Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)

    ૧૦. દુતિયપમાદાદિવગ્ગવણ્ણના

    10. Dutiyapamādādivaggavaṇṇanā

    ૯૮. દસમે અજ્ઝત્તિકન્તિ નિયકજ્ઝત્તવસેન અજ્ઝત્તિકં. અઙ્ગન્તિ કારણં. ઇતિ કરિત્વાતિ એવં કત્વા. ઇદં વુત્તં હોતિ – ભિક્ખવે, અજ્ઝત્તં પચ્ચત્તં અત્તનો સન્તાને સમુટ્ઠિતં કારણન્તિ કત્વા ન અઞ્ઞં એકં કારણમ્પિ સમનુપસ્સામીતિ.

    98. Dasame ajjhattikanti niyakajjhattavasena ajjhattikaṃ. Aṅganti kāraṇaṃ. Iti karitvāti evaṃ katvā. Idaṃ vuttaṃ hoti – bhikkhave, ajjhattaṃ paccattaṃ attano santāne samuṭṭhitaṃ kāraṇanti katvā na aññaṃ ekaṃ kāraṇampi samanupassāmīti.

    ૧૧૦-૧૧૪. બાહિરન્તિ અજ્ઝત્તસન્તાનતો બહિ ભવં. સદ્ધમ્મસ્સાતિ સુદ્ધમ્મસ્સ, સાસનસ્સાતિ અત્થો. સમ્મોસાયાતિ વિનાસાય. અન્તરધાનાયાતિ અપઞ્ઞાણત્થાય.

    110-114.Bāhiranti ajjhattasantānato bahi bhavaṃ. Saddhammassāti suddhammassa, sāsanassāti attho. Sammosāyāti vināsāya. Antaradhānāyāti apaññāṇatthāya.

    ૧૧૫. ઠિતિયાતિ ચિરટ્ઠિતત્થં. અસમ્મોસાય અનન્તરધાનાયાતિ વુત્તપટિપક્ખનયેનેવ વેદિતબ્બં. સેસમેત્થ ચતુક્કોટિકે વુત્તનયમેવ.

    115.Ṭhitiyāti ciraṭṭhitatthaṃ. Asammosāya anantaradhānāyāti vuttapaṭipakkhanayeneva veditabbaṃ. Sesamettha catukkoṭike vuttanayameva.

    ૧૩૦. ઇતો પરેસુ અધમ્મં ધમ્મોતિ દીપેન્તીતિઆદીસુ સુત્તન્તપરિયાયેન તાવ દસ કુસલકમ્મપથા ધમ્મો, દસ અકુસલકમ્મપથા અધમ્મો. તથા ચત્તારો સતિપટ્ઠાના ચત્તારો સમ્મપ્પધાના ચત્તારો ઇદ્ધિપાદા પઞ્ચિન્દ્રિયાનિ પઞ્ચ બલાનિ સત્ત બોજ્ઝઙ્ગા અરિયો અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગોતિ સત્તતિંસ બોધિપક્ખિયધમ્મા ધમ્મો નામ; તયો સતિપટ્ઠાના તયો સમ્મપ્પધાના તયો ઇદ્ધિપાદા છ ઇન્દ્રિયાનિ છ બલાનિ અટ્ઠ બોજ્ઝઙ્ગા નવઙ્ગિકો મગ્ગોતિ ચ ચત્તારો ઉપાદાના પઞ્ચ નીવરણાનિ સત્ત અનુસયા અટ્ઠ મિચ્છત્તાનિ ચ અયં અધમ્મો.

    130. Ito paresu adhammaṃ dhammoti dīpentītiādīsu suttantapariyāyena tāva dasa kusalakammapathā dhammo, dasa akusalakammapathā adhammo. Tathā cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā cattāro iddhipādā pañcindriyāni pañca balāni satta bojjhaṅgā ariyo aṭṭhaṅgiko maggoti sattatiṃsa bodhipakkhiyadhammā dhammo nāma; tayo satipaṭṭhānā tayo sammappadhānā tayo iddhipādā cha indriyāni cha balāni aṭṭha bojjhaṅgā navaṅgiko maggoti ca cattāro upādānā pañca nīvaraṇāni satta anusayā aṭṭha micchattāni ca ayaṃ adhammo.

    તત્થ યંકિઞ્ચિ એકં અધમ્મકોટ્ઠાસં ગહેત્વા ‘‘ઇમં અધમ્મં ધમ્મોતિ કરિસ્સામ, એવં અમ્હાકં આચરિયકુલં નિય્યાનિકં ભવિસ્સતિ, મયં ચ લોકે પાકટા ભવિસ્સામા’’તિ તં અધમ્મં ‘‘ધમ્મો અય’’ન્તિ કથયન્તા અધમ્મં ધમ્મોતિ દીપેન્તિ નામ. તથેવ ધમ્મકોટ્ઠાસેસુ એકં ગહેત્વા ‘‘અયં અધમ્મો’’તિ કથેન્તા ધમ્મં અધમ્મોતિ દીપેન્તિ નામ. વિનયપરિયાયેન પન ભૂતેન વત્થુના ચોદેત્વા સારેત્વા યથાપટિઞ્ઞાય કત્તબ્બં કમ્મં ધમ્મો નામ, અભૂતેન વત્થુના અચોદેત્વા અસારેત્વા અપટિઞ્ઞાય કત્તબ્બં કમ્મં અધમ્મો નામ.

    Tattha yaṃkiñci ekaṃ adhammakoṭṭhāsaṃ gahetvā ‘‘imaṃ adhammaṃ dhammoti karissāma, evaṃ amhākaṃ ācariyakulaṃ niyyānikaṃ bhavissati, mayaṃ ca loke pākaṭā bhavissāmā’’ti taṃ adhammaṃ ‘‘dhammo aya’’nti kathayantā adhammaṃ dhammoti dīpenti nāma. Tatheva dhammakoṭṭhāsesu ekaṃ gahetvā ‘‘ayaṃ adhammo’’ti kathentā dhammaṃ adhammoti dīpenti nāma. Vinayapariyāyena pana bhūtena vatthunā codetvā sāretvā yathāpaṭiññāya kattabbaṃ kammaṃ dhammo nāma, abhūtena vatthunā acodetvā asāretvā apaṭiññāya kattabbaṃ kammaṃ adhammo nāma.

    સુત્તન્તપરિયાયેન રાગવિનયો દોસવિનયો મોહવિનયો સંવરો પહાનં પટિસઙ્ખાતિ અયં વિનયો નામ, રાગાદીનં અવિનયો અસંવરો અપ્પહાનં અપટિસઙ્ખાતિ અયં અવિનયો નામ. વિનયપરિયાયેન વત્થુસમ્પત્તિ, ઞત્તિસમ્પત્તિ, અનુસ્સાવનસમ્પત્તિ, સીમાસમ્પત્તિ, પરિસસમ્પત્તીતિ અયં વિનયો નામ. વત્થુવિપત્તિ, ઞત્તિવિપત્તિ, અનુસ્સાવનવિપત્તિ, સીમાવિપત્તિ પરિસવિપત્તીતિ અયં અવિનયો નામ.

    Suttantapariyāyena rāgavinayo dosavinayo mohavinayo saṃvaro pahānaṃ paṭisaṅkhāti ayaṃ vinayo nāma, rāgādīnaṃ avinayo asaṃvaro appahānaṃ apaṭisaṅkhāti ayaṃ avinayo nāma. Vinayapariyāyena vatthusampatti, ñattisampatti, anussāvanasampatti, sīmāsampatti, parisasampattīti ayaṃ vinayo nāma. Vatthuvipatti, ñattivipatti, anussāvanavipatti, sīmāvipatti parisavipattīti ayaṃ avinayo nāma.

    સુત્તન્તપરિયાયેન ચત્તારો સતિપટ્ઠાના ચત્તારો સમ્મપ્પધાના…પે॰… અરિયો અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગોતિ ઇદં ભાસિતં લપિતં તથાગતેન; તયો સતિપટ્ઠાના તયો સમ્મપ્પધાના તયો ઇદ્ધિપાદા છ ઇન્દ્રિયાનિ છ બલાનિ અટ્ઠ બોજ્ઝઙ્ગા નવઙ્ગિકો મગ્ગોતિ ઇદં અભાસિતં અલપિતં તથાગતેન. વિનયપરિયાયેન ચત્તારો પારાજિકા તેરસ સઙ્ઘાદિસેસા દ્વે અનિયતા તિંસ નિસ્સગ્ગિયા પાચિત્તિયાતિ ઇદં ભાસિતં લપિતં તથાગતેન; તયો પારાજિકા ચુદ્દસ સઙ્ઘાદિસેસા તયો અનિયતા એકતિંસ નિસ્સગ્ગિયા પાચિત્તિયાતિ ઇદં અભાસિતં અલપિતં તથાગતેન.

    Suttantapariyāyena cattāro satipaṭṭhānā cattāro sammappadhānā…pe… ariyo aṭṭhaṅgiko maggoti idaṃ bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena; tayo satipaṭṭhānā tayo sammappadhānā tayo iddhipādā cha indriyāni cha balāni aṭṭha bojjhaṅgā navaṅgiko maggoti idaṃ abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena. Vinayapariyāyena cattāro pārājikā terasa saṅghādisesā dve aniyatā tiṃsa nissaggiyā pācittiyāti idaṃ bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena; tayo pārājikā cuddasa saṅghādisesā tayo aniyatā ekatiṃsa nissaggiyā pācittiyāti idaṃ abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena.

    સુત્તન્તપરિયાયેન દેવસિકં ફલસમાપત્તિસમાપજ્જનં મહાકરુણાસમાપત્તિસમાપજ્જનં બુદ્ધચક્ખુના લોકવોલોકનં અટ્ઠુપ્પત્તિવસેન સુત્તન્તદેસના જાતકકથાતિ ઇદં આચિણ્ણં, ન દેવસિકં ફલસમાપત્તિસમાપજ્જનં…પે॰… ન જાતકકથાતિ ઇદં અનાચિણ્ણં. વિનયપરિયાયેન નિમન્તિતસ્સ વસ્સાવાસં વસિત્વા અપલોકેત્વા ચારિકાપક્કમનં પવારેત્વા ચારિકાપક્કમનં, આગન્તુકેહિ સદ્ધિં પઠમં પટિસન્થારકરણન્તિ ઇદં આચિણ્ણં, તસ્સેવ આચિણ્ણસ્સ અકરણં અનાચિણ્ણં નામ.

    Suttantapariyāyena devasikaṃ phalasamāpattisamāpajjanaṃ mahākaruṇāsamāpattisamāpajjanaṃ buddhacakkhunā lokavolokanaṃ aṭṭhuppattivasena suttantadesanā jātakakathāti idaṃ āciṇṇaṃ, na devasikaṃ phalasamāpattisamāpajjanaṃ…pe… na jātakakathāti idaṃ anāciṇṇaṃ. Vinayapariyāyena nimantitassa vassāvāsaṃ vasitvā apaloketvā cārikāpakkamanaṃ pavāretvā cārikāpakkamanaṃ, āgantukehi saddhiṃ paṭhamaṃ paṭisanthārakaraṇanti idaṃ āciṇṇaṃ, tasseva āciṇṇassa akaraṇaṃ anāciṇṇaṃ nāma.

    સુત્તન્તપરિયાયેન ચત્તારો સતિપટ્ઠાના…પે॰… અટ્ઠઙ્ગિકો મગ્ગોતિ ઇદં પઞ્ઞત્તં નામ; તયો સતિપટ્ઠાના…પે॰… નવઙ્ગિકો મગ્ગોતિ ઇદં અપઞ્ઞત્તં નામ. વિનયપરિયાયેન ચત્તારો પારાજિકા…પે॰… તિંસનિસ્સગ્ગિયા પાચિત્તિયાતિ ઇદં પઞ્ઞત્તં નામ; તયો પારાજિકા…પે॰… એકતિંસ નિસ્સગ્ગિયા પાચિત્તિયાતિ ઇદં અપઞ્ઞત્તં નામ.

    Suttantapariyāyena cattāro satipaṭṭhānā…pe… aṭṭhaṅgiko maggoti idaṃ paññattaṃ nāma; tayo satipaṭṭhānā…pe… navaṅgiko maggoti idaṃ apaññattaṃ nāma. Vinayapariyāyena cattāro pārājikā…pe… tiṃsanissaggiyā pācittiyāti idaṃ paññattaṃ nāma; tayo pārājikā…pe… ekatiṃsa nissaggiyā pācittiyāti idaṃ apaññattaṃ nāma.

    યં પનેતં સબ્બસુત્તાનં પરિયોસાને તેચિમં સદ્ધમ્મં અન્તરધાપેન્તીતિ વુત્તં, તત્થ પઞ્ચ અન્તરધાનાનિ નામ અધિગમઅન્તરધાનં, પટિપત્તિઅન્તરધાનં, પરિયત્તિઅન્તરધાનં, લિઙ્ગઅન્તરધાનં, ધાતુઅન્તરધાનન્તિ . તત્થ અધિગમોતિ ચત્તારો મગ્ગા, ચત્તારિ ફલાનિ, ચતસ્સો પટિસમ્ભિદા, તિસ્સો વિજ્જા, છ અભિઞ્ઞાતિ. સો પરિહાયમાનો પટિસમ્ભિદાતો પટ્ઠાય પરિહાયતિ. બુદ્ધાનં હિ પરિનિબ્બાનતો વસ્સસહસ્સમેવ પટિસમ્ભિદા નિબ્બત્તેતું સક્કોન્તિ, તતો પરં છ અભિઞ્ઞા, તતો તાપિ નિબ્બત્તેતું અસક્કોન્તા તિસ્સો વિજ્જા નિબ્બત્તેન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે તાપિ નિબ્બત્તેતું અસક્કોન્તા સુક્ખવિપસ્સકા હોન્તિ. એતેનેવ ઉપાયેન અનાગામિનો સકદાગામિનો સોતાપન્નાતિ. તેસુ ધરન્તેસુ અધિગમો અનન્તરહિતો નામ ન હોતિ. પચ્છિમકસ્સ પન સોતાપન્નસ્સ જીવિતક્ખયેન અધિગમો અન્તરહિતો નામ હોતિ. ઇદં અધિગમઅન્તરધાનં નામ.

    Yaṃ panetaṃ sabbasuttānaṃ pariyosāne tecimaṃ saddhammaṃ antaradhāpentīti vuttaṃ, tattha pañca antaradhānāni nāma adhigamaantaradhānaṃ, paṭipattiantaradhānaṃ, pariyattiantaradhānaṃ, liṅgaantaradhānaṃ, dhātuantaradhānanti . Tattha adhigamoti cattāro maggā, cattāri phalāni, catasso paṭisambhidā, tisso vijjā, cha abhiññāti. So parihāyamāno paṭisambhidāto paṭṭhāya parihāyati. Buddhānaṃ hi parinibbānato vassasahassameva paṭisambhidā nibbattetuṃ sakkonti, tato paraṃ cha abhiññā, tato tāpi nibbattetuṃ asakkontā tisso vijjā nibbattenti. Gacchante gacchante kāle tāpi nibbattetuṃ asakkontā sukkhavipassakā honti. Eteneva upāyena anāgāmino sakadāgāmino sotāpannāti. Tesu dharantesu adhigamo anantarahito nāma na hoti. Pacchimakassa pana sotāpannassa jīvitakkhayena adhigamo antarahito nāma hoti. Idaṃ adhigamaantaradhānaṃ nāma.

    પટિપત્તિઅન્તરધાનં નામ ઝાનવિપસ્સનામગ્ગફલાનિ નિબ્બત્તેતું અસક્કોન્તા ચતુપારિસુદ્ધિસીલમત્તં રક્ખન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે ‘‘સીલં પરિપુણ્ણં કત્વા રક્ખામ, પધાનઞ્ચ અનુયુઞ્જામ, ન ચ મગ્ગં વા ફલં વા સચ્છિકાતું સક્કોમ, નત્થિ ઇદાનિ અરિયધમ્મપટિવેધો’’તિ વોસાનં આપજ્જિત્વા કોસજ્જબહુલા અઞ્ઞમઞ્ઞં ન ચોદેન્તિ ન સારેન્તિ અકુક્કુચ્ચકા હોન્તિ, તતો પટ્ઠાય ખુદ્દાનુખુદ્દકાનિ મદ્દન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે પાચિત્તિયથુલ્લચ્ચયાનિ આપજ્જન્તિ, તતો ગરુકાપત્તિં. પારાજિકમત્તમેવ તિટ્ઠતિ. ચત્તારિ પારાજિકાનિ રક્ખન્તાનં ભિક્ખૂનં સતેપિ સહસ્સેપિ ધરમાને પટિપત્તિ અનન્તરહિતા નામ ન હોતિ. પચ્છિમકસ્સ પન ભિક્ખુનો સીલભેદેન વા જીવિતક્ખયેન વા અન્તરહિતા હોતીતિ ઇદં પટિપત્તિઅન્તરધાનં નામ.

    Paṭipattiantaradhānaṃ nāma jhānavipassanāmaggaphalāni nibbattetuṃ asakkontā catupārisuddhisīlamattaṃ rakkhanti. Gacchante gacchante kāle ‘‘sīlaṃ paripuṇṇaṃ katvā rakkhāma, padhānañca anuyuñjāma, na ca maggaṃ vā phalaṃ vā sacchikātuṃ sakkoma, natthi idāni ariyadhammapaṭivedho’’ti vosānaṃ āpajjitvā kosajjabahulā aññamaññaṃ na codenti na sārenti akukkuccakā honti, tato paṭṭhāya khuddānukhuddakāni maddanti. Gacchante gacchante kāle pācittiyathullaccayāni āpajjanti, tato garukāpattiṃ. Pārājikamattameva tiṭṭhati. Cattāri pārājikāni rakkhantānaṃ bhikkhūnaṃ satepi sahassepi dharamāne paṭipatti anantarahitā nāma na hoti. Pacchimakassa pana bhikkhuno sīlabhedena vā jīvitakkhayena vā antarahitā hotīti idaṃ paṭipattiantaradhānaṃ nāma.

    પરિયત્તીતિ તેપિટકં બુદ્ધવચનં સાટ્ઠકથા પાળિ. યાવ સા તિટ્ઠતિ, તાવ પરિયત્તિ પરિપુણ્ણા નામ હોતિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે રાજયુવરાજાનો અધમ્મિકા હોન્તિ, તેસુ અધમ્મિકેસુ રાજામચ્ચાદયો અધમ્મિકા હોન્તિ, તતો રટ્ઠજનપદવાસિનોતિ. એતેસં અધમ્મિકતાય દેવો ન સમ્મા વસ્સતિ, તતો સસ્સાનિ ન સમ્પજ્જન્તિ. તેસુ અસમ્પજ્જન્તેસુ પચ્ચયદાયકા ભિક્ખુસઙ્ઘસ્સ પચ્ચયે દાતું ન સક્કોન્તિ, ભિક્ખૂ પચ્ચયેહિ કિલમન્તા અન્તેવાસિકે સઙ્ગહેતું ન સક્કોન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે પરિયત્તિ પરિહાયતિ, અત્થવસેન ધારેતું ન સક્કોન્તિ, પાળિવસેનેવ ધારેન્તિ. તતો ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે પાળિમ્પિ સકલં ધારેતું ન સક્કોન્તિ, પઠમં અભિધમ્મપિટકં પરિહાયતિ. પરિહાયમાનં મત્થકતો પટ્ઠાય પરિહાયતિ . પઠમમેવ હિ પટ્ઠાનમહાપકરણં પરિહાયતિ, તસ્મિં પરિહીને યમકં, કથાવત્થુ, પુગ્ગલપઞ્ઞત્તિ, ધાતુકથા, વિભઙ્ગો, ધમ્મસઙ્ગહોતિ.

    Pariyattīti tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ sāṭṭhakathā pāḷi. Yāva sā tiṭṭhati, tāva pariyatti paripuṇṇā nāma hoti. Gacchante gacchante kāle rājayuvarājāno adhammikā honti, tesu adhammikesu rājāmaccādayo adhammikā honti, tato raṭṭhajanapadavāsinoti. Etesaṃ adhammikatāya devo na sammā vassati, tato sassāni na sampajjanti. Tesu asampajjantesu paccayadāyakā bhikkhusaṅghassa paccaye dātuṃ na sakkonti, bhikkhū paccayehi kilamantā antevāsike saṅgahetuṃ na sakkonti. Gacchante gacchante kāle pariyatti parihāyati, atthavasena dhāretuṃ na sakkonti, pāḷivaseneva dhārenti. Tato gacchante gacchante kāle pāḷimpi sakalaṃ dhāretuṃ na sakkonti, paṭhamaṃ abhidhammapiṭakaṃ parihāyati. Parihāyamānaṃ matthakato paṭṭhāya parihāyati . Paṭhamameva hi paṭṭhānamahāpakaraṇaṃ parihāyati, tasmiṃ parihīne yamakaṃ, kathāvatthu, puggalapaññatti, dhātukathā, vibhaṅgo, dhammasaṅgahoti.

    એવં અભિધમ્મપિટકે પરિહીને મત્થકતો પટ્ઠાય સુત્તન્તપિટકં પરિહાયતિ. પઠમઞ્હિ અઙ્ગુત્તરનિકાયો પરિહાયતિ, તસ્મિમ્પિ પઠમં એકાદસકનિપાતો, તતો દસકનિપાતો…પે॰… તતો એકકનિપાતોતિ. એવં અઙ્ગુત્તરે પરિહીને મત્થકતો પટ્ઠાય સંયુત્તનિકાયો પરિહાયતિ. પઠમં હિ મહાવગ્ગો પરિહાયતિ, તતો સળાયતનવગ્ગો, ખન્ધવગ્ગો, નિદાનવગ્ગો, સગાથાવગ્ગોતિ. એવં સંયુત્તનિકાયે પરિહીને મત્થકતો પટ્ઠાય મજ્ઝિમનિકાયો પરિહાયતિ. પઠમં હિ ઉપરિપણ્ણાસકો પરિહાયતિ, તતો મજ્ઝિમપણ્ણાસકો, તતો મૂલપણ્ણાસકોતિ. એવં મજ્ઝિમનિકાયે પરિહીને મત્થકતો પટ્ઠાય દીઘનિકાયો પરિહાયતિ. પઠમઞ્હિ પાથિકવગ્ગો પરિહાયતિ, તતો મહાવગ્ગો, તતો સીલક્ખન્ધવગ્ગોતિ. એવં દીઘનિકાયે પરિહીને સુત્તન્તપિટકં પરિહીનં નામ હોતિ. વિનયપિટકેન સદ્ધિં જાતકમેવ ધારેન્તિ. વિનયપિટકં લજ્જિનોવ ધારેન્તિ, લાભકામા પન ‘‘સુત્તન્તે કથિતેપિ સલ્લક્ખેન્તા નત્થી’’તિ જાતકમેવ ધારેન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે જાતકમ્પિ ધારેતું ન સક્કોન્તિ. અથ તેસં પઠમં વેસ્સન્તરજાતકં પરિહાયતિ, તતો પટિલોમક્કમેન પુણ્ણકજાતકં, મહાનારદજાતકન્તિ પરિયોસાને અપણ્ણકજાતકં પરિહાયતિ. એવં જાતકે પરિહીને વિનયપિટકમેવ ધારેન્તિ.

    Evaṃ abhidhammapiṭake parihīne matthakato paṭṭhāya suttantapiṭakaṃ parihāyati. Paṭhamañhi aṅguttaranikāyo parihāyati, tasmimpi paṭhamaṃ ekādasakanipāto, tato dasakanipāto…pe… tato ekakanipātoti. Evaṃ aṅguttare parihīne matthakato paṭṭhāya saṃyuttanikāyo parihāyati. Paṭhamaṃ hi mahāvaggo parihāyati, tato saḷāyatanavaggo, khandhavaggo, nidānavaggo, sagāthāvaggoti. Evaṃ saṃyuttanikāye parihīne matthakato paṭṭhāya majjhimanikāyo parihāyati. Paṭhamaṃ hi uparipaṇṇāsako parihāyati, tato majjhimapaṇṇāsako, tato mūlapaṇṇāsakoti. Evaṃ majjhimanikāye parihīne matthakato paṭṭhāya dīghanikāyo parihāyati. Paṭhamañhi pāthikavaggo parihāyati, tato mahāvaggo, tato sīlakkhandhavaggoti. Evaṃ dīghanikāye parihīne suttantapiṭakaṃ parihīnaṃ nāma hoti. Vinayapiṭakena saddhiṃ jātakameva dhārenti. Vinayapiṭakaṃ lajjinova dhārenti, lābhakāmā pana ‘‘suttante kathitepi sallakkhentā natthī’’ti jātakameva dhārenti. Gacchante gacchante kāle jātakampi dhāretuṃ na sakkonti. Atha tesaṃ paṭhamaṃ vessantarajātakaṃ parihāyati, tato paṭilomakkamena puṇṇakajātakaṃ, mahānāradajātakanti pariyosāne apaṇṇakajātakaṃ parihāyati. Evaṃ jātake parihīne vinayapiṭakameva dhārenti.

    ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે વિનયપિટકમ્પિ મત્થકતો પટ્ઠાય પરિહાયતિ. પઠમઞ્હિ પરિવારો પરિહાયતિ, તતો ખન્ધકો, ભિક્ખુનીવિભઙ્ગો, મહાવિભઙ્ગોતિ અનુક્કમેન ઉપોસથક્ખન્ધકમત્તમેવ ધારેન્તિ. તદાપિ પરિયત્તિ અન્તરહિતા ન હોતિ. યાવ પન મનુસ્સેસુ ચાતુપ્પદિકગાથાપિ પવત્તતિ, તાવ પરિયત્તિ અનન્તરહિતાવ હોતિ. યદા સદ્ધો પસન્નો રાજા હત્થિક્ખન્ધે સુવણ્ણચઙ્કોટકમ્હિ સહસ્સત્થવિકં ઠપાપેત્વા ‘‘બુદ્ધેહિ કથિતં ચાતુપ્પદિકગાથં જાનન્તો ઇમં સહસ્સં ગણ્હતૂ’’તિ નગરે ભેરિં ચરાપેત્વા ગણ્હનકં અલભિત્વા ‘‘એકવારં ચરાપિતે નામ સુણન્તાપિ હોન્તિ અસ્સુણન્તાપી’’તિ યાવતતિયં ચરાપેત્વા ગણ્હનકં અલભિત્વા રાજપુરિસા તં સહસ્સત્થવિકં પુન રાજકુલં પવેસેન્તિ, તદા પરિયત્તિ અન્તરહિતા નામ હોતિ. ઇદં પરિયત્તિઅન્તરધાનં નામ.

    Gacchante gacchante kāle vinayapiṭakampi matthakato paṭṭhāya parihāyati. Paṭhamañhi parivāro parihāyati, tato khandhako, bhikkhunīvibhaṅgo, mahāvibhaṅgoti anukkamena uposathakkhandhakamattameva dhārenti. Tadāpi pariyatti antarahitā na hoti. Yāva pana manussesu cātuppadikagāthāpi pavattati, tāva pariyatti anantarahitāva hoti. Yadā saddho pasanno rājā hatthikkhandhe suvaṇṇacaṅkoṭakamhi sahassatthavikaṃ ṭhapāpetvā ‘‘buddhehi kathitaṃ cātuppadikagāthaṃ jānanto imaṃ sahassaṃ gaṇhatū’’ti nagare bheriṃ carāpetvā gaṇhanakaṃ alabhitvā ‘‘ekavāraṃ carāpite nāma suṇantāpi honti assuṇantāpī’’ti yāvatatiyaṃ carāpetvā gaṇhanakaṃ alabhitvā rājapurisā taṃ sahassatthavikaṃ puna rājakulaṃ pavesenti, tadā pariyatti antarahitā nāma hoti. Idaṃ pariyattiantaradhānaṃ nāma.

    ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે ચીવરગ્ગહણં પત્તગ્ગહણં સમ્મિઞ્જનપસારણં આલોકિતવિલોકિતં ન પાસાદિકં હોતિ. નિગણ્ઠસમણા વિય અલાબુપત્તં ભિક્ખૂ પત્તં અગ્ગબાહાય પક્ખિપિત્વા આદાય વિચરન્તિ, એત્તાવતાપિ લિઙ્ગં અનન્તરહિતમેવ હોતિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે પન કાલે અગ્ગબાહતો ઓતારેત્વા હત્થેન વા સિક્કાય વા ઓલમ્બિત્વા વિચરન્તિ, ચીવરમ્પિ રજનસારુપ્પં અકત્વા ઓટ્ઠટ્ઠિવણ્ણં કત્વા વિચરન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે રજનમ્પિ ન હોતિ દસચ્છિન્દનમ્પિ ઓવટ્ટિકવિજ્ઝનમ્પિ, કપ્પમત્તં કત્વા વળઞ્જેન્તિ. પુન ઓવટ્ટિકં વિજ્ઝિત્વા કપ્પં ન કરોન્તિ. તતો ઉભયમ્પિ અકત્વા દસા છેત્વા પરિબ્બાજકા વિય ચરન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે ‘‘કો ઇમિના અમ્હાકં અત્થો’’તિ ખુદ્દકં કાસાવખણ્ડં હત્થે વા ગીવાય વા બન્ધન્તિ, કેસેસુ વા અલ્લીયાપેન્તિ, દારભરણં વા કરોન્તા કસિત્વા વપિત્વા જીવિકં કપ્પેત્વા વિચરન્તિ. તદા દક્ખિણં દેન્તા સઙ્ઘં ઉદ્દિસ્સ એતેસં દેન્તિ. ઇદં સન્ધાય ભગવતા વુત્તં – ‘‘ભવિસ્સન્તિ ખો, પનાનન્દ, અનાગતમદ્ધાનં ગોત્રભુનો કાસાવકણ્ઠા દુસ્સીલા પાપધમ્મા, તેસુ દુસ્સીલેસુ સઙ્ઘં ઉદ્દિસ્સ દાનં દસ્સન્તિ, તદાપાહં, આનન્દ, સઙ્ઘગતં દક્ખિણં અસઙ્ખેય્યં અપ્પમેય્યં વદામી’’તિ (મ॰ નિ॰ ૩.૩૮૦). તતો ગચ્છન્તે કાલે નાનાવિધાનિ કમ્માનિ કરોન્તા ‘‘પપઞ્ચો એસ, કિં ઇમિના અમ્હાક’’ન્તિ કાસાવખણ્ડં છિન્દિત્વા અરઞ્ઞે ખિપન્તિ. એતસ્મિં કાલે લિઙ્ગં અન્તરહિતં નામ હોતિ. કસ્સપદસબલસ્સ કિર કાલતો પટ્ઠાય યોનકાનં સેતવત્થં પારુપિત્વા ચરણં ચારિત્તં જાતન્તિ. ઇદં લિઙ્ગઅન્તરધાનં નામ.

    Gacchante gacchante kāle cīvaraggahaṇaṃ pattaggahaṇaṃ sammiñjanapasāraṇaṃ ālokitavilokitaṃ na pāsādikaṃ hoti. Nigaṇṭhasamaṇā viya alābupattaṃ bhikkhū pattaṃ aggabāhāya pakkhipitvā ādāya vicaranti, ettāvatāpi liṅgaṃ anantarahitameva hoti. Gacchante gacchante pana kāle aggabāhato otāretvā hatthena vā sikkāya vā olambitvā vicaranti, cīvarampi rajanasāruppaṃ akatvā oṭṭhaṭṭhivaṇṇaṃ katvā vicaranti. Gacchante gacchante kāle rajanampi na hoti dasacchindanampi ovaṭṭikavijjhanampi, kappamattaṃ katvā vaḷañjenti. Puna ovaṭṭikaṃ vijjhitvā kappaṃ na karonti. Tato ubhayampi akatvā dasā chetvā paribbājakā viya caranti. Gacchante gacchante kāle ‘‘ko iminā amhākaṃ attho’’ti khuddakaṃ kāsāvakhaṇḍaṃ hatthe vā gīvāya vā bandhanti, kesesu vā allīyāpenti, dārabharaṇaṃ vā karontā kasitvā vapitvā jīvikaṃ kappetvā vicaranti. Tadā dakkhiṇaṃ dentā saṅghaṃ uddissa etesaṃ denti. Idaṃ sandhāya bhagavatā vuttaṃ – ‘‘bhavissanti kho, panānanda, anāgatamaddhānaṃ gotrabhuno kāsāvakaṇṭhā dussīlā pāpadhammā, tesu dussīlesu saṅghaṃ uddissa dānaṃ dassanti, tadāpāhaṃ, ānanda, saṅghagataṃ dakkhiṇaṃ asaṅkheyyaṃ appameyyaṃ vadāmī’’ti (ma. ni. 3.380). Tato gacchante kāle nānāvidhāni kammāni karontā ‘‘papañco esa, kiṃ iminā amhāka’’nti kāsāvakhaṇḍaṃ chinditvā araññe khipanti. Etasmiṃ kāle liṅgaṃ antarahitaṃ nāma hoti. Kassapadasabalassa kira kālato paṭṭhāya yonakānaṃ setavatthaṃ pārupitvā caraṇaṃ cārittaṃ jātanti. Idaṃ liṅgaantaradhānaṃ nāma.

    ધાતુઅન્તરધાનં પન એવં વેદિતબ્બં – તીણિ પરિનિબ્બાનાનિ, કિલેસપરિનિબ્બાનં – ખન્ધપરિનિબ્બાનં, ધાતુપરિનિબ્બાનન્તિ. તત્થ કિલેસપરિનિબ્બાનં બોધિપલ્લઙ્કે અહોસિ, ખન્ધપરિનિબ્બાનં કુસિનારાયં, ધાતુપરિનિબ્બાનં અનાગતે ભવિસ્સતિ. કથં? તતો તત્થ તત્થ સક્કારસમ્માનં અલભમાના ધાતુયો બુદ્ધાનં અધિટ્ઠાનબલેન સક્કારસમ્માનલભનકટ્ઠાનં ગચ્છન્તિ. ગચ્છન્તે ગચ્છન્તે કાલે સબ્બટ્ઠાનેસુ સક્કારસમ્માનો ન હોતિ. સાસનસ્સ હિ ઓસક્કનકાલે ઇમસ્મિં તમ્બપણ્ણિદીપે સબ્બા ધાતુયો સન્નિપતિત્વા મહાચેતિયં, તતો નાગદીપે રાજાયતનચેતિયં, તતો બોધિપલ્લઙ્કં ગમિસ્સન્તિ. નાગભવનતોપિ દેવલોકતોપિ બ્રહ્મલોકતોપિ ધાતુયો મહાબોધિપલ્લઙ્કમેવ ગમિસ્સન્તિ. સાસપમત્તાપિ ધાતુ અન્તરા ન નસ્સિસ્સતિ. સબ્બા ધાતુયો મહાબોધિમણ્ડે સન્નિપતિત્વા બુદ્ધરૂપં ગહેત્વા બોધિમણ્ડે પલ્લઙ્કેન નિસિન્નબુદ્ધસરીરસિરિં દસ્સેન્તિ. દ્વત્તિંસ મહાપુરિસલક્ખણાનિ અસીતિ અનુબ્યઞ્જનાનિ બ્યામપ્પભાતિ સબ્બં પરિપુણ્ણમેવ હોતિ. તતો યમકપાટિહારિયદિવસે વિય પાટિહારિયં કત્વા દસ્સેન્તિ. તદા મનુસ્સભૂતસત્તો નામ તત્થ ગતો નત્થિ, દસસહસ્સચક્કવાળે પન દેવતા સબ્બાવ સન્નિપતિત્વા ‘‘અજ્જ દસબલો પરિનિબ્બાયતિ, ઇતોદાનિ પટ્ઠાય અન્ધકારં ભવિસ્સતી’’તિ પરિદેવન્તિ. અથ ધાતુસરીરતો તેજો સમુટ્ઠાય તં સરીરં અપણ્ણત્તિકભાવં ગમેતિ. ધાતુસરીરતો સમુટ્ઠિતા જાલા યાવ બ્રહ્મલોકા ઉગ્ગચ્છિસ્સતિ, સાસપમત્તાય સેસાયપિ ધાતુયા સતિ એકજાલાવ ભવિસ્સતિ. ધાતૂસુ પરિયાદાનં ગતાસુ પચ્છિજ્જિસ્સતિ. એવં મહન્તં આનુભાવં દસ્સેત્વા ધાતુયો અન્તરધાયન્તિ. તદા સન્નિપતિતા દેવસઙ્ઘા બુદ્ધાનં પરિનિબ્બુતદિવસે વિય દિબ્બગન્ધમાલાતૂરિયાદીહિ સક્કારં કત્વા તિક્ખત્તું પદક્ખિણં કત્વા વન્દિત્વા ‘‘અનાગતે ઉપ્પજ્જનકં બુદ્ધં પસ્સિતું લભિસ્સામ ભગવા’’તિ વત્વા સકસકટ્ઠાનમેવ ગચ્છન્તિ. ઇદં ધાતુઅન્તરધાનં નામ.

    Dhātuantaradhānaṃ pana evaṃ veditabbaṃ – tīṇi parinibbānāni, kilesaparinibbānaṃ – khandhaparinibbānaṃ, dhātuparinibbānanti. Tattha kilesaparinibbānaṃ bodhipallaṅke ahosi, khandhaparinibbānaṃ kusinārāyaṃ, dhātuparinibbānaṃ anāgate bhavissati. Kathaṃ? Tato tattha tattha sakkārasammānaṃ alabhamānā dhātuyo buddhānaṃ adhiṭṭhānabalena sakkārasammānalabhanakaṭṭhānaṃ gacchanti. Gacchante gacchante kāle sabbaṭṭhānesu sakkārasammāno na hoti. Sāsanassa hi osakkanakāle imasmiṃ tambapaṇṇidīpe sabbā dhātuyo sannipatitvā mahācetiyaṃ, tato nāgadīpe rājāyatanacetiyaṃ, tato bodhipallaṅkaṃ gamissanti. Nāgabhavanatopi devalokatopi brahmalokatopi dhātuyo mahābodhipallaṅkameva gamissanti. Sāsapamattāpi dhātu antarā na nassissati. Sabbā dhātuyo mahābodhimaṇḍe sannipatitvā buddharūpaṃ gahetvā bodhimaṇḍe pallaṅkena nisinnabuddhasarīrasiriṃ dassenti. Dvattiṃsa mahāpurisalakkhaṇāni asīti anubyañjanāni byāmappabhāti sabbaṃ paripuṇṇameva hoti. Tato yamakapāṭihāriyadivase viya pāṭihāriyaṃ katvā dassenti. Tadā manussabhūtasatto nāma tattha gato natthi, dasasahassacakkavāḷe pana devatā sabbāva sannipatitvā ‘‘ajja dasabalo parinibbāyati, itodāni paṭṭhāya andhakāraṃ bhavissatī’’ti paridevanti. Atha dhātusarīrato tejo samuṭṭhāya taṃ sarīraṃ apaṇṇattikabhāvaṃ gameti. Dhātusarīrato samuṭṭhitā jālā yāva brahmalokā uggacchissati, sāsapamattāya sesāyapi dhātuyā sati ekajālāva bhavissati. Dhātūsu pariyādānaṃ gatāsu pacchijjissati. Evaṃ mahantaṃ ānubhāvaṃ dassetvā dhātuyo antaradhāyanti. Tadā sannipatitā devasaṅghā buddhānaṃ parinibbutadivase viya dibbagandhamālātūriyādīhi sakkāraṃ katvā tikkhattuṃ padakkhiṇaṃ katvā vanditvā ‘‘anāgate uppajjanakaṃ buddhaṃ passituṃ labhissāma bhagavā’’ti vatvā sakasakaṭṭhānameva gacchanti. Idaṃ dhātuantaradhānaṃ nāma.

    ઇમસ્સ પઞ્ચવિધસ્સ અન્તરધાનસ્સ પરિયત્તિઅન્તરધાનમેવ મૂલં. પરિયત્તિયા હિ અન્તરહિતાય પટિપત્તિ અન્તરધાયતિ, પરિયત્તિયા ઠિતાય પટિપત્તિ પતિટ્ઠાતિ. તેનેવ ઇમસ્મિં દીપે ચણ્ડાલતિસ્સમહાભયે સક્કો દેવરાજા મહાઉળુમ્પં માપેત્વા ભિક્ખૂનં આરોચાપેસિ ‘‘મહન્તં ભયં ભવિસ્સતિ, ન સમ્મા દેવો વસ્સિસ્સતિ, ભિક્ખૂ પચ્ચયેહિ કિલમન્તા પરિયત્તિં સન્ધારેતું ન સક્ખિસ્સન્તિ, પરતીરં ગન્ત્વા અય્યેહિ જીવિતં રક્ખિતું વટ્ટતિ. ઇમં મહાઉળુમ્પં આરુય્હ ગચ્છથ, ભન્તે. યેસં એત્થ નિસજ્જટ્ઠાનં નપ્પહોતિ, તે કટ્ઠખણ્ડેપિ ઉરં ઠપેત્વા ગચ્છન્તુ, સબ્બેસમ્પિ ભયં ન ભવિસ્સતી’’તિ. તદા સમુદ્દતીરં પત્વા સટ્ઠિ ભિક્ખૂ કતિકં કત્વા ‘‘અમ્હાકં એત્થ ગમનકિચ્ચં નત્થિ, મયં ઇધેવ હુત્વા તેપિટકં રક્ખિસ્સામા’’તિ તતો નિવત્તિત્વા દક્ખિણમલયજનપદં ગન્ત્વા કન્દમૂલપણ્ણેહિ જીવિકં કપ્પેન્તા વસિંસુ. કાયે વહન્તે નિસીદિત્વા સજ્ઝાયં કરોન્તિ, અવહન્તે વાલિકં ઉસ્સારેત્વા પરિવારેત્વા સીસાનિ એકટ્ઠાને કત્વા પરિયત્તિં સમ્મસન્તિ. ઇમિના નિયામેન દ્વાદસ સંવચ્છરાનિ સાટ્ઠકથં તેપિટકં પરિપુણ્ણં કત્વા ધારયિંસુ.

    Imassa pañcavidhassa antaradhānassa pariyattiantaradhānameva mūlaṃ. Pariyattiyā hi antarahitāya paṭipatti antaradhāyati, pariyattiyā ṭhitāya paṭipatti patiṭṭhāti. Teneva imasmiṃ dīpe caṇḍālatissamahābhaye sakko devarājā mahāuḷumpaṃ māpetvā bhikkhūnaṃ ārocāpesi ‘‘mahantaṃ bhayaṃ bhavissati, na sammā devo vassissati, bhikkhū paccayehi kilamantā pariyattiṃ sandhāretuṃ na sakkhissanti, paratīraṃ gantvā ayyehi jīvitaṃ rakkhituṃ vaṭṭati. Imaṃ mahāuḷumpaṃ āruyha gacchatha, bhante. Yesaṃ ettha nisajjaṭṭhānaṃ nappahoti, te kaṭṭhakhaṇḍepi uraṃ ṭhapetvā gacchantu, sabbesampi bhayaṃ na bhavissatī’’ti. Tadā samuddatīraṃ patvā saṭṭhi bhikkhū katikaṃ katvā ‘‘amhākaṃ ettha gamanakiccaṃ natthi, mayaṃ idheva hutvā tepiṭakaṃ rakkhissāmā’’ti tato nivattitvā dakkhiṇamalayajanapadaṃ gantvā kandamūlapaṇṇehi jīvikaṃ kappentā vasiṃsu. Kāye vahante nisīditvā sajjhāyaṃ karonti, avahante vālikaṃ ussāretvā parivāretvā sīsāni ekaṭṭhāne katvā pariyattiṃ sammasanti. Iminā niyāmena dvādasa saṃvaccharāni sāṭṭhakathaṃ tepiṭakaṃ paripuṇṇaṃ katvā dhārayiṃsu.

    ભયે વૂપસન્તે સત્તસતા ભિક્ખૂ અત્તનો ગતટ્ઠાને સાટ્ઠકથે તેપિટકે એકક્ખરમ્પિ એકબ્યઞ્જનમ્પિ અનાસેત્વા ઇમમેવ દીપમાગમ્મ કલ્લગામજનપદે મણ્ડલારામવિહારં પવિસિંસુ. થેરાનં આગમનપ્પવત્તિં સુત્વા ઇમસ્મિં દીપે ઓહીના સટ્ઠિ ભિક્ખૂ ‘‘થેરે પસ્સિસ્સામા’’તિ ગન્ત્વા થેરેહિ સદ્ધિં તેપિટકં સોધેન્તા એકક્ખરમ્પિ એકબ્યઞ્જનમ્પિ અસમેન્તં નામ ન પસ્સિંસુ. તસ્મિં ઠાને થેરાનં અયં કથા ઉદપાદિ ‘‘પરિયત્તિ નુ ખો સાસનસ્સ મૂલં , ઉદાહુ પટિપત્તી’’તિ. પંસુકૂલિકત્થેરા ‘‘પટિપત્તિમૂલ’’ન્તિ આહંસુ, ધમ્મકથિકા ‘‘પરિયત્તી’’તિ . અથ ને થેરા ‘‘તુમ્હાકં દ્વિન્નમ્પિ જનાનં વચનમત્તેનેવ ન કરોમ, જિનભાસિતં સુત્તં આહરથા’’તિ આહંસુ. સુત્તં આહરિતું ન ભારોતિ ‘‘ઇમે ચ, સુભદ્દ , ભિક્ખૂ સમ્મા વિહરેય્યું, અસુઞ્ઞો લોકો અરહન્તેહિ અસ્સાતિ (દી॰ નિ॰ ૨.૨૧૪). પટિપત્તિમૂલકં, મહારાજ, સત્થુસાસનં પટિપત્તિસારકં. પટિપત્તિયા ધરન્તાય તિટ્ઠતી’’તિ (મિ॰ પ॰ ૪.૧.૭) સુત્તં આહરિંસુ. ઇમં સુત્તં સુત્વા ધમ્મકથિકા અત્તનો વાદઠપનત્થાય ઇમં સુત્તં આહરિંસુ –

    Bhaye vūpasante sattasatā bhikkhū attano gataṭṭhāne sāṭṭhakathe tepiṭake ekakkharampi ekabyañjanampi anāsetvā imameva dīpamāgamma kallagāmajanapade maṇḍalārāmavihāraṃ pavisiṃsu. Therānaṃ āgamanappavattiṃ sutvā imasmiṃ dīpe ohīnā saṭṭhi bhikkhū ‘‘there passissāmā’’ti gantvā therehi saddhiṃ tepiṭakaṃ sodhentā ekakkharampi ekabyañjanampi asamentaṃ nāma na passiṃsu. Tasmiṃ ṭhāne therānaṃ ayaṃ kathā udapādi ‘‘pariyatti nu kho sāsanassa mūlaṃ , udāhu paṭipattī’’ti. Paṃsukūlikattherā ‘‘paṭipattimūla’’nti āhaṃsu, dhammakathikā ‘‘pariyattī’’ti . Atha ne therā ‘‘tumhākaṃ dvinnampi janānaṃ vacanamatteneva na karoma, jinabhāsitaṃ suttaṃ āharathā’’ti āhaṃsu. Suttaṃ āharituṃ na bhāroti ‘‘ime ca, subhadda , bhikkhū sammā vihareyyuṃ, asuñño loko arahantehi assāti (dī. ni. 2.214). Paṭipattimūlakaṃ, mahārāja, satthusāsanaṃ paṭipattisārakaṃ. Paṭipattiyā dharantāya tiṭṭhatī’’ti (mi. pa. 4.1.7) suttaṃ āhariṃsu. Imaṃ suttaṃ sutvā dhammakathikā attano vādaṭhapanatthāya imaṃ suttaṃ āhariṃsu –

    ‘‘યાવ તિટ્ઠન્તિ સુત્તન્તા, વિનયો યાવ દિપ્પતિ;

    ‘‘Yāva tiṭṭhanti suttantā, vinayo yāva dippati;

    તાવ દક્ખન્તિ આલોકં, સૂરિયે અબ્ભુટ્ઠિતે યથા.

    Tāva dakkhanti ālokaṃ, sūriye abbhuṭṭhite yathā.

    ‘‘સુત્તન્તેસુ અસન્તેસુ, પમુટ્ઠે વિનયમ્હિ ચ;

    ‘‘Suttantesu asantesu, pamuṭṭhe vinayamhi ca;

    તમો ભવિસ્સતિ લોકે, સૂરિયે અત્થઙ્ગતે યથા.

    Tamo bhavissati loke, sūriye atthaṅgate yathā.

    ‘‘સુત્તન્તે રક્ખિતે સન્તે, પટિપત્તિ હોતિ રક્ખિતા;

    ‘‘Suttante rakkhite sante, paṭipatti hoti rakkhitā;

    પટિપત્તિયં ઠિતો ધીરો, યોગક્ખેમા ન ધંસતી’’તિ.

    Paṭipattiyaṃ ṭhito dhīro, yogakkhemā na dhaṃsatī’’ti.

    ઇમસ્મિં સુત્તે આહટે પંસુકૂલિકત્થેરા તુણ્હી અહેસું, ધમ્મકથિકત્થેરાનંયેવ વચનં પુરતો અહોસિ. યથા હિ ગવસતસ્સ વા ગવસહસ્સસ્સ વા અન્તરે પવેણિપાલિકાય ધેનુયા અસતિ સો વંસો સા પવેણિ ન ઘટીયતિ, એવમેવં આરદ્ધવિપસ્સકાનં ભિક્ખૂનં સતેપિ સહસ્સેપિ સંવિજ્જમાને પરિયત્તિયા અસતિ અરિયમગ્ગપટિવેધો નામ ન હોતિ. યથા ચ નિધિકુમ્ભિયા જાનનત્થાય પાસાણપિટ્ઠે અક્ખરેસુ ઠપિતેસુ યાવ અક્ખરાનિ ધરન્તિ, તાવ નિધિકુમ્ભિ નટ્ઠા નામ ન હોતિ. એવમેવં પરિયત્તિયા ધરમાનાય સાસનં અન્તરહિતં નામ ન હોતીતિ.

    Imasmiṃ sutte āhaṭe paṃsukūlikattherā tuṇhī ahesuṃ, dhammakathikattherānaṃyeva vacanaṃ purato ahosi. Yathā hi gavasatassa vā gavasahassassa vā antare paveṇipālikāya dhenuyā asati so vaṃso sā paveṇi na ghaṭīyati, evamevaṃ āraddhavipassakānaṃ bhikkhūnaṃ satepi sahassepi saṃvijjamāne pariyattiyā asati ariyamaggapaṭivedho nāma na hoti. Yathā ca nidhikumbhiyā jānanatthāya pāsāṇapiṭṭhe akkharesu ṭhapitesu yāva akkharāni dharanti, tāva nidhikumbhi naṭṭhā nāma na hoti. Evamevaṃ pariyattiyā dharamānāya sāsanaṃ antarahitaṃ nāma na hotīti.

    દુતિયપમાદાદિવગ્ગવણ્ણના.

    Dutiyapamādādivaggavaṇṇanā.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૧૦. દુતિયપમાદાદિવગ્ગો • 10. Dutiyapamādādivaggo

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧૦. દુતિયપમાદાદિવગ્ગવણ્ણના • 10. Dutiyapamādādivaggavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact