādāparinibbānatthaṃ khvāhaṃ, bhante, bhagavatā dhammaṃ desitaṃ ājānāmī’’ti.
‘‘ಸಾಧು ಸಾಧು, ಭಿಕ್ಖು! ಸಾಧು ಖೋ ತ್ವಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಅನುಪಾದಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನತ್ಥಂ ಮಯಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸಿತಂ ಆಜಾನಾಸಿ। ಅನುಪಾದಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನತ್ಥೋ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖು, ಮಯಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ।
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, anupādāparinibbānatthaṃ mayā dhammaṃ desitaṃ ājānāsi. Anupādāparinibbānattho hi, bhikkhu, mayā dhammo desito.
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಭಿಕ್ಖು, ಚಕ್ಖು ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhikkhu, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ , ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Aniccaṃ , bhante’’.
‘‘ಯಂ…ಪೇ॰… ಸೋತಂ… ಘಾನಂ… ಜಿವ್ಹಾ… ಕಾಯೋ… ಮನೋ… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಯಮ್ಪಿದಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘Yaṃ…pe… sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano… manoviññāṇaṃ… manosamphasso… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ’’’ತಿ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ಭಿಕ್ಖು, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಮನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣೇಪಿ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ। ಯಮ್ಪಿದಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ। ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ; ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ; ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ।
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhu, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati…pe… manasmimpi… manoviññāṇepi… manosamphassepi nibbindati. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದಿ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪನ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸ್ಮಿಂ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚೀತಿ 3। ದುತಿಯಂ।
Idamavoca bhagavā. Attamano so bhikkhu bhagavato bhāsitaṃ abhinandi. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne tassa bhikkhussa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuccīti 4. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧-೫. ಪಠಮಗಿಲಾನಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-5. Paṭhamagilānasuttādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧-೫. ಪಠಮಗಿಲಾನಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 1-5. Paṭhamagilānasuttādivaṇṇanā