| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ದುತಿಯಞಾಣವತ್ಥುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Dutiyañāṇavatthusuttavaṇṇanā
೩೪. ಸತ್ತರೀತಿ ತ-ಕಾರಸ್ಸ ರ-ಕಾರಾದೇಸಂ ವುತ್ತಂ। ಸತ್ತತಿಸದ್ದೇನ ವಾ ಸಮಾನತ್ಥೋ ಸತ್ತರಿಸದ್ದೋ। ಬ್ಯಞ್ಜನರುಚಿವಸೇನ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಭಣನ್ತೀತಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಭಾಣಕಾ। ತೇನಾಹ ‘‘ಬಹುಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕತ್ವಾ’’ತಿಆದಿ। ತಿಟ್ಠತಿ ತತ್ಥ ಫಲಂ ತದಾಯತ್ತವುತ್ತಿತಾಯಾತಿ ಠಿತಿ, ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಲಕ್ಖಣಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿ। ಅಥ ವಾ ಧಮ್ಮೋತಿ ಕಾರಣಂ, ಪಚ್ಚಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಯೋ ಠಿತಿಸಭಾವೋ, ಸೋವ ಧಮ್ಮತೋ ಅಞ್ಞೋ ನತ್ಥೀತಿ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿ, ಪಚ್ಚಯೋ। ತತ್ಥ ಞಾಣಂ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣಂ। ತೇನಾಹ ಆಯಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿ – ‘‘ಪಚ್ಚಯಪರಿಗ್ಗಹೇ ಪಞ್ಞಾ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣ’’ನ್ತಿ (ಪಟಿ॰ ಮ॰ ಮಾತಿಕಾ ೪)। ತಥಾ ಚಾಹ ‘‘ಪಚ್ಚಯಾಕಾರೇ ಞಾಣ’’ನ್ತಿಆದಿ। ತತ್ಥ ಧಮ್ಮಾನನ್ತಿ ಪಚ್ಚಯುಪ್ಪನ್ನಧಮ್ಮಾನಂ। ಪವತ್ತಿಟ್ಠಿತಿಕಾರಣತ್ತಾತಿ ಪವತ್ತಿಸಙ್ಖಾತಾಯ ಠಿತಿಯಾ ಕಾರಣತ್ತಾ। ‘‘ಜಾತಿಪಚ್ಚಯಾ ಜರಾಮರಣ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಅದ್ಧತ್ತಯೇ ಅನ್ವಯಬ್ಯತಿರೇಕವಸೇನ ಪವತ್ತಿಯಾ ಛಬ್ಬಿಧಸ್ಸ ಞಾಣಸ್ಸ। ಖಯೋ ನಾಮ ವಿನಾಸೋ, ಸೋವ ಭೇದೋತಿ। ವಿರಜ್ಜನಂ ಪಲುಜ್ಜನಂ। ನಿರುಜ್ಝನಂ ಅನ್ತರಧಾನಂ। ಏಕೇಕಸ್ಮಿನ್ತಿ ಜರಾಮರಣಾದೀಸು ಏಕೇಕಸ್ಮಿಂ। ಪುಬ್ಬೇ ‘‘ಯಥಾಭೂತಞಾಣ’’ನ್ತಿ ತರುಣವಿಪಸ್ಸನಂ ಆಹ। ತಸ್ಮಾ ಇಧಾಪಿ ಧಮ್ಮಟ್ಠಿತಿಞಾಣಂ ವಿಪಸ್ಸನಾತಿ ಗಹೇತ್ವಾ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾಪಟಿವಿಪಸ್ಸನಾ ಕಥಿತಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
34.Sattarīti ta-kārassa ra-kārādesaṃ vuttaṃ. Sattatisaddena vā samānattho sattarisaddo. Byañjanarucivasena byañjanaṃ bhaṇantīti byañjanabhāṇakā. Tenāha ‘‘bahubyañjanaṃ katvā’’tiādi. Tiṭṭhati tattha phalaṃ tadāyattavuttitāyāti ṭhiti, paccuppannalakkhaṇassa dhammassa ṭhiti dhammaṭṭhiti. Atha vā dhammoti kāraṇaṃ, paccayoti attho. Dhammassa yo ṭhitisabhāvo, sova dhammato añño natthīti dhammaṭṭhiti, paccayo. Tattha ñāṇaṃ dhammaṭṭhitiñāṇaṃ. Tenāha āyasmā dhammasenāpati – ‘‘paccayapariggahe paññā dhammaṭṭhitiñāṇa’’nti (paṭi. ma. mātikā 4). Tathā cāha ‘‘paccayākāre ñāṇa’’ntiādi. Tattha dhammānanti paccayuppannadhammānaṃ. Pavattiṭṭhitikāraṇattāti pavattisaṅkhātāya ṭhitiyā kāraṇattā. ‘‘Jātipaccayā jarāmaraṇa’’ntiādinā addhattaye anvayabyatirekavasena pavattiyā chabbidhassa ñāṇassa. Khayo nāma vināso, sova bhedoti. Virajjanaṃ palujjanaṃ. Nirujjhanaṃ antaradhānaṃ. Ekekasminti jarāmaraṇādīsu ekekasmiṃ. Pubbe ‘‘yathābhūtañāṇa’’nti taruṇavipassanaṃ āha. Tasmā idhāpi dhammaṭṭhitiñāṇaṃ vipassanāti gahetvā ‘‘vipassanāpaṭivipassanā kathitā’’ti vuttaṃ.
ದುತಿಯಞಾಣವತ್ಥುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dutiyañāṇavatthusuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ದುತಿಯಞಾಣವತ್ಥುಸುತ್ತಂ • 4. Dutiyañāṇavatthusuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ದುತಿಯಞಾಣವತ್ಥುಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Dutiyañāṇavatthusuttavaṇṇanā
