Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ • Bhikkhunīvibhaṅga |
૨. દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદં
2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
૬૮૨. તેન સમયેન બુદ્ધો ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તેન ખો પન સમયેન વેસાલિયં અઞ્ઞતરસ્સ લિચ્છવિસ્સ પજાપતિ અતિચારિની હોતિ. અથ ખો સો લિચ્છવિ તં ઇત્થિં એતદવોચ – ‘‘સાધુ વિરમાહિ, અનત્થં ખો તે કરિસ્સામી’’તિ. એવમ્પિ સા વુચ્ચમાના નાદિયિ. તેન ખો પન સમયેન વેસાલિયં લિચ્છવિગણો સન્નિપતિતો હોતિ કેનચિદેવ કરણીયેન. અથ ખો સો લિચ્છવિ તે લિચ્છવયો એતદવોચ – ‘‘એકં મે, અય્યો , ઇત્થિં અનુજાનાથા’’તિ. ‘‘કા નામ સા’’તિ? ‘‘મય્હં પજાપતિ અતિચરતિ, તં ઘાતેસ્સામી’’તિ. ‘‘જાનાહી’’તિ. અસ્સોસિ ખો સા ઇત્થી – ‘‘સામિકો કિર મં ઘાતેતુકામો’’તિ. વરભણ્ડં આદાય સાવત્થિં ગન્ત્વા તિત્થિયે ઉપસઙ્કમિત્વા પબ્બજ્જં યાચિ. તિત્થિયા ન ઇચ્છિંસુ પબ્બાજેતું. ભિક્ખુનિયો ઉપસઙ્કમિત્વા પબ્બજ્જં યાચિ. ભિક્ખુનિયોપિ ન ઇચ્છિંસુ પબ્બાજેતું. થુલ્લનન્દં ભિક્ખુનિં ઉપસઙ્કમિત્વા ભણ્ડકં દસ્સેત્વા પબ્બજ્જં યાચિ. થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની ભણ્ડકં ગહેત્વા પબ્બાજેસિ.
682. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena vesāliyaṃ aññatarassa licchavissa pajāpati aticārinī hoti. Atha kho so licchavi taṃ itthiṃ etadavoca – ‘‘sādhu viramāhi, anatthaṃ kho te karissāmī’’ti. Evampi sā vuccamānā nādiyi. Tena kho pana samayena vesāliyaṃ licchavigaṇo sannipatito hoti kenacideva karaṇīyena. Atha kho so licchavi te licchavayo etadavoca – ‘‘ekaṃ me, ayyo , itthiṃ anujānāthā’’ti. ‘‘Kā nāma sā’’ti? ‘‘Mayhaṃ pajāpati aticarati, taṃ ghātessāmī’’ti. ‘‘Jānāhī’’ti. Assosi kho sā itthī – ‘‘sāmiko kira maṃ ghātetukāmo’’ti. Varabhaṇḍaṃ ādāya sāvatthiṃ gantvā titthiye upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Titthiyā na icchiṃsu pabbājetuṃ. Bhikkhuniyo upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāci. Bhikkhuniyopi na icchiṃsu pabbājetuṃ. Thullanandaṃ bhikkhuniṃ upasaṅkamitvā bhaṇḍakaṃ dassetvā pabbajjaṃ yāci. Thullanandā bhikkhunī bhaṇḍakaṃ gahetvā pabbājesi.
અથ ખો સો લિચ્છવિ તં ઇત્થિં ગવેસન્તો સાવત્થિં ગન્ત્વા ભિક્ખુનીસુ પબ્બજિતં દિસ્વાન યેન રાજા પસેનદિ કોસલો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા રાજાનં પસેનદિં કોસલં એતદવોચ – ‘‘પજાપતિ મે, દેવ, વરભણ્ડં આદાય સાવત્થિં અનુપ્પત્તા. તં દેવો અનુજાનાતૂ’’તિ. ‘‘તેન હિ, ભણે, વિચિનિત્વા આચિક્ખા’’તિ. ‘‘દિટ્ઠા, દેવ, ભિક્ખુનીસુ પબ્બજિતા’’તિ. ‘‘સચે, ભણે, ભિક્ખુનીસુ પબ્બજિતા, ન સા લબ્ભા કિઞ્ચિ કાતું. સ્વાક્ખાતો ભગવતા ધમ્મો, ચરતુ બ્રહ્મચરિયં સમ્મા દુક્ખસ્સ અન્તકિરિયાયા’’તિ. અથ ખો સો લિચ્છવિ ઉજ્ઝાયતિ ખિય્યતિ વિપાચેતિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ ભિક્ખુનિયો ચોરિં પબ્બાજેસ્સન્તી’’તિ! અસ્સોસું ખો ભિક્ખુનિયો તસ્સ લિચ્છવિસ્સ ઉજ્ઝાયન્તસ્સ ખિય્યન્તસ્સ વિપાચેન્તસ્સ. યા તા ભિક્ખુનિયો અપ્પિચ્છા…પે॰… તા ઉજ્ઝાયન્તિ ખિય્યન્તિ વિપાચેન્તિ – ‘‘કથઞ્હિ નામ અય્યા થુલ્લનન્દા ચોરિં પબ્બાજેસ્સતી’’તિ! અથ ખો તા ભિક્ખુનિયો ભિક્ખૂનં એતમત્થં આરોચેસું…પે॰… સચ્ચં કિર, ભિક્ખવે, થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની ચોરિં પબ્બાજેતીતિ 1? ‘‘સચ્ચં, ભગવા’’તિ. વિગરહિ બુદ્ધો ભગવા…પે॰… કથઞ્હિ નામ, ભિક્ખવે, થુલ્લનન્દા ભિક્ખુની ચોરિં પબ્બાજેસ્સતિ! નેતં, ભિક્ખવે, અપ્પસન્નાનં વા પસાદાય…પે॰… એવઞ્ચ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુનિયો ઇમં સિક્ખાપદં ઉદ્દિસન્તુ –
Atha kho so licchavi taṃ itthiṃ gavesanto sāvatthiṃ gantvā bhikkhunīsu pabbajitaṃ disvāna yena rājā pasenadi kosalo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ etadavoca – ‘‘pajāpati me, deva, varabhaṇḍaṃ ādāya sāvatthiṃ anuppattā. Taṃ devo anujānātū’’ti. ‘‘Tena hi, bhaṇe, vicinitvā ācikkhā’’ti. ‘‘Diṭṭhā, deva, bhikkhunīsu pabbajitā’’ti. ‘‘Sace, bhaṇe, bhikkhunīsu pabbajitā, na sā labbhā kiñci kātuṃ. Svākkhāto bhagavatā dhammo, caratu brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Atha kho so licchavi ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo coriṃ pabbājessantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhuniyo tassa licchavissa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā coriṃ pabbājessatī’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī coriṃ pabbājetīti 2? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī coriṃ pabbājessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
૬૮૩. ‘‘યા પન ભિક્ખુની જાનં ચોરિં વજ્ઝં વિદિતં અનપલોકેત્વા રાજાનં વા સઙ્ઘં વા ગણં વા પૂગં વા સેણિં વા અઞ્ઞત્ર કપ્પા વુટ્ઠાપેય્ય, અયમ્પિ ભિક્ખુની પઠમાપત્તિકં ધમ્મં આપન્ના નિસ્સારણીયં સઙ્ઘાદિસેસ’’ન્તિ.
683.‘‘Yāpana bhikkhunī jānaṃ coriṃ vajjhaṃ viditaṃ anapaloketvā rājānaṃ vā saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā pūgaṃ vā seṇiṃ vā aññatra kappā vuṭṭhāpeyya, ayampi bhikkhunī paṭhamāpattikaṃ dhammaṃ āpannā nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti.
૬૮૪. યા પનાતિ યા યાદિસા…પે॰… ભિક્ખુનીતિ…પે॰… અયં ઇમસ્મિં અત્થે અધિપ્પેતા ભિક્ખુનીતિ.
684.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
જાનાતિ નામ સામં વા જાનાતિ અઞ્ઞે વા તસ્સા આરોચેન્તિ, સા વા આરોચેતિ.
Jānāti nāma sāmaṃ vā jānāti aññe vā tassā ārocenti, sā vā āroceti.
ચોરી નામ યા પઞ્ચમાસકં વા અતિરેકપઞ્ચમાસકં વા અગ્ઘનકં અદિન્નં થેય્યસઙ્ખાતં આદિયતિ, એસા ચોરી નામ.
Corī nāma yā pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghanakaṃ adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyati, esā corī nāma.
વજ્ઝા નામ યં કત્વા વજ્ઝપ્પત્તા હોતિ.
Vajjhā nāma yaṃ katvā vajjhappattā hoti.
વિદિતા નામ અઞ્ઞેહિ મનુસ્સેહિ ઞાતા હોતિ ‘‘વજ્ઝા એસા’’તિ.
Viditā nāma aññehi manussehi ñātā hoti ‘‘vajjhā esā’’ti.
અનપલોકેત્વાતિ અનાપુચ્છા.
Anapaloketvāti anāpucchā.
રાજા નામ યત્થ રાજા અનુસાસતિ, રાજા અપલોકેતબ્બો.
Rājā nāma yattha rājā anusāsati, rājā apaloketabbo.
સઙ્ઘો નામ ભિક્ખુનિસઙ્ઘો વુચ્ચતિ, ભિક્ખુનિસઙ્ઘો અપલોકેતબ્બો.
Saṅgho nāma bhikkhunisaṅgho vuccati, bhikkhunisaṅgho apaloketabbo.
ગણો નામ યત્થ ગણો અનુસાસતિ, ગણો અપલોકેતબ્બો.
Gaṇo nāma yattha gaṇo anusāsati, gaṇo apaloketabbo.
પૂગો નામ યત્થ પૂગો અનુસાસતિ, પૂગો અપલોકેતબ્બો.
Pūgo nāma yattha pūgo anusāsati, pūgo apaloketabbo.
સેણિ નામ યત્થ સેણિ અનુસાસતિ, સેણિ અપલોકેતબ્બો.
Seṇi nāma yattha seṇi anusāsati, seṇi apaloketabbo.
અઞ્ઞત્ર કપ્પાતિ ઠપેત્વા કપ્પં. કપ્પં નામ દ્વે કપ્પાનિ – તિત્થિયેસુ વા પબ્બજિતા હોતિ અઞ્ઞાસુ વા ભિક્ખુનીસુ પબ્બજિતા. અઞ્ઞત્ર કપ્પા ‘‘વુટ્ઠાપેસ્સામી’’તિ ગણં વા આચરિનિં વા પત્તં વા ચીવરં વા પરિયેસતિ, સીમં વા સમ્મન્નતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ઞત્તિયા દુક્કટં. દ્વીહિ કમ્મવાચાહિ થુલ્લચ્ચયા. કમ્મવાચાપરિયોસાને ઉપજ્ઝાયાય આપત્તિ સઙ્ઘાદિસેસસ્સ. ગણસ્સ ચ આચરિનિયા ચ આપત્તિ દુક્કટસ્સ.
Aññatrakappāti ṭhapetvā kappaṃ. Kappaṃ nāma dve kappāni – titthiyesu vā pabbajitā hoti aññāsu vā bhikkhunīsu pabbajitā. Aññatra kappā ‘‘vuṭṭhāpessāmī’’ti gaṇaṃ vā ācariniṃ vā pattaṃ vā cīvaraṃ vā pariyesati, sīmaṃ vā sammannati, āpatti dukkaṭassa. Ñattiyā dukkaṭaṃ. Dvīhi kammavācāhi thullaccayā. Kammavācāpariyosāne upajjhāyāya āpatti saṅghādisesassa. Gaṇassa ca ācariniyā ca āpatti dukkaṭassa.
અયમ્પીતિ પુરિમં ઉપાદાય વુચ્ચતિ.
Ayampīti purimaṃ upādāya vuccati.
પઠમાપત્તિકન્તિ સહ વત્થુજ્ઝાચારા આપજ્જતિ અસમનુભાસનાય.
Paṭhamāpattikanti saha vatthujjhācārā āpajjati asamanubhāsanāya.
નિસ્સારણીયન્તિ સઙ્ઘમ્હા નિસ્સારીયતિ.
Nissāraṇīyanti saṅghamhā nissārīyati.
સઙ્ઘાદિસેસન્તિ…પે॰… તેનપિ વુચ્ચતિ સઙ્ઘાદિસેસોતિ.
Saṅghādisesanti…pe… tenapi vuccati saṅghādisesoti.
૬૮૫. ચોરિયા ચોરિસઞ્ઞા અઞ્ઞત્ર કપ્પા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ સઙ્ઘાદિસેસસ્સ. ચોરિયા વેમતિકા અઞ્ઞત્ર કપ્પા વુટ્ઠાપેતિ, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. ચોરિયા અચોરિસઞ્ઞા અઞ્ઞત્ર કપ્પા વુટ્ઠાપેતિ, અનાપત્તિ. અચોરિયા ચોરિસઞ્ઞા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અચોરિયા વેમતિકા, આપત્તિ દુક્કટસ્સ. અચોરિયા અચોરિસઞ્ઞા, અનાપત્તિ.
685. Coriyā corisaññā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, āpatti saṅghādisesassa. Coriyā vematikā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, āpatti dukkaṭassa. Coriyā acorisaññā aññatra kappā vuṭṭhāpeti, anāpatti. Acoriyā corisaññā, āpatti dukkaṭassa. Acoriyā vematikā, āpatti dukkaṭassa. Acoriyā acorisaññā, anāpatti.
૬૮૬. અનાપત્તિ અજાનન્તી વુટ્ઠાપેતિ, અપલોકેત્વા વુટ્ઠાપેતિ, કપ્પકતં વુટ્ઠાપેતિ, ઉમ્મત્તિકાય, આદિકમ્મિકાયાતિ.
686. Anāpatti ajānantī vuṭṭhāpeti, apaloketvā vuṭṭhāpeti, kappakataṃ vuṭṭhāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદં નિટ્ઠિતં.
Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ભિક્ખુનીવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૨. દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૨. દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / ૨. દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / ૨. દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદવણ્ણના • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / ૨. દુતિયસઙ્ઘાદિસેસસિક્ખાપદં • 2. Dutiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ