| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
੧੦. ਦੁਤਿਯਰਾਗਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
10. Dutiyarāgasuttavaṇṇanā
੬੯. ਦਸਮੇ ਅਤਰੀਤਿ ਤਿਣ੍ਣੋ, ਨ ਤਿਣ੍ਣੋ ਅਤਿਣ੍ਣੋ। ਸਮੁਦ੍ਦਨ੍ਤਿ ਸਂਸਾਰਸਮੁਦ੍ਦਂ, ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦਿਸਮੁਦ੍ਦਂ વਾ। ਤਦੁਭਯਮ੍ਪਿ ਦੁਪ੍ਪੂਰਣਟ੍ਠੇਨ ਸਮੁਦ੍ਦੋ વਿਯਾਤਿ ਸਮੁਦ੍ਦਂ। ਅਥ વਾ ਸਮੁਦ੍ਦਨਟ੍ਠੇਨ ਸਮੁਦ੍ਦਂ, ਕਿਲੇਸવਸ੍ਸਨੇਨ ਸਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਕਿਲੇਸਸਦਨਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸવੀਚਿਨ੍ਤਿ ਕੋਧੂਪਾਯਾਸવੀਚੀਹਿ ਸવੀਚਿਂ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹੇਤਂ ‘‘વੀਚਿਭਯਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਕੋਧੂਪਾਯਾਸਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਇਤਿવੁ॰ ੧੦੯; ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੧੬੨)। ਸਾવਟ੍ਟਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚਕਾਮਗੁਣਾવਟ੍ਟੇਹਿ ਸਹ ਆવਟ੍ਟਂ। વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਚੇਤਂ ‘‘ਆવਟ੍ਟਭਯਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨੇਤਂ ਕਾਮਗੁਣਾਨਂ ਅਧਿવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਇਤਿવੁ॰ ੧੦੯; ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੧੬੪; ਅ॰ ਨਿ॰ ੪.੧੨੨)। ਸਗਹਂ ਸਰਕ੍ਖਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੋਚਰਗਤਾਨਂ ਅਨਤ੍ਥਜਨਨਤੋ ਚਣ੍ਡਮਕਰਮਚ੍ਛਕਚ੍ਛਪਰਕ੍ਖਸਸਦਿਸੇਹਿ વਿਸਭਾਗਪੁਗ੍ਗਲੇਹਿ ਸਹਿਤਂ। ਤਥਾ ਚਾਹ ‘‘ਸਗਹਂ ਸਰਕ੍ਖਸਨ੍ਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖੁ, ਮਾਤੁਗਾਮਸ੍ਸੇਤਂ ਅਧਿવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਇਤਿવੁ॰ ੧੦੯)। ਅਤਰੀਤਿ ਮਗ੍ਗਪਞ੍ਞਾਨਾવਾਯ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਂ ਸਮੁਦ੍ਦਂ ਉਤ੍ਤਰਿ। ਤਿਣ੍ਣੋਤਿ ਨਿਤ੍ਤਿਣ੍ਣੋ। ਪਾਰਙ੍ਗਤੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਾਰਂ ਪਰਤੀਰਂ ਨਿਰੋਧਂ ਉਪਗਤੋ। ਥਲੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ ਤਤੋ ਏવ ਸਂਸਾਰਮਹੋਘਂ ਕਾਮਾਦਿਮਹੋਘਞ੍ਚ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਥਲੇ ਪਰਤੀਰੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨੇ ਬਾਹਿਤਪਾਪਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣੋ ਤਿਟ੍ਠਤੀਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ।
69. Dasame atarīti tiṇṇo, na tiṇṇo atiṇṇo. Samuddanti saṃsārasamuddaṃ, cakkhāyatanādisamuddaṃ vā. Tadubhayampi duppūraṇaṭṭhena samuddo viyāti samuddaṃ. Atha vā samuddanaṭṭhena samuddaṃ, kilesavassanena sattasantānassa kilesasadanatoti attho. Savīcinti kodhūpāyāsavīcīhi savīciṃ. Vuttañhetaṃ ‘‘vīcibhayanti kho, bhikkhu, kodhūpāyāsassetaṃ adhivacana’’nti (itivu. 109; ma. ni. 2.162). Sāvaṭṭanti pañcakāmaguṇāvaṭṭehi saha āvaṭṭaṃ. Vuttampi cetaṃ ‘‘āvaṭṭabhayanti kho, bhikkhu, pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacana’’nti (itivu. 109; ma. ni. 2.164; a. ni. 4.122). Sagahaṃ sarakkhasanti attano gocaragatānaṃ anatthajananato caṇḍamakaramacchakacchaparakkhasasadisehi visabhāgapuggalehi sahitaṃ. Tathā cāha ‘‘sagahaṃ sarakkhasanti kho, bhikkhu, mātugāmassetaṃ adhivacana’’nti (itivu. 109). Atarīti maggapaññānāvāya yathāvuttaṃ samuddaṃ uttari. Tiṇṇoti nittiṇṇo. Pāraṅgatoti tassa samuddassa pāraṃ paratīraṃ nirodhaṃ upagato. Thale tiṭṭhatīti tato eva saṃsāramahoghaṃ kāmādimahoghañca atikkamitvā thale paratīre nibbāne bāhitapāpabrāhmaṇo tiṭṭhatīti vuccati.
ਇਧਾਪਿ ਗਾਥਾ ਸੁਕ੍ਕਪਕ੍ਖવਸੇਨੇવ ਆਗਤਾ। ਤਤ੍ਥ ਊਮਿਭਯਨ੍ਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਊਮਿਭਯਂ, ਭਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਏਤਸ੍ਮਾਤਿ ਤਂ ਊਮਿ ਭਯਂ। ਦੁਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਦੁਰਤਿਕ੍ਕਮਂ। ਅਚ੍ਚਤਾਰੀਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿ।
Idhāpi gāthā sukkapakkhavaseneva āgatā. Tattha ūmibhayanti yathāvuttaūmibhayaṃ, bhāyitabbaṃ etasmāti taṃ ūmi bhayaṃ. Duttaranti duratikkamaṃ. Accatārīti atikkami.
ਸਙ੍ਗਾਤਿਗੋਤਿ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਸਙ੍ਗਾਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਸਙ੍ਗਾਤਿਗੋ। ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੋ ਸੋ ਨ ਪਮਾਣਮੇਤੀਤਿ ਸੋ ਏવਂਭੂਤੋ ਅਰਹਾ ਰਾਗਾਦੀਨਂ ਪਮਾਣਕਰਧਮ੍ਮਾਨਂ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਮੇવ ਅਤ੍ਥਂ ਗਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਤੋ, ਤਤੋ ਏવ ਸੀਲਾਦਿਧਮ੍ਮਕ੍ਖਨ੍ਧਪਾਰਿਪੂਰਿਯਾ ਚ ‘‘ਏਦਿਸੋ ਸੀਲੇਨ ਸਮਾਧਿਨਾ ਪਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ ਕੇਨਚਿ ਪਮਿਣਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋ ਪਮਾਣਂ ਨ ਏਤਿ, ਅਥ વਾ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਅਤ੍ਥਂ ਗਤੋ ਸੋ ਅਰਹਾ ‘‘ਇਮਾਯ ਨਾਮ ਗਤਿਯਾ ਠਿਤੋ, ਏਦਿਸੋ ਚ ਨਾਮਗੋਤ੍ਤੇਨਾ’’ਤਿ ਪਮਿਣਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯਤਾਯ ਪਮਾਣਂ ਨ ਏਤਿ ਨ ਉਪਗਚ੍ਛਤਿ। ਤਤੋ ਏવ ਅਮੋਹਯਿ ਮਚ੍ਚੁਰਾਜਂ, ਤੇਨ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੁਣੇਯ੍ਯੋਤਿ વਦਾਮੀਤਿ ਅਨੁਪਾਦਿਸੇਸਨਿਬ੍ਬਾਨਧਾਤੁਯਾવ ਦੇਸਨਂ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਸਿ। ਇਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਗ੍ਗੇ ਪਠਮਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠੇਸੁ વਟ੍ਟਂ ਕਥਿਤਂ, ਦੁਤਿਯਸਤ੍ਤਮਅਟ੍ਠਮੇਸੁ વਿવਟ੍ਟਂ, ਸੇਸੇਸੁ વਟ੍ਟવਿવਟ੍ਟਂ ਕਥਿਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Saṅgātigoti rāgādīnaṃ pañcannaṃ saṅgānaṃ atikkantattā pahīnattā saṅgātigo. Atthaṅgato so na pamāṇametīti so evaṃbhūto arahā rāgādīnaṃ pamāṇakaradhammānaṃ accantameva atthaṃ gatattā atthaṅgato, tato eva sīlādidhammakkhandhapāripūriyā ca ‘‘ediso sīlena samādhinā paññāyā’’ti kenaci pamiṇituṃ asakkuṇeyyo pamāṇaṃ na eti, atha vā anupādisesanibbānasaṅkhātaṃ atthaṃ gato so arahā ‘‘imāya nāma gatiyā ṭhito, ediso ca nāmagottenā’’ti pamiṇituṃ asakkuṇeyyatāya pamāṇaṃ na eti na upagacchati. Tato eva amohayi maccurājaṃ, tena anubandhituṃ asakkuṇeyyoti vadāmīti anupādisesanibbānadhātuyāva desanaṃ niṭṭhāpesi. Iti imasmiṃ vagge paṭhamapañcamachaṭṭhesu vaṭṭaṃ kathitaṃ, dutiyasattamaaṭṭhamesu vivaṭṭaṃ, sesesu vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitanti veditabbaṃ.
ਦਸਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dasamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਦੁਤਿਯવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਪਾਲ਼ਿ • Itivuttakapāḷi / ੧੦. ਦੁਤਿਯਰਾਗਸੁਤ੍ਤਂ • 10. Dutiyarāgasuttaṃ
