| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૧૦. દુતિયપાપણિકસુત્તવણ્ણના
10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
૨૦. દસમે વિસિટ્ઠધુરોતિ વિસિટ્ઠધુરસમ્પગ્ગાહો વીરિયસમ્પન્નો. ઞાણવીરિયાયત્તા હિ અત્થસિદ્ધિયો. તેનાહ ‘‘ઉત્તમધુરો’’તિઆદિ. વિક્કાયિકભણ્ડન્તિ વિક્કયેતબ્બભણ્ડં. નિક્ખિત્તધનેનાતિ નિદહિત્વા ઠપિતધનવસેન. વળઞ્જનકવસેનાતિ દિવસે દિવસે દાનૂપભોગવસેન વળઞ્જિતબ્બધનવસેન. ઉપભોગપરિભોગભણ્ડેનાતિ ઉપભોગપરિભોગૂપકરણેન. નિપતન્તીતિ નિપાતેન્તિ, અત્તનો ધનગ્ગહેન નિપાતવુત્તિકે કરોન્તિ. તેનાહ ‘‘નિમન્તેન્તી’’તિ.
20. Dasame visiṭṭhadhuroti visiṭṭhadhurasampaggāho vīriyasampanno. Ñāṇavīriyāyattā hi atthasiddhiyo. Tenāha ‘‘uttamadhuro’’tiādi. Vikkāyikabhaṇḍanti vikkayetabbabhaṇḍaṃ. Nikkhittadhanenāti nidahitvā ṭhapitadhanavasena. Vaḷañjanakavasenāti divase divase dānūpabhogavasena vaḷañjitabbadhanavasena. Upabhogaparibhogabhaṇḍenāti upabhogaparibhogūpakaraṇena. Nipatantīti nipātenti, attano dhanaggahena nipātavuttike karonti. Tenāha ‘‘nimantentī’’ti.
ઞાણથામેનાતિ ઞાણસ્સ થિરભાવેન. ઞાણપરક્કમેનાતિ ઞાણસહિતેન વીરિયેન. દિટ્ઠધમ્મિકસમ્પરાયિકપરમત્થભેદઞ્હિ યેન સુતેન ઇજ્ઝતિ, તં સુતં નામ. ઉક્કટ્ઠનિદ્દેસેન દસ્સેન્તો ‘‘એકનિકાય…પે॰… બહુસ્સુતા’’તિ આહ. આગતોતિ સુપ્પવત્તિભાવેન સ્વાગતો. તેનાહ ‘‘પગુણો પવત્તિતો’’તિ. અભિધમ્મે આગતા કુસલાદિક્ખન્ધાદિભેદભિન્ના ધમ્મા સુત્તન્તપિટકેપિ ઓતરન્તીતિ ‘‘ધમ્મધરાતિ સુત્તન્તપિટકધરા’’ઇચ્ચેવ વુત્તં. ન હિ આભિધમ્મિકભાવેન વિના નિપ્પરિયાયતો સુત્તન્તપિટકઞ્ઞુતા સમ્ભવતિ. દ્વેમાતિકાધરાતિ ભિક્ખુભિક્ખુનિમાતિકાવસેન દ્વેમાતિકાધરાતિ વદન્તિ, ‘‘વિનયાભિધમ્મમાતિકાધરા’’તિ યુત્તં. પરિપુચ્છતીતિ સબ્બભાગેન પુચ્છિતબ્બં પુચ્છતિ. તેનાહ ‘‘અત્થાનત્થં કારણાકારણં પુચ્છતી’’તિ. પરિગ્ગણ્હાતીતિ વિચારેતિ.
Ñāṇathāmenāti ñāṇassa thirabhāvena. Ñāṇaparakkamenāti ñāṇasahitena vīriyena. Diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthabhedañhi yena sutena ijjhati, taṃ sutaṃ nāma. Ukkaṭṭhaniddesena dassento ‘‘ekanikāya…pe… bahussutā’’ti āha. Āgatoti suppavattibhāvena svāgato. Tenāha ‘‘paguṇo pavattito’’ti. Abhidhamme āgatā kusalādikkhandhādibhedabhinnā dhammā suttantapiṭakepi otarantīti ‘‘dhammadharāti suttantapiṭakadharā’’icceva vuttaṃ. Na hi ābhidhammikabhāvena vinā nippariyāyato suttantapiṭakaññutā sambhavati. Dvemātikādharāti bhikkhubhikkhunimātikāvasena dvemātikādharāti vadanti, ‘‘vinayābhidhammamātikādharā’’ti yuttaṃ. Paripucchatīti sabbabhāgena pucchitabbaṃ pucchati. Tenāha ‘‘atthānatthaṃ kāraṇākāraṇaṃ pucchatī’’ti. Pariggaṇhātīti vicāreti.
ન એવં અત્થો દટ્ઠબ્બોતિ એવં દેસનાનુક્કમેન અત્થો ન ગહેતબ્બો. અઞ્ઞો હિ દેસનાક્કમો વેનેય્યજ્ઝાસયવસેન પવત્તનતો, અઞ્ઞો પટિપત્તિક્કમો. હેટ્ઠિમેન વા પરિચ્છેદોતિ સીલસમાધિપઞ્ઞાસઙ્ખાતેસુ તીસુ ભાગેસુ કત્થચિ હેટ્ઠિમનયેન દેસનાય પરિચ્છેદં વેદિતબ્બં સીલેન, કત્થચિ ઉપરિમેન ભાગેન પઞ્ઞાય, કત્થચિ દ્વીહિપિ ભાગેહિ સીલપઞ્ઞાવસેન. ઇધ પન સુત્તે ઉપરિમેન ભાગેન પરિચ્છેદો વેદિતબ્બોતિ વત્વા તં દસ્સેન્તો ‘‘તસ્મા’’તિઆદિમાહ. યસ્મા વા ભગવા વેનેય્યજ્ઝાસયવસેન પઠમં કલ્યાણમિત્તં દસ્સેન્તો અરહત્તં પવેદેત્વા ‘‘તયિદં અરહત્તં ઇમાય આરદ્ધવીરિયતાય હોતી’’તિ દસ્સેન્તો વીરિયારમ્ભં પવેદેત્વા ‘‘સ્વાયં વીરિયારમ્ભો ઇમિના કલ્યાણમિત્તસન્નિસ્સયેન ભવતી’’તિ દસ્સેન્તો નિસ્સયસમ્પત્તિં પવેદેતિ હેટ્ઠા દસ્સિતનિદસ્સનાનુરૂપન્તિ દટ્ઠબ્બં.
Na evaṃ attho daṭṭhabboti evaṃ desanānukkamena attho na gahetabbo. Añño hi desanākkamo veneyyajjhāsayavasena pavattanato, añño paṭipattikkamo. Heṭṭhimena vā paricchedoti sīlasamādhipaññāsaṅkhātesu tīsu bhāgesu katthaci heṭṭhimanayena desanāya paricchedaṃ veditabbaṃ sīlena, katthaci uparimena bhāgena paññāya, katthaci dvīhipi bhāgehi sīlapaññāvasena. Idha pana sutte uparimena bhāgena paricchedo veditabboti vatvā taṃ dassento ‘‘tasmā’’tiādimāha. Yasmā vā bhagavā veneyyajjhāsayavasena paṭhamaṃ kalyāṇamittaṃ dassento arahattaṃ pavedetvā ‘‘tayidaṃ arahattaṃ imāya āraddhavīriyatāya hotī’’ti dassento vīriyārambhaṃ pavedetvā ‘‘svāyaṃ vīriyārambho iminā kalyāṇamittasannissayena bhavatī’’ti dassento nissayasampattiṃ pavedeti heṭṭhā dassitanidassanānurūpanti daṭṭhabbaṃ.
દુતિયપાપણિકસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
રથકારવગ્ગવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Rathakāravaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૧૦. દુતિયપાપણિકસુત્તં • 10. Dutiyapāpaṇikasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. દુતિયપાપણિકસુત્તવણ્ણના • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
