Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
૧૦. દુતિયપાપણિકસુત્તં
10. Dutiyapāpaṇikasuttaṃ
૨૦. ‘‘તીહિ , ભિક્ખવે, અઙ્ગેહિ સમન્નાગતો પાપણિકો નચિરસ્સેવ મહત્તં વેપુલ્લત્તં 1 પાપુણાતિ ભોગેસુ. કતમેહિ તીહિ? ઇધ, ભિક્ખવે, પાપણિકો ચક્ખુમા ચ હોતિ વિધુરો ચ નિસ્સયસમ્પન્નો ચ. કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, પાપણિકો ચક્ખુમા હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, પાપણિકો પણિયં જાનાતિ – ‘ઇદં પણિયં એવં કીતં, એવં વિક્કયમાનં 2, એત્તકં મૂલં ભવિસ્સતિ, એત્તકો ઉદયો’તિ 3. એવં ખો, ભિક્ખવે, પાપણિકો ચક્ખુમા હોતિ.
20. ‘‘Tīhi , bhikkhave, aṅgehi samannāgato pāpaṇiko nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ 4 pāpuṇāti bhogesu. Katamehi tīhi? Idha, bhikkhave, pāpaṇiko cakkhumā ca hoti vidhuro ca nissayasampanno ca. Kathañca, bhikkhave, pāpaṇiko cakkhumā hoti? Idha, bhikkhave, pāpaṇiko paṇiyaṃ jānāti – ‘idaṃ paṇiyaṃ evaṃ kītaṃ, evaṃ vikkayamānaṃ 5, ettakaṃ mūlaṃ bhavissati, ettako udayo’ti 6. Evaṃ kho, bhikkhave, pāpaṇiko cakkhumā hoti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, પાપણિકો વિધુરો હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, પાપણિકો કુસલો હોતિ પણિયં કેતુઞ્ચ વિક્કેતુઞ્ચ. એવં ખો, ભિક્ખવે, પાપણિકો વિધુરો હોતિ.
‘‘Kathañca, bhikkhave, pāpaṇiko vidhuro hoti? Idha, bhikkhave, pāpaṇiko kusalo hoti paṇiyaṃ ketuñca vikketuñca. Evaṃ kho, bhikkhave, pāpaṇiko vidhuro hoti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, પાપણિકો નિસ્સયસમ્પન્નો હોતિ? ઇધ ભિક્ખવે , પાપણિકં યે તે ગહપતી વા ગહપતિપુત્તા વા અડ્ઢા મહદ્ધના મહાભોગા તે એવં જાનન્તિ – ‘અયં ખો ભવં પાપણિકો ચક્ખુમા વિધુરો ચ પટિબલો પુત્તદારઞ્ચ પોસેતું, અમ્હાકઞ્ચ કાલેન કાલં અનુપ્પદાતુ’ન્તિ. તે નં ભોગેહિ નિપતન્તિ – ‘ઇતો, સમ્મ પાપણિક, ભોગે કરિત્વા 7 પુત્તદારઞ્ચ પોસેહિ, અમ્હાકઞ્ચ કાલેન કાલં અનુપ્પદેહી’તિ. એવં ખો, ભિક્ખવે, પાપણિકો નિસ્સયસમ્પન્નો હોતિ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, તીહિ અઙ્ગેહિ સમન્નાગતો પાપણિકો નચિરસ્સેવ મહત્તં વેપુલ્લત્તં પાપુણાતિ ભોગેસુ.
‘‘Kathañca, bhikkhave, pāpaṇiko nissayasampanno hoti? Idha bhikkhave , pāpaṇikaṃ ye te gahapatī vā gahapatiputtā vā aḍḍhā mahaddhanā mahābhogā te evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ pāpaṇiko cakkhumā vidhuro ca paṭibalo puttadārañca posetuṃ, amhākañca kālena kālaṃ anuppadātu’nti. Te naṃ bhogehi nipatanti – ‘ito, samma pāpaṇika, bhoge karitvā 8 puttadārañca posehi, amhākañca kālena kālaṃ anuppadehī’ti. Evaṃ kho, bhikkhave, pāpaṇiko nissayasampanno hoti. Imehi kho, bhikkhave, tīhi aṅgehi samannāgato pāpaṇiko nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ pāpuṇāti bhogesu.
‘‘એવમેવં ખો, ભિક્ખવે, તીહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ નચિરસ્સેવ મહત્તં વેપુલ્લત્તં પાપુણાતિ કુસલેસુ ધમ્મેસુ. કતમેહિ તીહિ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ચક્ખુમા ચ હોતિ વિધુરો ચ નિસ્સયસમ્પન્નો ચ. કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ચક્ખુમા હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ‘ઇદં દુક્ખ’ન્તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખસમુદયો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખનિરોધો’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ, ‘અયં દુક્ખનિરોધગામિની પટિપદા’તિ યથાભૂતં પજાનાતિ. એવં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ ચક્ખુમા હોતિ.
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ pāpuṇāti kusalesu dhammesu. Katamehi tīhi? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhumā ca hoti vidhuro ca nissayasampanno ca. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu cakkhumā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu cakkhumā hoti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ વિધુરો હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ આરદ્ધવીરિયો વિહરતિ અકુસલાનં ધમ્માનં પહાનાય, કુસલાનં ધમ્માનં ઉપસમ્પદાય, થામવા દળ્હપરક્કમો અનિક્ખિત્તધુરો કુસલેસુ ધમ્મેસુ. એવં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ વિધુરો હોતિ.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu vidhuro hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vidhuro hoti.
‘‘કથઞ્ચ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ નિસ્સયસમ્પન્નો હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ યે તે ભિક્ખૂ બહુસ્સુતા આગતાગમા ધમ્મધરા વિનયધરા માતિકાધરા તે કાલેન કાલં ઉપસઙ્કમિત્વા પરિપુચ્છતિ પરિપઞ્હતિ – ‘ઇદં, ભન્તે, કથં, ઇમસ્સ કો અત્થો’તિ? તસ્સ તે આયસ્મન્તો અવિવટઞ્ચેવ વિવરન્તિ, અનુત્તાનીકતઞ્ચ ઉત્તાનીકરોન્તિ, અનેકવિહિતેસુ ચ કઙ્ખાઠાનિયેસુ ધમ્મેસુ કઙ્ખં પટિવિનોદેન્તિ. એવં ખો, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ નિસ્સયસમ્પન્નો હોતિ. ઇમેહિ ખો, ભિક્ખવે, તીહિ ધમ્મેહિ સમન્નાગતો ભિક્ખુ નચિરસ્સેવ મહત્તં વેપુલ્લત્તં પાપુણાતિ કુસલેસુ ધમ્મેસૂ’’તિ. દસમં.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu nissayasampanno hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā te kālena kālaṃ upasaṅkamitvā paripucchati paripañhati – ‘idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti? Tassa te āyasmanto avivaṭañceva vivaranti, anuttānīkatañca uttānīkaronti, anekavihitesu ca kaṅkhāṭhāniyesu dhammesu kaṅkhaṃ paṭivinodenti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu nissayasampanno hoti. Imehi kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ pāpuṇāti kusalesu dhammesū’’ti. Dasamaṃ.
રથકારવગ્ગો દુતિયો.
Rathakāravaggo dutiyo.
પઠમભાણવારો નિટ્ઠિતો.
Paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
અપણ્ણકત્તા દેવો ચ, દુવે પાપણિકેન ચાતિ.
Apaṇṇakattā devo ca, duve pāpaṇikena cāti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. દુતિયપાપણિકસુત્તવણ્ણના • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧૦. દુતિયપાપણિકસુત્તવણ્ણના • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā